Амири Кувайт

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Амири Кувайт

Амири Кувайт ( ар. أمير الكويت‎ ‎ сарвари давлати Кувайт аст. Кишвар мутлақияти конститутсионӣ мебошад. Ҳокимияти қонунгузор тибқи Конститутсия ба амир ва Маҷлиси Миллӣ вогузор шудааст. Ҳокимияти иҷроия тибқи конститутсия ба амир ва Девони Вазирон мегузарад. Шахси амир дахлнопазир ва вайроннашаванда аст. Ҳеҷ қонуне интишор нахоҳад шуд, агар он аз ҷониби Маҷлиси миллӣ тасдиқ ва аз ҷониби амир тасдиқ нашавад.

Қоидаҳо ва анъанаҳои меросӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Тахти Кувайт ба насли Муборак ас-Сабоҳ мерос мондааст. Мавқеи амир низ ба таври анъанавӣ байни ду шохаи асосии хонаводаи ас-Сабоҳ, шохаҳои ал-Аҳмад ва ал-Салим иваз мешаванд. Амири ҳукмрон бояд вориси қонуниро дар давоми як соли пас аз ба тахт нишастан пешбарӣ кунад; Номзад барои баррасӣ ба унвони валиаҳд бояд узви калонтарни хонаводаи ас-Сабоҳ бошад. Номзадӣ бояд бо аксарияти мутлақи аъзои Маҷлиси Миллӣ (парлумони Кувайт) тасдиқ карда шавад. Агар номзад ризоияти Маҷлиси Миллиро нагирад, амир номи се аъзои оилаи мувофиқро ба Маҷлиси Миллӣ пешниҳод мекунад ва Маҷлиси Миллӣ яке аз онҳоро ба унвони валиаҳд интихоб мекунад.

Ҳуқуқ ва ӯҳдадориҳои конститутсионӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Амир сардори хукуматро таъин мекунад, хукук дорад парлумонро (Маҷлиси Миллӣ) пароканда кунад, лоиҳаҳои конунҳоро имзо кунад ва барои аз нав дида баромадан ба Маҷлиси Миллӣ баргардонад. Амир фармондеҳи олии қувваҳои мусаллаҳи Кувайт мебошад, ӯ дар артиши Кувайт вазифаҳои асосӣ, аз ҷумла фармондеҳони тамоми шохаҳои низомиро таъин мекунад. Тибқи конститутсия амир аз масунияти қонунӣ истифода мешавад. Сарвазирро амир таъйин мекунад, аммо барои таъйини сарвазир ризоияти аксарияти аъзои Маҷлиси Миллӣ лозим аст.

Ваколатҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Амири Кувайт:

