Jump to content

Ҳоруки Мурокомӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Ҳоруки Мурокомӣ
ҷопонӣ: 村上 春樹
Таърихи таваллуд: 12 январ 1949(1949-01-12)[1][2][3][…] (76 сол)
Зодгоҳ:
Шаҳрвандӣ (табаият):
Навъи фаъолият: забоншинос, румоннавис, нависанда, тарҷумон, мақоланавис, сабукварз, устоди донишгоҳ, нависандаи достонҳои илмию тахайюлӣ, насрнавис, қиссанавис
Солҳои эҷод: 1979 — то ҳол
Жанр:
Забони осор: Japanese
Ҷоизаҳо:
Имзо: имзо
harukimurakami.com
 Парвандаҳо дар Викианбор

Ҳоруки Мурокоми (村上 春樹 Murakami Haruki?, 12 январи соли 1949 зода шудааст[5]) як нависандаи ҷопонист. Романҳо, очеркҳо ва ҳикояҳои кӯтоҳи ӯ дар Ҷопон ва дар сатҳи ҷаҳонӣ ба фурӯши баланд ноил гаштаанд ва осораш ба 50 забон тарҷума шудаанд[6] ва миллионҳо нусхаи онҳо берун аз Япония фурӯхта шудаанд.

Вай барои кори худ ҷоизаҳои зиёде гирифтааст, аз ҷумла Ҷоизаи Гунзо барои Нависандагони Нав, Ҷоизаи Фантастикаи Ҷаҳонӣ, Ҷоизаи Танизаки, Ҷоизаи Йомиури барои адабиёт, Ҷоизаи байналмилалии Франк О'Коннор, Ҷоизаи адабии Нома, Ҷоизаи Франз Кафка, Ҷоизаи Кирияма барои адабиёти бадеӣ, Ҷоизаи беҳтарин, Ҷоизаи Ҷесалру Ҷоизаҳои Маликаи Астурия.

Дар Ашия, дар наздикии Кобе пеш аз кӯчидан ба Токио барои таҳсил ба Донишгоҳи Васеда ба воя расида, ӯ аввалин романи худро "Суруди бодро бишнавед" (1979) пас аз кор дар тӯли ҳафт сол ҳамчун соҳиби майкадани хурди ҷаз нашр шуд. [7] Асарҳои барҷастаи ӯ романҳои Ҷангали Норвежӣ (1987), Хроникаи паррандаи шамол (1994–95), Кафка дар соҳил (2002) ва 1Q84 (2009–10); охиринаш аз ҷониби рӯзномаи миллии Асахи Шимбун ' байни коршиносони адабӣ беҳтарин асари давраи Ҳейсейи Ҷопон (1989–2019) арзёбӣ шудааст. [8] Кори ӯ жанрҳоро дар бар мегирад, аз ҷумла фантастикаи илмӣ, фантастикӣ ва ҷинояткорӣ ва бо истифода аз унсурҳои реалистии ҷодугарӣ машҳур шудааст. [9] Сомонаи расмии ӯ аз Раймонд Чандлер, Курт Воннегут ва Ричард Браутиган ҳамчун илҳомбахши калидӣ дар эҷодиёти ӯ ёд мекунад, дар ҳоле ки худи Муракамӣ Кодзуо Исигуро, Кормак МакКарти ва Даг Солстадро нависандагони дӯстдоштаи муосири худ номидааст. [7] [10] Мурокомӣ инчунин панҷ маҷмӯаи ҳикояҳои кӯтоҳ, аз ҷумла як шахси ягона (2020), [11] ва асарҳои ғайрифантастикӣ, аз ҷумла Underground (1997), таърихи шифоҳии ҳамлаи сарин дар метрои Токио ва Чизе ки ман дар вақти давидан дар бораи он гап мезанам (2007), ёддошт дар бораи таҷрибаи худ ҳамчун давандаи масофаи дур нашр кардааст. [12]

