Синамои Колумбия
Синамои Колумбия (исп. Cine de Colombia) — ба соҳаи синамои дар Колумбия буда ишора мекунад. Синамои Колумбия соли 1897 оғоз ёфт ва филмҳои бесадо, аниматсионӣ ва филмҳои маъруфи байналмилалиро дар бар мегирад. Дастгирии ҳукуматӣ дар солҳои 1970-ум саъй барои рушди ширкати давлатии рушди кинематографиро (Compañía de Fomento Cinematográfico FOCINE) дар бар мегирифт, ки ба таҳияи баъзе филмҳо кумак кард, аммо барои аз ҷиҳати молиявӣ нигоҳ доштани худ мубориза бурдааст. FOCINE соли 1993 аз кор баромад. Соли 1997 конгресси Колумбия қонуни 397 моддаи 46 ё Қонуни умумии фарҳангро бо мақсади дастгирии рушди саноати синамои Колумбия тавассути ташкили фонди омехтаи таблиғи синамо бо номи Corporateación PROIMAGENES en Movimiento (PROIMAGES дар корпоратсияи ҳаракат)[1]. Соли 2003 Конгресси Колумбия инчунин Қонуни синаморо тасвиб кард, ки ба бозсозии саноати синамои Колумбия мусоидат кард.
Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]
Таърихи синамои Колумбия соли 1897, вақте оғоз шуд, ки аввалин таҷҳизоти филмбардорӣ пас аз ду соли ихтирои Август ва Луӣ Люмер дар Париж ба кишвар ворид шуд. Он замон шаҳри бандарии Колон (дар Панама, ки имрӯз Панама ном дорад, аммо он гоҳ ба Колумбия дохил буд), Барранкиля, Букараманга ва баъдтар ба пойтахти Колумбия Богота ворид, шуд, ки дар моҳи августи ҳамон сол ин таҷҳизот дар тестр муаррифӣ шуд.
Солҳои аввал[вироиш | вироиши манбаъ]
Чанде пас аз роҳандозии таҷҳизоти банаворгирӣ дар Колумбия, кишвар ба ҷанги шаҳрвандӣ шурӯъ кард, ки бо номи "Ҷанги Ҳазоррӯза" маъқул дониста шуд, ки боиси боздоштани тамоми истеҳсоли филмҳо гардид. Аввалин филмҳо одатан табиат ва лаҳзаҳои ҳаёти ҳаррӯзаи Колумбияро инъикос мекарданд. Дар намоиши ин филмҳо бародарон Дӣ Доменико бартарӣ доштанд, ки соҳиби Salón Olympia дар Богота буданд. Бародарон Дӣ Доменико инчунин аввалин филми мустанади Колумбияро бо номи "El drama del quince de Octubre" (Драмаи октябри понздаҳум) таҳия карданд, ки барои таҷлили садсолагии ҷанги Бояка пешбинӣ шуда буд ва инчунин куштори генерал Рафаэл Урибе Уриберо нақл мекунад, ки пас аз озод шуданаш боиси ихтилофҳо мешавад[2].
Филмҳои бесадо[вироиш | вироиши манбаъ]
Дар солҳои аввали синамои Колумбия истеҳсолкунандагон тақрибан танҳо дар филмҳои худ табиат ва ҳаёти ҳаррӯзаро тасвир мекарданд, то соли 1922, вақте ки аввалин филми бадеӣ бо номи "Мария" пайдо шуд (дигар нусхаҳои ин филм вуҷуд надоранд). Филмро Максимо Калво Олмедо, як муҳоҷири испанӣ, ки ба ҳайси дистрибютор дар Панама кор мекард ва ба кироя гирифта буд, ба шаҳри Калӣ сафар кард ва дар он ҷо наворбардории ин филмро дар асоси романи Хорхе Исаакс, "Мария" коргардонӣ ва идора [3].
