Абдувалӣ Қушматов

Абдувалӣ Қушматов
Абдувалӣ Қушматов
Абдувалӣ Қушматов
Таърихи таваллуд	1950
Зодгоҳ	деҳаи Мулломир, ноҳияи Ашт, ҶШС Тоҷикистон, СССР
Кишвар	Тоҷикистон
Фазои илмӣ	таърих
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи миллии Тоҷикистон
Дараҷаи илмӣ:	доктори илмҳои таърих
Унвонҳои илмӣ	профессор
Алма-матер	Университети давлатии Тоҷикистон ба номи В. И. Ленин
Ҷоизаҳо	Аълочии маорифи Тоҷикистон

Абдувалӣ Қушматов – олим, муаррих, доктори илми таърих, профессор, Аълочии маорифи Тоҷикистон.

Зиндагинома

Абдувалӣ Қушматов - соли 1950, дар деҳаи Мулломир, ноҳияи Ашт дар оилаи деҳқон ба дунё омадааст. Соли 1969 факултети таърихи Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон ба номи В.И.Ленин-ро хатм карда, ҳамон сол бо қарори комиссияи тақсимоти Вазорати маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон ва Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон дар кафедраи таърихи дунёи қадим ва асрҳои миёнаи факултети таърихи Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон фаъолияти худро оғоз мекунад. Ӯ пешаи омӯзгориро идома дода, солҳои 1969-1982 ассистент, муаллим ва муаллими калон шуда кор мекунад. Сипас солҳои 1983-1985 дар аспирантураи Донишкадаи таърихи ИҶШС АИ Иттиҳои Шӯравӣ шаҳри Москва таҳсил менамояд. 25 июни соли 1985 дар шаҳри Москва, дар Шӯрои махсуси илмии Донишкадаи таърихи ИҶШС АИ Иттиҳоди Шӯравӣ-таҳти роҳбарии профессор Ҷалилов А.Ҷ. дар мавзӯи «Заминдории вақфи шимоли Тоҷикистон дар соли 1870-1917» рисолаи номзадии худро дифоъ мекунад. Ӯ солҳои 1996-1998 дар докторантураи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон таҳсил менамояд. 17 сентябри соли 1998 дар Шӯрои махсуси илмии таърихи ватании Донишгоҳи давлатии миллии Тоҷикистон дар мавзӯи: «Деҳқонони тоҷик дар охири асри ХIХ ва ибтидои асри ХХ (солҳои 1867-1917)» рисолаи докторӣ дифоъ мекунад. Аз соли 1999 профессори кафедраи таърихи дунёи қадим ва асрҳои миёнаи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Абдувалӣ Қушматов ба пажӯҳиши масоили умумии таърихи дунёи қадим (таърихи мамолики Шарқи қадим ва таърихи антиқа - Юнони қадим ва Рими қадим), - соҳаи махсус ва муҳими таърихи асрҳои миёна – машғул мебошад ва як силсила китобҳои илмию тадқиқотӣ, дастуру барномаҳо, ва беш аз сад мақола таълиф кардааст. Се нафар аспирантон зери роҳбарии А. Қушматов рисолаи номзадияшонро дифоъ намудаанд. Мавсуф солҳои 1985-2000 масъули мудири кафедраи таърихи дунёи қадим ва асрҳои миёна буданд. Асари ӯ «Душанбе» - ба забонҳои русӣ, форсӣ ва англисӣ, дар анҷумани тоҷикони ҷаҳон ва ҳамватанони бурунмарзӣ солҳои 1992, 1993, 1994, ёдгоре аз ватан ба ҳамватанону ҳамзабонон ва меҳмонони олиқадри хориҷӣ тақдим гардид. Хизматҳои А. Қушматов дар инкишофи маориф ва фарҳанги тоҷик, тайёр кардани кадрҳои илмию омӯзгорӣ бо унвони Аълочии маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон қадр шуд. А. Қушматов узви Шӯрои диссертатсионии ДМТ-(Таърихи Ватанӣ) ва (07.00.15-Таърихи муносибатҳои байналхалқӣ ва Сиёсати беруна (илмҳои таърих), илмҳои таърих (таърихи умумӣ) доир ба ҳимояи рисолаҳои докторӣ ва номзадии узви Шӯрои илмию методии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон, узви Шӯрои олимони факултети таърих мебошад.

Фаъолияти илмӣ

Ба қалами Абдувалӣ Қушматов зиёда аз 150 мақолаҳои илмӣ, илмӣ-оммавӣ ва методӣ таалуқ дошта таълиф шудааст.

Осор

• Деҳқонони тоҷик дар охири асри ХIХ ва ибтидои асри ХХ. – Душанбе: Ирфон, 1996
• Пайдоиш ва моҳияти мазорҳо. – Душанбе: Ирфон, 1985.
• Ҳақиқат дар бораи ҷойҳои муқаддас, - Душанбе: Ирфон, 1985.
• Зинаи камолот. – Душанбе: Ирфон, 1988.
• Абдуҳамид Джалилович (к.70-летию со дня рождения), авторы очерка и составители библиографии Қушматов А., Набиева М. А., Валиев А.,- Душанбе: 1996
• Таърихи Шарқи қадим. – Душанбе: 2013. ва диг.

Манобеъ

• Энциклопедияи олимони Донишгоҳи давлатии миллии Тоҷикистон. - Душанбе, 2008.- С.145-146