Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Jump to navigation
Jump to search
Забони тоҷикӣ — забоне, ки дар Эрон: форсӣ, ва дар Афғонистон дарӣ номида мешавад, забони давлатии кишварҳои Тоҷикистон, Эрон ва Афғонистон мебошад. Дар Ӯзбекистон, агарчӣ тоҷикӣ забони ақаллият маҳсуб мешавад, вале дар ин кишвар зиёда аз 15 миллион нафар ба тоҷикӣ гуфтугӯ мекунанд. Ин забон ба хонаводаи забонҳои ҳинду аврупоӣ дохил мешавад. Дар маҷмӯъ: порсигӯёни асил(форсӣ, тоҷикӣ, дарӣ) зиёда аз 122 млн мардум мебошанд. Тамоми порсигӯёни ҷаҳон бошанд 222 млн нафар ҳастанд. Фақат ба гӯиши тоҷикӣ 46 миллион (2015) нафар гап мезананд.
Забони тоҷикӣ яке аз забонҳои бостонтарини ҷаҳон ба шумор меравад. Давраи нави инкишофи он дар асрҳои VII-VIII сар шудааст. Бо ин забон шоирону нависандагони бузург Рӯдакӣ, Фирдавcӣ, Хайём, Сино, Ҷомӣ,Мавлоно, Ҳофиз, Дониш, Айнӣ, Лоҳутӣ, Турсунзода, Пайрав Сулаймонӣ, Абдусалом Деҳотӣ, Убайд Раҷаб, Наимҷон Назирӣ ва дигарон асарҳои безавол эҷод кардаанд.
- Бисёри огандагӯш дар мактаб соҳиби ном мешаванд.
- Марду зан бо забони гуногун гуфтугӯ мекунанд.
- Бонувони чинӣ, ба воситаи гулдӯзӣ ақоиди хешро баён мекарданд.
- Ҳар инсон дар сини аз 2 то 5-сола, забоншиноси бузург аст.
- эҷоди мақолаҳои нав;
- иловаи иттилоот ба мақолаҳои нопурра (феҳристи онҳо аз забоншиносӣ ва оиди забонҳо);
- ислоҳи хатогиҳо;
- иловаи тасвир, харита, нақшаҳо, шаблонҳо.
Мақолаҳои муҳим барои такмил:
Забонҳои ҷаҳон
- Забонҳои Австралия ва Уқёнусия: Забони валбир, Забони гавайӣ, Забони дамин, Забони дирбал, Забони ивайдя, Забони кирибати, Забони кук, Забони маори, Забони науруанӣ, Забони ниуэ, Забони паманӣ, Забони папуассӣ, Забони пукапука, Забонҳои раму, Забони рапануйӣ, Забонҳои сепик, Забонҳои сепик-раму, Забони таитянӣ, Забонҳои тасманӣ, Забонҳои торричелли, Забонҳои трансгвинейи нав, Забони чаморро, Забонҳои ҷанубу-ғарби Австралия, Забонҳои пама-нюнга, бештар...
- Забонҳои Осиё : арабӣ, банголӣ, ветнамӣ, ибрӣ, каннада, чинӣ, ҳиндӣ, куриёӣ, муғулӣ, порсӣ, санскрит, томилӣ, бештар...
- Забонҳои Амрико : кри, бештар...
- Забонҳои Африқо: амхар, арабӣ, африкаанс, зулу, йоруба, лингала, малагасӣ, сомалӣ, бештар...
- Забонҳои Аврупо: англисӣ, булғорӣ, маҷорӣ, юнонӣ, бештар...
- Забонҳои сунъӣ: волапюк, идо, интерлингва, эсперанто, бештар...
- Таърихи забоншиносӣ, Масъалаҳои ҳалнокардаи забоншиносӣ, Феҳристи забоншиносон