Пешрави дигари синамои Колумбия Артуро Асеведо Валларино продюсер ва коргардони театр аз Антиокия буд, ки дар Богота зиндагӣ мекард. Пас аз муаррифии филмҳои хориҷӣ ва мафтуние, ки онҳо дар Колумбия ба вуҷуд оварданд, театрҳо дигар мисли пештара фоидаовар набуданд ва аз ин рӯ Асеведо тасмим гирифт, ки як ширкати истеҳсоли филм бо номи Acevedo e Hijos (Асеведо ва писарон) таъсис диҳад[4]. Асеведо ва писаронаш тӯлонитарин ширкати истеҳсолӣ дар Колумбия буда, аз соли 1923 то 1946 амал мекарданд ва ягона ширкате буд, ки аз Депрессияи бузурги солҳои 1930 наҷот ёфт. Асеведо ва писарон соли 1924 филми "La tragedia del silencio" (Фоҷиаи хомӯшӣ) ва Bajo el Cielo Antioqueño (Дар зери осмони Антиокия) соли 1928 таҳия кардаанд.
«Дар зери осмони Антиокия» аз ҷониби магнати маҳаллӣ Гонзало Межия маблағгузорӣ карда шуд. Филм барои элита буданаш танқид карда шуд, гарчанде ки он дар байни мардум то андозае пазириши мусбӣ дошт. Филмҳо дар Колумбия бештар дар асоси мавзӯъҳо, ба монанди табиат, фолклор ва миллатгароӣ таҳия шуда буданд, ба истиснои баъзеҳо, мутобиқсозии адабӣ буд. Соли 1926 филми "Garras de oro: Dawn Adalet" бароварда шуданд, он дар масъалаи сиёсӣ, ҷудоии Панама аз Колумбия ва нақши Иёлоти Муттаҳида дар муноқиша мебошад[5].
Бӯҳрони солҳои 1930-юм[вироиш | вироиши манбаъ]
Дар соли 1928 ширкати колумбии "Cine Colombia" студияи филмистеҳсолкунии "Di Domenico"-ро харид, ки филмҳои байналмилалиро ба хотири фоидаи калоне, ки онҳо ваъда дода буданд, харидорӣ карданд. Филмҳои байналмилалӣ пеш аз филмҳои Колумбия аз ҷониби ҷомеаи Колумбия бартарӣ дода мешуданд. Аз ин сабаб, аз соли 1928 то 1940 дар Колумбия танҳо як филм истеҳсол шудааст: "Al son de las guitarras" (Ба ритми гитара) аз ҷониби Алберто Санта, аммо он ҳеч гоҳ дар театрҳо намоиш дода нашудааст. Колумбиҳо бештар ба филмҳои "Ҳолливуд" таваҷҷуҳ доштанд. Дӯстдорони соҳаи синамои Колумбия барои рушди синамои миллӣ пул, технология ва омодагии лозимӣ надоштанд. Дар ҳоле, ки филмҳои Колумбия ҳанӯз хомӯш буданд, саноати байналмилалӣ аллакай филмҳои ранга ва овозиро истифода мебурд ва ба ин васила синамои Колумбияро ба як нуқсони назаррас дучор кард.
Дар солҳои 1940 соҳибкор аз Богота бо номи Освалдо Дуперлӣ "Ducrane Films"-ро таъсис дод ва сарфи назар аз рақобати шадиди синамои Аргентина ва Мексика, ки пас аз соли 1931 ба мақоми сеюм расида буданд, дар байни колумбиҳо таҳия шуд. Дар ин муддат, танҳо як ширкати истеҳсолӣ, ки фаъолият мекард ин "Асеведо ва писарон" буданд, то он даме ки соли 1945 баста шуд.
Дар давоми солҳои 1950-ум Габриэл Гарсиа Маркес ва Энрике Грау кӯшиш карданд, ки соҳаро аз нав оғоз кунанд. Соли 1954 ҳам ҳунармандон, ҳам нависандаҳо ва ҳам наққошон мутаносибан филми" La langosta azul" (Омари кабуд) -ро офариданд. Гарсиа Маркес дар соҳа ҳамчун филмноманавис фаъолияташро идома дод, дар ҳоле ки Грау наққошӣ ҳам мекард.
