Вилфредо Парето

Вилфредо Парето
итол. Vilfredo Pareto
Таърихи таваллуд	15 июл 1848(1848-07-15)[…]
Зодгоҳ	Порис, arrondissement of Paris[d]
Таърихи даргузашт	19 август 1923(1923-08-19)[…] (75 сол)
Маҳалли даргузашт	Céligny[d], Canton of Geneva[d], Суис
Кишвар	Подшоҳии Итолиё  Фаронса
Фазои илмӣ	илми иқтисод ва ҷомеашиносӣ
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи Лозанна Донишгоҳи Сопиензои Рум University of Genoa[d]
Алма-матер	Politecnico di Torino[d]
Имзо
Парвандаҳо дар Викианбор

Вилфредо Федерико Дамасо Парето (итол. Vilfredo Federico Damaso Pareto итолиёвӣ: [vilˈfreːdo paˈreːto]; ҳангоми таваллуд Вилфрид Фритс Парето, олмонӣ: Wilfried Fritz Pareto; ; 15 июли 1848, Париж — 19 августи 1923, Селиния, кантон Женева, Швейсария) — муҳандиси итолиёвӣ, иқтисоддон ва ҷомеашинос. Яке аз асосгузорони назарияи элитаҳо.

Ӯ назарияҳоеро таҳия кард, ки баъдтар ба номи ӯ гузошта шуданд: тақсимоти омории Парето ва оптимуми Парето, ки дар назарияи иқтисодӣ ва дигар фанҳои илмӣ васеъ истифода мешаванд.

Тарҷумаи ҳол

Вилфредо Парето 15 июли соли 1848 дар Париж дар оилаи маркизи итолиёвӣ, таваллуд шуда, аслан аз шаҳри бандарии Генуя буд. Модари Парето фаронсавӣ буд ва аз хурдӣ бо забонҳои итолиёвӣ ва фаронсавӣ яксон ҳарф мезад, аммо дар тӯли умраш худро пеш аз ҳама итолиёвӣ ҳис мекард.

Парето 19 августи соли 1923 дар Селинӣ (Швейсария) вафот кард, ки солҳои охири умри худро дар онҷо гузарондааст; Дар ҳамонҷо ӯро дафн кардаанд.

Тақсимоти Парето (қоидаи 80/20)

Баёни мухтасари қонун: «20%фоизи саъю кушиш 80% натиҷа медиҳад ва 80% боқимондаи кӯшиш — ҳамагӣ 20% натиҷа»

Қонун бо худи Вилфредо Парето робитаи дур дорад. Вай соли 1923 даргузашт ва номи қонун соли 1941 аз ҷониби мутахассиси амрикоӣ Джозеф Джуран ба ифтихори яке аз асарҳои ӯ пешниҳод шудааст, ки дар Италия 20% хонаводаҳо 80% даромад мегиранд.

Ҳамчунин нигаред

• Тақсимоти парето
• Назарияи элита
• Самаранокии Парето

Феҳристи асарҳо

• Курси иқтисодиёти сиёсӣ ( 1896–1897 )
• Системаҳои сотсиалистӣ (Les Systémes socialistes, 1902–1903 )
• Китоби дарсии иқтисодиёти сиёсӣ (Manuale di economia politica, 1906 )
• Рисола оид ба ҷомеашиносии умумӣ (Trattato di sociologia generale, 1916 )
• Роҳнамои мухтасар оид ба ҷомеашиносии умумӣ (Compendio di sociologia generale, 1920 )

Нашрияҳо ба забони русӣ

• Системаҳои сотсиалистӣ = Les Systémes socialistes // Сотсиологияи назариявӣ. Антология. Дар 2 қисм (Тартиб, таҳрири илмӣ, пешгуфтори С. П. Банковская), Т. 1 - М.: Хонаи китоби «Университет», 2002.
• Трансформатсияи демократия / тар. аз Италия М.Юсима. М.: Нашриёти «Қалъаи оянда», 2011. — 208 с.

Адабиёт

• Блауг М. Парето, Вильфредо // 100 великих экономистов до Кейнса = Great Economists before Keynes: An introduction to the lives & works of one hundred great economists of the past. — СПб.: Экономикус, 2008. — С. 233—235. — 352 с. — (Библиотека «Экономической школы», вып. 42). — 1 500 экз. — ISBN 978-5-903816-01-9.
• Блюмин И. Г. Теория Парето // Критика буржуазной политической экономии: В 3 томах. — М.: Изд-во АН СССР, 1962. — Т. I. Субъективная школа в буржуазной политической экономии. — С. 826—865. — VIII, 872 с. — 3 200 экз.
• Осипова Е. В. Социологическая система Вильфредо Парето // История буржуазной социологии XIX — начала XX века / Под ред. И. С. Кона. — М.: Наука, 1979. — С. 309—331. — 6 400 экз.
• Осипова Е. В. Социология Вильфредо Парето: политический аспект. — М.: ИСПИ РАН, 1999. — 103 с. — ISBN 5-7556-0121-6.
• Отоми — Пластырь. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — 648 с. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 19).
• Шумпетер Й. Глава 5. Вильфредо Парето (1848—1923) // Десять великих экономистов от Маркса до Кейнса = Ten Great Economists: From Marx to Keynes. — М.: Институт Гайдара, 2011. — С. 162—205. — 400 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-5-91129-075-7.

Пайвандҳо

• Вилфредо Парето Тарҷумаи ҳол дар Энсиклопедияи мухтасари иқтисод. Китобхонаи иқтисод ва озодӣ, Econlib