Jump to content

Масъуд Пизишкиён

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Масъуд Пизишкиён
форсӣ: مسعود پزشکیان‎
намояндами Маҷлиси шӯрои исломӣ[d]
2005 — 2024
Вазири беҳдошт, дармон ва омӯзиши пизишкӣ[d]
2001 — 2005
Пешгузашта Муҳаммад Фарҳодӣ[d]
Ҷонишин Комрон Боқири Ланкаронӣ[d]
Раисҷумҳури Эрон
аз 28 июл 2024
Пешгузашта Муҳаммад Мухбир[d]
раиси донишгоҳ[d]
1994 — 2000
Таваллуд 29 сентябр 1954(1954-09-29) (70 сол)
Ҳамсар Fatemeh Majidi[d]
Фарзандон Заҳро Пизишкиён[d], Маҳдӣ Пизишкиён[d] ва Юсуф Пизишкиён[d]
Ҳизб
Таҳсилот
Фаъолият ҷарроҳии қалб[d] ва ҷарроҳии умумӣ[d]
Эътиқод шиъаи дувоздаҳимомӣ ва шиъа
Соядаст
Навъи артиш Сипоҳи посдорони Ҷумҳурии Исломии Эрон
Набардҳо
Ҷойҳои кор
 Парвандаҳо дар Викианбор

Масъуди Пизишкиён (форсӣ: مسعود پزشکیان‎; зод. 29 сентябр 1954, Маҳобод, Эрони Паҳлавӣ[d][1]) — пизишк, ҷарроҳи қалб, сиёсатмадор ва давлатмарди эронӣ, 9-умин Раисиҷумҳури Эрон аз 28 июли соли 2024[2][3]. Намояндаи ҳавзаи интихобияи Табрез, Аску ва Озаршаҳр дар Маҷлиси шӯрои исломӣ ва дар давраи даҳуми Маҷлис аз соли 2016 то 2020 ноиби раиси Маҷлиси шӯрои исломӣ буд ва аз соли 2001 то 2005 дар ҳукумати Муҳаммади Хотамӣ[4] вазири беҳдошт, дармон ва омӯзиши пизишкӣ буд.

Ӯ дар интихоботи президентии соли 2013 ширкат кард, аммо номзадии худро бозпас гирифт. Вай бори дигар дар интихоботи соли 2021 ширкат кард, аммо номзадии ӯ рад шуд. Дар интихоботи пеш аз мӯҳлат президентии соли 2024, Пизишкиён мувофиқат кард ва иҷоза дода шуд, ки ширкат кунад[5]. Якҷоя бо Саид Ҷалилӣ ба даври дуввум роҳ ёфт ва бо беш аз 53 дарсади оро пирӯз шуд. Ӯ расман 28 июли соли 2024 [2] [6] президенти Эрон таъин шуд.

Зиндагинома

[вироиш | вироиши манбаъ]

Фаъолиятҳои динӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

29 сентябри соли 1954 дар шаҳри Меҳободи Устони Озарбойҷони ғарбии Эрон ба дунё омадааст. Ба гуфтаи манобеъи сеюм, падараш озарбойҷонии эронӣ, модараш курд аст[7][8] . Ба гуфтаи худи Пизишкиён ҳам модараш ва ҳам падараш турканд[9] . Соли 1973 сохиби диплом шуд ва ба Зобул кучида ба хизмати харбӣ рафт. Маҳз дар ҳамин давра ба тиб таваҷҷӯҳи зиёд пайдо кард. Пас аз адои хизмат ба зодгоҳаш, устони Озарбойҷони ғарбии Эрон баргашта, ба омузишгохи тиббй дохил шуда, сохиби ихтисоси тибби умумӣ гардид. Дар давоми ҷанги Эрону Ироқ (1980—1988) Пизишкиён аксар вақт дар хатти ҷабҳа буд ва дар он ҷо масъули фиристодани дастаҳои тиббӣ буд ва ба ҳайси табиб кор мекард. Пизишкиён соли 1985 курси табибони умумиро хатм карда, дар коллеҷи тиббӣ тадриси физиологияро оғоз кард.

Пас аз таҳсилро дар бахши ҷарроҳии умумӣ дар Донишгоҳи улуми тиббии Табриз идома дод. Соли 1993 дар Донишгоҳи улуми тиббии Эрон ихтисоси ҷарроҳии қалбро гирифтааст. Баъдан мутахассиси соҳаи ҷарроҳии қалб шуд ва дар соли 1994 президенти Донишгоҳи улуми тиббии Табрез гардид ва дар ин мақом панҷ сол буд[4] .

Солҳои аввал

[вироиш | вироиши манбаъ]

Пизишкиён муаллими Қуръон ва мутолиаи роҳи фасохат аст, ки матни калидӣ барои мусалмонони шиъа аст[10] . Ӯ ҳамчунин узви Ҷамъияти дӯстии Эрону Туркия аст[11] .