Синамои Порномизерия[вироиш | вироиши манбаъ]
Филмсозон Луис Оспина ва Карлос Майло истилоҳи "Порномизерия"-ро бораи паҳншавии филмҳо дар солҳои 1970-ум, ки дорои мундариҷаи баланди камбизоатӣ ва бадбахтии инсоният буданд ва дар фестивалҳои байналмилалии синамоӣ мукофотҳои зиёд ба даст меоранд, ба миён оварданд. Ин мафҳум дар кишварҳои ҳамсоя, ба мисли Венесуэла ва Бразилия низ истифода шудааст ва бо мақсади интиқоди ахлоқи филмсозон, ки ба ин равиш муносибат мекунанд, пешбинӣ шуда буд. Филмҳое, ки мунаққидон ба онҳо муроҷиат мекарданд, асосан дар фестивалҳои синамои Аврупо таваҷҷуҳи зиёд пайдо карданд ва воқеияти Амрикои Лотиниро нодуруст инъикос карданд. Филмҳое чун "Gamín" (1978)-и Сиро Дуран, як филми мустанад дар бораи кӯдаконе, ки дар кӯчаҳо зиндагӣ мекунанд, ба ин услуб тааллуқ доранд ва андешаҳоро дар бар мегиранд, ки гумроҳкунанда буданд ё дар таҳқиқи ҷиддии мушкилоти иҷтимоие, ки онҳо тасвир мекунанд. Ин навъи филмсозӣ аз ҷониби Гурӯҳи Калӣ, як гурӯҳи филмсозон, ки асосан аз ҷониби Карлос Майло ва Луис Оспина намояндагӣ мекунанд, интиқод карда шуд, ки филми мазҳакавии "Agarrando Pueblo" (1978) ва филмҳои Порномизериро таҳия кардаанд.
Мунаққидони Порномизерия изҳор доштанд, ки ин филмҳо ба мавзӯи худ амиқ муносибат намекунанд, балки ба масъалаҳо муносибати сатҳӣ доранд. Синамои Порномизерия махсусан дар Колумбия ва Бразилия маъмул буд.
Ширкати рушди синамо (FOCINE)[вироиш | вироиши манбаъ]
28 июли соли 1978 Compañía de Fomento Cinematográfico (FOCINE) (Ширкати Рушди Синамо) бо мақсади идоракунии Фонди рушди кинематографӣ, ки як сол пеш, соли 1977 таъсис ёфта буд, таъсис дода шуд. FOCINE бори аввал ба Вазорати алоқаи Колумбия, ки дар муддати даҳ сол 29 филм ва як қатор филмҳои кӯтоҳмуддат ва ҳуҷҷатиро дастгирӣ кардааст. Коррупсия дар маъмурияти он боиси баста шудани FOCINE дар соли 1993 гардид. Дар ин давра, кори Карлос Майло аз синфҳои Колумбия бо омӯхтани забонҳои ғайримуқаррарӣ гузашт ва шаклҳои нави филмбардориро ҷорӣ намуд. Густаво Нието Роа бо таъсири синамои Мексика ба таҳияи мазҳака кумак кард.
Дар тӯли даҳсолаи охири асри XX, ҳукумати Колумбия FOCINE-ро барҳам дод, ки филмсозонро маҷбур кард бо дигар кишварҳо, асосан аз Аврупо ва сармоягузорони хусусӣ филмҳо таҳия кунанд. Бо вуҷуди ин, баъзе намоишҳои муҳим таҳия шуданд, ба монанди "La estrategia del caracol" аз ҷониби Серхио Кабрера, ки ҷоизаҳои сершумори байналмилалиро ба даст овард ва тавонист манфиати миллиро ба филмҳои миллӣ эҳё кунад. Боз як коргардон ва таҳиягари бомуваффақияти синамо Виктор Гавирия буд, ки бо мавзӯъҳои нигаронии иҷтимоӣ "La vendedora de rosas" (Гулфурӯш) -ро офарид, ки дар якҷоягӣ бо "Bolívar soy yo" (2002) аз ҷониби Хорхе Алӣ Триана ҷоизаҳои зиёд ва эътирофи зиёд ба даст овард[6].
Қонуни синамо[вироиш | вироиши манбаъ]
Соли 2003, ҳукумати Колумбия Қонуни синаморо қабул кард, ки дар он кумак барои истеҳсоли филмҳои маҳаллӣ стандартӣ карда шудааст. Филмҳои сершумор аз ҷониби ҳукумат сарпарастӣ карда шуданд, дар муваффақ шудан ба як хазинаи маҳаллӣ, ба монанди "Soñar no Cuesta Nada" аз ҷониби Родриго Триана бо 1.200.000 тамошобин, ҳузури бесобиқа дар он вақт ё филми "El columbian dream" аз ҷониби Фелипе Алхуре, ки ба навовариҳои техникӣ ноил гаштааст ва филмномаи монандашро дар синамои Колумбия дида намешавад[7].
