Jump to content

Филми ҷиноӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Филми ҷиноӣжанри синамоиест, ки ба жанри адабии ҷиноӣ монанд аст. Филмҳои ин жанр маъмулан ҷанбаҳои мухталифи ҷиноят ва ошкор кардани онро баррасӣ мекунанд. Аз ҷиҳати услубӣ, ин жанр метавонад бо бисёр жанрҳои дигар, аз қабили филми драмавӣ ё гангстерӣ [1] мувофиқат кунад ва омехта шавад, аммо мазҳакаро низ дар бар мегирад ва дар навбати худ ба бисёр зержанрҳо тақсим мешавад.

Филмноманавис ва олим Эрик Р. Уилямс филми ҷиноиро дар таксономияи филмноманависони худ ба ёздаҳ супержанр гурӯҳбандӣ мекунад ва далел меорад, ки ҳама филмҳои дарозмуддатро метавон ба ин супержанрҳо тасниф кард. Даҳ супержанри дигар амалӣ, фаэтезӣ, тарснок, румонтикӣ, фантастикаи илмӣ, порча аз ҳаёт, варзишӣ, триллер, филми ҳарбӣ ва вестерн мебошанд. Уилямс драмаро дар доираи як категорияи васеътаре бо номи "навъи филм", асрор ва шубҳа ҳамчун "жанрҳои макро" ва "филми нуар" ҳамчун "роҳи филмноманавис" муайян мекунад ва тавзеҳ медиҳад, ки ин категорияҳо истисноӣ нестанд[2].

Достонҳои ҷангии ҷиноӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Достонҳои ҷангии ҷиноӣ филмҳое мебошанд, ки хушунатро тарғиб мекунанд. Ба гуфтаи Ҷулӣ Селбо, жанрҳои ҷинояткорӣ ва экшн бо ҳам алоқаманданд: "филмҳо дар шакли маъмулии худ бидуни дигаре дар заминаи баробар вуҷуд дошта наметавонистанд, аз ин рӯ онҳо дар тандем кор мекунанд"[3][4].

Мазҳакаи ҷиноӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мазҳакаҳои ҷиноӣ як гибриди филми ҷиноӣ ва мазҳака мебошанд, ки бо конвенсияҳои филми ҷиноӣ бозӣ мекунанд ва метавонанд ҷанбаҳои мазҳакаи сиёҳро муаррифӣ кунанд. Онҳо маъмулан ҷинояткорони аҳмақ ё авбошонро тасвир мекунанд, ки ба таври беақлона қатл карда мешаванд ё дар як кори беҳуда муаррифӣ карда мешаванд. Ин жанр дар саҳнаи филми мустақили солҳои 1990-ум, ки клишеҳои триллери ҷиноятиро бо ҳаҷв муттаҳид карда буд, дубора маъруфият пайдо кард[5].

Драмаи ҷиноӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Драмаҳои ҷиноӣ филмҳое мебошанд, ки бо мушкилоти ахлоқии ҷинояткорон сару кор доранд. Онҳо аз триллерҳои ҷиноӣ фарқ мекунанд, зеро филмҳо бештар ба тасвири ториктар ва воқеии ҷаҳони ҷиноӣ тамаркуз мекунанд, на ба зӯроварӣ ва тирпарронии пайдарпай. Баъзан ин филмҳо бо унсурҳои триллери ҷиноии шадидтар оғоз мешаванд, танҳо барои таҳаввул ба нақлҳои мутафаккири бештар[6].

Триллери ҷиноӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Триллерҳои ҷиноӣ ба унсурҳои ҳаяҷонбахши ҷиноятҳои муваффақ ва ноком тамаркуз мекунанд. Баръакси мурофиаҳои полис, онҳо ба ҷинояткор ё гурӯҳи ҷинояткорон тамаркуз мекунанд, на ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ. Ин филмҳо маъмулан ба саҳнаҳои хушунат, убури дукарата, ғоратгарӣ ва куштор ҳамчун унсурҳои марказии онҳо тамаркуз мекунанд[7].

Филми дакойт

[вироиш | вироиши манбаъ]

Як жанри синамои ҳиндӣ (аз ҷумла саноати филми ҳиндӣ), ки дар атрофи ҷинояткорон давр мезанад.

Филми гангстерӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Филмҳои гангстерӣ филмҳое мебошанд, ки фаъолияти ҷодугаронро васф мекунанд ва аксар вақт онҳоро дар ҳикояҳои худ ба мақоми қаҳрамонон мебардоранд. Филми гангстерӣ яке аз қадимтарин жанрҳои филм аст. Пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ, ин филмҳо бештар зӯроварӣ ва таҳдидкунанда шуданд[8].

Филми ғоратгарӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ин филм дар бораи як гурӯҳ ҷинояткорон қасди даст ба дуздӣ ё ғоратгарӣ ва паёмадҳои эҳтимолии дар пай доштанро нақл мекунад. Филмҳои оиди ғоратгарӣ, ки оҳанги сабуктар доранд, "филмҳои капер" номида мешаванд.

Ҷаҳони ҷиноии Мумбай

[вироиш | вироиши манбаъ]

Жанри филми ҷиноии ҳиндӣ аксар вақт дар саноати филми ҳиндӣ тавлид мешавад. Ин жанр аксар вақт аз ҷинояткорони воқеии Мумбай, аз қабили Ҳоҷӣ Мастон, Довуд Иброҳим ва D-Company илҳом мегирад.

Драмаи полисӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Драмаҳои полисӣ ба полис таваҷҷӯҳ зоҳир мекунанд, вақте ки онҳо амали ҷинояткоронро тафтиш мекунанд.

Филм оиди зиндон

[вироиш | вироиши манбаъ]

Филм оиди зиндон зержанри филми ҷиноӣ аст, ки ба шароити душвори зиндагӣ дар дохили зиндонҳо тамаркуз мекунад ва инчунин баъзан ба маҳбусон ба зиндагии берун аз зиндон мутобиқ мешаванд[9].

  1. Metasearch Search Engine(англ.). search.com(пайванди дастнорас — таърих). 18 Январ 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 Январ 2019.
  2. Williams, Eric R. How to View and Appreciate Great Movies(англ.). English(пайванди дастнорас — таърих). 7 июни 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 25 сентябри 2020.
  3. Selbo, Jule (2014). Film Genre for the Screenwriter. Taylor & Francis. p. 56-57, 229-232. 
  4. Scheibe, Cynthia Leone (1983). Character Portrayals and Values in Network TV Commercials. Cornell University. p. 107. 
  5. Subgenre - Crime comedy(пайванди дастнорас — таърих). AllMovie. 4 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 марти 2022.
  6. Subgenre - Crime drama. AllMovie(пайванди дастнорас — таърих). 4 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 июни 2021.
  7. Subgenre - Crime thriller(пайванди дастнорас — таърих). AllMovie. 4 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 30 май 2022.
  8. Subgenre - Gangster Film. AllMovie(пайванди дастнорас — таърих). 4 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 6 феврали 2022.
  9. Subgenre - Prison Film. AllMovie(пайванди дастнорас — таърих). 4 ноябри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 17 феврали 2022.