Jump to content

Amazon

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Amazon
Навъ ширкат[d], ширкати тиҷорӣ, ширкати саҳҳомии ом[d] ва very large online platform[d]
Таъсисёбӣ 05/07/1994
Бунёнгузорон Ҷеф Безос
Макон
Афроди калидӣ
Бахш
Маҳсулот
Сармояҳои хусусӣ
Гардиш US$|637.9 billion
Даромади амалиётӣ US$ 68.59 billion
Фоидаи соф US$ 59.25 billion
Активҳо US$624.9 billion
Шумораи кормандон 1,556,000
Ширкатҳои духтарӣ
Сайт amazon.com

Amazon.com, Inc. — ширкати амрикоии байналмилалӣ буда, дар соҳаҳои савдои электронӣ, роёниши абрӣ, таблиғоти онлайнӣ, пахши рақамӣ ва зеҳни сунъӣ фаъолият мекунад. Amazon соли 1994 аз ҷониби Ҷефф Безос дар Белвю, Вашингтон таъсис ёфта, ҳамчун бозори китоб шурӯъ намуд ва баъдан ба "Дӯкони Ҳама Чиз" табдил ёфт. Имрӯз Amazon яке аз панҷ ширкати бузурги технологияи Амрико ба ҳисоб меравад, дар баробари Alphabet, Apple, Meta ва Microsoft.

Amazon дорои якчанд фаръӣ мебошад, аз ҷумла Amazon Web Services (роёниши абрӣ), Zoox (мошинҳои худгард), Kuiper Systems (интернети моҳвораӣ) ва Lab126 (таҳияи сахтафзор). Аз дигар фаръияташ метавон Ring, Twitch, IMDb ва Whole Foods Market-ро ном бурд. Хариди Whole Foods дар соли 2017 ба рушди бозори фурӯши ҷисмонии Amazon мусоидат кард. Ширкат тавассути Prime Video, Amazon Music, Audible, Twitch ва дигар платформаҳо мундариҷаи рақамиро паҳн мекунад, китоб нашр мекунад ва филму барномаҳо истеҳсол менамояд.

Амазонка ҳамчун халалдоркунандаи соҳаҳо тавассути навовариҳои технологӣ ва сармоягузории хашмгинонаи фоида ба хароҷоти асосӣ эътибор дорад. [3] [4] [5] [6] As of 2023 , он бузургтарин фурӯшандаи онлайн ва бозор дар ҷаҳон, провайдери баландгӯякҳои интеллектуалӣ, хидматрасонии роёниши абрӣ тавассути AWS, [7] хидмати пахши мустақим тавассути Twitch ва ширкати интернетӣ, ки аз рӯи даромад ва саҳми бозор чен карда мешавад. [8] Дар соли 2021, он аз Walmart ҳамчун бузургтарин фурӯшандаи ҷаҳон берун аз Чин гузашт, ки аз ҳисоби нақшаи обунаи пулакии Amazon Prime, ки дорои 200 адад дорад, асос ёфтааст. миллион муштарӣ дар саросари ҷаҳон. [9] [10] Он дуввумин бузургтарин корфармои хусусӣ дар Иёлоти Муттаҳида аст [11] ва дуввумин ширкати калонтарин дар ҷаҳон ва дар ИМА аз рӯи даромад то соли 2024 (пас аз Walmart ). [12] То моҳи октябри соли 2024, Amazon 12-умин вебсайти сербинанда дар ҷаҳон аст ва 84% трафики он аз Иёлоти Муттаҳида меояд. [13] [14] Амазонка инчунин дар хароҷоти тадқиқот ва рушд пешсафи ҷаҳонӣ мебошад, ки дар соли 2022 хароҷоти R&D 73 миллиард доллари амрикоиро ташкил медиҳад. [15] Амазонка бо сабабҳои гуногун танқид карда шуд, аз он ҷумла, аммо бо маҳдуд накардани таҷрибаҳои ҷамъоварии маълумоти муштариён, фарҳанги заҳролудшудаи корӣ, сензура, канорагирӣ аз андоз ва амалияҳои зидди рақобат .