Асарҳои бадеии ӯ адабиётшиносон ва оммаи хонандагонро ба як қутб табдил додаанд. Баъзан аз ҷониби муассисаи адабии Ҷопон ҳамчун ғайриҷопонӣ интиқод карда мешавад, ки Мурокоми ба ёдоварист, ки ӯ "гӯсфанди сиёҳ дар ҷаҳони адабии Ҷопон" буд. [13] [14] Дар ҳамин ҳол, Мурокомиро Гари Фискетҷон, муҳаррири маҷмӯаи Мурокоми "Нобуд шудани фил" (1993) ҳамчун "нависандаи воқеан ғайриоддӣ" тавсиф кардааст, дар ҳоле ки Стивен Пул аз The Guardian Мурокомиро барои эҷодиёти худ "аз ҷумлаи бузургтарин нависандагони зиндаи ҷаҳон" ситоиш кардааст. [15] [16]

Саргузашт

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мураками дар Киото, Ҷопон, дар давраи бум баъди Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ таваллуд шудааст ва дар Нишиномия, Ашия ва Кобе ба воя расидааст.[17][18] Ӯ фарзанди ягона аст. Падари ӯ писари як рӯҳонии буддоӣ буд,[19] ва модараш духтари як тоҷири Осака буд.[20] Ҳарду волидон адабиёти ҷопонӣ дарс медоданд.[21] Падари ӯ дар Ҷанги дуюми Чин ва Ҷопон ширкат дошт ва аз он шадидан осеб дида буд, ки ин ҳолат ба Мураками низ таъсир расонидааст.[22]

Дар давраи кӯдакии худ, Мураками зери таъсири фарҳанги Ғарб, бахусус мусиқии русӣ ва адабиёти рус қарор дошт. Ӯ дар муҳити хондани осори гуногуни нависандагони аврупоӣ ва амрикоӣ, аз қабили Франц Кафка, Гюстав Флобер, Чарлз Диккенс, Курт Воннегут, Фёдор Достоевский, Ричард Броттиган ва Ҷек Керуак ба воя расид.[23] Ин таъсироти Ғарбӣ Муракамиро аз аксари дигар нависандагони ҷопонӣ фарқ мекунад.[24]

Мурокомӣ дар Донишгоҳи Васэда дар Токио дар бахши драма таҳсил кардааст.Аввалин ҷои кори Мурокомӣ дар як мағозаи сабтҳои мусиқӣ буд. Каме пеш аз анҷоми таҳсилоташ, ӯ як қаҳвахона ва ҷаз-бар бо номи Peter Cat-ро дар Кокубунҷи, Токио кушод, ки аз соли 1974 то 1981 фаъолият мекард.[25][26] Мурокомӣ дар Токио бо Ёко Такахаши шинос шуд ва онҳо пас аз хатми донишгоҳ издивоҷ карданд.[27] Вай ҳамроҳи Мурокомӣ ҷаз-барро дар Токио идора мекард ва дар оғоз таҷрибаи бештаре дар соҳаи тиҷорат дошт. Ин ҷуфт қатъиян тасмим гирифтанд, ки фарзанддор нашаванд.[18][28] Мурокомӣ марафондав ва ҳаводори триатлон мебошад, гарчанде ки танҳо пас аз 33-солагиаш ба давидан шурӯъ кард, ҳамчун роҳи нигоҳ доштани саломатӣ. Рӯзи 23 июни соли 1996, ӯ аввалин ултрамарафон-и худро, як пойгаи 100 км дар атрофи Кӯли Сарома дар Ҳоккайдо, Ҷопон, ба анҷом расонд.[29] Ӯ дар як ёддошти соли 2007 бо номи Дар бораи чӣ ҳарф мезанам, вақте ки дар бораи давидан ҳарф мезанам оид ба давидан ва таъсири он ба ҳаёти эҷодии худ сухан гуфтааст.[30]

Нависандагӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Трилогияи каламуш

