Зарафшондарё: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
х Шухрат Саъдиев moved page Зарафшон to Зарафшондарё: ислоҳи номгузорӣ
навсозӣ
Сатри 1: Сатри 1:
{{Дарё
{{Дарё
|Ном = Зарафшон
|Ном = Зарафшон
|Номгузории миллӣ = fa/زرافشان/tg/Зарафшон/uz/Zarafshon
|Номгузории миллӣ =
|Акс = Ayni zarafshon river.jpg
|Тасвир = Зеравшан у Таджикистані.jpg
|Имзои тасвир = ''Дарёи Зарафшон дар ноҳияи Айнӣ''
|Зернависи тасвир = Дарёи Зарафшон
|Дарозӣ = 877
|Тӯл = 877
|Майдони ҳавз = 41860
|Масоҳати ҳавза = 12300
|Ҳавз = Денгизкӯл
|Ҳавза = Сирдарё/Қарокӯл
|Хуруҷи об = 162
|Сарфи об =
|Мавқеи ченак = [[Моғиёндарё]]
|Ҷойи ченкунӣ =
|Сарчашма = [[Пиряхи Зарафшон]] [[Тоҷикистон]]
|Сарчашма = Яғноб/Фондарё
|Мавқеи сарчашма = [[Қаторкӯҳи Зарафшон]]
|Мавқеи сарчашма = [[Қаторкӯҳи Зарафшон]]
|Баландии сарчашма = 2775
|Баландии сарчашма = 2775
|Координатаҳои сарчашма = 39/28/07/N/70/29/30/E
|Координатаҳои сарчашма = 39/28/07/N/70/29/30/E
|Резишгоҳ = [[Шохоб|Ба шохаҳо ҷудо мешавад]]
|Резишгоҳ = Кофарниҳон
|Мавқеи резишгоҳ = Қарокӯл [[Ӯзбекистон]]
|Мавқеи резишгоҳ = Қарокӯл [[Ӯзбекистон]]
|Баландии резишгоҳ = ≈ 200
|Баландии резишгоҳ = ≈ 200
|Координатаҳои резишгоҳ = 39/33/21.6/N/63/52/08/E
|Координатаҳои резишгоҳ = 39/33/21.6/N/63/52/08/E
|Нишеби дарё = 0,14
|Нишебии дарё = 0,14
|Давлат = Тоҷикистон/Ӯзбекистон
|Мамлакат =
|Минтақа = Суғд/Самарқанд/Бухоро
|Минтақа = Вилояти Суғд/Самарқанд/Бухоро
|Ноҳия = Масчоҳ/Айнӣ/Панҷакент
|Ноҳия = Мастчоҳ/Айнӣ/Панҷакент
|Харитаи мавзеъ = Ӯзбекистон
|Харитаи мавзеъ =
}}
}}



