Энергетикаи Тоҷикистон: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
ислоҳ
→‎Таърих: илова
Сатри 28: Сатри 28:
1.3. [[Нерӯгоҳи барқи обии Сангтӯда-1|НБО Сангтӯда – 1]] — бо иқтидори 670 МВт
1.3. [[Нерӯгоҳи барқи обии Сангтӯда-1|НБО Сангтӯда – 1]] — бо иқтидори 670 МВт


1.4. [[НБО Сарбанд]] — бо иқтидори 240 МВт
1.4. [[Нерӯгоҳи барқи обии Сангтӯда-2|НБО Сангтӯда – 2]] — бо иқтидори 220 МВт

1.5. [[НБО Сарбанд]] — бо иқтидори 240 МВт


1.5. [[НБО Шаршара]] — бо иқтидори 29,9 МВт
1.5. [[НБО Шаршара]] — бо иқтидори 29,9 МВт


1.6. [[НБО Марказӣ]] — бо иқтидори 15,1 МВт
1.7. [[НБО Марказӣ]] — бо иқтидори 15,1 МВт


1.7. [[НБО Қайроққум]] — бо иқтидори 126 МВт дар Сирдарё
1.8. [[НБО Қайроққум]] — бо иқтидори 126 МВт дар Сирдарё


1.8 Силсилаи НБО Варзоб ([[НБО Варзоб-1,Варзоб-2 ва Варзоб-3]]) — бо иқтидори умумии 25,7 МВт.
1.9 Силсилаи НБО Варзоб ([[НБО Варзоб-1,Варзоб-2 ва Варзоб-3]]) — бо иқтидори умумии 25,7 МВт.


1.9. [[Нерӯгоҳи Помир-1]]
1.10. [[Нерӯгоҳи Помир-1]]


1.10. [[Нерӯгоҳи барқи обии Роғун]] - [[16 ноябр]]и [[соли 2018]] агрегати якуми НБО Роғун бо иқтидори 600 МВт ба кор дароварда шуд. Иқтидори лоиҳавии НБО Роғун ба 3600 МВт баробар буда, он аз 6 агрегати 600 МВт ва баландии сарбанди он 335 метр муайян шудааст.<ref>{{Cite web|url=http://www.president.tj/node/18897|title=Маросими ба кор даровардани агрегати якуми Неругоҳи барқи обии “Роғун”|author=|website=president.tj|date=2018-11-16|publisher= |lang=tg|accessdate=2018-12-27}}</ref>
1.11. [[Нерӯгоҳи барқи обии Роғун]] - [[16 ноябр]]и [[соли 2018]] агрегати якуми НБО Роғун бо иқтидори 600 МВт ба кор дароварда шуд. Иқтидори лоиҳавии НБО Роғун ба 3600 МВт баробар буда, он аз 6 агрегати 600 МВт ва баландии сарбанди он 335 метр муайян шудааст.<ref>{{Cite web|url=http://www.president.tj/node/18897|title=Маросими ба кор даровардани агрегати якуми Неругоҳи барқи обии “Роғун”|author=|website=president.tj|date=2018-11-16|publisher= |lang=tg|accessdate=2018-12-27}}</ref>


1.11. Силсилаи НБО — и хурд:
1.12. Силсилаи НБО — и хурд:


Дар соли 2010 истеҳсоли энергияи барқ 14 млрд. 614 млн.кВт. соатро ташкил мекард.
Дар соли 2010 истеҳсоли энергияи барқ 14 млрд. 614 млн.кВт. соатро ташкил мекард.
Норасоии нерӯи барқ дар Тоҷикистон аз моҳҳои октябрь то май соли оянда давом мекунад. Дар ин мӯҳлат бо қарори Ҳукумати Тоҷикистон барои муассисаю корхонаҳо ва хонадони аҳолии шахру нохияҳои ғайри пойтахт — ш. [[Душанбе]], якчанд сол аст (аз миёнаи солҳои 90-уми сари XX то соли 2016), ки лимити истифодаи барқ ҷорӣ карда шуда буд. Ин амал барои рушди иқтисодиёт ва беҳдошти саломатии аҳолӣ зарар мерасонд. Вале, солҳои 2016-2018 лимити истифодаи барқ дар ҷумҳурӣ пурра аз байн бурда шудааст.
Норасоии нерӯи барқ дар Тоҷикистон аз моҳҳои октябрь то май соли оянда давом мекунад. Дар ин мӯҳлат бо қарори Ҳукумати Тоҷикистон барои муассисаю корхонаҳо ва хонадони аҳолии шахру нохияҳои ғайри пойтахт — ш. [[Душанбе]], якчанд сол аст (аз миёнаи солҳои 90-уми сари XX то соли 2016), ки лимити истифодаи барқ ҷорӣ карда шуда буд. Ин амал барои рушди иқтисодиёт ва беҳдошти саломатии аҳолӣ зарар мерасонд. Вале, солҳои 2016-2018 лимити истифодаи барқ дар ҷумҳурӣ пурра аз байн бурда шудааст.


Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронӣ дар Иҷлосияи 13-уми Созмони ҳамкории иқтисодӣ, ки 1 марти соли 2017 дар шаҳри Исломобод баргузор гардид, изҳор доштанд: "Таҳкурсии асосии бахши энергетикаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз неругоҳҳои барқи обӣ иборат мебошад, ки истеҳсоли 98 фоизи неруи барқро дар кишвар аз манбаи барқароршавандаи тавлиди энергия таъмин менамояд. Аз рӯи фоизи истеҳсоли «энергияи сабз» Тоҷикистон дар қатори шаш кишвари пешсафи сайёра қарор дорад ва захираҳои умумии гидроэнергетикии он дар ҷаҳон яке аз бузургтаринҳо ба шумор мераванд. Ин захираҳо имкони истеҳсоли солона то 527 миллиард киловатт- соат неруи барқи аз лиҳози экологӣ тозаро медиҳанд ва имрӯз танҳо 5 фоизи онҳо истифода мешаваду халос. Ва ин дар ҳолатест, ки талаботи бозори энергетикии минтақаи фарохи созмон ба неруи барқ рӯ ба афзоиш аст.<ref>[http://khovar.tj/2017/03/az-r-i-foizi-iste-soli-energiyai-sabz-to-ikiston-dar-atori-shash-kishvari-peshsafi-sajyora-aror-dorad/ Аз рӯи фоизи истеҳсоли «энергияи сабз» Тоҷикистон дар қатори шаш кишвари пешсафи сайёра қарор дорад] </ref>
Президенти Тоыикистон [[Эмомалӣ Раҳмон]] зимни суханронӣ дар Иҷлосияи 13-уми Созмони ҳамкории иқтисодӣ, ки 1 марти соли 2017 дар шаҳри [[Исломобод]] баргузор гардид, изҳор доштанд: "Таҳкурсии асосии бахши энергетикаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз неругоҳҳои барқи обӣ иборат мебошад, ки истеҳсоли 98 фоизи неруи барқро дар кишвар аз манбаи барқароршавандаи тавлиди энергия таъмин менамояд. Аз рӯи фоизи истеҳсоли «энергияи сабз» Тоҷикистон дар қатори шаш кишвари пешсафи сайёра қарор дорад ва захираҳои умумии гидроэнергетикии он дар ҷаҳон яке аз бузургтаринҳо ба шумор мераванд. Ин захираҳо имкони истеҳсоли солона то 527 миллиард киловатт- соат неруи барқи аз лиҳози экологӣ тозаро медиҳанд ва имрӯз танҳо 5 фоизи онҳо истифода мешаваду халос. Ва ин дар ҳолатест, ки талаботи бозори энергетикии минтақаи фарохи созмон ба неруи барқ рӯ ба афзоиш аст.<ref>[http://khovar.tj/2017/03/az-r-i-foizi-iste-soli-energiyai-sabz-to-ikiston-dar-atori-shash-kishvari-peshsafi-sajyora-aror-dorad/ Аз рӯи фоизи истеҳсоли «энергияи сабз» Тоҷикистон дар қатори шаш кишвари пешсафи сайёра қарор дорад] </ref>