Қонуни 814 соли 2003, ки бо номи Қонуни синамо низ маъруф аст, пас аз мубоҳисаи дуюм дар сенати Колумбия тасдиқ карда шуд. Сенат маблағгузории синамои Колумбияро тавассути андозҳое, ки аз дистрибюторҳо, намоишгоҳҳо ва истеҳсолкунандагони филм ситонида мешаванд, таъсис дод. Маҷмӯа барои дастгирии истеҳсолкунандагони филмҳо, филмҳои мустанад, филмҳои кӯтоҳ ва лоиҳаҳои ҷамъиятӣ пешбинӣ шудааст. Маблағҳои ҷамъоваришударо Фонди омехтаи синамои PROIMAGENES идора мекунад.
Дар давраи дуюми президент Алваро Урибе Велес ҳукумат ислоҳоти андозро барои коҳиши маблағгузорӣ ба Қонуни синамо пешниҳод кард, президент барои ин интиқод карда шуд, аммо вазири фарҳанг Элвира Куэрво де Жарамилло дар Вазорати молия лоббия кард, то ин қонунро халалдор кард, ки ба манбаъҳои молиявии ба синамои Колумбия воридшуда таъсир расонад. Вазири молия розӣ шуд, ки манфиатҳои соҳаи филмро ҳимоя кунад[8].
Дурнамои байналмилалӣ[вироиш | вироиши манбаъ]
Синамои Колумбия дар чорабиниҳои байналмилалӣ ҳузури хеле кам дошт. Бо вуҷуди ин, баъзе филмҳои мустанад дар тӯли солҳои 1970-ум муваффақиятҳои нисбӣ доштанд, аз қабили "Chircales" (1972)-и Марта Родригес ва Хорхе Силва, ки ҷоизаҳои байналмилалӣ ва эътирофро ба даст овардаанд.
Дар тӯли солҳои 1990-ум Силва бо филми "La estrategia del caracol" маъруфият пайдо кард ва Вектор Гавирия инро бо филмҳои худ Rodrigo D: No futuro (1990) and La vendedora de rosas (1998), ки барои пешбарӣ дар ҷашнвораи Канн гардид.
Дар солҳои 2000-ум ҳунарпеша Каталина Сандино Морено барои иҷрои нақшаш дар истеҳсоли амрикоии колумбӣ Maria Full of Grace ба ҷоизаи Оскар пешбарӣ карда шуд. Вай инчунин дар беҳтарин нақши занона дар Ҷашнвораи байналмилалии Берлин дар соли 2004 пешбарӣ шуда буд ва ғолиб омад ва онро бо ҳунарпеша Шарлийз Терон тақсим кард.
Филмҳои мустанад[вироиш | вироиши манбаъ]
Филмҳои мустанад дар Колумбия сифатан гуногун буданд. Бо вуҷуди ин, онҳо аз сабаби монеаҳое, ки саноати синамо дар мавриди намоиш ва паҳн кардани мавод эҷод мекунад, паҳншавии васеъро надидаанд. Тамошобиноне, ки мехоҳанд ба ин маводҳои аудиовизуалӣ манфиатдор бошанд, нодиранд.
Дар тӯли солҳои 1970-ум, дар шаҳри Калӣ на танҳо дар филм, балки дар маҷмӯъ дар санъат "авҷ" -и бузурге ба амал омад. Дар он вақт гурӯҳи Калӣ ташкил карда шуд, ки ба он Карлос Майло, Луис Оспина, Андрес Кайседо, Оскар Кампо ва дигар ҳуҷҷатгузорону коргардонҳое дохил мешуданд, ки ҳисси муайяни ҷойгоҳ ва воқеиятро бо асарҳои худ тасвир мекарданд. Ҳамзамон, муаллифони ҳуҷҷатгузорӣ, ба монанди Марта Родригес ва Хорхе Силва, як филми мустанади назаррасро таҳия карданд, ки ба антропология наздик шуда, шаклҳои ҳаёт ва воқеиятҳои барои бисёриҳо номаълумро тасвир мекарданд.
