Jump to content

Ғизолҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ғизолҳо
Газель-доркас
Газель-доркас
Табақабандии илмӣ
Номи байнулмилалии илмӣ
Gazella Blainville, 1816
Виды

Ғизол (лот. Gazella) — ҷинси ширхӯрони ҷуфтсум аз зерҷамоаи антилопаҳои ҳақиқии оилаи Bovidae[1]. Ғизолҳо асосан дар саваннаҳои Африқо ва инчунин дар Осиё вомехӯранд. Калимаи ғизол аз арабӣ (ар. غزال‎).

Ғизолҳо ҳайвонҳои борик ва дарозпоя мебошанд. Дарозии бадани онҳо, вобаста ба намуд, аз 85 то 170 см, дарозии дум аз 15 то 30 см, баландии хушкӣ аз 50 то 110 см, вазн аз 12 то 85 кг аст. Қисми болоии бадани ғизолҳо сояҳои аз зарду хокистарранг то қаҳваранг аст. Қисми поёнии бадан одатан сафед. Бисёр намудҳо дар бадан рахи сиёҳ доранд, ки бо рахи нури дар боло ҷойгиршуда ҳамроҳӣ мекунанд.

Миқдори ғизолҳо тамоми Африқо (ба истиснои Мадагаскар) ва қисматҳои зиёди Осиёро фаро мегирад, ки аз нимҷазираи Араб то шимоли Ҳиндустон ва шимоли Чин тӯл мекашад. Алишер Навоӣ дар маҷмӯаи «Хамса» шикори ғизоли Шоҳ Баҳроми форсиро тасвир кардааст. Ҷои зисти онҳо майдонҳои кушоди хушк, одатан даштҳо мебошад. Баъзе намудҳо дар биёбонҳо ва нимбиёбонҳо зиндагӣ мекунанд.

Ғизол сенет бо шер бозӣ мекунад: пораи папируси ҳаҷвӣ. Мисри қадим, с. 1150 пеш аз милод.
  1. Газель // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.