Маҳсулот ва хидматҳо

[вироиш | вироиши манбаъ]
Мақолаи асосӣ: List of Amazon products and services

Amazon.com

[вироиш | вироиши манбаъ]
amazon.com
URL amazon.com (original US site)
Навъи вебгоҳ ширкат[d], ширкати тиҷорӣ, ширкати саҳҳомии ом[d] ва very large online platform[d]
Молик Ҷефф Безос[16], The Vanguard Group[d][16] ва BlackRock[d][16]
Бунёнгузор Ҷефф Безос
Оғози кор 5 июл 1994[1]
Даромад
Суди холис
Кормандон
 Парвандаҳо дар Викианбор

Amazon.com як платформаи ҷаҳонии тиҷорати электронӣ аст, ки доираи васеи маҳсулот — аз китобу электроника то либос, ғизо ва лавозимоти саноатиро мефурӯшад. Вебсайтҳои он ба кишварҳои мушаххас мутобиқ шудаанд, вале баъзеи онҳо интиқоли байналмилалиро низ пешниҳод мекунанд.

То соли 2022, боздиди моҳонаи amazon.com аз 2 миллиард гузашта, онро ба 12-умин вебсайти сербинандаи ҷаҳон табдил дод.

Моҳи феврали соли 2024 Amazon эълон кард, ки аввалин чатботи худ аввалин "Rufus" дар ИМА буд ва дар моҳи июл он барои ҳама муштариён дар ИМА дастрас буд. [19]

Натиҷаҳое, ки аз ҷониби системаи ҷустуҷӯии Amazon тавлид шудаанд, қисман аз ҳисоби пардохтҳои таблиғотӣ муайян карда мешаванд. Википедаҳои маҳаллии ширкат, ки аз рӯи интихоб ва нархҳо фарқ мекунанд, аз рӯи домени сатҳи олӣ ва рамзи кишвар фарқ мекунанд:

Фурӯш аз рӯи кишвар (2023) [20]
кишвар мубодила
Штатхои Муттахида 69,3%
Олмон 6,5%
Инглистон 5,8%
Япония 4,8%
Дигар 13,6%

Амалиёт

[вироиш | вироиши манбаъ]
Мошини Amazon Transportation Services дар як истгоҳи интиқоли Amazon Logistics
Мошинҳои ширкати Amazon Logistics Delivery Service Partner дар Флорида

Amazon барои расонидани бастаҳо аз хидматҳои гуногуни нақлиёт истифода мебарад. Хидматҳои бренди Amazon иборатанд аз:

  • Amazon Air, як ширкати ҳавопаймоии боркаш барои ҳамлу нақли умда, бо интиқоли охирин мил аз ҷониби Amazon Flex, Amazon Logistics ё Хадамоти Почтаи ИМА анҷом дода мешавад.
  • Amazon Flex, як барномаи смартфониест, ки ба шахсони алоҳида имкон медиҳад, ки ҳамчун пудратчиёни мустақил амал карда, бастаҳоро аз мошинҳои шахсӣ бе либоси ягона ба мизоҷон расонад. Интиқолҳо як ё ду соати Prime Now, дар ҳамон рӯз ё дигар маҳсулоти Amazon Fresh ва фармоишҳои стандартии Amazon.com, ба ғайр аз фармоишҳо аз мағозаҳои маҳаллӣ, ки бо Amazon шартнома доранд, иборатанд. [21]
  • Amazon Logistics, ки дар он Amazon бо тиҷорати хурд шартнома мебандад (ки онро "Шарикони Хадамоти Delivery" меноманд) барои расонидани интиқол ба мизоҷон. Ҳар як корхона дорои парки тақрибан 20-40 микроавтобусҳои тамғаи Амазонка мебошад ва кормандони пудратчиён либоси Amazon мепӯшанд. Аз моҳи декабри соли 2020, он дар Иёлоти Муттаҳида, Канада, Италия, Олмон, Испания ва Британияи Кабир фаъолият мекунад. [22]
  • Amazon Prime Air як хидмати таҷрибавии интиқоли бесарнишин аст, ки бастаҳоро тавассути дронҳо ба муштариёни Amazon Prime дар шаҳрҳои интихобшуда мерасонад.

Корҳои корпоративӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]
Муассиси Amazon Ҷефф Безос дар соли 2016

То июни 2022, ҳайати директорони Amazon шомили шохаҳои муҳим ва шахсиятҳои калидии ширкат буд.

