Америcий

Америcий, ₉₅Am

Америcий
Талаффуз	/ˌæm[unsupported input]ˈrɪsiəm/ ​(AM-ə-RISS-ee-əm)
Номи дигар	americium
Намуди зоҳирӣ	сафеди нуқрагун
Рақами массавӣ	[243]
Америcий дар ҷадвали даврӣ
ҳидроген ҳелий литий бериллий бор (элемент) карбон натрий оксиген фтор неон натрий магний алюминий силитсий фосфор сулфур хлор аргон калий калсий скандий титан (элемент) ванадий хром манган оҳан кобалт никел мис руҳ галлий германий арсен селен бром криптон рубидий стронсий иттрий сирконий ниобий молибден технетсий рутений родий палладий нуқра кадмий индий қалъагӣ сурма теллур йод ксенон сезий барий лантан серий празеодим неодим прометий самарий европий гадолиний тербий диспрозий ҳолмий эрбий тулий иттербий лютесий ҳафний тантал волфрам рений осмий иридий платина тилло симоб таллий сурб висмут полоний астат радон франcий радий актиний торий протактиний уран (элемент) нептуний плутоний америcий кюрий берклий калифорний эйнштейний фермий менделевий нобелий лоуренсий резерфордий дубний сиборгий борий ҳассий мейтнерий дармштадтий рентгений коперниcий ниҳоний флеровий московиум ливерморий теннесин оганессон Eu ↑ Am ↓ (Uqe) плутоний ← америcий → кюрий
Рақами атомӣ (Z)	95
Гурӯҳ	гурӯҳи 3
Давр	даври 7
Блок	f-блок
Категорияи элемент	Актинид
Конфигуратсияи электрон	[Rn] 5f7 7s2
Электронҳо аз рӯӣ ҷилд	2, 8, 18, 32, 25, 8, 2
Хосиятҳои физикӣ
Фаза дар ҲФМ	сахт
Нуқтаи гудозиш	1449 K ​(1176 °C, ​2149 °F)
Ҳарорати ҷӯшиш	2880 K ​(2607 °C, ​4725 °F) (calculated)
Зичӣ (наздик ба ҳ.х.)	12 гр/см3
Ҳарорати гудозиши хос	14.39 кҶ/мол
Гармигунҷоиши молярӣ	62.7 Ҷ/(мол·К)
Буғи сершуда P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1239 1356
Хосиятҳои атомӣ
Дараҷаҳои оксидшавӣ	+2, +3, +4, +5, +6, +7 (an amphoteric oxide)
Электроманфиият	Ҷадвали Полинг: 1.3
Қувваҳои иондоршавӣ	1-ум: 578 кҶ/мол
Радиуси атом	эмпирикӣ: 173 пм
Радиуси ковалентӣ	180±6 пм
Color lines in a spectral range Хатҳои спектрии Америcий
Дигар хосиятҳо
Сохтори булӯрӣ	​double hexagonal close-packed (dhcp)
Гармигузаронандагӣ	10 W/(m·K)
Муқобилияти нисбӣ	0.69 µΩ·m
Тартибории магнитӣ	парамагнетик
Таъсирпазирии магнитӣ	+1000.0·10−6 см3/мол
Рақами CAS	7440-35-9
Таърих
Номгузорӣ	after the Americas
Кашф	Гленн Теодор Сиборг, Ралф Ҷеймс, Leon O. Morgan, Алберт Гиорсо (1944)
Изотопҳои асосии америcий
Изо­топ Мавҷу­дият Давраи ним­таҷзия (t1/2) Тарзи таҷзия Маҳ­сул 241Am синт 432.2 y ТБ – α 237Np 242m1Am syn 141 y ГИ 242Am α 238Np SF – 243Am syn 7370 y SF – α 239Np

Америcий (лот. americium) — унсури химиявӣ, рақами атомиаш 95 буда бо рамзи Am ишора карда мешавад.

Дар ҷадвали даврии ҳозира замон, Америcий дар блоки f ва дар 3-юм гурӯҳи элементҳо ҷойгир мебошад.

Хосиятҳо

Физикӣ

Элементи радиоактив, изотопи устувортаринаш 243Am (давраи нимкоҳишаш 7370 сол). Америтсийро соли 1944 олими америкоӣ Г. Сиборг дар натиҷаи бо нейтронҳо бомбаборон кардани плутоний ҳосил кардааст. Металли нуқрагун; ҳарор. гудозишаш 1173°С, ҳарор. ҷӯшишаш 2600°С, зичиаш 13,67 г/см3. Америтсий монанди дигар актиноидҳо аз нигоҳи химиявӣ фаъол мебошад. Дараҷаи оксидшавиаш +3 аст. Дар шароити муқаррарӣ бо оксиген ва нитроген, таҳти ҳарор. бо аксари ғайриметаллҳо, аз ҷумла бо гид- роген ба реаксия медарояд. Дар шароити гуногун пайвастҳои дараҷаҳои оксидшавиашон +1 — +7 ҳосил карда шудаанд. Пайвастҳои комплексии А. низ ҳосил гардидаанд.

Изотопҳо

Изотопҳои америтсий дар тадқиқоти атомӣ мавриди истифода қарор мегиранд. Изотопи 243Am барои синтези баъзе изотопҳои нобелий (No), лоуренсий (Lr) ва нилсборий (Ns) дар Пажӯҳишгоҳи атомии шаҳри Дубнаи Русия истифода шуда буданд. Изотопи 241Аm, ки манбаи гамма-афканишот аст, барои сохтани асбобҳои ченкунанда истифода мегардад. Чунин асбобҳоро дар тиб низ кор мефармоянд. Mac., паҳншавии йодро дар ғадуди сипаршакли инсон бидуни дохили бадан кардани изотопҳои радиоактив ба воситаи асбоби дорои изотопи 241Аm метавон муайян кард. Бо чунин асбобҳо ҳангоми истеҳсол ғафсии тунукаҳои пӯлодӣ (аз 0,5 то 3 мм), алюминий (50 мм) ва шишаро метавон чен ва назорат намуд. Дар оянда А.-ро аз реакторҳои атомии бо нейтронҳои ҳароратӣ коркунанда метавон ба даст овард. Mac., ҳангоми фаъолияти реактори атомӣ бо иқтидори 1000 МВт соле то 7 кг изотопҳои 241Am ҳосил мешаванд.

Пайвандҳо

• Ҷадвали даврии унсурҳои кимёӣ

Адабиёт

• Менделеев Д. И. Элементы химические // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
• Популярная библиотека химических элементов, М., 1983;
• Шретер В., Химия, М., 1989;
• Идрисов Т., Химияи аносир (элементҳо), Д., 2004.

Ҳаволаҳои беруна

Анбори Википедиа дар бораи ин мавзӯъ гурӯҳ дорад:

Америcий