Физиология: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
Addbot (баҳс | ҳисса)
х Bot: Migrating 83 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q521 (translate me)
No edit summary
Сатри 5: Сатри 5:
[[Гурӯҳ:Олами ҳайвонот]]
[[Гурӯҳ:Олами ҳайвонот]]
[[Гурӯҳ:Илм]]
[[Гурӯҳ:Илм]]
ФИЗИОЛОГИЯИ НОРМАЛЇ ҲАМЧУН ФАН ВА
АЛОҚАИ ОН БО ДИГАР ФАНҲОИ ТИББЇ
Физиология аз љумлаи илмњои биологї ва тиббї буда,
фаъолияти њаётии узв, бофта ва њуљайрањои баданро дар
зиндагї меомўзад. Вай сабабњо, роњњо ва ќонунњои
раванди фаъолияти бадан ва амалиёти муттаќобилаи онро
бо муњити атроф низ меомўзад.
Калимаи физиология аз забони юнонї гирифта шуда,
«Physic» табиат ва «Logos» таълимотро мефањмонад.
Маънои луѓавии ин калима хулосаи умумиест, ки бо
таърифи илмии фанни физиология айният надорад. Агар
ба ибораи дигар гўем, физиология фаннест, ки љараёнњои
њаётии дар организми том, узв, бофта ва њуљайрањо
рўйдињанда, алоќаи зичу байнињамдигарии онњо ва
робитаашонро бо муњити атроф њамаљониба меомўзад.
Физиология илми таљрибавї мебошад. Њамаи ахбору
маълумотњои он дар натиљаи гузаронидани таљрибањо дар
њайвонњо, ки просессњои муњими њаётии организми одам
ва њайвонњоро мефањмонанд, ба даст оварда шудааст.
Физиологияи нормалї ќонуниятњои фаъолияти њаётии
организми солим, механизмњои ба таъсири омилњои
гуногун мутобиќшавии он ва нињоят устувории
организмро меомўзад.
Њангоми мўътадил будани муносибатњои дуљонибаи
организм бо муњити атроф фаъолияти мўътадили тамоми
узвњои организм ба амал меояд.
Физиологияи нормалї ба таври умум асоси тамоми
фанњои тиббї ба шумор меравад, зеро бе донистани
љароёни мўътадили равандњои физиологї пизишк
беморро муолиља карда наметавонад.
Физиологияи нормалї таълими хотимавї дар ќисмати
таълимї то клиникии биологию тиббии донишљуён биохимия, анатомия, гистология, аз тарафи дигар бо
физиологияи патологї, фармокология, ва фанњои
препедевтикии клиникї алоќаманд аст. Ин фан дар асоси
муносибати тањлилию синтетикї бо бањодињии
функсияњои гуногуни организми солим аз нуќтаи назари
механизмњо ва танзими онњо таълим дода мешавад. Асоси
илмии ин фан пешбинии вазъи фаъолият, ќобилияти корї
ва саломатии инсон мебошад.
Саломатї - солимии табиї, маънавї ва иљтимоии
инсон мебошад. Саломатї ба инсон имконият медињад, ки
муддати дароз ва фаъолона дар шароитњои гуногунї
муњит кор ва фаъолият намуда, ба шароитњои номусоиди
он тоб оварда муќовимат кунад то ин, ки суботкории
хешро нигоњ дорад. Дараљаи саломатиро фаъолияти
эътимодноки силсилањои алоњида, алоќа бо муњити атроф,
ќобилияти корї, имконияти васеи мутобиќшавї,
захирањои љавоб доданро ба таъсиротњои гуногун муайян
мекунад. Њангоми аз њадд берун амал кардани ќуввањои
муњовизаткунанда ва нигоњдоранда њолате ба вуќуъ
мепайвандад, ки онро њолати муќобили беморї меноманд,
ки вай боиси инкишофи беморї мегардад.
Даврањои синусолї он даврањое мебошанд, ки барои
интињои марњалаи муайяни инкишофи инсон заруранд. Ба
њар як давра хусусиятњои сохторї, вазифавї, равонї,
дараљаи мутобиќшавї ва инчунин хосиятњои љараёни
беморї хос аст.
Давраи батнї аз лањзаи обистании тухмњуљайра то
таваллуд (9 моњ)-ро дарбар мегирад ва аз марњалаи рушди
љанин (8 њафта) ва марњалаи рушди машима иборат
мебошад. Дар марњалаи охир силсилаи њамил - машима-
модар шакл гирифта амал мекунад. Ба кори муътадили ин
силсила љараёнњои даврањои пеш ва баъд аз таваллуд
вобастагї дорад. Дар давраи пешазтаваллуд рушди
босуръати он сохторњое сурат мегирад, ки дар лањзаи
таваллуд зиндагии тифлро дар шароити берунибатнї
таъмин карда тавонад.