  • Ҷефф Безос, раиси иҷроияи Amazon.com, Inc.
  • Энди Ҷасси, президент ва директори генералии Amazon.com, Inc.
  • Кит Б. Александр, директори генералии IronNet Cybersecurity, собиқ директори NSA
  • Эдит В. Купер, ҳаммуассиси Medley ва собиқ EVP Goldman Sachs
  • Ҷейми Горелик, шарик, Вилмер Катлер Пикеринг Ҳейл ва Дорр
  • Даниел Ҳуттенлохер, декани Коллеҷи ҳисоббарории MIT Шварцман .
  • Ҷуди МакГрат, директори собиқи Paramount Media Networks
  • Индра Ноойи, собиқ директори PepsiCo
  • Ҷон Рубинштейн, раиси собиқ ва директори генералии Palm, Inc.
  • Пэтти Стонезифер, президент ва директори генералии Марта Ҷадвали
  • Wendell Weeks, раис, президент ва директори генералии Corning Inc.

Моликият

[вироиш | вироиши манбаъ]

10 бузургтарин саҳмдори Amazon дар аввали соли 2024 инҳо буданд: [20]

Номи саҳмдор Фоиз
Ҷефф Безос 9,1%
Гурӯҳи Vanguard 7,5%
BlackRock 4,6%
Корпоратсияи State Street 3,3%
Сармоягузории Fidelity 3,1%
Маккензи Скотт 1,9%
Т. Роу Нарх 1,9%
Идоракунии сармояи геодезӣ 1,8%
Идоракунии сармоягузории JP Morgan 1,5%
Итон Вэнс 1,5%
Дигарон 63,8%

Молия

[вироиш | вироиши манбаъ]
Фурӯш аз рӯи тиҷорат (2023) [20]
Бизнес мубодила
Мағозаҳои онлайн 40,3%
Хидматҳои фурӯшандаи тарафи сеюм 24,4%
Amazon Web Services 15,8%
Реклама 8,2%
Хидматҳои обуна 7,0%
Мағозаҳои ҷисмонӣ 3,5%
Дигар 0,9%

Amazon.com асосан як сайти чакана бо модели даромади фурӯш мебошад, ки фоизи каме аз нархи фурӯшро мегирад ва ширкатҳоро барои таблиғоти пардохтшаванда мерасонад. То соли 2018, он дар рейтинги Fortune 500 ҷои 8-умро ишғол карда буд ва дар Forbes Global 2000 соли 2023 ҷои 36-умро гирифт.

Дар соли молиявии 2021, Amazon даромади 33,36 миллиард доллари ИМА ва даромади солона 469,82 миллиард доллари ИМАро гузориш дод, ки 21,7% нисбат ба давраи пешин зиёд аст. Аз соли 2007, фурӯш аз 14,835 миллиард ба 469,822 миллиард доллар расид, ки натиҷаи тавсеаи доимии тиҷорат мебошад.

Сармоягузории бозории Amazon беш аз 1 доллари амрикоиро ташкил дод триллион бори дигар дар аввали феврали соли 2020 пас аз эълони натиҷаҳои семоҳаи чоруми соли 2019. [23]

Year Revenue[24]

in million US$ 		Net income

in million US$ 		Total Assets

in million US$ 		Employees
1995[25] 0.5 −0.3 1.1
1996[25] 16 −6 8
1997[25] 148 −28 149 614
1998[26] 610 −124 648 2,100
1999[26] 1,639 −720 2,466 7,600
2000[26] 2,761 −1,411 2,135 9,000
2001[26] 3,122 −567 1,638 7,800
2002[26] 3,932 −149 1,990 7,500
2003[27] 5,263 35 2,162 7,800
2004[27] 6,921 588 3,248 9,000
2005[27] 8,490 359 3,696 12,000
2006[27] 10,711 190 4,363 13,900
2007[27] 14,835 476 6,485 17,000
2008[28] 19,166 645 8,314 20,700
2009[29] 24,509 902 13,813 24,300
2010[30] 34,204 1,152 18,797 33,700
2011[31] 48,077 631 25,278 56,200
2012[32] 61,093 −39 32,555 88,400
2013[33] 74,452 274 40,159 117,300
2014[34] 88,988 −241 54,505 154,100
2015[35] 107,006 596 64,747 230,800
2016[36] 135,987 2,371 83,402 341,400
2017[37] 177,866 3,033 131,310 566,000
2018[38] 232,887 10,073 162,648 647,500
2019[39] 280,522 11,588 225,248 798,000
2020[40] 386,064 21,331 321,195 1,298,000
2021[41] 469,822 33,364 420,549 1,608,000
2022[41] 513,983 −2,722 462,675 1,541,000
2023[42] 574,785 30,425 527,854 1,525,000
2024 637,959 59,248 624,894 1,556,000

