Ҷаҳиш ба мӯҳтаво

Камолоти ҷинсӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Камолоти ҷинсӣ — синну сол ё марҳилаи ҳаёт, ки андомгон қобилияти зодовариро дорад. Баъзан ин истилоҳ синоними андомгони калонсолон ҳисобида мешавад, гарчанде ки ба таври қатъӣ ин калимаҳо маъноҳои гуногун доранд. Камолоти ҷинсии инсон ва раванди гузариш ба он - балоғати ҷинсӣ - дар мақолаҳои алоҳида баррасӣ мешаванд.

Аксари андомгонҳои бисёрҳуҷайравӣ дарҳол пас аз таваллуд қобилияти таҷдиди ҷинсиро надоранд ва вобаста ба намуд, он метавонад аз чанд соат то зиёда аз даҳ сол пеш аз он ки онҳо ба ин кор қодир шаванд, лозим аст. Инчунин, гузариш ба камолоти ҷинсӣ метавонад хусусиятҳои муайянро талаб кунад. Инҳо метавонанд ё берунӣ бошанд, ба монанди хушксолӣ ё дарунӣ, ба монанди фоизи чарбҳои бадан (чунин хусусиятҳои дохилиро набояд бо ҳормонҳое омехта кард, ки ба камолоти ҷинсӣ мустақиман ангезанда медиҳанд).

Балоғат камолоти узвҳои репродуктивӣ ва тавлиди гаметаҳоро талаб мекунад. Ин тағйиротњо инчунин метавонанд бо афзоиши босуръат ё дигар таѓйироти физиологие, ки организми ба камолрасидаро аз шакли калонсоли он фарќ мекунанд, њамроњ шаванд. Ин хусусиятҳо ҳамчун аломатҳои ҷинсии дуюмдараҷа маълуманд ва аксар вақт диморфизми ҷинсии зиёдро тавсиф мекунанд. Масалан, пеш аз ба балоғати ҷинсӣ расидан, кӯдакони инсон синаҳои ҳамвор доранд, мисли писарони калонсол, аммо духтарони калонсол не.

Пас аз расидан ба камолоти ҷинсӣ, баъзе андомгонҳо метавонанд қобилияти дубора тавлид кардан ё ҳатто тағйир додани ҷинсҳоро таъмин карда натавонанд ва гум кунанд. Инчунин, агарчи дар бисёр андомгонҳо камолоти чинси ба синну сол вобаста бошад ҳам, ба дигар омилҳо вобаста буда, баъзан аломатҳои ҷинси дуюмдараҷа бе камолоти ҷинси пайдо мешаванд. Аз тарафи дигар, баъзан шаклҳои берунии "беқувват" низ метавонанд дубора тавлид шаванд (ниг. Комазойӣ ).

Ҳамчунин нигаред

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • Балоғат Бойгонӣ шудааст 18 листопада 2016. // Юридична енциклопедія : [дар 6 ҷилди] / ed. колонна: Ю. С Шемшученко (ред.) [ва дигарон] . — К. : Энсиклопедияи Украина ба номи М.П.Бажан, 2003. - ҷилди. 5 : П — С. — 736 саҳ. - ISBN 966-7492-05-2 .