'''Зарафшон''' – яке аз [[дарё]]ҳои [[Тоҷикистон]] манбаи асосии пуршавии баҳри Арал мебошад. «Дарёи Зарафшон», «Зарафшондарё», [[дарё]]ест дар [[Осиёи Миёна]] ҳудуди кӯҳистони Тоҷикистони марказӣ, [[вилояти Суғд]] ва [[Узбакистон]] мегузарад. [[Масоҳат]]аш - 12300км²-ро ташкил дода, ҳамагӣ 877 км дарозӣ дорад.
'''Зарафшон''' – яке аз [[дарё]]ҳои [[Тоҷикистон]] манбаи асосии пуршавии баҳри Арал мебошад. «Дарёи Зарафшон», «Зарафшондарё», [[дарё]]ест дар [[Осиёи Миёна]] ҳудуди кӯҳистони Тоҷикистони марказӣ, [[вилояти Суғд]] ва [[Узбакистон]] мегузарад. [[Масоҳат]]аш - 12300км²-ро ташкил дода, ҳамагӣ 877 км дарозӣ дорад.
Сатри 28: Сатри 29:
Ин дарё дар кӯҳистони [[Ноҳияи Кӯҳистони Мастчоҳ|Мастчоҳ]], аз пиряхи Зарафшон сарчашма гирифта, ба самти [[Ғарб (тарафи олам)|ғарб]] ҳаракат мекунад. Дар замонҳои қадим ин дарёро юнониҳо "Политимет" ва мардумони таҳҷоӣ "Суғдрӯд" низ ном мебурдаанд. Маҷрои дарё дар ҳудӯди ноҳияҳои [[Ноҳияи Кӯҳистони Мастчоҳ|Мастчоҳ]] ва [[Айнӣ]] хеле танг буда, бисёр тезҳаракат аст, пас аз якҷоя шудан бо шохоби калонтаринаш Фондарё,дар наздикии маркази ноҳияи Айнӣ, маҷрои он нисбатан васеътар мегардад. Бо баробари дохил шудан ба ҳудӯди [[ноҳияи Панҷакент]], дарё пурра ба водии фарох баромада, паҳноияш то ба якуним км мерасад. Ҳамагӣ 316 км дарёи мазкур ба қаламрави [[Тоҷикистон]] [[мансуб]] аст. Зарафшон зиёда аз 100 [[шохоб]]ҳои хурду калон дорад, аз ҷумла [[шохоб]]ҳои асосияш: [[Фондарё]], Моғиёндарё ва Шингдарё мебошанд. Дар ғарби [[ноҳияи Панҷакент]] [[дарё]] ба қаламрави [[Узбакистон]] ворид шуда, ба [[самт]]и [[Самарқанд]] равон мешавад ва тақрибан боз 400 км [[идома]] меёбад. То [[ғалаба]]и [[Инқилоби Октябр]] (аниқтар то соли 1923)Зарафшон шаҳри [[Бухоро]]ро убур намуда, пас ба тарафи [[ҷанӯб]] ҳаракат карда, ба [[Амударё]] мерехтааст ва яке аз шохобҳои Амӯдарё будааст. Пас аз Инқилоби Октябр, бо васеъ гардидани майдони заминҳои корам (асосан пахта) дар Узбекистон, оби дарё комилан барои кишту-кор истифода бурда мешавад. Ҳоло Зарафшон дарёи алоҳида мебошад. Ҳавзаи обгирии Зарафшон 12 ҳазор км мураббаъ мебошад. Давраи серобии дарё моҳҳои июл-августро дар бар мегирад. Давраи аз ҳама серобияш 930 мк сония ва давраи аз ҳама камобияш моҳҳои феврал-март, 24 мк сония ва 164 мк сония ба ҳисоби миёнаи солона дар мавзеи дупулаи Панҷакент ба ҳисоб гирифта шудааст. Барои сохтани силсила-нерӯгоҳҳои обии барқӣ Зарафшон мувофиқ ва дорои аҳамияти калон мебошад.
Ин дарё дар кӯҳистони [[Ноҳияи Кӯҳистони Мастчоҳ|Мастчоҳ]], аз пиряхи Зарафшон сарчашма гирифта, ба самти [[Ғарб (тарафи олам)|ғарб]] ҳаракат мекунад. Дар замонҳои қадим ин дарёро юнониҳо "Политимет" ва мардумони таҳҷоӣ "Суғдрӯд" низ ном мебурдаанд. Маҷрои дарё дар ҳудӯди ноҳияҳои [[Ноҳияи Кӯҳистони Мастчоҳ|Мастчоҳ]] ва [[Айнӣ]] хеле танг буда, бисёр тезҳаракат аст, пас аз якҷоя шудан бо шохоби калонтаринаш Фондарё,дар наздикии маркази ноҳияи Айнӣ, маҷрои он нисбатан васеътар мегардад. Бо баробари дохил шудан ба ҳудӯди [[ноҳияи Панҷакент]], дарё пурра ба водии фарох баромада, паҳноияш то ба якуним км мерасад. Ҳамагӣ 316 км дарёи мазкур ба қаламрави [[Тоҷикистон]] [[мансуб]] аст. Зарафшон зиёда аз 100 [[шохоб]]ҳои хурду калон дорад, аз ҷумла [[шохоб]]ҳои асосияш: [[Фондарё]], Моғиёндарё ва Шингдарё мебошанд. Дар ғарби [[ноҳияи Панҷакент]] [[дарё]] ба қаламрави [[Узбакистон]] ворид шуда, ба [[самт]]и [[Самарқанд]] равон мешавад ва тақрибан боз 400 км [[идома]] меёбад. То [[ғалаба]]и [[Инқилоби Октябр]] (аниқтар то соли 1923)Зарафшон шаҳри [[Бухоро]]ро убур намуда, пас ба тарафи [[ҷанӯб]] ҳаракат карда, ба [[Амударё]] мерехтааст ва яке аз шохобҳои Амӯдарё будааст. Пас аз Инқилоби Октябр, бо васеъ гардидани майдони заминҳои корам (асосан пахта) дар Узбекистон, оби дарё комилан барои кишту-кор истифода бурда мешавад. Ҳоло Зарафшон дарёи алоҳида мебошад. Ҳавзаи обгирии Зарафшон 12 ҳазор км мураббаъ мебошад. Давраи серобии дарё моҳҳои июл-августро дар бар мегирад. Давраи аз ҳама серобияш 930 мк сония ва давраи аз ҳама камобияш моҳҳои феврал-март, 24 мк сония ва 164 мк сония ба ҳисоби миёнаи солона дар мавзеи дупулаи Панҷакент ба ҳисоб гирифта шудааст. Барои сохтани силсила-нерӯгоҳҳои обии барқӣ Зарафшон мувофиқ ва дорои аҳамияти калон мебошад.