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мурокомӣ вақте ки 29-сола буд, ба навиштани адабиёт оғоз кард.[31] Ӯ гуфта буд: «Пеш аз он, ман ягон чизе нанавишта будам. Ман танҳо як шахси оддӣ будам. Як клуби ҷазро идора мекардам ва умуман чизе эҷод намекардам».[32] Ӯ барои навиштани романи аввалини худ, Шуни садои шамол (1979), ҳангоми тамошои як бозии бейсбол илҳом гирифт.[33] Ӯ он лаҳзаро, ки дарк кард метавонад нависад, ҳамчун як «ҳисси гармие» тавсиф кардааст, ки то ҳол дар қалбаш эҳсос мекунад.[34] Ӯ ба хона баргашт ва ҳамон шаб ба навиштан оғоз кард. Мурокомӣ дар тӯли даҳ моҳ рӯи Шуни садои шамол кор кард, бештар шабона, баъди анҷоми кори рӯзонааш дар бар.[35] Ӯ романро ба анҷом расонд ва ба ягона озмуни адабӣ фиристод, ки асарҳои дарозии чунинро қабул мекард — ва ҷоизаи аввалро ба даст овард.


Шиносоии васеътар

[вироиш | вироиши манбаъ]

Соли 1985, Мурокомӣ романи Hard-Boiled Wonderland and the End of the World-ро навишт, як достони ормонӣ-монанде, ки унсурҳои ҷодугаронаи осорашро ба ҳадди наве расонд. Мурокомӣ соли 1987 бо нашри романи Норвежский лес, ки як достони носталжикӣ дар бораи талафот ва ҷинсият аст, ба муваффақияти бузург ва шинохти миллӣ даст ёфт. Ин роман миёни ҷавонони ҷопонӣ ба миллионҳо нусха фурӯхта шуд.[36]

Ҷангали норвежӣ Мурокомии камшинохташударо якбора ба маркази таваҷҷуҳ овард. Ӯ дар фурудгоҳҳо ва ҷойҳои ҷамъиятӣ аз ҷониби мардум муҳосира мешуд, ки ин боис гашт то соли 1986 Ҷопонро тарк кунад.[37] Мурокомӣ ба Аврупо сафар кард, дар Иёлоти Муттаҳида зиндагӣ намуд ва ҳоло дар Оисо, Канагава иқомат дорад, бо як дафтар дар Токио.[38]

Сабки навсиандагӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Аксари осори Ҳаруки Мурокомӣ бо истифода аз first-person narrative дар анъанаи I-novel-и адабиёти ҷопонӣ навишта шудаанд. Ӯ мегӯяд, ки азбаски оила нақши муҳим дар адабиёти суннатии Ҷопон дорад, ҳар қаҳрамоне, ки мустақил аст, мардест, ки озодӣ ва танҳоиро аз наздикӣ ва равобити шахсӣ авлотар медонад. Ҳамчунин, ҳазли хоси Мурокомӣ низ шоёни таваҷҷӯҳ аст, ки онро метавон дар маҷмӯаи ҳикояҳои кӯтоҳи соли 2000-и ӯ, After the Quake, мушоҳида кард. Дар ҳикояи "Superfrog Saves Tokyo", қаҳрамон бо қурбоққаи шашқадамии гапзан во мехӯрад, ки дар бораи нобудии Токио дар ҳангоми нӯшидани як пиёла чой ҳарф мезанад. Новобаста ба ҷиддияти умумии ҳикоя, Мурокомӣ бар он аст, ки хонанда бояд пас аз баррасии мавзӯи ҷиддӣ, ҳамоно ҳаловат барад.[citation needed] Хусусияти дигари шоёни таваҷҷӯҳ дар ҳикояҳои Мурокомӣ он аст, ки қаҳрамонҳо худашон ба аҷиб будани ҳодисаҳои дар ҳикоя рухдиҳанда ишора мекунанд. Мурокомӣ мефаҳмонад, ки қаҳрамонҳояш чизҳоро мисли худи ӯ ҳангоми навиштан таҷриба мекунанд — монанди наворбардории филм, ки дар он деворҳо ва ашё танҳо ороишанд. Ӯ ҳамчунин раванди навиштанро бо таҳияи филм муқоиса мекунад: "Яке аз лаззатҳои навиштани наср дар он аст, ки ман филме месозам, ки танҳо барои худи ман аст."Rapold, Nicolas Haruki Murakami and the Challenge of Adapting His Tales for Film (en-US). The New York Times (November 25, 2021).

