Размовар: Тафовут байни таҳрирҳо
Omid Jeyhani (баҳс | ҳисса) х ислоҳ, навсозӣ, илова, вироишоти сабкӣ |
х clean up using AWB |
||
Сатри 6: | Сатри 6: | ||
| caption2 = |
| caption2 = |
||
| name = Гурӯҳвар |
| name = Гурӯҳвар |
||
| country = {{ |
| country = {{парчамбандӣ|Tajikistan}} |
||
| service branch = [[Нерӯҳои мусаллаҳ|Артиш]] |
| service branch = [[Нерӯҳои мусаллаҳ|Артиш]] |
||
| abbreviation = {{lang-fa|'''گروهور'''}} |
| abbreviation = {{lang-fa|'''گروهور'''}} |
||
Сатри 19: | Сатри 19: | ||
}} |
}} |
||
'''Гурӯҳвар''' ({{lang-fa|'''گروهور'''}}) — [[дараҷаи низомӣ|дараҷае]] [[ |
'''Гурӯҳвар''' ({{lang-fa|'''گروهور'''}}) — [[дараҷаи низомӣ|дараҷае]] [[гурӯҳбон]]ӣ дар [[нерӯҳои мусаллаҳ]], ки поинтар аз ''[[гурӯҳдор]]'' ва болотар аз ''[[радабон]]'' аст; ''сержанти хурд''<ref>[http://majmilli.tj/қонуни-ҷумҳурии-тоҷикистон-дар-бораи-35/ Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи уҳдадории умумии ҳарбӣ ва хизмати ҳарбӣ»]</ref>. |
||
{| class="wikipedia sortable" border="1" |
{| class="wikipedia sortable" border="1" |
||
Сатри 30: | Сатри 30: | ||
|} |
|} |
||
''Гурӯҳвар'' дар нерӯҳои мусаллаҳ маъмулан симати фармондеҳи '''[[гурӯҳ]]'''ро дорад, ки [[ягони низомӣ|ягоне тактикиест]], ки аз ду [[рада]] (6 — 12 сарбоз) ташкил шуда ва бахше аз [[таҳм]] аст<ref>[http://www.mtrd.ir/sites/default/files/journals-files/کامل%20کتاب%20تصحیح%20شده.pdf ''Фарҳанги ҳазорвожаи низомӣ''. — Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Дафтари вожагузинии низомии Ситоди кулли Нерӯҳои мусаллаҳи Эрон, 1392. – с. 161]</ref>; отделение<ref>{{книга|автор=Коллектив авторов|часть=Том 6, статья «Отделение»|заглавие=Военная энциклопедия|ответственный=Под ред. [[Грачёв, Павел Сергеевич|П. В. Грачёв]]|место= М.|издательство=[[Воениздат]]|год=2002|страницы=181|страниц=639|тираж=10 000|isbn=5-203-01873-1}}</ref>. Гурӯҳвар ҳамчунин симатҳои созмонии фармондеҳи тонк ва фармондеҳи зиреҳпӯшро дорад. |
''Гурӯҳвар'' дар нерӯҳои мусаллаҳ маъмулан симати фармондеҳи '''[[гурӯҳ]]'''ро дорад, ки [[ягони низомӣ|ягоне тактикиест]], ки аз ду [[рада]] (6 — 12 сарбоз) ташкил шуда ва бахше аз [[таҳм]] аст<ref>[http://www.mtrd.ir/sites/default/files/journals-files/کامل%20کتاب%20تصحیح%20شده.pdf ''Фарҳанги ҳазорвожаи низомӣ''. — Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Дафтари вожагузинии низомии Ситоди кулли Нерӯҳои мусаллаҳи Эрон, 1392. – с. 161]</ref>; отделение<ref>{{книга|автор=Коллектив авторов|часть=Том 6, статья «Отделение»|заглавие=Военная энциклопедия|ответственный=Под ред. [[Грачёв, Павел Сергеевич|П. В. Грачёв]]|место= М.|издательство=[[Воениздат]]|год=2002|страницы=181|страниц=639|тираж=10 000|isbn=5-203-01873-1}}</ref>. Гурӯҳвар ҳамчунин симатҳои созмонии фармондеҳи тонк ва фармондеҳи зиреҳпӯшро дорад. |
