Jump to content

Лиз Трасс

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Лиз Трасс
англ. Mary Elizabeth Truss
15 июл 2014 — 13 июл 2016
Пешгузашта Owen Paterson[d]
Ҷонишин Andrea Leadsom[d]
14 июл 2016 — 11 июн 2017
Пешгузашта Michael Gove[d]
Ҷонишин David Lidington[d]
14 июл 2016 — 11 июн 2017
Пешгузашта Michael Gove[d]
Ҷонишин David Lidington[d]
8 июн 2017 — 6 ноябр 2019
7 май 2015 — 3 май 2017
6 май 2010 — 30 март 2015
11 июн 2017 — 24 июл 2019
Пешгузашта David Gauke[d]
Ҷонишин Риши Сунак
12 декабр 2019 — 30 май 2024
аз 2014
10 сентябр 2019 — 6 сентябр 2022
Ҷонишин Nadhim Zahawi[d]
24 июл 2019 — 15 сентябр 2021
Пешгузашта Liam Fox[d]
24 июл 2019 — 15 сентябр 2021
Пешгузашта Liam Fox[d]
15 сентябр 2021 — 6 сентябр 2022
Пешгузашта Dominic Raab[d]
Ҷонишин James Cleverly[d]
5 сентябр 2022 — 24 октябр 2022
Пешгузашта Борис Ҷонсон
Ҷонишин Риши Сунак
6 сентябр 2022 — 25 октябр 2022
Пешгузашта Борис Ҷонсон
Ҷонишин Риши Сунак
6 сентябр 2022 — 25 октябр 2022
Пешгузашта Борис Ҷонсон
Ҷонишин Риши Сунак
6 сентябр 2022 — 25 октябр 2022
Пешгузашта Борис Ҷонсон
Ҷонишин Риши Сунак
6 сентябр 2022 — 25 октябр 2022
Пешгузашта Борис Ҷонсон
Ҷонишин Риши Сунак

Таваллуд 26 июл 1975(1975-07-26)[1] (49 сол)
Падар John Truss[d][1]
Модар Priscilla Mary Grasby[d][2]
Ҳамсар Hugh O'Leary[d][3][4]
Ҳизб
Таҳсилот
Фаъолият сиёсат
Соядаст
Вебгоҳ elizabethtruss.com(англ.)
Ҷойҳои кор
 Парвандаҳо дар Викианбор

Мэри Элизабет (Лиз) Трасс (англ. Mary Elizabeth (Liz) Truss; тав. 26 июли 1975, Оксфорд) — сиёсатмадор ва арбоби давлатии Бритониё аст. Раҳбари Ҳизби консервативии Бритониёи Кабир аз 5 сентябри соли 2022. 78-умин сарвазири Бритониё аз 6 сентябри соли 2022.

Вай сеюмин сарвазир-зани Бритониёи Кабир аст (пас аз Маргарет Тэтчер ва Тереза Мэй). Собиқ Вазири адлия ва аввалин зани лорд -канслер (2016—2017), Вазири давлатӣ оид ба савдои хориҷӣ (2019—2021), Вазири корҳои хориҷӣ (2021—2022)[7].

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Элизабет Трасс давраи кӯдакии худро дар Лидс (Йоркшир) гузаронидааст, падару модараш — ҳамшираи шафқат ва муаллим Пристсилла Мэри Трасс (Priscilla Truss,, дар ҷавонӣ Грасби) ва профессори риёзӣ Ҷон Кеннет Трасс[en] (Ҷон Кеннет Трасс, соли таваллудаш 1947) ва духтари хурдсоли худро дар маъракаи халъи силоҳи ҳастаӣ ҷалб карданд. Лиз дар мактаби давлатӣ дар Лидс таҳсил кард, сипас дар Коллеҷи Мертон, Донишгоҳи Оксфорд фалсафа, сиёсат ва иқтисодро омӯхт ва дар он ҷо шӯъбаи Ҳизби либерал-демократиро роҳбарӣ мекард. Дар ин муддат, вай ҷумҳурихоҳ буд, тавре ки дар суханрониҳои ӯ дар конфронси либерал-демократҳо соли 1994 дида мешавад. Пас аз хатми риштаи молия, вай дар ширкатҳои байналмилалии Shell ва Cable & Wireless plc кор кардааст. Дар соли 2008 вай муовини директори маркази таҳлилии Reform (think tank) таъйин шуд, ки нақшаҳои ҷалби тиҷорати хусусиро ба соҳаи хидматрасонии давлатӣ таҳия кардааст[8]. Новобаста аз он, ки «Мэри» («Марям») — номи аввалини вай аст, Трасс иқрор шуд, ки ӯ аз ин ном нафрат дорад ва ба номи миёнааш «Элизабет» бартарӣ медиҳад[9].

