Ғадуди сипаршакл

Ғадуди сипаршакл
Ғадуди сипаршакл
Феҳрастҳо
	MeSH; MeSH; FMA; TA98;
	Парвандаҳо дар Викианбор

Ғадуди сипаршакл (лот. glandula thyr(e)oidea) — як қисми системаи эндокринӣ буда, дар пеши гардан, дар назди халқи ҳанҷар ҷойгир аст. Ин ғадуд шакли шабеҳ ба бабочка (шапалак) дорад ва яке аз муҳимтарин узвҳо барои метаболизм (мубодилаи моддаҳо) ва саломатии умумии организм мебошад.

Функсияҳои асосӣ

Истеҳсоли гормонҳои муҳим

Тироксин (T4) ва Трийодтиронин (T3) – метаболизмро танзим мекунанд.

Калтситонин – миқдори калтсийро дар организм назорат мекунад.

Танзими мубодилаи моддаҳо (метаболизм)

Ба вазни бадан, сатҳи энергия ва ҳарорати бадан таъсир мерасонад.

Назорати рушди ҷисмонӣ ва ақлӣ

Гормонҳои сипаршакл барои афзоиши устухонҳо ва рушди мағзи кӯдакон муҳиманд.

4.Таъсир ба дил ва системаи асаб

Фаъолияти дил ва асабҳоро танзим мекунад, фишори хунро мӯътадил нигоҳ медорад.

Бемориҳои ғадуди сипаршакл

Гипотиреоз (камфаъолии сипаршакл)

Сабаби норасоии гормонҳои T3 ва T4. Аломатҳои норасогӣ: Сустию хастагӣ, сардӣ ва паст шудани ҳарорати бадан, афзоиши вазн, пӯсти хушк ва мӯйҳои нозук, камқувватӣ ва депрессия.

Гипертиреоз (бешфаъолии сипаршакл)

Сабаб: истеҳсоли зиёди гормонҳо.

Аломатҳо: Тез шудани таппиши дил Афтодани вазн, таъсири зиёд ба асабҳо (изтироб, асабоният), ларзиши дастҳо, бештар арақ кардан.

Бемории гиреи сипаршакл (зоб, гӯза)

Бузург шудани ғадуди сипаршакл, ки метавонад бо ё бетағйироти гормонӣ бошад.

Табобат

Сабаби маъмулиаш – норасоии йод дар ғизо

Бемории Грейвс ва Ҳашимото. Ҳам Грейвс – ва ҳам Ҳашимото гипертиреозро ба вуҷуд меорад.

Ҳар ду беморӣ бо иммунитети нодуруст (автоиммунӣ) алоқаманданд.

Чӣ тавр ғадуди сипаршаклро солим нигоҳ доштан мумкин аст?

Истеъмоли кофии йод (моҳӣ, тухм, маҳсулоти ширӣ, намак бо йод), ғизои солим ва мутавозин (витаминҳо ва минералҳо), назорати стресс ва хоби кофӣ, машқҳои ҷисмонӣ ва реҷаи дурусти зиндагӣ, муоинаи тиббӣ барои пешгирии мушкилот.

Ғадуди сипаршакл барои саломатии умумии бадан хеле муҳим аст, аз ин рӯ нигоҳубини дуруст ва парҳези солим метавонад аз бисёр бемориҳо пешгирӣ кунад.

Эзоҳ