Танқид

[вироиш | вироиши манбаъ]
Стикер, ки паёми зидди Amazon-ро ифода мекунад, дар паси аломати кӯча дар Сиэтл тасвир шудааст

Интиқодҳо ба Amazon шомили масъалаҳои гуногун мебошанд, ки аз амалҳои мухталифи ширкат маншаъ мегиранд. Ба онҳо шомиланд:

  1. Таъмини мақомоти ҳифзи ҳуқуқ бо абзорҳои шеносоии чеҳра.
  2. Ҳамкориҳои роёниши абрӣ бо CIA.
  3. Дур кардани мизоҷон аз дӯконҳои китоб.
  4. Тағйирот ба муҳити зист ва таъсири манфии он.
  5. Шароит пасти анборҳо барои коргарон ва муқобилат ба иттифоқҳои касаба.
  6. Сензураи мундариҷа ва таснифи китобҳои LGBTQ ҳамчун мундариҷаи калонсолон.
  7. Патент кардани технологияи 1-Click ва амалҳои зидди рақобат.

Интиқодҳо инчунин ба сензура ва нашри мундариҷа (ба монанди вебсайти WikiLeaks ва амалҳое, ки ба муборизаи сагҳо, чанги хурӯс ё педофилия кӯмак мекунанд) дахл мекунанд.

Amazon низ бо як қатор иттиҳомоти ҷиддӣ рӯбарӯ шудааст, ки аз фаъолиятҳои мухталифи он маншаъ мегиранд:

  1. Фишор ба таъминкунандагон: Амазон айбдор мешавад, ки бо истифода аз фишори ғайриқонунӣ ба таъминкунандагони хурд кӯшиш мекунад, ки манфиат ва даромаднокии худро бо баистифодабарии як стратегияи зангидан ё "мардимард" ҳамчун "Gazelle" афзоиш диҳад.
  2. Таблиғи ғайриқонунӣ ба кӯдакон: Дар соли 2014, Комиссияи Федералии Тиҷорат (FTC) алайҳи Amazon даъво оғоз кард, ки айбдор мешавад дар таблиғ кардани харидҳои дохили барномаро ба кӯдакон бе розигии волидайн.
  3. Манъи фурӯши маҳсулотҳои зараровар: Дар соли 2019, Amazon фурӯши маҳсулоти сабуккунандаи пӯстро пас аз фишори фаъолон дар соҳаи тандурустӣ ва муҳити зист манъ кард.
  4. Сензураи китобҳои интиқодӣ: Пас аз пандемияи COVID-19, Амазонка бо танқид рӯбарӯ шуд, ки маводҳои интиқодӣ нисбат ба ваксинаи COVID-19-ро зери фишори маъмурияти Байден паст кардааст.

Ин таҳлилҳо нишон медиҳанд, ки Amazon дар истифодаи фишорҳои иқтисодӣ ва сиёсӣ барои пешбурди манфиатҳои худ айбдор мешавад.