Эътироф

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мукофотҳо барои китобҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]
  • 1979: Ҷоизаи Гунзо (беҳтарин романи аввал) барои шунидани суруди шамол
  • 1982: Ҷоизаи адабии Нома (беҳтарин навовар) барои таъқиби гӯсфанди ваҳшӣ
  • 1985: Ҷоизаи Танизаки барои кишвари мӯъҷизаҳои сахт пухта ва охири ҷаҳон
  • 1995: Ҷоизаи Йомиури (беҳтарин роман) барои The Wind-Up Bird Chronicle
  • 1999: Ҷоизаи Кувабара Такео барои зеризаминӣ [23]
  • 2006: Ҷоизаи ҷаҳонии фантастикӣ (беҳтарин роман) барои Кафка дар соҳил
  • 2006: Ҷоизаи байналмилалии ҳикояи кӯтоҳи Франк О'Коннор барои бед нобино, зани хуфта
  • 2016: Ҷоизаи адабии Ҳанс Кристиан Андерсен
  • 2018: Ҷоизаи Амрико дар адабиёт барои саҳми якумрӣ дар навиштани байналмилалӣ
  • 2022: Prix mondial Cinco Del Duca барои як умр кор, ки дар шакли адабӣ паёми инсонпарварии муосирро ташкил медиҳад
  • 2023: Premio Princesa de Asturias de las Letras.

Мурокомӣ соли 2007 низ барои маҷмӯаи ҳикояҳои кӯтоҳаш "Беди нобино, зани хуфта" ҷоизаи бадеии Кириямаро дарёфт карда буд, аммо ба гуфтаи вебсайти расмии ҷоиза, Мурокомӣ "ба далели принсипи шахсӣ аз гирифтани ҷоиза худдорӣ кард". [39]

Мукофоти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]
Мураками дар соли 2018

Унвонҳои фахрӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мураками унвонҳои фахрӣ ( Доктори адабиёт ) аз Донишгоҳи Леж (сентябри 2007), Донишгоҳи Принстон (июни 2008), [40] Донишгоҳи Тафтс (майи 2014), Донишгоҳи Йел (майи 2016), [41] ва Донишгоҳи №1 Гори (2) гирифтааст. [42]

Ҳаёти шахсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Баъд аз дарёфти ҷоизаи «Гунзо» барои асари адабии соли 1979-и худ Hear the Wind Sing, Мурокомӣ хоҳиши мулоқот бо дигар нависандагонро надошт.[citation needed] Ба ҷуз аз Мэри Моррис аз донишгоҳи Сара Лоренс, ки ӯро дар ёддоштномаи худ What I Talk About When I Talk About Running кӯтоҳ ёдовар мешавад — дар паҳлӯи Joyce Carol Oates ва Toni Morrison — Мурокомӣ ҳеҷ гоҳ узви ҷомеаи нависандагон набуд, бо ин сабаб ки ӯ худро шахси танҳо мешуморад ва ба гурӯҳҳо, мактабҳо ва доираҳои адабӣ ҳеҷ гоҳ рағбат надошт.[43] Ҳангоми кор рӯйи як китоб, Мурокомӣ мегӯяд, ки ба ҳамсараш такя мекунад — ки ҳамеша нахустин хонандаи асараш мебошад.[43]

Гарчанде бо бисёре аз нависандагон шиносоӣ надошт, аз миёни нависандагони муосир, ӯ аз осори Kazuo Ishiguro, Cormac McCarthy, Lee Child ва Dag Solstad лаззат мебарад.[44] Ҳарчанд ӯ адабиёти муосири ҷопониро зиёд намехонад,[44] Мурокомӣ аз осори Ryū Murakami ва Banana Yoshimoto писанд мебарад.[43]

Соли 2006, Мурокомӣ соҳиби Ҷоизаи Франз Кафка шуд ва ба ҳамин тартиб, шашумин нафаре гардид, ки ин ҷоизаро дарёфт кардааст.