Фаъолияти сиёсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Вай соли 1996 ба ҳизби муҳофизакор (косерваторӣ) пайваст ва солҳои 1998—2000 раиси Ассотсиатсияи муҳофизакории Луишем Дептфорд[en] Дептфорд дар Лондон буд. Дар соли 2001, вай кӯшиши бемуваффақият барои интихоб шудан ба Палатаи намояндагон дар ноҳияи Хемсуорт (шаҳристони тантанавии Йоркшири Ғарбӣ, дар соли 2005 бори дигар дар ҳамон музофот кӯшиш кард, аммо дар ноҳияи Колдер Вэлли (избирательный округ)|Колдер Вэлли (ва боз бемуваффақият) шуд. Ниҳоят, интихоботи парлумонии 6 майи соли 2010 ба ӯ дар ҳавзаи интихоботии Ҷанубу Ғарб Норфолк муваффақият овард[10]. Дар моҳи сентябри соли 2012 сарвазир Девид Кемерон якбора дар кобинаи якуми вазирони худ 50 таъйиноти нав қабул кард ва Элизабет Трасс ёрдамчии вазири маориф шуд[11].

Кор дар ҳукуматҳои муҳофизакор (консервативӣ) (2014—2021)

[вироиш | вироиши манбаъ]

7 майи соли 2015 интихоботи навбатии парлумонӣ баргузор гардид, ки дар натиҷа Трасс 50,9 % овозҳоро дар ҳавзаи пештара ба даст оварда, мандати парлумониро нигоҳ дошт[12]. 11 майи соли 2015 Дэвид Кэмерон кобинаи дуюми худро ташкил карда, вазифаи Элизабет Трассро ба ҳайси вазири муҳити зист, ғизо ва корҳои деҳот нигоҳ дошт[13].

14 июли соли 2016 вай дар кобинаи якуми Тереза Мэй Прокурори генералӣ ва лорд кантслер таъйин шуд[14].

11 июни соли 2017 вай дар кобинаи дуюми вазирони Тереза Мэй Котиби хазина таъйин шуд. 24 июли соли 2019 дар ҷараёни таъсиси кобинаи Борис Ҷонсон вай вазири давлатӣ оид ба тиҷорати хориҷӣ ва раиси Шӯрои тиҷорати Бритониё таъйин шуд. 23 апрели соли 2021 ёрдамчии собиқи Ҷонсон ба сарвазир Доминик Каммингс ӯро дар кӯшиши пайдо кардани сарпарастони хусусӣ барои маблағгузории таъмири бинои қароргоҳи расмӣ дар Даунинг Стрит 10[15] айбдор кард ва 25 апрел Трасс иддао кард, ки Ҷонсон маблағро 200 ҳазор фунт стерлинг аз ҳисоби маблағҳои худ, пурра пардохт кардааст, ҳарчанд вай инкор накардааст, ки ӯ ин корро танҳо пас аз ҷалби таваҷҷӯҳи ҷомеаи мазкур кардааст (илова бар ин, вай натавонистааст сарчашмаи маблағи зикршударо номбар кунад)[16].

Вазири корҳои хориҷӣ (2021—2022)

[вироиш | вироиши манбаъ]

15 сентябри соли 2021 вай дар давоми як қатор кӯчонидани мутахассисҳо дар ҳукумати дуюми Ҷонсон вазири корҳои хориҷии Бритониёи Кабир таъйин шуд[17].

Дар давраи бӯҳрони муҳоҷирати соли 2021 дар марзи Беларус бо Полша, вай масъулияти президенти Русия Путинро барои бӯҳрони ба таври сунъӣ ба вуҷуд омадаи башардӯстона эълон кард ва дахолати ӯро барои ҳалли вазъ талаб кард[18].

21 декабри соли 2021, пас аз истеъфои Лорд Фрост, вай музокиракунанда барои ҳалли муносибатҳо бо Иттиҳоди Аврупо пас аз хориҷ шудани Бритониё аз он таъйин шуд.[19].