  • Баъди машваратҳои анъанавӣ Сарвазирро таъин ва озод мекунад;
  • Бо тавсияи Сарвазир вазиронро ба вазифа таъин ва озод мекунад;
  • Дар сурати набудани вориси бебахс дар кишвар ва агар у имконнопазир бошад, ки роҳбарии кишварро ба ҷо оварад, тибки Оиннома у муовинеро таъин мекунад, ки дар сурати набудани ӯ ваколатхои ӯро дорад;
  • Он ҳуқуқ дорад ташаббус, ваколат ва қабули қонунҳо. Агар мўҳлати амали ќонун ба охир расад ва Сарвари давлат дар бораи таҷдиди назар талаб накунад, қонун иҷозат додашуда ҳисобида, интишор карда мешавад;
  • Конунро дар давоми сӣ рӯз аз рӯзи ба он пешниҳод шуданаш тасдиқ ва қабул мекунад. Агар лоињаи ќонун аксарияти овозњои дар боло зикршударо нагирад, он дар њамон сессия тасдиќ карда намешавад. Агар дар сессияи оянда Мачлиси миллй хамин лоихаро бо аксарияти овозхо кабул кунад, амир дар давоми сй рузи ба вай пешниход шуданаш ин лоиҳаро ваколатдор мекунад ва кабул мекунад;
  • Вай Сарфармондеҳи Қувваҳои Мусаллаҳ мебошад;
  • шахсони мансабдорро мувофиқи қонун ба вазифа таъин ва озод мекунад;
  • Ҷанги мудофиавӣ эълон мекунад. Ҷанги истилогарӣ манъ аст;
  • Дар мавридҳои зарурии пешбининамудаи қонун ва бо тартиби муайян Қонуни ҳолати ҳарбиро қабул мекунад;
  • Бо указ шартномаҳо мебандад ва бо иловаи қарори дахлдор фавран ба муҳокимаи Мачлиси Миллӣ пешниҳод мекунад. Шартнома пас аз имзо, тасвиб ва интишори он дар рӯзномаи расмӣ эътибори қонунӣ пайдо мекунад;
  • Дар сурати зарурати дидани чораҳои таъҷилӣ дар даврае, ки Маҷлиси миллӣ дар давраи байнииҷлосия ё пароканда карда мешавад, метавонад указ барорад, ки эътибори қонунӣ дошта бошад, агар ин хилофи Конститутсия ва маблағҳои дар буҷет пешбинишуда набошад. ;
  • Бе таѓйирот ё боздоштани онҳо, инчунин бо роҳи дигаре, ки онҳоро аз татбиқи онҳо озод мекунад, дастурҳо медињад, ки барои татбиқи қонунҳо зарур аст;
  • ваколат медихад ва санадхои меъёрии барои ташкили хизматрасонихои давлати ва идоракуни заруриро, ки хилофи қонун намебошанд, мебарорад;
  • шахсони мансабдори шаҳрвандӣ, ҳарбӣ ва намояндагони дипломатиро дар давлатҳои хориҷи мувофики қонун ба вазифа таъин ва озод мекунад;
  • эътиборномаи намояндагони давлатҳои хориҷиро қабул мекунад;
  • Ҳуқуқи бахшиданро дорад;
  • Мувофиқи қонун бо орденҳои Фахрӣ ҳуқуқи мукофотониданро дорад;
  • Дар давоми ду ҳафтаи баъди ба охир расидани интихобот маҷлиси якуми Мачлиси Миллиро даъват мекунад;
  • Дар бораи мавқуф гузоштани иҷлосияхои навбатӣ ва ғайринавбатии Маҷлиси миллиро эълон мекунад;
  • Иҷлосияи солонаи Маҷлиси Миллиро мекушояд, ки дар он бо маърӯза дар бораи вазъ дар кишвар ва масъалаҳои муҳими ҳукуматро дар соли гузашта таҳлил мекунад;
  • Лоиҳаҳо ва ислоҳотро, ки Маҷлиси миллӣ қабул мекунад, муайян мекунад;
  • Метавонад ба Сарвазир барои кушодани Маҷлиси миллӣ ё суханронӣ иҷозат диҳад;
  • бо Указ метавонад мачлиси Мачлиси миллиро ба муҳлати на бештар аз як моҳ мавкуф гузорад;
  • Маҷлиси миллиро бо фармон бо нишон додани сабабҳои парокандашавӣ, пароканда карда метавонад;
  • Аз Сарвазири кишвар ёди савганд қабул мекунад.

Нақши Маҷлиси Миллӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Маҷлиси Миллӣ (мувофиқи моддаи 4 Конститутсияи кишвар) ҳуқуқи конститутсионӣ дорад, ки таъини амирро тасдиқ ва рад кунад, бинобар ин Маҷлиси Миллӣ ҳуқуқ дорад амирро аз вазифааш дур кунад. Маҷлиси Миллӣ Саъди I-ро дар соли 2006 бо далели натавонистани ҳукмронӣ бо далели беморӣ аз мақомаш барканор кард. Маҷлиси Миллии Кувайт мустақилтарин порлумони ҷаҳони араб аст ва дар муқоиса бо дигар порлумонҳои Ховари Миёна дар маҷмӯъ бонуфузтарин аст.

Маблағгузорӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Маблағи молиявии Сарвари давлат тибқи қонун барои давраи ҳукмронии ӯ таъин карда мешавад.