Мурокомӣ ба baseball шавқу ҳавас дорад ва худро мухлиси дастаи Tokyo Yakult Swallows меномад. Дар мақолаи худ дар Literary Hub бо унвони "The Moment I Became a Novelist" («Лаҳзае ки ман нависанда шудам») соли 2015, Мурокомӣ менависад, ки ширкаташ дар бозии дастаи Swallows дар варзишгоҳи Ҷингу соли 1978 сабаби як навъ рӯшанбинӣ (эфония) шуд, ки дар натиҷа тасмим гирифт, романи аввалини худро нависад.[45]

Мурокомӣ ҳамчунин мухлиси романҳои ҷиноятӣ мебошад. Дар замони мактаби миёна, вақте дар Kōbe зиндагӣ мекард, аз мағозаҳои китобҳои дасти дуюм китобҳои нармпӯш мехарид ва хондани забони англисиро ёд гирифт. Аввалин китобе, ки бо забони англисӣ хонда буд, The Name is Archer (1955) буд, ки онро Ross Macdonald навиштааст. Аз дигар нависандагоне, ки ӯ ба онҳо таваҷҷуҳ дошт, метавон Leo Tolstoy ва Fyodor Dostoyevsky-ро ном бурд.[46]

Дидгоҳҳои сиёсӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Мурокомӣ соли 2011 дар мусоҳиба бо The New York Times Magazine гуфтааст: «Ман худро шахси сиёсӣ меҳисобам, аммо паёмҳои сиёсӣ медиҳам ба касе намегӯям.»[47] Ӯ худро бо George Orwell муқоиса мекунад ва мегӯяд, ки «бар зидди низом» қарор дорад.[47]

Соли 2009, ҳангоми гирифтани ҷоиза дар Исроил, Мурокомӣ назари сиёсӣ худро чунин баён кард:

Агар деворе сахт ва баланд бошад ва тухме онро шиканад, новобаста аз он ки девор то чӣ андоза ҳақ дорад ва тухм то чӣ андоза хато, ман дар паҳлӯи тухм хоҳам буд. Барои чӣ? Зеро ҳар яки мо тухм ҳастем, рӯҳи беназире дар дохили пӯсти шиканандаи тухм. Ҳар яки мо бо девори баланд рӯбарӯем. Девори баланд низоме аст, ки моро водор мекунад корҳое кунем, ки ҳамчун шахсиятҳо намехоҳем иҷро кунем.[48]

Мурокомӣ изҳор дошт, ки табиӣ аст, агар Чин ва Кореяҳо нисбат ба Ҷопон барои таҷовузҳои замони ҷанг эҳсоси норозигӣ дошта бошанд. Ӯ гуфт: «Дар асл, мардумони ҷопонӣ одатан тасаввур намекунанд, ки онҳо низ таҷовузгар буданд, ва ин тамоюл равшантар мешавад.»[49][50]

Дар як мусоҳибаи дигар, Мурокомӣ гуфтааст: «Масъалаи фаҳми таърих аҳамияти бузург дорад ва ман бовар дорам, ки Ҷопон бояд бо соддагӣ узр пурсида бошад. Ба фикри ман, ягона коре, ки Ҷопон метавонад анҷом диҳад, ин аст — узр пурсидан то даме ки кишварҳо бигӯянд: “Мо шояд комилан аз он нагузашта бошем, вале шумо басо узр пурсидаед. Бисёр хуб, биёед инро пушти сар кунем.”»[51]