Филми тасвирӣ[вироиш | вироиши манбаъ]
Рушди филми тасвирӣ дар Колумбия, мисли тамоми Амрикои Лотинӣ, суст ва номунтазам буд ва танҳо дар солҳои охир аниматсия аҳамият пайдо кард. Аввалин ташаббусҳо дар кишвар тақрибан солҳои 1970-ум, алахусус дар истеҳсоли таблиғи телевизионӣ буданд. Бо вуҷуди ин, дар охири даҳсолаи охир Фернандо Лаверде, ки пешрави истеҳсоли филми тасвирӣ дар Колумбия ҳисобида мешуд, барои эҷоди порчаҳои аниматсионии кӯтоҳе, ки эътирофи миллӣ ва байналмилалиро ба даст оварданд, аз усулҳои таҷрибавӣ ва захираҳои маҳдуд истифода бурд. Зодаи Богота Карлос Санта олами филмҳои тасвириро ҳамчун санъати тасвирӣ омӯхтааст ва падари аниматсияи таҷрибавӣ дар Колумбия ба ҳисоб меравад. Соли 1988 бо дастгирии FOCINE Санта филми худ "El pasajero de la noche" (Мусофири шаб) ва соли 1994 "La selva oscura" (Ҷангали торик) -ро дар ҷашнвораи Каракас намоиш дод. Ҳарду филм барои хидматҳои бадеӣ ва ҳикоявиашон эътирофи интиқодӣ гирифтанд. Дар соли 2010, Карлос Санта аввалин филми тасвирии бадеии "Los Extraños Presagios de León Prozak"-ро ба анҷом расонд, ки дар ҷашнвораи байналмилалии Аннесӣ намоиш дода шуд. Дар солҳои 2000-ум дар аниматсияи Колумбия ба шарофати таваҷҷуҳи насли нав ба ин жанр ва пайдоиши технологияи нав фаъолияте барқарор карда шуд; дар соли 2003 филми тасвирии пурраи Bolívar el héroe ба намоиш баромад.
Ҷашнвораҳои филмҳо[вироиш | вироиши манбаъ]
Бисёр ҷашнвораҳои синамоӣ дар Колумбия баргузор мешаванд, аммо ду муҳимтарин ин ҷашнвораи Картахена аст, ки ҳар сол аз соли 1960 инҷониб амал мекунад ва Ҷашнвораи Богота, ки ҳамасола аз соли 1984 фаъолият мекунад, филмҳои Амрикои Лотинӣ ва Испанияро муаррифӣ мекунад.
Намоишҳо ва тақсимот[вироиш | вироиши манбаъ]
Дар Колумбия чор занҷири асосии кинотеатрҳои тиҷоратӣ мавҷуданд: Cine Colombia, Cinepolis, Cinemark, Procinal and Royal Films дар байни бисёр театрҳои мустақили дигар ба монанди Cinemateca Distrital de Bogotá ва Los Acevedos дар Осорхонаи санъати муосири Богота.
Нигаред низ[вироиш | вироиши манбаъ]
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ Proimagenes en Movimiento: Origen Бойгонӣ шудааст 25 августи 2007 сол..
- ↑ Luis Ángel Arango Library: Fin del periodo "primitivo" Бойгонӣ шудааст 16 феврали 2010 сол..
- ↑ Luis Ángel Arango Library: Calvo, Máximo; Biografía Бойгонӣ шудааст 12 августи 2007 сол. Accessed 26 August 2007.
- ↑ Luis Ángel Arango Library: Entrevista con Gonzalo Acevedo Бойгонӣ шудааст 5 июли 2009 сол.ъ Accessed 26 August 2007.
- ↑ Hernando Martínez Pardo, Historia del Cine Colombiano, Editorial América Latina, pages 50 to 55 and 80.
- ↑ Senses of Cinema: Rescuing the Image: The 5th Ibero-American Film Festival, Santa Cruz de la Sierra, Bolivia Senseofcinema.com Accessed 27 August 2007.
- ↑ Pro Imagenes Colombia: La taquillera Soñar no cuesta nada se lanza en DVD y gana premio del público en Chicago proimagenes colombia.com Accessed 27 August 2007.
- ↑ MINCULTURA: La Ley de Cine en propuesta de Reforma Tributaria Бойгонӣ шудааст 13 феврали 2007 сол. mincultura.gov.co Accessed 26 August 2007.