Сулолаи Ас-Сабоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

Шайхҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Акс Ном Таърихи таввалуд Санаи марг Оғози ҳукмронӣ Охири ҳукмронӣ Қайдҳо
Сабоҳ ибни Ҷобир ас-Сабоҳ



(Сабоҳи I)



و سلمان صباح الأول‎
тақрибан 1700 [1] 1762 1756 1762 асосгузори сулола ва давлат
Абдуллоҳ ибн Сабоҳ ас-Сабоҳ



(Абдуллоҳи I)



الشيخ عبدالله بن صباح بن جابر الصباح‎
1740 3 майи соли 1814 1762 3 майи соли 1814 писари пешгузашта
Ҷобир ибни Абдуллоҳ ас-Сабоҳ



(Ҷобири саховатманд)



جابر بن عبد الله‎
1770 1859 3 майи соли 1814 1859 писари пешгузашта
Сабоҳ ибни Ҷобир ас-Сабоҳ



(Сабоҳи II)



-صباح الثاني بن جابر الصباح
1784 ноябри соли 1866 1859 ноябри соли 1866 писари пешгузашта
Абдуллоҳ ибн Сабоҳ ас-Сабоҳ



(Абдуллоҳи II)



عبد الله الثاني ابن صباح الصباح
1814 29 майи соли 1892 ноябри соли 1866 29 майи соли 1892 писари пешгузашта
Муҳаммад ибни Сабоҳ ас-Сабоҳ



(Муҳаммади I)



-محمد بن صباح الصباح
1845 17 майи соли 1896 29 майи соли 1892 17 майи соли 1896 бародари пешгузашта
Муборак ибни Сабоҳ ас-Сабоҳ



(Мубораки I бузург)



الشيخ مبارك بن صباح الصباح‎
1837 28 ноябри соли 1915 18 майи соли 1896 28 ноябри соли 1915 бародари пешгузашта
Ҷобир ал-Муборак ас-Сабоҳ



(Ҷобири II)



جابر المبارك آل صباح
1860 5 феврали соли 1917 28 ноябри соли 1915 5 феврали соли 1917 писари пешгузашта
Салим ал-Муборак ас-Сабоҳ



(Салими I)



أحمد الجابر الصباح‎
1864 22 феврали соли 1921 5 феврали соли 1917 22 феврали соли 1921 писари Мубораки I бузург
Аҳмад ал-Ҷобир ас-Сабоҳ



(Аҳмади I)



أحمد الجابر الصباح
1885 29 январи соли 1950 22 феврали соли 1921 29 январи соли 1950 писари Ҷобири II
Абдуллоҳ ас-Салим ас-Сабоҳ



(Абдуллоҳи III)



عبد الله الثالث السالم الصباح
1 январи соли 1895 24 ноябри соли 1965 29 январи соли 1950 10 апрели соли 1961 писари Салим I; соли 1961 амир эълон карда шуд

Амирҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Акс Ном Таърихи таввалуд Санаи марг Оғози ҳукмронӣ Охири ҳукмронӣ Қайдҳо
Абдуллоҳ ас-Салим ас-Сабоҳ



(Абдуллоҳи III)



عبد الله الثالث السالم الصباح
1 январи соли 1895 24 ноябри соли 1965 10 апрели соли 1961 24 ноябри соли 1965 писари Салим I; соли 1961 амир эълон карда шуд
Сабоҳ ас-Салим ас-Сабоҳ



(Сабоҳи III)



صباح السالم الصباح‎
1913 31 декабри соли 1977 24 ноябри соли 1965 31 декабри соли 1977 писари Салим I
Ҷобир ал-Аҳмад ас-Сабоҳ



(Ҷобири III)



جابر الأحمد الجابر الصباح
29 июни соли 1926 15 январи соли 2006 31 декабри соли 1977 15 январи соли 2006 писари Аҳмади I
Саъд ал-Абдуллоҳ ас-Сабоҳ



(Саъдии I)



سعد العبد الله السالم الصباح‎
13 майи соли 1930 13 майи соли 2008 15 январи соли 2006 24 январи 2006 писари Абдуллоҳи III; соли 2006 аз тахт даст кашид
Сабоҳ ал-Аҳмад ас-Сабоҳ



(Сабоҳи IV)



صباح الأحمد الجابر الصباح
16 июни соли 1929 29 сентябри соли 2020 24 январи 2006 29 сентябри соли 2020 писари Аҳмад I; инчунин Сарвазири кишвар (2003-2006)
Наввоф ал-Аҳмад ас-Сабоҳ



(Навофи I)



نواف الأحمد الجابر الصباح
25 июни соли 1937 амалкунанда 29 сентябри соли 2020 писари Аҳмад I

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]