6 феврали соли 2022 пас аз изҳороти муштараки раҳбари Чин Си Ҷинпин ва президенти Аргентина Алберто Фернадес дар бораи пуштибонии мутақобилан аз иддаои ин кишварҳо мутаносибан ба Тайван ва ҷазираҳои Фолкленд, Трасс Фолклендро «бахши оилаи Бритониё» номид ва изҳор дошт. ки Чин бояд сохибихтиёрии онҳоро эҳтиром намояд[20].

Интихоботи раҳбари Ҳизби муҳофизакор (консервативӣ) (2022)

[вироиш | вироиши манбаъ]

Пас аз истеъфои Борис Ҷонсон аз мақоми нахуствазири Бритониё ва раҳбари ҳизби муҳофизакор, Трасс яке аз довталабони аслии мақоми холӣ шуд. 20 июли соли 2022 ҳамроҳ бо Риши Сунак ба даври ниҳоии овоздиҳӣ барои мақоми раҳбари муҳофизакорон ворид шуд[21].

5 сентябри соли 2022 натиҷаҳои овоздиҳии Ҳизби муҳофизакор (консервативӣ) тавассути почта эълон карда шуд: Трасс бо натиҷаи 57 % пирӯз шуд ва раҳбари нави ҳизб шуд[22].

Сарвазири Бритониёи Кабир

[вироиш | вироиши манбаъ]

6 сентябри соли 2022 Лиз Трассро дар қалъаи Балморал малика Елизавета II қабул кард ва аз ӯ хоҳиш кард, ки ҳукумати нав таъсис диҳад[23]. Бегохии худи хамон рӯз хайати кабинети нави сарвазир[24] эълон карда шуд, ки дар он аввалин бор дар таърих чор вазифаи асосиро сафедпустон ишғол карданд[25].

Пас аз ду рӯз, 8 сентябри соли 2022, малика Елизаветаи II даргузашт. Карли III ба тахт омад.

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Рӯзноманигорон аксар вақт ба як гардиши шадид дар эътиқоди сиёсӣ, ки Элизабет Трасс аз сар гузаронидааст, таваҷҷӯҳ мекунанд — дар ҷавониаш таҳти таъсири модараш, ки ба ҳайси ҳамшираи шафқат ва омӯзгор кор мекард, дар намоишҳои зидди сиёсати Маргарет Тэтчер иштирок мекард[26]. Пешбарии Элизабет Трасс ба интихобот ба палатаи общинаҳо замоне муқовимати шадиди мухолифони муҳофизакори сиёсати модернизатсияи Девид Кемерон дар ин ҳизбро ба бор оварда буд, ки аз ҷониби рӯзноманигорони The Mail on Sunday, лақаби " Turnip Taliban, " яъне " Шалғам Толибон " дода шуда буд. Вақте ки вай дар соли 2014 аввалин вазифаи вазирии худро ба даст овард, Трасс ҷавонтарин вазир-зани Бритониё шуд.

Дар соли 2000, Элизабет Трасс бо Хью О'Лири[en] (Hugh O’Leary) издивоҷ кард, баъдан дар оила ду духтар пайдо шуданд[27], Фрэнсис (Франсис — марти 2006) ва Либерти (Озодӣ — 2008)[28].

Моҳи июни соли 2005 муносибати оилваии 18-моҳаи Элизабет Трасс бо мураббии сиёсии худ, депутат Марком Филдом[en] ба охир расид. Дар натиҷа, издивоҷи ӯ пош хӯрд, аммо Трасс шавҳарашро бовар кунонд, ки ӯ падари духтари калонӣ аст ва оиларо наҷот дод[29].

