Гули одамрӯ
| Гули одамрӯ | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Табақабандии илмӣ | ||||||||||||||||
|
ХАТО: шаблони орояшинохтӣ нест, который должен описывать систематическое положение таксона Viola.
|
||||||||||||||||
| Номи байнулмилалии илмӣ | ||||||||||||||||
| Viola tricolor L., (1753) | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Гули одамрӯ (лот. Víola trícolor) — рустании як ё дусолаи ороишӣ аз ҷинси бунафша.
Тавсифоти гиёҳшинохтӣ[вироиш | вироиши манбаъ]
Решаи бӯртоб, пояи сершох (то 40 см қад мекашад), барги нештаршакл ё байзашакл, гули серанга (кабуд, бунафш, зард ё сафед), гулпояи дароз (то 30 мм) ва ғӯзамева (дарозиаш 10 мм) дорад. Тухмаш қаҳваранг ё зарди сафедтоб (вазни 1000 донааш 0,4-0,5 г) аст. Гули одамрӯ дар Аврупои Шарқӣ, Қафқоз, Осиёи Хурд, Амрикои Шимолӣ дучор меояд. Дар марғзор, канори роҳ ва киштзорҳо месабзад.
Дар Тоҷикистон навъҳои боғии «Юпитер», «Офтоби зимистон», «Мусалласи сурх», «Маликаи нилгун» парвариш карда мешаванд. Гули одамрӯро дар гулзор ва тубакҳо месабзонанд. Навбаҳорон мешукуфад. Онро аз тухм, қаламча ва дигар узвҳои нашвӣ метавон зиёд кард. Гули одамрӯ рустании доруист. Баргу пояи он витамини С, β-каротин, сапонин, гликозиди виолакверситрин, фитонсид ва ғайра дорад. Доруҳои Гули одамрӯ фараҳбахш, арақовар, шошарон мебошанд. Табибони халқӣ онро барои муолиҷаи бемориҳои ширинча, ҳузол, сурфа, чурра, рахит, дандондард, тарбод, дарди банду буғумҳо ва ханозир истифода мебаранд.
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]
- Гули одамрӯ // Вичлас — Гӯянда. — Д. : СИЭМТ, 2015. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 4). — ISBN 978-99947-33-77-4.
- Флора и растительность ущелья реки Варзоб. Л., 1971;
- Лекарственные растения в научной и народной медицине. Саратов, 1972;
- Губанов И. А. (ва диг.). Фиалка трехцветная//Иллюстрированный определитель растений Средней России. М., 2003.