Дар моҳи январи соли 2009, Мурокомӣ барандаи Ҷоизаи Байтулмуқаддас гардид — ҷоизаи адабии дусолае, ки ба нависандагоне дода мешавад, ки асарҳояшон ба мавзӯъҳои озодии инсон, ҷомеа, сиёсат ва ҳукумат дахл доранд. Дар Ҷопон ва дигар ҷойҳо алайҳи ширкат кардани ӯ дар маросими ҷоизасупорӣ, ки моҳи феврал дар Исроил баргузор мешуд, эътирозҳо сурат гирифтанд — аз ҷумла, таҳдидҳое ба таҳрими осори ӯ ҳамчун вокуниш ба бомбаборони ахири Навори Ғазза аз ҷониби Исроил. Мурокомӣ қарор дод, ки дар маросим ширкат варзад, вале дар назди мансабдорони исроилӣ суханронӣ намуда, сиёсатҳои Исроилро шадидан интиқод кард.<ref>

Китобшиносӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Ин китобшиносӣ нопурра аст, зеро на ҳама асарҳои Мураками ба забони ҷопонӣ ба дигар забонҳо тарҷума шудаанд. [lower-alpha 1] Унвонҳои Канҷӣ бо романизатсияи Ҳепберн дода мешаванд. (Унвонҳои аслӣ комилан бо забони англисӣ тарҷумашуда ҳамчун " katakana / romaji = англисӣ " дода мешаванд.)  

Романҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]
Original publication English publication
Title Year Title Year Pages
風の歌を聴け

Kaze no uta o kike 		1979 Hear the Wind Sing 1987/2015 130
1973年のピンボール

1973-nen no pinbōru 		1980 Pinball, 1973 1985/2015 215
羊をめぐる冒険

Hitsuji o meguru bōken 		1982 A Wild Sheep Chase 1989 353
世界の終りとハードボイルド・ワンダーランド

Sekai no owari to Hādo-boirudo Wandārando 		1985 Hard-Boiled Wonderland and the End of the World 1991 400
ノルウェイの森

Noruwei no mori 		1987 Norwegian Wood 1989 (Birnbaum's translation);

2000 (Rubin's translation) 		296
ダンス・ダンス・ダンス

Dansu dansu dansu 		1988 Dance Dance Dance 1994 393
国境の南、太陽の西

Kokkyō no minami, taiyō no nishi 		1992 South of the Border, West of the Sun 2000 190
ねじまき鳥クロニクル

Nejimaki-dori kuronikuru 		1994–1995 The Wind-Up Bird Chronicle 1997 607
スプートニクの恋人

Supūtoniku no koibito 		1999 Sputnik Sweetheart 2001 229
海辺のカフカ

Umibe no Kafuka 		2002 Kafka on the Shore 2005 467
アフターダーク

Afutā dāku 		2004 After Dark 2007 191
1Q84

Ichi-kyū-hachi-yon 		2009–2010 1Q84 2011 925
色彩を持たない多崎つくると、彼の巡礼の年

Shikisai o motanai Tazaki Tsukuru to, kare no junrei no toshi 		2013 Colorless Tsukuru Tazaki and His Years of Pilgrimage 2014 308
騎士団長殺し

Kishidanchō-goroshi 		2017 Killing Commendatore 2018 704
街とその不確かな壁

Machi to sono futashika na kabe 		2023 The City and Its Uncertain Walls[52] 2024 464

Ҳикояҳои кӯтоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Шаблон:Haruki Murakami