Ҳавзаи дарёи Зарафшонро аз тарафи шимол қаторкӯҳи Туркистон, аз ҷануб қаторкуҳи Ҳисор ҷудо мекунанд. Масоҳати он 12300км²-ро ташкил дода, ҳамагӣ 877 км дарозӣ дорад. Ин дарё аз пиряхи Зарафшон ибтидо мегирад. Дар болообаш номи Мастчоҳро дорад, дар рафти ҷараён аз соҳили чапу рост ба он қариб сад шохоби чапу рост ҳамроҳ мешавад, ки онхо аз нишебиҳои ҷанубии қаторкӯҳи Зарафшон ҷорӣ мешаванд. Дар рафти ҷараён хамаи онҳо водиҳои тангро ҳосил мекунанд. Водии дарёи Зарафшон ҳам дар ҳама ҷо як хел нест. Дар саргаҳи дарё аз водие, ки дар гузашта пирях ҳосил шудааст, ҷорӣ мешавад. Дар мавзеи танги маҷрои дарё дарготи Якуми Май сохта шудааст. Аз ин даргот дар соҳили чапи дарё канал гузаронидаанд ва он заминҳои вилояти [[Самарқанд]]и Ҷумҳурии Узбакистонро обёрӣ менамоянд. Дар баъзе шохобҳои он ба монанди дарёи Фон ва шохоби он [[Искандар]] барои сохтани истгоҳи электрикии обӣ мавзеъҳои мувофиқ мавҷуданд. Бояд гуфт,ки дарёҳои [[Тоҷикистон]] манбаи асосии пуршавии баҳри Арал ба шумор мераванд, оби хаётбахши худро ба кишварҳои дар поёнтар ҷойгиршуда мерасонанд ва пахтакорию гидроэнергетикаро бе онҳо наметавон тасаввур кард.ХИБ – и 110 кВт пайваст аст.
Ҳавзаи дарёи Зарафшонро аз тарафи шимол қаторкӯҳи Туркистон, аз ҷануб қаторкуҳи Ҳисор ҷудо мекунанд. Масоҳати он 12 300 км²-ро ташкил дода, ҳамагӣ 877 км дарозӣ дорад. Ин дарё аз пиряхи Зарафшон ибтидо мегирад. Дар болообаш номи [[Яғноб (дарё)|Яғноб]]ро дорад, дар рафти ҷараён аз соҳили чапу рост ба он қариб сад шохоби чапу рост ҳамроҳ мешавад, ки онхо аз нишебиҳои ҷанубии [[қаторкӯҳи Зарафшон]] ҷорӣ мешаванд. Дар рафти ҷараён хамаи онҳо водиҳои тангро ҳосил мекунанд. Водии дарёи Зарафшон ҳам дар ҳама ҷо як хел нест. Дар саргаҳи дарё аз водие, ки дар гузашта пирях ҳосил шудааст, ҷорӣ мешавад. Дар мавзеи танги маҷрои дарё дарготи Якуми Май сохта шудааст. Аз ин даргот дар соҳили чапи дарё канал гузаронидаанд ва он заминҳои вилояти [[Самарқанд]]и Ҷумҳурии Ӯзбекистонро обёрӣ менамоянд. Дар баъзе шохобҳои он ба монанди дарёи Фон ва шохоби он Искандар барои сохтани истгоҳи электрикии обӣ мавзеъҳои мувофиқ мавҷуданд. Бояд гуфт,ки дарёҳои [[Тоҷикистон]] манбаи асосии пуршавии баҳри Арал ба шумор мераванд, оби хаётбахши худро ба кишварҳои дар поёнтар ҷойгиршуда мерасонанд ва пахтакорию гидроэнергетикаро бе онҳо наметавон тасаввур кард. ХИБ – и 110 кВт пайваст аст.