||
== Вожашиносӣ == |
== Вожашиносӣ == |
||
«''Гурӯҳвар''» аз як [[вожа]] ва як пасванд сохта шудааст: ''[[гурӯҳ]]'' + ''-вар''. Мақулаи дастурии ин вожа [[исм]] ва сохтвожаи он ба сурати [исм (''гурӯҳ'') + пасванд (''-вар'')] аст. |
«''Гурӯҳвар''» аз як [[вожа]] ва як пасванд сохта шудааст: ''[[гурӯҳ]]'' + ''-вар''. Мақулаи дастурии ин вожа [[исм]] ва сохтвожаи он ба сурати [исм (''гурӯҳ'') + пасванд (''-вар'')] аст. Пасванди «''-вар''» ба маънои «''доранда''» аст, ки ба исм афзуда мешавад ва сифат месозад<ref>''Таботабоӣ, Алоъуддин''. Фарҳанги тавсифии дастури забони форсӣ. – Теҳрон: «Фарҳанги муъосир», 1395. – 640 с. ISBN 978-600-105-121-0. – с. 106</ref>. Дар сохти ин сифат аз фароянди вожасозии иштиқоқӣ истифода шудааст. |
||
''Гурӯҳвар'' дар пайравӣ аз ''[[гурӯҳдор]]'' ва ''[[гурӯҳбон]]'' сохта шудааст. |
''Гурӯҳвар'' дар пайравӣ аз ''[[гурӯҳдор]]'' ва ''[[гурӯҳбон]]'' сохта шудааст. |
||
«''Гурӯҳ''» ({{lang-fa|'''گروه'''}}<ref>''Фарҳанги забони тоҷикӣ''. Зери таҳрири М. Ш. Шукуров, В. А. Капранов, Р. Ҳошим, Н. А. Маъсумӣ — М., «Советская Энциклопедия», 1969. ҷ. 1, с. 297.</ref> > {{lang-pal|''grōh''}}<ref>[http://www.rabbinics.org/pahlavi/MacKenzie-PahlDict.pdf ''MacKenzie, D. N.'', A Concise Pahlavi Dictionary, London, etc.: Oxford University Press, 1971. — 236 pp. ISBN 0-19-713559-5. — p. 38]</ref> > [[Забони эронии бостон|эронии бостон]]: ''*vi-rauda-''<ref>''Ҳасандӯст, Муҳаммад''. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1393. ISBN |
«''Гурӯҳ''» ({{lang-fa|'''گروه'''}}<ref>''Фарҳанги забони тоҷикӣ''. Зери таҳрири М. Ш. Шукуров, В. А. Капранов, Р. Ҳошим, Н. А. Маъсумӣ — М., «Советская Энциклопедия», 1969. ҷ. 1, с. 297.</ref> > {{lang-pal|''grōh''}}<ref>[http://www.rabbinics.org/pahlavi/MacKenzie-PahlDict.pdf ''MacKenzie, D. N.'', A Concise Pahlavi Dictionary, London, etc.: Oxford University Press, 1971. — 236 pp. ISBN 0-19-713559-5. — p. 38]</ref> > [[Забони эронии бостон|эронии бостон]]: ''*vi-rauda-''<ref>''Ҳасандӯст, Муҳаммад''. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1393. ISBN 978-600-6143-58-3. ҷ. 4, с. 2385.</ref>) ба маънии «''дастае аз сипоҳиён'', ''лашкариён'', ''ҷанговарон''» дар «[[Шоҳнома]]» бисёр ба кор рафтааст. Чунончи, [[Фирдавсӣ]] гуфта: |
||
<poem>Бирав бо [[сипоҳ]]е ба кирдори кӯҳ, |
<poem>Бирав бо [[сипоҳ]]е ба кирдори кӯҳ, |