  1. ↑ Internet Speculative Fiction Database (ингл.) — 1995.
  2. ↑ Encyclopædia Britannica (ингл.)
  3. ↑ Discogs (ингл.) — 2000.
  4. ↑ Чешская национальная авторитетная база данных
  5. ↑ UPI Almanac for Tuesday, Jan. 12, 2021, United Press International (January 12, 2021). Проверено 27 феврали 2021. «… author Haruki Murakami in 1949 (age 72)».
  6. ↑ Curtis Brown (2014), "Haruki Murakami now available in 50 languages" Бойгонӣ шудааст 15 феврали 2015  сол., curtisbrown.co.uk, February 27, 2014: "Following a recent Malay deal Haruki Marukami's work is now available in 50 languages worldwide."
  7. ↑ 7.0 7.1 Author (en-US). Haruki Murakami. 17 июни 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 июли 2023.
  8. ↑ The best Japanese work of fiction published in Japanese during Japan's Heisei era was 'IQ84' by Haruki Murakami. Red Circle Authors (January 11, 2021). 11 Январ 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 Январ 2023.
  9. ↑ Jamshidian (January 1, 2014). «Dancing with shadows: Haruki Murakami's dance dance dance». Kemanusiaan 21: 41–51.
  10. ↑ Haruki Murakami: 'I'm an outcast of the Japanese literary world'(англ.). the Guardian (September 13, 2014). 17 июни 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 апрели 2023.
  11. ↑ Mayer. Haruki Murakami: 'I've Had All Sorts Of Strange Experiences In My Life'. NPR (April 6, 2021). 30 сентябри 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 30 сентябри 2023.
  12. ↑ Mambrol. Analysis of Haruki Murakami's Novels (en-US). Literary Theory and Criticism (April 8, 2019). 17 июни 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 июни 2023.
  13. ↑ Poole. Haruki Murakami: 'I'm an outcast of the Japanese literary world', The Guardian (September 13, 2014). Бойгонӣ шудааст 22 Декабри 2016  сол. Проверено 11 Декабри 2016. «Murakami doesn't read many of his Japanese contemporaries. Does he feel detached from his home scene? "It's a touchy topic", he says, chuckling. "I'm a kind of outcast of the Japanese literary world. I have my own readers ... But critics, writers, many of them don't like me." Why is that? "I have no idea! I have been writing for 35 years and from the beginning up to now the situation's almost the same. I'm kind of an ugly duckling. Always the duckling, never the swan."».
  14. ↑ Haruki Murakami: 'You have to go through the darkness before you get to the light'(англ.). the Guardian (October 10, 2018). 17 июни 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 июни 2023.
  15. ↑ Poole, Steven. Tunnel vision, The Guardian (May 27, 2000). Бойгонӣ шудааст 24 Январ 2020  сол. Проверено 24 апрели 2009.
  16. ↑ Author's Desktop: Haruki Murakami. www.randomhouse.com. 17 июни 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 8 Декабри 2021.
  17. ↑ "Murakami Asahido", Shincho-sha,1984
  18. ↑ 18.0 18.1 Brown, Mick. Tales of the unexpected, The Daily Telegraph (August 15, 2003).
  19. ↑ Tandon, Shaun. The loneliness of Haruki Murakami. iAfrica (March 27, 2006).
  20. ↑ Rubin, Jay (2002). Haruki Murakami and the Music of Words. Harvill Press. p. 14. ISBN 1-86046-986-8. 
  21. ↑ Naparstek, Ben. The lone wolf, The Age (June 24, 2006).
  22. ↑ Li, Gabriel Japanese Writer Haruki Murakami Speaks Up on His Family's Involvement in the Sino-Japanese War (en-US). Pandaily (May 13, 2019). 6 апрели 2025 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 21 Декабри 2019.
  23. ↑ 23.0 23.1 Williams, Richard, "Marathon man" Бойгонӣ шудааст 29 марти 2017  сол., The Guardian, May 17, 2003.
  24. ↑ Gewertz, Ken. Murakami is explorer of imagination. Harvard Gazette (December 1, 2005).
  25. ↑ Nakanishi, Wendy Jones. Nihilism or Nonsense? The Postmodern Fiction of Martin Amis and Haruki Murakami. Electronic Journal of Contemporary Japanese Studies (May 8, 2006).
