Квазар
Ахтарвора ё квазар (англ. quasar) — намуди объектҳои астрономӣ мебошад, ки аз дурахшонтарин (бо истилоҳи мутлақ) дар олами намоён ба ҳисоб меравад. Истилоҳи инглисии quasar аз вожаҳои quasi-stellar (квазиситора ё ахтармонанд) ва radiosource (манбаи маҷҳои радиоӣ) гирифта шуда, ба маънои аслӣ ахтар-манбаи мавҷҳои радиоӣ дорад[1].
Квазари нисбатан хурдро блазар меноманд[2].
То охири соли 2023, квазари аз ҳама дур кашфшуда UHZ1 бо тағирёбии сурхи 10,1 [3] [4] [5] мебошад.
Моҳи январи соли 2019 дар бораи кашфи дурахшонтарин квазар эълон карда шуд, ки равшании он 600 триллион равшании офтобро ташкил медиҳад[6]. Ба квазар J043947.08+163415.7 ном дода шудааст ва тақрибан аз 12,8 миллиард соли рӯшноӣ дур ҷойгир аст (ҷойивазкунӣ z = 6,51)[7] [8].
.jpg)
Ҳамчунин нигаред
[вироиш | вироиши манбаъ]Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Квазары // Большая Советская энциклопедия (в 30 т.) / А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М.: Сов. энциклопедия, 1973. — Т. XI. — С. 564—565. — 608 с.
- ↑ Медведева, А. Астрономы изучили один из самых древних и ярких блазаров во Вселенной : [арх. 25 Декабри 2020] // Indicator. — 2020. — 25 Декабри.
- ↑ APOD: 2023 November 10 - UHZ1: Distant Galaxy and Black Hole. apod.nasa.gov. 10 ноябри 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 ноябри 2023.
- ↑ Whalen (2023-10-01). «Radio Emission From a z = 10.1 Black Hole in UHZ1». The Astrophysical Journal 956: 133. doi:10.3847/1538-4357/acf92c. ISSN 0004-637X.
- ↑ Ashley Strickland. Telescopes spot the oldest and most distant black hole formed after the big bang. CNN (7 ноябри 2023). 16 ноябри 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 16 ноябри 2023.
- ↑ information@eso.org. Hubble sees the brightest quasar in the early Universe(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). www.spacetelescope.org. 11 Январ 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 Январ 2019.
- ↑ Ошибка: не задан параметр
|заглавие=в шаблоне {{публикация}} // Ошибка: не задан параметр|издание=в шаблоне {{публикация}}. - ↑ Найден самый яркий объект во Вселенной(рус.). Mail Новости(пайванди дастнорас — таърих). Mail Новости (11 Январ 2019). 11 Январ 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 Январ 2019.
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Вильковиский Э. Я. Квазары и активность ядер галактик — М.: Наука, 1985. — 176 с. — (Проблемы науки и технического прогресса).
- Даукурт Г. Что такое квазары? — К.: Радяньска школа, 1985. — 131 с.
- Ошибка: не задан параметр
|заглавие=в шаблоне {{публикация}}. - K. I. Kellermann. The Discovery of Quasars (англ.) // Bulletin of the Astronomical Society of India. — 2013. — arXiv:1304.3627.
- Ошибка: не задан параметр
|заглавие=в шаблоне {{публикация}} // Ошибка: не задан параметр|издание=в шаблоне {{публикация}}.
Пайвандҳо
[вироиш | вироиши манбаъ]- КвазарҳоБойгонӣ шудааст 24 сентябри 2020 сол. // Лексияи А.В.Засов дар лоиҳаи PostNauka (11.07.2012)
- "Равшантар аз ҳазор галактика" // " Дар саросари ҷаҳон ", октябри 2004
- "Квазар чист"Бойгонӣ шудааст 6 июни 2016 сол. // quasar.by, ноябри 2011