Ҷонишинҳои манфӣ

Ҷонишинҳои манфӣ дорои маънои инкори умумӣ мебошанд. Дар забони тоҷикӣ калимаи ҳеч ҷонишини манфӣ ба шумор меравад. Хабари ҷумла бо ин ҷонишин дар шакли инкорӣ меояд.

Мисолҳо:

• Ҳеҷ ҳаракати аз одат берун дида намешуд (Садриддин Айнӣ).
• Зуд бош, ки ҳеч об намондааст (Садриддин Айнӣ).

Шаклҳои таркибии ҷонишини манфӣ аз ҷонишини ҳеч, ҷонишини саволӣ ва калимаи як ва ё исм таркиб ёфтаанд:ҳеч кӣ, ҳеч чӣ, ҳеч кас, ҳеч чиз, ҳеч гуна, ҳеч кадом, ҳеч як.

Мисолҳо:

• Бо сесад танга ҳеч кас ба сарбозӣ розӣ намешавад (Садриддин Айнӣ).
• Аммо вай, албатта, ҳеч чӣ нагуфт (Пӯлод Толис).
• Ҳеҷ кадоми онҳо дастхушк набуданд (Садриддин Айнӣ).

Нигаред низ

• Ҷонишин (дастури забон)

Адабиёт

• Грамматикаи забони адабии ҳозираи тоҷик. — Душанбе: Дониш, 1985. — 171саҳ.