||
Гузин кун зи [[гурдон]]и [[лашкар]] ''гурӯҳ''<ref>[https://archive.org/stream/ShahnamaJildEPanjumTajikFarsi/Shahnama%20Jild%20e%20Panjum%20%28Tajik%20Farsi%29_djvu.txt ''Абулқосим Фирдавсӣ''. Шоҳнома. — Душанбе: «Адиб», 2008. Таҳияи матн ва луғату тавзеҳот аз Камол Айнӣ ва Зоҳир Аҳрорӣ. Муҳаррир Мубашшир Акбарзод. ҷ. 5. — 480 саҳ. — ISBN 978-99947-32-84-5. — c. 15]</ref></poem> |
Гузин кун зи [[гурдон]]и [[лашкар]] ''гурӯҳ''<ref>[https://archive.org/stream/ShahnamaJildEPanjumTajikFarsi/Shahnama%20Jild%20e%20Panjum%20%28Tajik%20Farsi%29_djvu.txt ''Абулқосим Фирдавсӣ''. Шоҳнома. — Душанбе: «Адиб», 2008. Таҳияи матн ва луғату тавзеҳот аз Камол Айнӣ ва Зоҳир Аҳрорӣ. Муҳаррир Мубашшир Акбарзод. ҷ. 5. — 480 саҳ. — ISBN 978-99947-32-84-5. — c. 15]</ref></poem> |
||
Ин вожаро соли 1935 ''Фарҳангистони забони Эрон'' бо пешниҳоди ''Анҷумани вожагузинии Артиши шоҳаншоҳии Эрон'' ҳамчун истилоҳи низомӣ барои номидани бахше аз [[таҳм|даста]] тасвиб кардааст. Ҳамзамон истилоҳи «''гурӯҳбон''» ({{lang-fa|'''گروهبان'''}}) низ бо пешниҳоди ''Анҷумани вожагузинӣ'' ба маънои «''фармондеҳи гурӯҳ''» тасвиб шудааст<ref>[http://ganjineh.nlai.ir/article_1831.html ''Рустоӣ, Муҳсин''. Вожагони низомии мусаввиби Фарҳангистони Эрон (1314 — 1320 ҳ.ш.) // Ганҷинаи аснод. — с. 38]</ref>. |
Ин вожаро соли 1935 ''Фарҳангистони забони Эрон'' бо пешниҳоди ''Анҷумани вожагузинии Артиши шоҳаншоҳии Эрон'' ҳамчун истилоҳи низомӣ барои номидани бахше аз [[таҳм|даста]] тасвиб кардааст. Ҳамзамон истилоҳи «''гурӯҳбон''» ({{lang-fa|'''گروهبان'''}}) низ бо пешниҳоди ''Анҷумани вожагузинӣ'' ба маънои «''фармондеҳи гурӯҳ''» тасвиб шудааст<ref>[http://ganjineh.nlai.ir/article_1831.html ''Рустоӣ, Муҳсин''. Вожагони низомии мусаввиби Фарҳангистони Эрон (1314 — 1320 ҳ.ш.) // Ганҷинаи аснод. — с. 38]</ref>. |
||
«''[[Гурӯҳбон]]''» ҳамакнун яке аз [[дараҷаҳои Нерӯҳои мусаллаҳи Эрон]] ва баробар бо [[Гурӯҳбон|«''сержанти калон''»]] дар [[Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон|Нерӯҳои мусаллаҳи Тоҷикистон]] аст<ref>''Фарҳангномаи форсӣ: вожагон ва аълом''. Ғуломҳусайн Садрии Афшор, Насрин Ҳакамӣ, Настаран Ҳакамӣ. Теҳрон: «Фарҳанги муъосир», 1388. — 3 ҷилд. ISBN: ҷ. 1: 978-964-8637-92-2; ҷ. 2: 978-964-8637-89-2; ҷ. 3: 978-964-8637-91-5</ref>. Аз рӯи ин истилоҳ вожаҳои «''[[саргурӯҳбон]]''», «''[[гурӯҳдор]]''» ва «'' |
