Парфенон

Ёдмон
Парфенон
Кишвар	Юнон
Макон	Athens Municipality[d]
Конфессия	асотири Юнони Бостон
Сабки меъморӣ	Doric order[d] ва peripteral[d]
Меъмор	Ictinus[d], Callicrates[d] ва Phidias[d]
Дата основания	асри V то м.
Баландӣ	13,72 м
Мавод	Pentelic marble[d]
Парвандаҳо дар Викианбор

Парфенон (юн.-қад. Παρθενών, ба маънои аслӣ — «хонаи хидматгорон») — ёдгории меъмории бостонӣ, маъбади юнониёни қадим аст, ки дар Акрополии Афина. Маъбади асосӣ дар Афинаи Қадим, ки ба сарпарасти ин шаҳр ва тамоми Аттика, олиҳаи Афина—Паллас (Ἀθηνᾶ Παρθένος) бахшида шудааст. Солҳои 447 п.м.—438 пеш аз милод сохта шудааст, аз ҷониби меъмор Калликрат мувофиқи тарҳи Иктинус ва дар солҳои 438 п.м. 431 пеш аз милод оро дода шудааст, таҳти роҳбарии Фидия дар давраи ҳукмронии Перикл.

Таърих

Пешгузаштагони Парфенон

Дар Акропол шумораи зиёди унсурҳои меъмории биноҳои қадимӣ ва таҳкурсии онҳо нигоҳ дошта шудаанд.

Аввалин маъбади Афина, ки дар замони муосир маълум аст, мавҷудияти онро аксарияти олимони ҷаҳон эътироф мекунанд, дар Акрополис, эҳтимолан дар зери Писистрат сохта шудааст. Онро ҳамон тавре, ки баъдтар Парфенони муосир — Гекатомпедон (яъне сад фут) меномиданд.

Акрополи Афина, таҷдиди Лео фон Клензе, 1846 (муҷассамаи Афина Промакос дар болои акропол)

Нақшаи ороиши ҳайкалтарошии Парфенон (аз шимол ба рост). Давраи қадим.

Порчаи фасади ғарбӣ

Таърихи минбаъда

Парфенон. Бозсозӣ аз энсиклопедияи Олмон дар соли 1891.

Нақшаи сохтмони Парфенон дар давраи масеҳии таърихи он.

Юнони соҳибистиқлол

Парфенон дар расми В.Д.Поленов, ибтидои солҳои 1880.

Парфенон дар Акрополис. Сурати ~ 1880

Ҳуҷраи Duveen дар Осорхонаи Бритониё, ки дар он мармарҳои Элгин ҷойгир аст

Баъзе муҷассамаҳо аз педименти шарқӣ, ки аз ҷониби Лорд Элгин, Осорхонаи Бритониё ба Лондон бардошта шудаанд

• Барқароршавӣ
• 
  Корҳои барқарорсозӣ дар соли 2002
• 
  Кор дар соли 2007 идома дорад
• 
  Блоки архиви аз нав сохташуда
• 
  Барқарорсозии миқёси калон дар соли 2010
• 
  Кор дар тарафи ғарб дар соли 2014

• 
  Валхалла, манзара аз дарьёи Дунай
• 
  Парфенон дар Нашвилл
• 
  Модели Парфенон дар боғи ҷаҳонии Тобу

Адабиёт

На русском языке

• Блаватский В. Д. и др. Всеобщая история архитектуры. — М.: Изд-во Академии архитектуры СССР, 1949. — Т. 2, кн. 1. Архитектура Древней Греции.
• Брунов Н. И. Памятники Афинского Акрополя. Парфенон и Эрехтейон. — М.: Искусство, 1972.
• Виппер Б. Р. Искусство Древней Греции. — М.: Наука, 1972.
• Гаспаров, Михаил Леонович. Парфенон // Занимательная Греция : рассказы о древнегреческой культуре / Михаил Гаспаров. — М.: Азбука, 2016. — 539 с. — (Азбука-классика. Non-Fiction). — ISBN 978-5-389-12154-6.
• {{{заглавие}}}.
• {{{заглавие}}}.
• {{{заглавие}}}.
• Жуковский, В. И. Формула гармонии: секреты шедевров искусства. — Красноярск; М.: Бонус; ОЛМА-ПРЕСС, 1999. — 208 с. — ISBN 5-7867-0031-3.
• Колобова К. М. Древний город Афины и его памятники. — Л.: Изд-во ЛГУ, 1961.
• Кузнецов В. Д. Организация общественного строительства в Древней Греции. — М.: Языки русской культуры, 2000. — С. 37-68. — (Studia historica).
• Маринович Л. П., Кошеленко Г. А. Судьба Парфенона. — М.: Языки русской культуры, 2000. — 352 с. — ISBN 5-7859-0108-0.
• Соколов Г. И. Акрополь в Афинах. — М.: Просвещение, 1968.
• Шаблон:ВТ-ЭСБЕ+

На других языках

• Neils J. The Parthenon: From Antiquity to the Present. — Cambridge: Cambridge University Press, 2005.
• Queyrel F. Le Parthénon, Un monument dans l’Histoire. — Paris: Bartillat, 2008. Нусхаи бойгонишуда дар Wayback Machine(фр.)

Античные источники

• Павсаний. Описание Эллады, 1, 24, 5—7.
• Плутарх. Сравнительные жизнеописания. Перикл.

Пайвандҳо

• Parthenon. A Gallery of Images(англ.). SUNY Oneonta. The State University of New York. — Галерея. 13 май 2018 санҷида шуд.
• Η ζωφόρος του Παρθενώνα(юн.). www.parthenonfrieze.gr. — Фриз Парфенона. 13 май 2018 санҷида шуд.