Забони арабӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Content deleted Content added

Inline

Нусха 13:07, 7 феврали 2016

Забони арабӣ (арабӣ: اللغة العربية — "ал-луғату л-ъарабия", ё عربي — "ъарабӣ") — аз оилаи забонҳои Ҳомӣ-Сомӣ ва ба гурӯҳи Сомӣ мансуб аст. Бо забони арабӣ дар нимҷазираи Араб, Ховари Миёна ва шимоли Африқо ҳарф мезананд. Ба забони Арабӣ навишта шудани Қуръон, забони Арабӣ дар дини Ислом ҷои махсусеро дорад. Дар забони Арабӣ 28 ҳарф вуҷуд дорад. Аз ин 17-тоаш шакли тамро дорад. Навиштан ва хондани хати Арабӣ аз тарафи рост ба тарафи чап мебошад. Забони арабӣ ба шохаи забонҳои сомиву ҳомии оилаи забонҳои афроосиёӣ дохил мешавад.

Маълумоти умумӣ

Забони кунунии арабӣ ба 5 шева ҷудо мешавад: шарқӣ (Ироқ), арабӣ, марказиарабистонӣ, мисриву-суданӣ, шимолиафриқоӣ (мағрибӣ). Забони адабӣ барои ҳама ягона аст.

Баъзе шеваҳои забони арабӣ аз ҳамдигар он қадар фарқ мекунанд, ки намояндагони онҳо ҳамдигарро қариб намефаҳманд. Филмҳо, телевизион, рӯзномаву маҷаллаҳо ва дигар ВАО дар ҳамаи кишварҳои арабзабон бо забони адабиянд.

Забони арабӣ забонест, ки миқдори зиёди шеваву лаҳҷаҳоро дар давоми ҳазору панҷсад соли охир ҷамъ дар атрофи худ ҷамъ намудааст. Дини ислом ва пеш аз ҳама Қуръон сабаби муттаҳидшавии ин шеваву лаҳҷаҳо гардидааст. Бо забони арабӣ бештар аз 250 млн. одамон ҳарф мезананд (соли 2000).

Хат дар асоси алифбои арабӣ. Забони расмӣ ва кории Ассамблеяи Генералии СММ ва дигар мақомоти СММ. Забони давлатии ҳамаи мамолики арабзабон, Сомалия, Ҷибути.

Таърих

Забони арабӣ дар ниҷазираи Арабистон дар шакли забони фасеҳи шоирона ҳанӯз то ислом вуҷуд дошт. Забони Қуръон низ ба ин забон наздик аст.

Дар давоми қарнҳо забон пайваста дар таҳаввулот буд, вале дар навишт ин он қадар аён намешуд, чунки дар навишт ҳарфҳои кӯтоҳи садонокро наменавиштанд.

Китобу рӯзномаҳо дар ҳама ҷо бо ин забон нашр мешаванд (ба истиснои Тунис, Марокаш ва Алҷазоир, ки дар забони арабӣ забони фаронсавӣ низ дар истифода аст). Дар соҳаи илм ва техника дар дигар мамолики арабзабон бошад, ҳангоми норасоии захираи луғавӣ забони англисӣ истифода мешавад.чи тавре ки медонем забони арабӣ забонест зебо, ширин,форам,гулевой ва таьсирбахш, зеро ки бо ин забон ҚУРЪОНИ КАРИМ офарида шудааст.

Фонетика

Хат

Дар забони арабӣ аз рост ба чап менависанд.

Талаффуз

Дар аксари мамолики араб ҳоло кӯшиш мекунанд, ки талаффузашон ба забони тиловати Қуръон наздик бошад. Чӣ гуна будани талаффузи калимаҳо дар забони қадимаи арабӣ то ҳол мавриди баҳсҳо қарор дорад.

Грамматика

Захираи луғавӣ

Аксари калимаҳои арабӣ аз решаҳои ҳамсадо иборатанд, ки бо дигаршавии садонокҳояшон калимоти гуногунро ташкил медиҳанд. Масалан, аз ҳамсадоҳои «К-Т-Б» чунин калимаҳо сохта шудаанд:

KaTaБa : навишт
яКTуБу : менависад
KиTaaБ : китоб
KуTуБ : китобҳо
KaaTиб : нависанда
KuTTaaБ : нависандагон
KaTaБaҳ : нависандагон (шакли дигараш)
мaKTaБaҳ : китобхона

Дар забони арабӣ миқдори зиёди калимаҳои иқтибосӣ истифода мешаванд, ки аз забонҳои оромӣ, юнонӣ, форсӣ, англисӣ гирифта шудаанд. Аз тарафи дигар, калимаҳои забони арабӣ дар дигар забонҳо, аз қабили форсӣ, туркӣ, испанӣ бисёр иқтибос шудаанд. Масалан, тақрибан 10% калимаҳои испанӣ арабиасланд. Забони араби аз чихати таркиби лугави дар ҷаҳон яке аз чойҳои намоёнро ишгол менамояд.

Инҷоро ҳам бингаред

Адабиёти араб

Ин мақолаи хурд дар бораи яке аз забонҳои ҷаҳон аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед.

