Куруновирусҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Куруновирусҳо
3D модели SARS-CoV-2
3D модели SARS-CoV-2
Табақабандии илмӣ
Номи байнулмилалии илмӣ
Coronaviridae
Зероила
Группа по Балтимору
IV: (+)оцРНК-вирусы

Куруновирусҳо (лот. Coronaviridae) — як оилаи вирусҳо мебошад, ки аз моҳи майи соли 2020 43 намуди вирусҳои дорои КРН-ро дар бар мегирад ва ба ду зероила муттаҳид карда шудаанд, ки ба пистондорон (аз ҷумла одамон), паррандагон ва амфибияҳо сироят мекунанд. Ном бо сохтори вирус алоқаманд аст, ки сутунмуҳрааш ба тоҷи офтобӣ монанд аст. 7 куруновирус, ки ба одам сироят мекунанд, маълум аст[1][2] :

  • HCoV-229E — Alphacoronavirus, бори аввал дар миёнаи солҳои 1960-ум муайян карда шудааст;
  • HCoV-NL63 — Alphacoronavirus, барангезанда буда дар Нидерландия дар соли 2004 муайян карда шуд;
  • HCoV-OC43 — Betacoronavirus А, барангезанда соли 1967 муайян карда шудааст;
  • HCoV-HKU1[en] — Betacoronavirus А, барангезанда дар Ҳонконг соли 2005 пайдо шуд;
  • SARS-CoV — Betacoronavirus B, барангезандаи синдроми шадиди шадиди респираторӣ, ки аввалин ҳолаташ соли 2002 ба сабт шудааст;
  • MERS-CoV — Betacoronavirus C, барангезандаи синдроми респиратории Ховари Миёна, ки хуруҷи он соли 2015 рух дод;
  • SARS-CoV-2 — Betacoronavirus B, ки дар нимаи дуюми соли 2019 муайян карда шуда, пандемияи навъи нави пневмонияи COVID-19-ро ба вуҷуд овард ва то баҳори соли 2020 ба як мушкили ҷаҳонӣ мубаддал гашт, ки дар натиҷаи он марзҳои зиёде баста шуданд ва чораҳои амнияти фавқулодда ҷорӣ карда шуданд (қарантина, изолятсияи қатъӣ ва ғайра).

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. Супотницкий М. В. Новый коронавирус SARS-CoV-2 в аспекте глобальной эпидемиологии коронавирусных инфекций Бойгонӣ шудааст 4 феврали 2021  сол. / Научная статья, 27 НЦ МО РФ, doi 10.35825/2587-5728-2020-4-1-32-65 // Журнал «Вестник войск РХБ защиты». 2020 г. Том 4. № 1. С. 32-65. ISSN 2587-5728.
  2. Secret history of first coronaviruses // Forbes.

Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Коронавирусы / Горбаленя А. Е. // Конго — Крещение [Электронный ресурс]. — 2010. — С. 352. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 15). — ISBN 978-5-85270-346-0.
  • Стасевич К. Жизнь и устройство коронавирусов (рус.) // Наука и жизнь. — 2020. — № 4. — С. 8—13.