Фаъолияти сиёсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Сафари сиёсии Пизишкиён замоне оғоз шуд, ки ӯ дар соли 1997 ба ҳайси муовини вазири тандурустӣ ба маъмурияти Муҳаммад Хотамӣ пайваст. Пас аз чаҳор сол ӯ вазири тандурустии Эрон таъйин шуда, аз соли 2001 то соли 2005 дар ин вазифа кор кардааст. Аз он вақт инҷониб Пизишкиён панҷ маротиба вакили парлумони Эрон интихоб шуда, дар онҷо аз соли 2016 то соли 2020 низ ба ҳайси муовини аввали Раиси порлумон кор кардааст[12] .

Ӯ дар интихоботи президентии соли 2013 ширкат кард, аммо номзадии худро бозпас гирифт. Номзадии ӯ дар интихоботи президентии соли 2021 рад шуд. Ниҳоят, ба ӯ иҷоза дода шуд, ки дар интихоботи пеш аз муҳлати президентии соли 2024, ки дар он ягона номзади ислоҳотҷӯйи Эрон буд, ширкат варзид ва дар даври дуввум беш аз 53 % овозҳоро ба даст овард.

Пизишкиён 28 июли соли 2024[2] аз ҷониби раҳбари олии Эрон Сайид Алӣ Хоманаӣ расман раисиҷумҳур таъйин шуд ва 30 июли соли 2024 дар назди парлумони Эрон савганд ёд кард[13][14] .

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Зани Пизишкиён пизишкии занон (гинеколог) буд[15] . Соли 1993 Пизишкиён дар як садамаи нақлиётӣ зан ва як фарзандашро аз даст дод. Ӯ ду писару духтари боқимондаашро танҳо ба воя расонд ва дигар оиладорӣ накард. Духтари ӯ Заҳро Пизишкиён дараҷаи магистри риштаи кимиёи Донишгоҳи технологии Шарифро дорад ва то ба қудрат расидани ҳукумати Ҳасан Рӯҳонӣ дар «Jam Petrochemical» кор мекард.

Пизишкиён мухлиси бошгоҳи футболи «Трактор» (Табрез) аст[16] .

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ 1.0 1.1 https://www.theguardian.com/world/article/2024/jul/06/masoud-pezeshkian-the-former-heart-surgeon-who-became-president-of-iran
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Iran's Khamenei formally grants Masoud Pezeshkian presidential powers (en-IN), The Hindu (28 июли 2024). Проверено 29 июли 2024.
  3. ↑ Leader endorses Pezeshkian's presidential decree(англ.). Mehr News Agency (28 July 2024). 29 июли 2024 санҷида шуд.
  4. ↑ 4.0 4.1 در مورد مسعود پزشکیان در ویکی‌تابناک بیشتر بخوانید. 6 июли 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 30 май 2024.
  5. ↑ افراد رد صلاحیت‌شده فقط توانستند یک نامه بنویسند. 6 июли 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 июни 2024.
  6. ↑ Leader endorses Pezeshkian's presidential decree(англ.). Mehr News Agency (28 July 2024). 29 июли 2024 санҷида шуд.
  7. ↑ Wintour, P. Masoud Pezeshkian: the former heart surgeon who became president of Iran. Guardian (6 июли 2024). 6 июли 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 июли 2024.
  8. ↑ Editorial. The Guardian view on Iran’s presidential election: more choice, but little real hope of change (en-GB), The Guardian (14 июни 2024). Бойгонӣ шудааст 18 июни 2024  сол. Проверено 6 июли 2024.
  9. ↑ Atam da türkdür, anam da. Türk olmağımla fəxr edirəm — Pezeşkian. 9 июли 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 июли 2024.
  10. ↑ Reformist candidate Masoud Pezeshkian shakes up Iran presidential election. 28 июни 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 июни 2024.
  11. ↑ اسامي اعضاء گروه دوستي پارلماني مجلس نهم
  12. ↑ Persian Press Review. 28 июни 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 3 марти 2016.
  13. ↑ Iran President-elect to Be Sworn in on July 30(англ.). english.aawsat.com. 29 июли 2024 санҷида шуд.
  14. ↑ На инаугурации президента Ирана будут присутствовать представители 60 стран(рус.). Рамблер/новости (23 июли 2024). 23 июли 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 июли 2024.
  15. ↑ مقام‌های جمهوری اسلامی و همسرانشان؛ مردان نام‌دار و زنان 'بی‌نام'. 28 июни 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 июни 2024.
  16. ↑ پزشکیان: اکثر بازی های تراکتور را با نوه‌ام محمدحسین به استادیوم می رویم /باهم بحث می کنیم، نقدم می کند اما هیچوقت دعوا نمی کنیم. 28 июни 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 июли 2024.
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Масъуд_Пизишкиён&oldid=1420454"