==Пайвандҳои беруна ==
==Пайвандҳои беруна ==
• [http://andesha.tj/node/554
• [http://andesha.tj/node/554
{{Тоҷикистон-ҷуғ-нопурра}}

== Инҷоро ҳам бингаред ==


[[Гурӯҳ:Ҷуғрофияи Тоҷикистон]]
[[Гурӯҳ:Дарёҳои Тоҷикистон]]
[[Гурӯҳ:Дарёҳои Тоҷикистон]]
[[Гурӯҳ:Дарёҳо аз рӯи алифбо]]
[[Гурӯҳ:Дарёҳо аз рӯи алифбо]]

Нусха 07:41, 29 октябри 2017

Зарафшондарё
Дарёи Зарафшон
Мушаххасот
Тӯл 877 км
Ҳавза 12 300 км²
Ҷараёни об
Сарчашма дарёҳои якҷоя: Яғноб ва Фондарё
  Мавқеъ Қаторкӯҳи Зарафшон
  Баландӣ 2775 м
  Координатаҳо 39°28′07″ с. ш. 70°29′30″ в. д.HGЯO
Резишгоҳ Кофарниҳон
  Мавқеъ Қарокӯл Ӯзбекистон
  Баландӣ ≈ 200 м
  Координатаҳо 39°33′21″ с. ш. 63°52′08″ в. д.HGЯO
Нишебии дарё 0,14 м/км
Мавқеъ
Системаи обӣ Сирдарё → Қарокӯл

Минтақаҳо Вилояти Суғд, Самарқанд, Бухоро
Ноҳияҳо Мастчоҳ, Айнӣ, Панҷакент

Error: бояд дар сатри аввал як аксро мушаххас кунед

<div style="font-size:88%;line-height:1.2em;position:absolute;z-index:2;left:Хатои ибора: Калимаи ношинохта "strong"%;top:Хатои ибора: Амалгари ғайримунтазири <%">
<div style="font-size:88%;line-height:1.2em;position:absolute;z-index:2;left:Хатои ибора: Калимаи ношинохта "strong"%;top:Хатои ибора: Амалгари ғайримунтазири <%">
резишгоҳ
— сарчашма, — резишгоҳ
Зарафшондарё
дар Викианбор


Зарафшон – яке аз дарёҳои Тоҷикистон манбаи асосии пуршавии баҳри Арал мебошад. «Дарёи Зарафшон», «Зарафшондарё», дарёест дар Осиёи Миёна ҳудуди кӯҳистони Тоҷикистони марказӣ, вилояти Суғд ва Узбакистон мегузарад. Масоҳаташ - 12300км²-ро ташкил дода, ҳамагӣ 877 км дарозӣ дорад.