@@ Сатри 1: / Сатри 1: @@
 '''Забони арабӣ''' ({{Забон-ар|اللغة العربية — "ал-луғату л-ъарабия", ё عربي — "ъарабӣ"}}) — аз оилаи [[забонҳои Ҳомӣ-Сомӣ]] ва ба [[гурӯҳи Сомӣ мансуб]] аст. Бо забони арабӣ дар [[нимҷазираи Араб]], [[Ховари Миёна]] ва шимоли [[Африқо]] ҳарф мезананд. Ба забони [[Арабӣ]] навишта шудани [[Қуръон]], забони [[Арабӣ]] дар дини [[Ислом]] ҷои махсусеро дорад.
-Дар забони [[Арабӣ]] 28 ҳарф вуҷуд дорад. Аз ин 17 тоаш шакли тамро дорад. Навишта ва хондани [[Арабӣ]] аз тарафи рост ба тарафи чап мебошад. Забони арабӣ ба шохаи [[забонҳои сомиву ҳомӣ|забонҳои сомиву ҳомии]] оилаи забонҳои афроосиёӣ дохил мешавад.
+Дар забони [[Арабӣ]] 28 ҳарф вуҷуд дорад. Аз ин 17-тоаш шакли тамро дорад. Навиштан  ва хондани хати [[Арабӣ]] аз тарафи рост ба тарафи чап мебошад. Забони арабӣ ба шохаи [[забонҳои сомиву ҳомӣ|забонҳои сомиву ҳомии]] оилаи забонҳои афроосиёӣ дохил мешавад.
 == Маълумоти умумӣ ==
@@ Сатри 6: / Сатри 6: @@
 Забони кунунии арабӣ ба 5 шева ҷудо мешавад: шарқӣ ([[Ироқ]]), арабӣ, марказиарабистонӣ, [[миср]]иву-[[судан]]ӣ, шимолиафриқоӣ ([[мағрибӣ]]). Забони адабӣ барои ҳама ягона аст.
-Баъзе [[шева]]ҳои забони арабӣ аз ҳамдигар он қадар фарқ мекунанд, ки намояндагони онҳо ҳамдигар қариб намефаҳманд. [[Филм]]ҳо, [[телевизион]], рӯзномаву маҷаллаҳо ва дигар ВАО дар ҳамаи [[кишвар]]ҳои арабзабон бо забони адабиянд.
+Баъзе [[шева]]ҳои забони арабӣ аз ҳамдигар он қадар фарқ мекунанд, ки намояндагони онҳо ҳамдигарро  қариб намефаҳманд. [[Филм]]ҳо, [[телевизион]], рӯзномаву маҷаллаҳо ва дигар ВАО дар ҳамаи [[кишвар]]ҳои арабзабон бо забони адабиянд.
 Забони арабӣ забонест, ки миқдори зиёди шеваву лаҳҷаҳоро дар давоми ҳазору панҷсад соли охир ҷамъ дар атрофи худ ҷамъ намудааст. Дини [[ислом]] ва пеш аз ҳама [[Қуръон]] сабаби муттаҳидшавии ин шеваву лаҳҷаҳо гардидааст. Бо забони арабӣ бештар аз 250 млн. одамон ҳарф мезананд (соли [[2000]]).
@@ Сатри 15: / Сатри 15: @@
 Забони арабӣ дар ниҷазираи Арабистон дар шакли забони фасеҳи шоирона ҳанӯз то ислом вуҷуд дошт. Забони [[Қуръон]] низ ба ин забон наздик аст.
-Дар давоми қарнҳо забон пайваста дар таҳаввулот буд, вале дар навишт ин он қадар аён набуд, чунки дар навишт ҳарфҳои кӯтоҳи садонокро наменавиштанд.
+Дар давоми қарнҳо забон пайваста дар таҳаввулот буд, вале дар навишт ин он қадар аён намешуд, чунки дар навишт ҳарфҳои кӯтоҳи садонокро наменавиштанд.
-Китобу рӯзномаҳо дар ҳама ҷо бо ин забон нашр мешаванд (ба истиснои [[Тунис]], [[Марокаш]] ва [[Алҷазоир]], ки дар забони арабӣ [[забони фаронсавӣ]] низ дар истифода аст). Дар соҳаи илм ва техника дар дигар мамолики арабзабон бошад, ҳангоми норасоии захираи луғавӣ [[забони англисӣ]] истифода мешавад.чи хели медонед беҳтарин забон ин забони арабӣ мебошад, зеро ки бо ин забон ҚУРЪОНИ КАРИМ навишта шудааст.
+Китобу рӯзномаҳо дар ҳама ҷо бо ин забон нашр мешаванд (ба истиснои [[Тунис]], [[Марокаш]] ва [[Алҷазоир]], ки дар забони арабӣ [[забони фаронсавӣ]] низ дар истифода аст). Дар соҳаи илм ва техника дар дигар мамолики арабзабон бошад, ҳангоми норасоии захираи луғавӣ [[забони англисӣ]] истифода мешавад.чи тавре ки медонем  забони арабӣ забонест зебо,  ширин,форам,гулевой ва таьсирбахш,  зеро ки бо ин забон ҚУРЪОНИ КАРИМ офарида шудааст.
 == Фонетика ==