== Эзоҳ ==
== Эзоҳ ==

Нусха 14:52, 27 Декабри 2018

Нерӯи асоси энергетикаи Тоҷикистонро нерӯгоҳҳои барқии обӣ истеҳсол мекунанд. Ҳаҷми умумии муайяншудаи иқтидори нерӯгоҳҳои барқии обӣ - 4070 МВт аст. Тоҷикистон дорои захираҳои бойи гидроэнергетикӣ мебошад. Ҳаҷми умумии захираҳои гидроэнергетикӣ - 527 млрд. кВт. соатро ташкил медиҳад. Аз рӯи ҳаҷми умумии захираҳои гидроэнергетикӣ Тоҷикистон дар ҷаҳон ҷойи ҳаштумро ишғол мекунад. Дар шароити имӯрза энергетикаи кишвар – аз нерӯгоҳҳои барқии обӣ бо иқтидори 4,4 миллион киловатт, 60 ҳазор километр хати барқ садҳо подстансияи барқӣ ва нуқтаҳо трансформаторӣ мебошад. Аз ин миқдор танҳо 6 фоизи захираҳо мавриди истифода мебошад.

Харитаи Ҷумҳурии Тоҷикистон

Таърих

Истифодабари нерӯҳои энергетикӣ дар кишвар баъд аз ташклёбии ҶМШС Тоҷикистон (1924-1928) оғоз ёфтааст. Дар асоси нақшаи ГОЭЛРОИ СССР (бо ташаббуси В.И. Ленин) аввалин нерӯгоҳҳои барқии дизелӣ дар Душанбе (с. 1926, 78 кВт) ва (с. 1928, 48 кВт) ба кор даромаданд. Қадами нахустин дар ин ҷода сохтмони НБО Варзоб - 1 гардид, ки соли 1937 бо иқтидори 7,1 ҳаз. кВт ба кор даромад. Силсилаи НБО-и Варзоб (НБО Варзоб-1 (с. 1937), НБО Варзоб-2 (с. 1949) ва НБО Варзоб-3 (с. 1952)) - бо иқтидори умумии 25.7 МВт., дар дарёи Варзоб низ сохта шуданд. Соли 2006 дар инҷо корҳои тармим гузаронида шудааст. Дар солҳои 30-ум сохтмони нерӯгоҳҳои ноҳиявӣ давом мекард, ҳамагӣ 121 НБО-и хурд ба истифода дода шуд. Соли 1946 НБО Хоруғ ба истифода дода шуд. Асосан 1949 – 1958 дар деҳоту колхозҳо нерӯгоҳҳои барқии дизелӣ ва 9 НБО-и хурд ба истифода дода шуд, ки ҳаҷми иқтидорашлн 6630 кВт-ро ташкил мекард. 7 апрели соли 1956 маҷрои Сирдарё дар шимоли Тоҷикистон баста шуд ва сохтумони НБО Қайроққум – бо иқтидори 126 МВт, сар шуд, ки 13 апрели соли 1960 ба истифода дода шуд. Минбаъд, НБО Шаршара (1959) – бо иқтидори 29,9 МВт, НБО Сарбанд (1063) – бо иқтидори 240 МВт, НБО Марказӣ (1964) – бо иқтидори 15,1 МВт, дар дарёи Вахш сохта шудаанд.[1]

Соли 1957 таҳқиқи дарёи Вахш барои сохтмони бузургтарин НБО Норак – бо иқтидори 3000 МВт, сар шуд ва соли 1960 сохтмон шурӯъ гардид. Агрегати нахустини НБО Норак 16 ноябри 1972 ва арегати 9 30 сентябри соли 1979 ба истифода дода шуд. Аввалин хати барқии баландиқтидор ЛЭП-500 НБО Норак-ро бо Корхонаи арзизи Регар пайваст намуд. Солҳои 80-ум НБО Бойғозӣ– бо иқтидори 600 МВт, дар дарёи Вахш ба истифода дода шуд.