  26. ↑ Goodwin, Liz C. Translating Murakami. Harvard Crimson (November 3, 2005).
  27. ↑ Haruki Murakami: 'I took a gamble and survived'. The Guardian (14 October 2011).
  28. ↑ Naparstek, Ben The enemy within. Financial Times (July 1, 2006).
  29. ↑ https://www.runnersworld.com/runners-stories/a20845602/im-a-runner-haruki-murakami/}Nobody pounded the table anymore, nobody threw their cups, The Observer (July 27, 2008).
  30. ↑ Houpt, Simon. The loneliness of the long-distance writer, The Globe and Mail (August 1, 2008).
  31. ↑ Murakami, Haruki. Jazz Messenger, The New York Times (July 8, 2007).
  32. ↑ Murakami, Haruki. Interview with John Wesley Harding, BOMB Magazine (Winter 1994). Бойгонӣ шудааст 26 май 2012  сол. Проверено 6 апрели 2025.
  33. ↑ Phelan, Stephen. Dark master of a dream world, The Age (February 5, 2005).
  34. ↑ Grossekathöfer, Maik Interview with Haruki Murakami: 'When I Run I Am in a Peaceful Place'. www.spiegel.de. Der Spiegel.
  35. ↑ Wray, John (Summer 2004). «Haruki Murakami, The Art of Fiction No. 182». The Paris Review (170).
  36. ↑ Hegarty, Stephanie. How did Murakami conquer the world? (en-GB), BBC News (October 17, 2011).
  37. ↑ (2005) «'In Dreams Begins Responsibility': An Interview with Haruki Murakami». The Georgia Review 59: 548–567. Бойгонӣ шудааст 16 августи 2016  сол.
  38. ↑ Anderson, Sam. The Fierce Imagination of Haruki Murakami (en-US), The New York Times (October 21, 2011).
  39. ↑ 2007 Kiriyama Price Winners. Pacific Rim Voices (2007). 24 апрели 2008 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 23 июли 2008.
  40. ↑ Dienst. Princeton awards five honorary degrees. Princeton University (June 3, 2008). 5 июни 2008 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 июни 2008.
  41. ↑ "Honorary degrees awarded to nine outstanding individuals". Yale University (May 22, 2016). 20 марти 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 июли 2017.
  42. ↑ Honorary Titles and Recognitions. 5 феврали 2024 санҷида шуд.
  43. ↑ 43.0 43.1 43.2 Хатои ёдкард: Барчасби <ref> ғайримиҷоз; матне барои ёдкардҳо бо номи theparisreview.org2 ворид нашудааст
  44. ↑ 44.0 44.1 Poole, Steven Haruki Murakami: 'I'm an outcast of the Japanese literary world'(англ.). the Guardian (September 13, 2014).
  45. ↑ Murakami, Haruki The moment I became a novelist (June 25, 2015).
  46. ↑ Хатои ёдкард: Барчасби <ref> ғайримиҷоз; матне барои ёдкардҳо бо номи theparisreview.org3 ворид нашудааст
  47. ↑ 47.0 47.1 Anderson, Sam. The Fierce Imagination of Haruki Murakami (en-US), The New York Times Magazine (October 21, 2011).
  48. ↑ Flood, Alison Murakami defies protests to accept Jerusalem prize(англ.). The Guardian (16 February 2009).
  49. ↑ Murakami chides Japan for ignoring role in WWII, Fukushima disaster. The Japan Times.
  50. ↑ Murakami says Japan ignoring WWII, Fukushima role. Business Insider. — «Murakami, one of Japan's best known writers who has repeatedly been tipped as a future Nobel Literature laureate, said that it was natural for China and the Koreas to continue to feel resentment towards Japan for its wartime aggressions.»  6 апрели 2025 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 марти 2020.
  51. ↑ Japan must apologise for WWII until it is forgiven: novelist Haruki Murakami. The Straits Times (April 17, 2015). — «Murakami, one of Japan's best known writers who has repeatedly been tipped as a future Nobel Literature laureate, has often chided his country for shirking responsibility for its World War II aggression.»
  52. ↑ The City and Its Uncertain Walls. Amazon. 25 июни 2024 санҷида шуд.


Хатои ёдкард: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found

Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Ҳоруки_Мурокомӣ&oldid=1431017"