Бодиринг: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
No edit summary
Сатри 20: Сатри 20:
Ватани бодиринг [[Ҳиндустон]] ба ҳисоб меравад. Дар замони ҳозира қариб дар тамоми дунё парвариш карда мешавад. Бодиринг зироати гармидӯст аст, вале аз сабаби кӯтоҳ будани вақти нашъунамояш дар минтақаҳои шимолӣ низ кишт карда мешавад.
Ватани бодиринг [[Ҳиндустон]] ба ҳисоб меравад. Дар замони ҳозира қариб дар тамоми дунё парвариш карда мешавад. Бодиринг зироати гармидӯст аст, вале аз сабаби кӯтоҳ будани вақти нашъунамояш дар минтақаҳои шимолӣ низ кишт карда мешавад.


== Тавсифоти ботаникӣ ==
== Тавсифоти гиёҳшинохтӣ ==
[[Акс:Illustration Cucumis sativus0.jpg|thumb|left|{{Тасв.гиёҳ.|3}}]]
Дарозии палакаш 1,5 – 2 м. Баргаш дандонадор, гулаш қифшакл. Мевааш дарозу борик, сабз; ҳангоми пурра пухта расидан, зарди тӯрдор мешавад. Бодирингро барои тархӯрӣ ва очоронидан, инчунин дар хӯришҳо истифода мебаранд. Таркиби бодиринг аз сафеда, қанд, клетчатка, оҳар, кислотаҳои органикӣ, витаминҳои В, С, РР, Е, микроэлементҳо иборат аст.
Дарозии палакаш 1,5 – 2 м. Баргаш дандонадор, гулаш қифшакл. Мевааш дарозу борик, сабз; ҳангоми пурра пухта расидан, зарди тӯрдор мешавад. Бодирингро барои тархӯрӣ ва очоронидан, инчунин дар хӯришҳо истифода мебаранд. Таркиби бодиринг аз сафеда, қанд, клетчатка, оҳар, кислотаҳои органикӣ, витаминҳои В, С, РР, Е, микроэлементҳо иборат аст.



Нусха 15:19, 10 май 2019

Бодиринг
Бодиринг
Меваи бодиринг
Табақабандии илмӣ
Номи байнулмилалии илмӣ
Cucumis sativus L., 1753
Меваи бодиринг

Бодиринг (лотинӣ: Cucumis sativus) — рустании полизии яксола.

Ватани бодиринг Ҳиндустон ба ҳисоб меравад. Дар замони ҳозира қариб дар тамоми дунё парвариш карда мешавад. Бодиринг зироати гармидӯст аст, вале аз сабаби кӯтоҳ будани вақти нашъунамояш дар минтақаҳои шимолӣ низ кишт карда мешавад.

Тавсифоти гиёҳшинохтӣ

Тасвири гиёҳшинохтӣ аз китоби О. В. Томе «Flora von Deutschland, Österreich und der Schweiz», 1885

Дарозии палакаш 1,5 – 2 м. Баргаш дандонадор, гулаш қифшакл. Мевааш дарозу борик, сабз; ҳангоми пурра пухта расидан, зарди тӯрдор мешавад. Бодирингро барои тархӯрӣ ва очоронидан, инчунин дар хӯришҳо истифода мебаранд. Таркиби бодиринг аз сафеда, қанд, клетчатка, оҳар, кислотаҳои органикӣ, витаминҳои В, С, РР, Е, микроэлементҳо иборат аст.

Хосияти шифоӣ

Дар тибби қадим табиати бодирингро сарду тар меҳисобанд. Бино ба маълумоти Абӯалии Сино бодиринг таб ва ташнагиро мешиканад, пешобро меронад, меъдаро қувват мебахшад, ҳангоми бемориҳои ҷигар муфид аст. Ба саглес гузошта бастани барги асалмолидаи бодиринг нафъ дорад. Ба ақидаи Муҳаммад Ҳусайни Шерозӣ бодиринг ҷисмро тоза ва сард мекунад, барои меъдаи гарм ва илтиҳоби масона муфид аст, шикамро нарм месозад, пешоб ва санги гурдаю масонаро меронад. Тухми бодиринг низ давои пешоброн аст, қабзиятро кушода рагҳоро тоза мекунад. Вале он бод ҳосил карда боиси сар задани қуланҷ мегардад. Барои бартараф намудани таъсири номатлуби бодиринг онро бояд якҷоя бо кашниҷ, шибит, сирко, асал ё зира истеъмол кард. Табибони халқӣ бодирингро чун ғизои парҳезӣ, исҳоловар, пешоброн, талхарон, иштиҳоовар ба кор мебаранд. Оби бодиринг, нақеъи обии тухм ва пӯсти он барои равондани доғи кунҷитак ва гармича нафъ дорад. Табибони халқии тоҷик бо ҷӯшоби решаи бодиринг зардпарвинро муолиҷа менамоянд. Оби бо асал омехтаи бодиринг илоҷи сулфа аст.

Истеъмоли бодиринг тарашшӯҳи шираи меъда ва талхаро зиёд, кори узвҳои ҳозимаро беҳтар, қабзиятро пешгирӣ мекунад. Истеъмоли бодиринг хусусан барои одамони гирифтори иллати ҷоғар ва дарди санги пешобдон муфид аст.

Се рӯз пай дар ҳам пӯсти бодиринги тару тозро дар об ҷӯшонида, он обро бинӯшанд, зардпарвинро дафъ мекунад. Тухми бодирингро кӯфта гузошта банданд, сӯзиши меъда ва дигар узвҳои шикам ва даруни синаро таскин медиҳад, барои қӯтур, хушк шудани пӯст, аллергия, хориши бадан нафъ меорад; агар онро ба зери ноф гузошта банданд, пешоби бандшударо мекушояд.

Бодиринги очоронида ва намакин низ серғизо мебошад, вале бинобар зиёд кардани тарашшӯҳи шираи меъда ба ашхоси гирифтори гастрит, захми меъда ва рӯдаи дувоздаҳангушта зарар дорад. Аз бодиринг барои пардози пӯсти рӯ лосёнҳои гуногун таҳия карда мешаванд.

Баъди истеъмоли бодиринг нӯшидани оби хунук ё газдор, лимонад, шир ҷоиз нест. Модарони ширхорадор низ бояд ҳангоми истеъмоли бодиринг эҳтиёт бошанд, зеро бисёр моддаҳои таркиби он ба шири сина мегузаранд ва имкон доранд, ки кӯдакро дарунрав созанд.

Эзоҳ

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».

Адабиёт

  • Юсуф Нуралиев, Лекарственные растения, Д., 1988;
  • Зоҳидов Ҳ., Канзи шифо, Д., 1998.