Дар замони истиқлолияти Тоҷикистон бо ҳамкориву маблағгузориҳои Русия ва Эрон НБО Сангтӯда – 1 – бо иқтидори 670 МВт ва НБО Сангтӯда-2 - бо иқтидори 220 МВт, дар дарёи Вахш ба истифода дода шудаанд.[2]


Дар Тоҷикистон ҳоло чунин Нерӯгоҳҳои барқии обӣ амал мекунанд:

Нерӯи асоси энергетикаи Тоҷикистонро Нерӯгоҳҳои барқии обӣ истеҳсол мекунанд. Ҳаҷми умумии муайяншудаи иқтидори Нерӯгоҳҳои барқии обӣ — 4070 МВт аст. Тоҷикистон дорои захираҳои ғании гидроэнергетикӣ мебошад. Ҳаҷми умумии захираҳои гидроэнергетикӣ — 527 млрд кВт. соатро ташкил медиҳад. Аз рӯи ҳаҷми умумии захираҳои гидроэнергетикӣ Тоҷикистон дар ҷаҳон ҷойи ҳаштумро ишғол мекунад.

Дар Тоҷикистон ҳоло чунин Нерӯгоҳҳои барқии обӣ амал мекунанд:

1.1. НБО Норак — бо иқтидори 3000 МВт

1.2. НБО Бойғозӣ- бо иқтидори 600 МВт

1.3. НБО Сангтӯда – 1 — бо иқтидори 670 МВт

1.4. НБО Сангтӯда – 2 — бо иқтидори 220 МВт

1.5. НБО Сарбанд — бо иқтидори 240 МВт

1.5. НБО Шаршара — бо иқтидори 29,9 МВт

1.7. НБО Марказӣ — бо иқтидори 15,1 МВт

1.8. НБО Қайроққум — бо иқтидори 126 МВт дар Сирдарё

1.9 Силсилаи НБО Варзоб (НБО Варзоб-1,Варзоб-2 ва Варзоб-3) — бо иқтидори умумии 25,7 МВт.

1.10. Нерӯгоҳи Помир-1

1.11. Нерӯгоҳи барқи обии Роғун - 16 ноябри соли 2018 агрегати якуми НБО Роғун бо иқтидори 600 МВт ба кор дароварда шуд. Иқтидори лоиҳавии НБО Роғун ба 3600 МВт баробар буда, он аз 6 агрегати 600 МВт ва баландии сарбанди он 335 метр муайян шудааст.[3]

1.12. Силсилаи НБО — и хурд:

Дар соли 2010 истеҳсоли энергияи барқ 14 млрд. 614 млн.кВт. соатро ташкил мекард. Норасоии нерӯи барқ дар Тоҷикистон аз моҳҳои октябрь то май соли оянда давом мекунад. Дар ин мӯҳлат бо қарори Ҳукумати Тоҷикистон барои муассисаю корхонаҳо ва хонадони аҳолии шахру нохияҳои ғайри пойтахт — ш. Душанбе, якчанд сол аст (аз миёнаи солҳои 90-уми сари XX то соли 2016), ки лимити истифодаи барқ ҷорӣ карда шуда буд. Ин амал барои рушди иқтисодиёт ва беҳдошти саломатии аҳолӣ зарар мерасонд. Вале, солҳои 2016-2018 лимити истифодаи барқ дар ҷумҳурӣ пурра аз байн бурда шудааст.

Президенти Тоыикистон Эмомалӣ Раҳмон зимни суханронӣ дар Иҷлосияи 13-уми Созмони ҳамкории иқтисодӣ, ки 1 марти соли 2017 дар шаҳри Исломобод баргузор гардид, изҳор доштанд: "Таҳкурсии асосии бахши энергетикаи Ҷумҳурии Тоҷикистон аз неругоҳҳои барқи обӣ иборат мебошад, ки истеҳсоли 98 фоизи неруи барқро дар кишвар аз манбаи барқароршавандаи тавлиди энергия таъмин менамояд. Аз рӯи фоизи истеҳсоли «энергияи сабз» Тоҷикистон дар қатори шаш кишвари пешсафи сайёра қарор дорад ва захираҳои умумии гидроэнергетикии он дар ҷаҳон яке аз бузургтаринҳо ба шумор мераванд. Ин захираҳо имкони истеҳсоли солона то 527 миллиард киловатт- соат неруи барқи аз лиҳози экологӣ тозаро медиҳанд ва имрӯз танҳо 5 фоизи онҳо истифода мешаваду халос. Ва ин дар ҳолатест, ки талаботи бозори энергетикии минтақаи фарохи созмон ба неруи барқ рӯ ба афзоиш аст.[4]

Эзоҳ

Пайнавиштҳо