Иброҳими Лудӣ
пашту: ابراهیم لودي | |
![]() | |
| |
22 ноябр 1517 — 21 апрел 1526 | |
Пешгузашта | Сикандари Лудӣ[d] |
Ҷонишин | Бобур |
|
|
Таваллуд |
1480 |
Даргузашт |
21 апрел 1526 |
Хонадон | Лудӣ[d] |
Падар | Сикандари Лудӣ[d] |
Эътиқод | ислом |
![]() |
Иброҳими Лудӣ (форсӣ: ابراهم لودی; 1480, Деҳлӣ — 21 апрел 1526, Понипат[d]) — охирин султони Деҳлӣ (1517—1525) аз сулолаи Лудиҳо.
Зиндагинома
[вироиш | вироиши манбаъ]Иброҳими Лудӣ бар хилофи сиёсати падараш — Искандари Лудӣ (ҳукмронӣ 1489—1517) хост ҳукумати марказии Салтанати Деҳлиро устувор ва нуфузи ашрофи афғонро маҳдуд кунад. Аммо баръакси сиёсати Иброҳими Лудӣ дарбориёни соҳибҷоҳ бародараш Ҷалолхонро дар Ҷавнпур ба сари қудрат оварданд ва дар Деҳлӣ низоми дуҳокимиятӣ ба вуҷуд омад (1517). Муборизаи дохилии бародарон бо ғолибияти Иброҳими Лудӣ анҷом ёфта, Ҷалолхон ҳамроҳи се бародараш — Исмоилхон, Ҳусайнхон ва Маҳмудхон дар Ҳонсӣ зиндонӣ шуданд. Баъдан Иброҳими Лудӣ фишорро нисбат ба ходимони соҳибнуфузи дарбор зиёд кард ва гурӯҳе аз онҳо, аз қабили Исломхон (дар Карра), Баҳодурхони Лудӣ (дар Биҳор), Давлатхони Лудӣ (дар Панҷоб) ва дигарон ба муборизаи зидди ӯ бархостанд. Дар натиҷаи шиддати муборизаҳои дохилӣ Давлатхони Лудӣ писараш Диловархонро ба назди Бобур фиристода, аз ӯ мадад хост. Иброҳими Лудӣ дар набарди Понипат (26.4.1526) аз Бобур шикаст хӯрда, ба қатл расид.
Шоирони ҳамзамони Иброҳими Лудӣ Ҷамолии Деҳлавӣ ва Гадоии Деҳлавӣ машҳур буданд. Китобҳои «Фарҳанги Иброҳимшоҳӣ» ва «Фиқҳи Иброҳимшоҳӣ» ба номи Иброҳими Лудӣ таълиф шудаанд.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Иброҳими Лудӣ // Замин — Илля. — Д. : СИЭМТ, 2018. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 7). — ISBN 978-99947-33-89-9.