Муҳаммад Бузиаф
ар. محمد بوضياف | |
| |
16 январ 1992 — 29 июн 1992 | |
Пешгузашта | Абдулмалик бин Ҳабилес |
Ҷонишин | Алӣ Кофӣ |
|
|
Таваллуд |
23 июн 1919[1][2][3][…] |
Даргузашт |
29 июн 1992[1][2][3][…] (73 сол) |
Ҳамсар | Fatiha Boudiaf[d] |
Ҳизб | |
Эътиқод | суннӣ |
Ҷоизаҳо | |
Набардҳо | |
Парвандаҳо дар Викианбор |
Муҳаммад Бузиаф ( ар. محمد بوضياف тахаллуси Сиел Тайиб Уотани ( ар. سي الطيب الوطني 23 июни 1919, Алҷазоир - 29 июни 1992, Аннаба, Алҷазоир ) - арбоби давлатӣ ва сиёсатмадори Алҷазоир, соли 1992 - Раиси Шӯрои олии давлатии Алҷазоир. Яке аз пешвоёни мубориза барои истиқлол, яке аз асосгузорони Фронти Миллии Озодкунӣ буд.
Дар солҳои 1954-1956 вай ба муборизаи мусаллаҳона алайҳи мустамликадорони Фаронса роҳбарӣ кард, аз соли 1956 дар зиндон буд. Пас аз шикасти ҳукумати фаронсавӣ дар соли 1962, ӯ ба Алҷазоир баргашт вале дар он ҷо мубориза барои қудратро аз даст дод ва аз ҷониби шарикони собиқаш боздошт шуд ва пас аз он ба муҳоҷират рафт. Вай тақрибан 30 сол дар ғурбат буд. Вай дар рафти ҷанги шадиди шаҳрвандӣ қудратро аз дасти низомиён гирифта, худро ҳамчун пешвои воқеии миллат, як чеҳраи муттаҳидкунанда нишон дод. Ӯ кӯшиш кард, ки ба мубориза бо коррупсия шурӯъ кунад. Пас аз чанд моҳи дар вазифаи сарвари давлат буданаш, Муҳаммад Бузиафро муҳофизи худаш куштааст.
Пас аз ҷорӣ гардидани истиқлол
[вироиш | вироиши манбаъ]Пас аз истиқлоли Алҷазоир, дар ҳизби Фронти Миллии Озодкунӣ муноқишаҳои дохилӣ ба амал омаданд, ҳизб ба гурӯҳҳои рақиб тақсим карда шуд. Аҳмад Бен Белла, ки бо Ҳуари Бумеден иттифоқ баста буд, таҳти раёсати Аҳмад Бен Белла давлати якҳизбиро таъсис дод.
Бузиаф, ки бо сиёсати раҳбарияти Алҷазоир розӣ набуд як ҳизби оппозисиюниро таъсис дод, ки фаъолияташро бар зидди ҳукумати якҳизбии ФМО пеш мебарад. Будиаф маҷбур шуд кишварро тарк кунад ва дар Марокаши ҳамсоя қарор гирад. Пас аз табаддулоти давлатӣ аз ҷониби Бумеден дар соли 1965, Бузиаф дар оппозисиюн боқӣ монд. Ҳизби ӯ дар амалҳои оппозисиюнии зтдди ҳукумат фаъолона ширкат меварзид.
Бозгашт ба ҳайси сарвари давлат
[вироиш | вироиши манбаъ]Дар моҳи феврали соли 1992, пас аз 27 соли муҳоҷират, Бузиаф пас аз бекор кардани натиҷаҳои интихобот, пас аз пешниҳоди низомиён баарои раиси Шӯрои олии давлат (ҲСШ) Алҷазоир (сардори хунтаи ҳарбӣ) шудан ба ватанаш баргашт. Вай зуд розӣ шуд, ваин таинот ба мардуми Алҷазоир эълон карда шуд. Вай ба таври оммавӣ ҳамчун пешвои миллате муаррифӣ карда шуд, ки муддати тӯлонӣ ҳузур надошт ва дар натиҷаи хушунат ва фасод доғдораш карда нашавад, аммо нуқси калон дар он буд, ки ӯро аксарияти ҷомеаи Алҷазоир кам мешинохтанд. Бо вуҷуди ин, даъватҳои ӯ ба ислоҳоти ҳамаҷониба ва хоҳиши хотима додан ба ҳукмронии ҳарбӣ рӯҳбаландкунанда буданд ва ӯ зуд ба як андоза шуҳрат пайдо кард.
Марг ва мерос
[вироиш | вироиши манбаъ]29 июни соли 1992, Будиаф ҳангоми ҳузури телевизиони оммавӣ дар ифтитоҳи маркази фарҳангӣ дар Аннаба, пас аз сафари аввалини худ аз Алҷазоир ба ҳайси сарвари давлат, аз ҷониби муҳофизаш кушта шуд. Будиаф пас аз вафоташ мақоми муҳими сиёсиро ба даст овард ва ҳамон тавре ки аксари шореҳони сиёсӣ ҳоло истинод мекунанд, шаҳид ба Алҷазоир шуданд ва изҳор доштанд, ки ӯ метавонад наҷотбахши кишвар бошад.
Пас азғ марги Муҳаммад Бузиаф ҳамсараш Фатиҳа Будияф зинда монд. Вай исрор меварзад, ки марги ӯ дуруст таҳқиқ нашудааст.
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
- ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica (ингл.)
- ↑ 3.0 3.1 Энциклопедия Брокгауз (нем.)
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #119172135 // Общий нормативный контроль (GND) (нем.) — 2012—2016.
- Википедия:Статьи со ссылками на элементы Викиданных без русской подписи
- Зодагони 23 июн
- Зодагони соли 1919
- Зодагони Алҷазоир
- Даргузаштагони 29 июн
- Даргузаштагони соли 1992
- Даргузаштагони Алҷазоир
- Шахсиятҳо аз рӯи алифбо
- Википедия:Қуттии бидуни параметр
- ВП: Мақолаҳои бесурат (указано в Викимаълумот: P18)
- ВП: Мақолаҳои бесурат (указано в Викимаълумот: P373)
- Президентҳои Алҷазоир
- Инқилобгарони Алҷазоир
- Сарварони Алҷазоир
- Сарварони асри XX
- Сиёсатмадорони Алҷазоир
- Сиёсатмадорони асри XX
- Сиёсатмадорон аз рӯи алифбо
- Қурбониёни кушторҳои сиёсӣ