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ 1.0 1.1 Amazon.com, Inc. Annual Report 2016 (ингл.) — 2017.
  2. ↑ Amazon.com, Inc. Annual Report 2021 SEC 10-K (ингл.)
  3. ↑ Furth. Why Amazon and Jeff Bezos Are So Successful at Disruption(англ.). Entrepreneur (May 18, 2018). 16 май 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 26 августи 2022.
  4. ↑ Bylund. Amazon's Lesson About Disruption: Rattle Any Market You Can(англ.). Entrepreneur (August 29, 2017). 16 май 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 марти 2022.
  5. ↑ How to compete with Amazon(англ.). Fortune. 27 сентябри 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 сентябри 2022.
  6. ↑ Reinvesting for Growth – Why Amazon.com, Inc. (NASDAQ:AMZN) is Undervalued Even in this Market (en-US). Yahoo Finance. 27 сентябри 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 сентябри 2022.
  7. ↑ Microsoft Cloud Revenues Leap; Amazon is Still Way Out in Front. Reno, Nevada: Synergy Research Group (October 29, 2014). 2 июли 2015 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 май 2019.
  8. ↑ Jopson. Amazon urges California referendum on online tax. Financial Times (July 12, 2011). 4 августи 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 июли 2011.
  9. ↑ Amazon Prime now has 200 million members, jumping 50 million in one year (en-US). Yahoo News (April 15, 2021). 20 Декабри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 Январ 2022.
  10. ↑ Spangler. Amazon Prime Tops 200 Million Members, Jeff Bezos Says (en-US). Variety (April 15, 2021). 14 феврали 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 15 апрели 2021.
  11. ↑ Cheng. Amazon climbs into list of top five largest US stocks by market cap. CNBC (September 23, 2016). 20 феврали 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 май 2019.
  12. ↑ Fortune Global 500(англ.). Fortune. 19 августи 2024 санҷида шуд.
  13. ↑ Top Websites Ranking. Similarweb. 1 Декабри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 феврали 2022.
  14. ↑ amazon.com. similarweb.com. 8 Январ 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 октябри 2022.
  15. ↑ Intelligence. Top 100 global innovation leaders(англ.). www.fdiintelligence.com (June 2023). 16 июни 2024 санҷида шуд.
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 https://ir.aboutamazon.com/node/33061/html
  17. ↑ 17.0 17.1 https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/0001018724/000101872424000008/amzn-20231231.htm — 2024.
  18. ↑ https://www.aboutamazon.com/news/workplace/our-workforce-data
  19. ↑ Amazon launches AI assistant 'Rufus' in India, The Economic Times (27 августи 2024). Проверено 19 ноябри 2024.
  20. ↑ 20.0 20.1 20.2 Amazon.com, Inc.: Shareholders Board Members Managers and Company Profile | US0231351067 | MarketScreener(англ.). www.marketscreener.com. 6 марти 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 августи 2023. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
  21. ↑ Frequently asked questions about Amazon Flex. 31 Декабри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 Январ 2021.
  22. ↑ Amazon Logistics / Frequently Asked Questions. 31 Декабри 2020 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 феврали 2021.
  23. ↑ Streitfeld. Amazon Powers Ahead With Robust Profit (en-US), The New York Times (January 30, 2020). Бойгонӣ шудааст 30 Январ 2020  сол. Проверено 2 феврали 2020.
  24. ↑ Amazon.com, Inc. Common Stock (AMZN). Nasdaq. 21 июни 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 20 июли 2021.
  25. ↑ 25.0 25.1 25.2 1997 Annual Report. Amazon 1997 10K. 17 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 октябри 2022.
  26. ↑ 26.0 26.1 26.2 26.3 26.4 2002 Amazon 10K. 17 май 2022 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 октябри 2022.
  27. ↑ 27.0 27.1 27.2 27.3 27.4 2007 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Январ 2019.
  28. ↑ 2008 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Январ 2019.
  29. ↑ 2009 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Январ 2019.
  30. ↑ 2010 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 ноябри 2018.
  31. ↑ 2011 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 11 ноябри 2018.
  32. ↑ 2012 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Январ 2019.
  33. ↑ 2013 Annual Report. Ir.aboutamazon.com. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Январ 2019.
  34. ↑ Neate. Amazon reports $89bn in sales last year as shares jump 11% after hours(англ.), The Guardian (January 29, 2015). Бойгонӣ шудааст 16 августи 2020  сол. Проверено 7 ноябри 2018.
  35. ↑ Roettgers. Amazon Clocks $107 Billion In Revenue In 2015 (en-US), Variety.com (January 28, 2016). Бойгонӣ шудааст 30 ноябри 2020  сол. Проверено 7 ноябри 2018.
  36. ↑ Amazon sales hit $136B in 2016; dollar hurts overseas business (en-US), The Seattle Times (February 2, 2017). Бойгонӣ шудааст 25 октябри 2020  сол. Проверено 7 ноябри 2018.
  37. ↑ Amazon 2017 sales jump by nearly a third (en-GB), BBC News (February 1, 2018). Бойгонӣ шудааст 16 сентябри 2020  сол. Проверено 7 ноябри 2018.
  38. ↑ 2018 Annual Report. 12 Январ 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 ноябри 2020.
  39. ↑ 2019 Annual Report. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 октябри 2022.
  40. ↑ Amazon.com Announces Fourth Quarter Results (en-US). ir.aboutamazon.com. 10 феврали 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 феврали 2021.
  41. ↑ 41.0 41.1 Amazon.com, Inc. 2022 Form 10-K Annual Report. US Securities and Exchange Commission (February 3, 2022). 3 феврали 2023 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 3 феврали 2023.
  42. ↑ Amazon.com, Inc. 2023 Form 10-K Annual Report. US Securities and Exchange Commission (February 2, 2024). 3 феврали 2024 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 3 феврали 2024.
Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Amazon&oldid=1431378"