Ин дарё дар кӯҳистони Мастчоҳ, аз пиряхи Зарафшон сарчашма гирифта, ба самти ғарб ҳаракат мекунад. Дар замонҳои қадим ин дарёро юнониҳо "Политимет" ва мардумони таҳҷоӣ "Суғдрӯд" низ ном мебурдаанд. Маҷрои дарё дар ҳудӯди ноҳияҳои Мастчоҳ ва Айнӣ хеле танг буда, бисёр тезҳаракат аст, пас аз якҷоя шудан бо шохоби калонтаринаш Фондарё,дар наздикии маркази ноҳияи Айнӣ, маҷрои он нисбатан васеътар мегардад. Бо баробари дохил шудан ба ҳудӯди ноҳияи Панҷакент, дарё пурра ба водии фарох баромада, паҳноияш то ба якуним км мерасад. Ҳамагӣ 316 км дарёи мазкур ба қаламрави Тоҷикистон мансуб аст. Зарафшон зиёда аз 100 шохобҳои хурду калон дорад, аз ҷумла шохобҳои асосияш: Фондарё, Моғиёндарё ва Шингдарё мебошанд. Дар ғарби ноҳияи Панҷакент дарё ба қаламрави Узбакистон ворид шуда, ба самти Самарқанд равон мешавад ва тақрибан боз 400 км идома меёбад. То ғалабаи Инқилоби Октябр (аниқтар то соли 1923)Зарафшон шаҳри Бухороро убур намуда, пас ба тарафи ҷанӯб ҳаракат карда, ба Амударё мерехтааст ва яке аз шохобҳои Амӯдарё будааст. Пас аз Инқилоби Октябр, бо васеъ гардидани майдони заминҳои корам (асосан пахта) дар Узбекистон, оби дарё комилан барои кишту-кор истифода бурда мешавад. Ҳоло Зарафшон дарёи алоҳида мебошад. Ҳавзаи обгирии Зарафшон 12 ҳазор км мураббаъ мебошад. Давраи серобии дарё моҳҳои июл-августро дар бар мегирад. Давраи аз ҳама серобияш 930 мк сония ва давраи аз ҳама камобияш моҳҳои феврал-март, 24 мк сония ва 164 мк сония ба ҳисоби миёнаи солона дар мавзеи дупулаи Панҷакент ба ҳисоб гирифта шудааст. Барои сохтани силсила-нерӯгоҳҳои обии барқӣ Зарафшон мувофиқ ва дорои аҳамияти калон мебошад.

Ҳавзаи дарёи Зарафшонро аз тарафи шимол қаторкӯҳи Туркистон, аз ҷануб қаторкуҳи Ҳисор ҷудо мекунанд. Масоҳати он 12 300 км²-ро ташкил дода, ҳамагӣ 877 км дарозӣ дорад. Ин дарё аз пиряхи Зарафшон ибтидо мегирад. Дар болообаш номи Яғнобро дорад, дар рафти ҷараён аз соҳили чапу рост ба он қариб сад шохоби чапу рост ҳамроҳ мешавад, ки онхо аз нишебиҳои ҷанубии қаторкӯҳи Зарафшон ҷорӣ мешаванд. Дар рафти ҷараён хамаи онҳо водиҳои тангро ҳосил мекунанд. Водии дарёи Зарафшон ҳам дар ҳама ҷо як хел нест. Дар саргаҳи дарё аз водие, ки дар гузашта пирях ҳосил шудааст, ҷорӣ мешавад. Дар мавзеи танги маҷрои дарё дарготи Якуми Май сохта шудааст. Аз ин даргот дар соҳили чапи дарё канал гузаронидаанд ва он заминҳои вилояти Самарқанди Ҷумҳурии Ӯзбекистонро обёрӣ менамоянд. Дар баъзе шохобҳои он ба монанди дарёи Фон ва шохоби он Искандар барои сохтани истгоҳи электрикии обӣ мавзеъҳои мувофиқ мавҷуданд. Бояд гуфт,ки дарёҳои Тоҷикистон манбаи асосии пуршавии баҳри Арал ба шумор мераванд, оби хаётбахши худро ба кишварҳои дар поёнтар ҷойгиршуда мерасонанд ва пахтакорию гидроэнергетикаро бе онҳо наметавон тасаввур кард. ХИБ – и 110 кВт пайваст аст.

Пайвандҳои беруна

• [http://andesha.tj/node/554