Астармола

Астармола
Табақабандии илмӣ
ХАТО: шаблони орояшинохтӣ нест, который должен описывать систематическое положение таксона Scrophularia. Навъ: Астармола
Номи байнулмилалии илмӣ
Scrophularia heucheriiflora
Сомонашиносӣ дар Викигуна Тасвирот дар Викианбор NCBI   1970666 EOL   2894996 IPNI   809245-1 TPL   tro-29205597

Астармола (лот. Scrophularia heucheriiflora) — гиёҳест худрӯй.

Тавсифоти гиёҳшинохтӣ

Пояаш рост (то 80 см қад мекашад), пашмакдор. Баргаш дарозрӯя (6-13 см), думчадор. Хӯшагулаш туғшакл (дарозиаш 10-60 см). Гулаш майда, сабз. Ғӯзааш дарозрӯя (7-9 мм), нӯгтез, сертухм. Тухмаш ҷигарранги баланд. Моҳҳои март-май гул карда, май-июн тухм мебандад. Астармола маъмулан дар минтақаи ҷангалзори дарахтони паҳнбарг, арчазор, нишебиҳои хокии куҳ, замини партов (к. Мевағул, қаторкуҳҳои Зарафшон, Ҳисору Дарвоз, мавзеъҳои Тоҷикистони Ҷанубӣ; 1600—2000 м баландтар аз сатҳи баҳр) мерӯяд.

Хосиятҳои шифоӣ

Астармола гиёҳи доруист. Табибони халқӣ онро чун давои талхарон ва барои табобати сил, тарбод ва омос тавсия медиҳанд. Ҷӯшоби астармоларо подзаҳр мешуморанд. Астармола рустании заҳрнок аст. Аз он моли майда, махсусан гӯсфанд бештар зиён мебинад. Ҳайвони бемор камиштиҳо, нафасгириаш тез,аъзои ҳозима ва гурдааш озурда мешавад, баъзан пешобаш хунолуда мегардад. Аломатҳои заҳролудӣ, маъмулан, баъди 3-5 шаборӯз барҳам мехӯранд. Баъзе навъҳои астармола (S. pamiroalaica, S. tadshicorum) низ дорои чунин хусусиятҳоянд. Дар таркиби баргу пояи астармола алкалоидҳо (0,01-0,18 %), гликозидҳо (0,5-2 %), сапонинҳо (10-22,5 %), флавоноидҳо (4,4-5,5 %), кумаринҳо (умбеллиферон, скополетин ва ғайра), иридоидҳо ва ғайра мавҷуданд.

Адабиёт

• Астармола // Асос — Боз. — Д. : СИЭМТ, 2013. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 2). — ISBN 978-99947-33-52-4.