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Who's who (ингл.брит)(untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  2. Pas L. v. Genealogics (ингл.) — 2003.
  3. https://www.theguardian.com/politics/2022/sep/05/pizza-nights-and-sleepovers-how-liz-truss-children-may-cope-with-life-at-no-10
  4. Landler M. A Hawkish Diplomat Takes Control, Facing Hard Times and Johnson’s Ghost (ингл.) — 2022.
  5. https://www.express.co.uk/news/politics/1638643/liz-truss-royal-family-lib-dem-conservative-leadership-2022-next-prime-minister-spt
  6. https://littlesis.org/person/54107 — 2009.
  7. В Великобритании назначен новый министр иностранных дел. lenta.ru(пайванди дастнорас — таърих). 15 сентябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 сентябри 2021.
  8. Adam Withnall. Liz Truss MP: The new Environment Secretary, her clash with the 'Turnip Taliban' and a controversial rise through the Tory ranks(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). Independent (15 July 2014). 21 феврали 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 марти 2016.
  9. Martin Belam. Loves cheese, hates her first name: 10 things you may not know about Liz Truss(англ.). The Guardian (29 июля 2022)
  10. Elizabeth Truss MP(англ.). Democracy Live(пайванди дастнорас — таърих). BBC News. 20 феврали 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 17 июли 2014.
  11. John Burn-Murdoch. Cameron's cabinet reshuffle: the full list of government ministers(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Guardian (6 September 2012). 21 феврали 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 Январ 2016.
  12. Norfolk South West(англ.). Election 2015(пайванди дастнорас — таърих). BBC News. 20 феврали 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 Январ 2016.
  13. Cabinet reshuffle: Amber Rudd and Sajid Javid promoted(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). BBC News (11 May 2015). 1 сентябри 2015 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 май 2015.
  14. Andrew Sparrow. May's cabinet reshuffle: Michael Gove sacked and replaced with Elizabeth Truss - live updates(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). Guardian (14 July 2016). 14 июли 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 июли 2016.
  15. Peter Walker and Aubrey Allegretti. ‘Mad and totally unethical’: Dominic Cummings hits out at Boris Johnson(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Guardian (23 April 2021). 25 апрели 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 апрели 2021.
  16. Aubrey Allegretti. Senior minister insists Boris Johnson paid for Downing Street flat refurbishment(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Guardian (25 April 2021). 25 апрели 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 25 апрели 2021.
  17. Reshuffle: Boris Johnson fires Gavin Williamson as he rings cabinet changes(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). BBC News (16 September 2021). 16 сентябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 сентябри 2021.
  18. Dan Hastings. Liz Truss says Putin has 'clear responsibility' in Belarus 'manufactured' migrant crisis(англ.). Express (14 November 2021). 5 сентябри 2022 санҷида шуд.
  19. Dan Sabbagh. Liz Truss to hold Brexit talks with EU over NI protocol(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Guardian (21 December 2021). 24 Январ 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 Январ 2022.
  20. Truss says Falklands part of ‘British family’ after China backs Argentina(англ.). The Guardian (7 February 2022). 5 сентябри 2022 санҷида шуд.
  21. Сунак и Трасс вышли в финал борьбы за пост премьер-министра Британии Бойгонӣ шудааст 20 июли 2022  сол. RT на русском (20 июля 2022)
  22. Tory leadership result LIVE: Liz Truss wins battle to become UK's new Prime Minister(англ.). Mirror (5 September 2022). 5 сентябри 2022 санҷида шуд.
  23. Jacob Thorburn and Chay Quinn. New Prime Minister LIVE: Liz Truss meets Queen in Balmoral as she is appointed new PM and will address the nation from Downing Street after Boris Johnson resigned(англ.). MailOnline (6 September 2022). 6 сентябри 2022 санҷида шуд.
  24. Liz Truss new cabinet in full: who is in and who is out?(англ.). The Guardian (7 September 2022). 7 сентябри 2022 санҷида шуд.
  25. By Andrew Macaskill and Humza Jilani. Liz Truss's cabinet is Britain's first without white man in top jobs(англ.). Reuters (7 September 2022). 7 сентябри 2022 санҷида шуд.
  26. Anna Isaac. Liz Truss: Britain’s new Iron Lady(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). Politico (30 March 2021). 1 Декабри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 Декабри 2021.
  27. Andy McSmith. Liz Truss: Conqueror of the Turnip Taliban(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). Independent (18 July 2014). 21 феврали 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 8 июни 2022.
  28. Alice Fuller, Danni Scott. 'HAPPILY MARRIED' Who is Liz Truss’s husband Hugh O’Leary?(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). The Sun (14 July 2022). 11 августи 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 августи 2022.
  29. Andy McSmith. A political affair: We profile cabinet minister Liz Truss(англ.)(пайванди дастнорас — таърих). Belfast Telegraph (25 July 2014). 11 августи 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 ноябри 2016.