«''[[Гурӯҳбон]]''» ҳамакнун яке аз [[дараҷаҳои Нерӯҳои мусаллаҳи Эрон]] ва баробар бо [[Гурӯҳбон|«''сержанти калон''»]] дар [[Қувваҳои Мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон|Нерӯҳои мусаллаҳи Тоҷикистон]] аст<ref>''Фарҳангномаи форсӣ: вожагон ва аълом''. Ғуломҳусайн Садрии Афшор, Насрин Ҳакамӣ, Настаран Ҳакамӣ. Теҳрон: «Фарҳанги муъосир», 1388. — 3 ҷилд. ISBN: ҷ. 1: 978-964-8637-92-2; ҷ. 2: 978-964-8637-89-2; ҷ. 3: 978-964-8637-91-5</ref>. Аз рӯи ин истилоҳ вожаҳои «''[[саргурӯҳбон]]''», «''[[гурӯҳдор]]''» ва «''гурӯҳвар''» сохта ва барои ҷойгузин кардани [[Дараҷаҳои Нерӯҳои мусаллаҳи Тоҷикистон|дараҷаҳои низомии]] «''старшина''», «''сержант''» ва «''сержанти хурд''» ба [[Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон]] пешниҳод шудаанд<ref>[http://asiaplustj.info/ru/news/tajikistan/society/20181110/umed-dzhaihani-v-natsionalnoi-armii-i-terminologiya-dolzhna-bit-maksimalno-natsionalnoi ''Умед Джайхани'': В национальной армии и терминология должна быть максимально национальной]</ref>. |
||
== Пешина == |
== Пешина == |
||
Сатри 53: | Сатри 53: | ||
* [[Дараҷаҳои Нерӯҳои мусаллаҳи Тоҷикистон]] |
* [[Дараҷаҳои Нерӯҳои мусаллаҳи Тоҷикистон]] |
||
{{Дараҷаҳои низомӣ}} |
{{Дараҷаҳои низомӣ}} |
||
== |
== Эзоҳ == |
||
{{эзоҳ}} |
{{эзоҳ}} |
||
Нусха 03:45, 2 октябри 2020
Дараҷаи болотар | Размдор |
---|---|
Дараҷаи поинтар | размюз |
Гурӯҳвар (форсӣ: گروهور) — дараҷае гурӯҳбонӣ дар нерӯҳои мусаллаҳ, ки поинтар аз гурӯҳдор ва болотар аз радабон аст; сержанти хурд[1].
Дараҷаи поинтар: Радабон |
Гурӯҳвар |
Дараҷаи болотар: Гурӯҳдор |
Гурӯҳвар дар нерӯҳои мусаллаҳ маъмулан симати фармондеҳи гурӯҳро дорад, ки ягоне тактикиест, ки аз ду рада (6 — 12 сарбоз) ташкил шуда ва бахше аз таҳм аст[2]; отделение[3]. Гурӯҳвар ҳамчунин симатҳои созмонии фармондеҳи тонк ва фармондеҳи зиреҳпӯшро дорад.
Вожашиносӣ
«Гурӯҳвар» аз як вожа ва як пасванд сохта шудааст: гурӯҳ + -вар. Мақулаи дастурии ин вожа исм ва сохтвожаи он ба сурати [исм (гурӯҳ) + пасванд (-вар)] аст. Пасванди «-вар» ба маънои «доранда» аст, ки ба исм афзуда мешавад ва сифат месозад[4]. Дар сохти ин сифат аз фароянди вожасозии иштиқоқӣ истифода шудааст.
Гурӯҳвар дар пайравӣ аз гурӯҳдор ва гурӯҳбон сохта шудааст.
«Гурӯҳ» (форсӣ: گروه[5] > порсии миёна: grōh[6] > эронии бостон: *vi-rauda-[7]) ба маънии «дастае аз сипоҳиён, лашкариён, ҷанговарон» дар «Шоҳнома» бисёр ба кор рафтааст. Чунончи, Фирдавсӣ гуфта:
Ин вожаро соли 1935 Фарҳангистони забони Эрон бо пешниҳоди Анҷумани вожагузинии Артиши шоҳаншоҳии Эрон ҳамчун истилоҳи низомӣ барои номидани бахше аз даста тасвиб кардааст. Ҳамзамон истилоҳи «гурӯҳбон» (форсӣ: گروهبان) низ бо пешниҳоди Анҷумани вожагузинӣ ба маънои «фармондеҳи гурӯҳ» тасвиб шудааст[9].
