Алессандро Волта

Алессандро Волта
Алессандро Волта
Таърихи таваллуд	18 феврал 1745[…]
Зодгоҳ	Como[d], Duchy of Milan[d], Habsburg monarchy[d];
Таърихи даргузашт	5 март 1827[…] (82 сол)
Маҳалли даргузашт	Como[d], Подшоҳии Лумбордӣ-Венез[d], Имперотурии Утриш[d];
Кишвар	Duchy of Milan[d]; Cisalpine Republic[d]; Kingdom of Italy[d]; Подшоҳии Лумбордӣ-Венез[d];
Фазои илмӣ	корандомшиносӣ
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи Повиё;
Ҷоизаҳо	ҳамкори Анҷумани салатанатӣ[d]
	Парвандаҳо дар Викианбор

Алесса́ндро Ҷузеппе Анто́нио Анаста́сио Ҷеро́ламо Умберто Во́лта (итол. Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Gerolamo Umberto Volta; 18 феврали 1745, Комо — 5 марти 1827, ҳамон ҷо) — физикдон, кимиёдон ва физиологи итолиёӣ, яке аз асосгузорони таълимот дар бораи неруи барқ.

Зиндагинома[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар мактаби ордени иеузитҳо таҳсил кардааст. Омӯзгори физикаи гимназия дар Комо (1774-79), профессор физика дар Университети Павия (1777—819) ва директори факултаи фалсафаи ҳамон донишгоҳ. Таҳқиқоти ӯ ба неруи барқ, кимиё ва физиология оиданд. Ихтироъкори нахустин генератори неруи барқ (1800, ба истилоҳ «сутуни Волта») ва дигар асбобҳои барқӣ (электрофор, электрометр, конденсатор ва ғайра). Соли 1776 гази сӯзанда — метанро ошкор кард ва таҳқиқ намуд. Ӯ аввалин манбаи ҷараёни доими (батареяи кимиёӣ)-ро сохт (1800). Фарқи потенсиалҳои тамоси ду филиззи гуногунро кашф намуда, онҳоро аз рӯйи бузургии шиддати бавуҷудоянда ба қатор гузошт. Усулҳои таъсири физиологии неруи барқро ба инсон таҳқиқ кард (1792-95). Воҳиди шиддати неруи барқ — Волт ба ифтихори ӯ номгузорӣ шудааст. Бо ҷоизаи олии Ҷамъияти шоҳии Лондон — Медали Копли (1794) сарфароз гаштааст. Соли 1801 аз Наполеон унвони дарбории граф ва сенаторро гирифтааст.

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

↑ ^1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
↑ база данных Léonore (фр.) — ministère de la Culture.
↑ ^3.0 ^3.1 http://www.dwc.knaw.nl/biografie/pmknaw/?pagetype=authorDetail&aId=PE00003610 (ингл.)
↑ Энциклопедия Брокгауз (нем.)
↑ ^5.0 ^5.1 Вольта Алессандро // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 5 : Вешин — Газли. — С. 341.
↑ ^6.0 ^6.1 https://www.accademiadellescienze.it/accademia/soci/alessandro-volta (итол.)

Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Радовский М. И. Гальвании Вольта. М., Л., 1941;
MaraldiU. LavitadiAlessandroVolta. Firenze. 1959;
Dibner В. Alessandro Volta and the etectric battery. N. Y. 1964.

Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]

Волта Алессандро // Вичлас — Гӯянда. — Д. : СИЭМТ, 2015. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 4). — ISBN 978-99947-33-77-4.

[_1dcc25ba7f4222cb-1] 1.0 ^1.1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.

[_b8cc473d9e3c9c6d-2] база данных Léonore (фр.) — ministère de la Culture.

[_c13fc53722a0bb6a-3] 3.0 ^3.1 http://www.dwc.knaw.nl/biografie/pmknaw/?pagetype=authorDetail&aId=PE00003610 (ингл.)

[_69d9f79a117a6879-4] Энциклопедия Брокгауз (нем.)

[_0f07d7ac139e0aa5-5] 5.0 ^5.1 Вольта Алессандро // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 5 : Вешин — Газли. — С. 341.

[_ba778a5c1cce8359-6] 6.0 ^6.1 https://www.accademiadellescienze.it/accademia/soci/alessandro-volta (итол.)

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[4]