Абони Лоҳиқӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
(Тағйири масир аз Абон)
Абони Лоҳиқӣ
ар. أبان بن عبد الحميد بن لاحق بن عفير الرقاشي[1]
Таърихи таваллуд: 750-ум
Зодгоҳ:
Таърихи даргузашт: 815[1]
Шаҳрвандӣ (табаият):
Навъи фаъолият: шоир, нависанда, тарҷумон, адиб
Забони осор: арабӣ ва форсӣ

Абон ибни Абдулҳамиди Лоҳиқӣ (ар. ﺍﺑﺎﻥ ﺍﺑﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﻤﻴﺪ اللاﺣﻛﻲ‎;‎; 750-ум, Басра[1]815[1]) — шоир, тарҷумон ва адиби арабизабони эронитабор. Ӯ аз намояндагони шуъубия ва ситояндаи Бармакиён буд.

Зиндагинома[вироиш | вироиши манбаъ]

Давраи ҷавонӣ ва таҳсилоташ дар Басра гузаштааст. Баъдан ба Бағдод рафт ва ба маҳфили адабии вазирони маъруфи эронии Хилофат — Бармакиён пайваст. Абон «Калила ва Димна», «Булуҳар ва Будосаф», «Китоби Синдбод» («Синдбоднома»), «Сирати Ардашер» («Корномаи Ардашери Бобакон»), «Сирати Анӯшервон» (Корномаи Анушервон), «Китоби Маздак»-ро, ки Ибни Муқаффаъ ба забони арабӣ тарҷума карда буд, инчунин асари Ибни Муқаффаъ «Адаб»-ро ба забони арабӣ ба назм даровардааст. Ибни Надим дар «ал-Феҳрист» ба шумори асарҳои ба назм даровардаи Абон инчунин «Китоб-ул-мантиқ» (зоҳиран «Мантиқ»-и Арастуст, ки онро Ибни Муқаффаъ аз паҳлавӣ ба арабӣ гардонда буд), «Зот-ул-ҳулал», «Китоб-ур-расоил», «Китоб Ҳулм ал-Ҳинд»-ро дохил кардааст. Ба қалами Абон яке аз нахустин маснавиҳо дар адабиёти араб «Фи-с-сиём ва-з-закот» (номи дигараш «Китоб-ус-сиём ва-л-иътикоф» — китоб доир ба рӯза ва гӯшанишинӣ), ғазалҳо, порчаҳои шеърӣ дар шаклҳои мадҳия, ҳаҷвия, марсия ва ғайра (тақрибан 600 байташон дастрас гардидааст) тааллуқ доранд.

Осор[вироиш | вироиши манбаъ]

Ба қалами Абон яке аз нахустин маснавиҳо дар адабиёти араб «Фи-с-сиём ва-з-закот» (номи дигараш «Китоб-ус-сиём ва-л-иътикоф» — китоб доир ба рӯза ва гӯшанишинӣ), ғазалҳо, порчаҳои шеърӣ дар шаклҳои мадҳия, ҳаҷвия, марсия ва ғайра (тақрибан 600 байташон дастрас гардидааст) тааллуқ доранд.

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 الزركلي خ. ا. الأعلام (араб.): قاموس تراجم لأشهر الرجال والنساء من العرب والمستعربين والمستشرقين — 15 — بيروت: دار العلم للملايين, 2002. — Ҷ. 1. — С. 27.

Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Донишномаи Сомониён, ҷилди 1, Х., 2008.