«Гурӯҳбон» ҳамакнун яке аз дараҷаҳои Нерӯҳои мусаллаҳи Эрон ва баробар бо «сержанти калон» дар Нерӯҳои мусаллаҳи Тоҷикистон аст[10]. Аз рӯи ин истилоҳ вожаҳои «саргурӯҳбон», «гурӯҳдор» ва «гурӯҳвар» сохта ва барои ҷойгузин кардани дараҷаҳои низомии «старшина», «сержант» ва «сержанти хурд» ба Вазорати мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон пешниҳод шудаанд[11].
Пешина
Дараҷаи сержанти хурд ҳамчун нахустин дараҷаи сержантӣ дар Артиши Сурх 2 ноябри соли 1940 ҷорӣ шуда буд. Дар Нерӯҳои мусаллаҳи Ҷумҳурии Тоҷикистон ин дараҷа 23 феврали 1993 ҷорӣ шудааст.
Пайвандҳо
Эзоҳ
- ↑ Қонуни Ҷумҳурии Тоҷикистон «Дар бораи уҳдадории умумии ҳарбӣ ва хизмати ҳарбӣ»
- ↑ Фарҳанги ҳазорвожаи низомӣ. — Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Дафтари вожагузинии низомии Ситоди кулли Нерӯҳои мусаллаҳи Эрон, 1392. – с. 161
- ↑ Коллектив авторов. Том 6, статья «Отделение» // Военная энциклопедия / Под ред. П. В. Грачёв. — М.: Воениздат, 2002. — С. 181. — 639 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-203-01873-1.
- ↑ Таботабоӣ, Алоъуддин. Фарҳанги тавсифии дастури забони форсӣ. – Теҳрон: «Фарҳанги муъосир», 1395. – 640 с. ISBN 978-600-105-121-0. – с. 106
- ↑ Фарҳанги забони тоҷикӣ. Зери таҳрири М. Ш. Шукуров, В. А. Капранов, Р. Ҳошим, Н. А. Маъсумӣ — М., «Советская Энциклопедия», 1969. ҷ. 1, с. 297.
- ↑ MacKenzie, D. N., A Concise Pahlavi Dictionary, London, etc.: Oxford University Press, 1971. — 236 pp. ISBN 0-19-713559-5. — p. 38
- ↑ Ҳасандӯст, Муҳаммад. Фарҳанги решашинохтии забони форсӣ. Теҳрон: Фарҳангистони забону адаби форсӣ, Нашри осор, 1393. ISBN 978-600-6143-58-3. ҷ. 4, с. 2385.
- ↑ Абулқосим Фирдавсӣ. Шоҳнома. — Душанбе: «Адиб», 2008. Таҳияи матн ва луғату тавзеҳот аз Камол Айнӣ ва Зоҳир Аҳрорӣ. Муҳаррир Мубашшир Акбарзод. ҷ. 5. — 480 саҳ. — ISBN 978-99947-32-84-5. — c. 15
- ↑ Рустоӣ, Муҳсин. Вожагони низомии мусаввиби Фарҳангистони Эрон (1314 — 1320 ҳ.ш.) // Ганҷинаи аснод. — с. 38
- ↑ Фарҳангномаи форсӣ: вожагон ва аълом. Ғуломҳусайн Садрии Афшор, Насрин Ҳакамӣ, Настаран Ҳакамӣ. Теҳрон: «Фарҳанги муъосир», 1388. — 3 ҷилд. ISBN: ҷ. 1: 978-964-8637-92-2; ҷ. 2: 978-964-8637-89-2; ҷ. 3: 978-964-8637-91-5
- ↑ Умед Джайхани: В национальной армии и терминология должна быть максимально национальной