Интихоботи президентӣ дар Тоҷикистон (1991)

Интихоботи президентӣ дар Тоҷикистон
Кишвар	Тоҷикистон
Қонунӣ барои	Тоҷикистон
Пеш аз	Интихоботи президентӣ дар ҶШС Тоҷикистон (1990)
Баъдӣ	Интихоботи президентӣ дар Тоҷикистон (1994)
Замони вуқуъ	24 ноябр 1991
Интихобот барои ишғоли ҷойи	Президенти Тоҷикистон
Номзади пирӯз	Раҳмон Набиев
Номзади интихобот	Раҳмон Набиев ва Давлат Худоназаров
Шумораи интихобкунандагон	2 610 089
Ballots cast	2 257 476
Шумораи овозҳои қабул	2 186 009

Аввалин интихоботи умумихалқӣ дар таърихи Ҷумҳурии соҳибистиқлоли Тоҷикистон 24 ноябри соли 1991, тақрибан ду моҳ пас аз истиқлолияти ҷумҳурӣ аз Иттиҳоди Шӯравӣ баргузор гардид. Дар замони интихоботи президентӣ, аз 31 августи соли 1991, баъди ба истеъфо рафтани президенти ҷумҳурӣ ва котиби якуми КМ Ҳизби коммунисти Тоҷикистон Қаҳҳор Маҳкамов, ки дар натиҷаи интихобот ба вазифаи президентӣ нишаст. Дар интихоботи президентии 30 ноябри соли 1990 Қадриддин Аслонов президенти муваққат буд.

Иштирокчиёни интихобот

Раиси Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон Раҳмон Набиев (ки аз ҷониби Ҳизби ҳокими коммунисти Тоҷикистон пешбарӣ шудааст), инчунин коргардони маъруф Давлатназар Худоназаров, ки расман аз ҷониби Ҳизби демократии Тоҷикистон мухолиф пешбарӣ шуда буд. Ҳизби демократии Тоҷикистон ба интихобот роҳ ёфт, аммо дар асл номзади ягона аз ҲҲизби демократии Тоҷикистон, Ҳизби Наҳзати Исломии Тоҷикистон, Ҷунбиши мардумии Растохез ва Ҷунбиши мардумии Лаъли Бадахшон буд, ки номзадҳояшон бо сабабҳои сиёсӣ, иҷозаи ширкат дар интихоботро надоштанд. .

Раҳмон Набиевро номзади муҳофизакори коммунистӣ ва ҷонибдори нигоҳ доштани равобити наздик бо Русия, нигоҳ доштани вазъи мӯътадил дар ҷумҳурӣ мисли замони Иттиҳоди Шӯравӣ медонистанд. Аз чунин мақом Набиевро Русия, Ӯзбекистон, Қазоқистон ва аксари ҷумҳуриҳои дигари пасошӯравӣ пуштибонӣ кард. Набиев дар байни тоҷикон, махсусан дар байни қишрҳои тарафдори коммунистии аҳолӣ, инчунин дар байни ақаллиятҳои миллӣ, аз ҷумла ӯзбакҳо ва русзабонҳо маъруф буд.

Давлатназар Худоназаров мавқеъи мухолифи худро дар робита ба вазъи Тоҷикистон ошкоро баён карда, зарур мешуморад, ки дар Тоҷикистон дигаргуниҳои густурдаи сиёсӣ ва иҷтимоию иқтисодӣ, барҳам додани ҳокимияти коммунистӣ ё навкоммунистӣ, табдили Тоҷикистонро ба давлати демократии озод, наздик шудан бо кишварҳои Ғарб ва Кишварҳои мусулмоннишин, дар ҳоле ки муносибатҳои хуб бо ҷумҳуриҳои собиқ шӯравӣ нигоҳ дошта мешаванд, зарур медонист. .Номзадии Худоназаров аз ҷониби кишварҳои ғарбӣ, аз ҷумла ИМА, Британияи Кабир ва Фаронса, Туркия, Эрон ва аксари кишварҳои дигари ҷаҳони ислом пуштибонӣ карданд. Худоназаровро дар миёни тоҷикон қишри демократӣ ва озодандеши мардум, аксари исломгароён ва миллатгароёни тоҷик, чи мӯътадил ва чи радикалӣ дастгирӣ мекарданд.

Натиҷаҳо

Тибқи иттилои расмии КМИ ҶТ, ширкат дар интихобот 84,6 % ташкил додааст. Бар асоси натоиҷи интихобот, яке аз довталабони аслии пирӯзӣ Раҳмон Набиев расман 60,4 % ва рақиби аслии ӯ Давлатназар Худоназаров 30,1 % овозҳоро ба даст овардаанд. Боқимонда 13 % бюллетенҳои овоздиҳӣ ба тарафдории номзадҳои дигар, инчунин беэътибор ё вайроншуда буданд. Рахмон Набиевро дар ду вилояти сераҳолии Тоҷикистон — вилоятҳои Ленинобод ва Кӯлоб бештар дастгирӣ намуданд. Давлатназар Худоназаров дар Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон ва ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ дастгирии васеъ пайдо кард. Ба хамин тариқ, коммунистонро вилоятҳое, ки асосан дар водиҳо ва пасткуҳҳо воқеъ буданд, ва мухолифинро асосан ноҳияхои баландкӯҳ дастгирӣ намуданд .

Номзадҳо	Ҳизбҳо	Овоз додан	%
Рахмон Набиев	Ҳизби Коммунистии Тоҷикистон	1 321 189	60,44%
Давлатназар Худоназаров	Ҳизби демократи Тоҷикистон	678 461	31,04%
Сайфуддин Тураев		101 146	4,63%
Ҳикматулло Насриддинов		28 963	1,32%
Бурихон Салимов		11 863	0,54%
Бобишо Шоев		8 273	0,38%
Акбар Махсумов		5 140	0,24%
Бар зидди ҳама		30 974	1,42%
Бюллетенҳои вайроншуда		71 467	3,17%
Шумораи умумии овозҳо		2 257 476	100.00%
Шумораи умумии интихобкунандагон/ Иштирок		2 610 089	86,49%