Нусха 18:19, 20 июни 2013

Физиология- илмест, ки вазифахои хамаи узвхои организмхоро дар яклухти ва алохидаги меомузад.

ФИЗИОЛОГИЯИ НОРМАЛЇ ҲАМЧУН ФАН ВА АЛОҚАИ ОН БО ДИГАР ФАНҲОИ ТИББЇ

Физиология аз љумлаи илмњои биологї ва тиббї буда, фаъолияти њаётии узв, бофта ва њуљайрањои баданро дар зиндагї меомўзад. Вай сабабњо, роњњо ва ќонунњои раванди фаъолияти бадан ва амалиёти муттаќобилаи онро бо муњити атроф низ меомўзад. Калимаи физиология аз забони юнонї гирифта шуда, «Physic» табиат ва «Logos» таълимотро мефањмонад. Маънои луѓавии ин калима хулосаи умумиест, ки бо таърифи илмии фанни физиология айният надорад. Агар ба ибораи дигар гўем, физиология фаннест, ки љараёнњои њаётии дар организми том, узв, бофта ва њуљайрањо рўйдињанда, алоќаи зичу байнињамдигарии онњо ва робитаашонро бо муњити атроф њамаљониба меомўзад. Физиология илми таљрибавї мебошад. Њамаи ахбору маълумотњои он дар натиљаи гузаронидани таљрибањо дар њайвонњо, ки просессњои муњими њаётии организми одам ва њайвонњоро мефањмонанд, ба даст оварда шудааст. Физиологияи нормалї ќонуниятњои фаъолияти њаётии организми солим, механизмњои ба таъсири омилњои гуногун мутобиќшавии он ва нињоят устувории организмро меомўзад. Њангоми мўътадил будани муносибатњои дуљонибаи организм бо муњити атроф фаъолияти мўътадили тамоми узвњои организм ба амал меояд. Физиологияи нормалї ба таври умум асоси тамоми фанњои тиббї ба шумор меравад, зеро бе донистани љароёни мўътадили равандњои физиологї пизишк беморро муолиља карда наметавонад. Физиологияи нормалї таълими хотимавї дар ќисмати таълимї то клиникии биологию тиббии донишљуён биохимия, анатомия, гистология, аз тарафи дигар бо физиологияи патологї, фармокология, ва фанњои препедевтикии клиникї алоќаманд аст. Ин фан дар асоси муносибати тањлилию синтетикї бо бањодињии функсияњои гуногуни организми солим аз нуќтаи назари механизмњо ва танзими онњо таълим дода мешавад. Асоси илмии ин фан пешбинии вазъи фаъолият, ќобилияти корї ва саломатии инсон мебошад. Саломатї - солимии табиї, маънавї ва иљтимоии инсон мебошад. Саломатї ба инсон имконият медињад, ки муддати дароз ва фаъолона дар шароитњои гуногунї муњит кор ва фаъолият намуда, ба шароитњои номусоиди он тоб оварда муќовимат кунад то ин, ки суботкории хешро нигоњ дорад. Дараљаи саломатиро фаъолияти эътимодноки силсилањои алоњида, алоќа бо муњити атроф, ќобилияти корї, имконияти васеи мутобиќшавї, захирањои љавоб доданро ба таъсиротњои гуногун муайян мекунад. Њангоми аз њадд берун амал кардани ќуввањои муњовизаткунанда ва нигоњдоранда њолате ба вуќуъ мепайвандад, ки онро њолати муќобили беморї меноманд, ки вай боиси инкишофи беморї мегардад. Даврањои синусолї он даврањое мебошанд, ки барои

интињои марњалаи муайяни инкишофи инсон заруранд. Ба њар як давра хусусиятњои сохторї, вазифавї, равонї, дараљаи мутобиќшавї ва инчунин хосиятњои љараёни беморї хос аст. Давраи батнї аз лањзаи обистании тухмњуљайра то таваллуд (9 моњ)-ро дарбар мегирад ва аз марњалаи рушди љанин (8 њафта) ва марњалаи рушди машима иборат мебошад. Дар марњалаи охир силсилаи њамил - машима- модар шакл гирифта амал мекунад. Ба кори муътадили ин силсила љараёнњои даврањои пеш ва баъд аз таваллуд вобастагї дорад. Дар давраи пешазтаваллуд рушди босуръати он сохторњое сурат мегирад, ки дар лањзаи таваллуд зиндагии тифлро дар шароити берунибатнї таъмин карда тавонад.