Мамнӯъгоҳи табиӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
х →‎top: ислоҳи вожаҳо using AWB
х →‎top: ислоҳи вожаҳо using AWB
Сатри 1: Сатри 1:
'''Мамнӯъгоҳи табиӣ''' (заповедник) гуфта маконеро меноманд, ки дар он ҳамаи омилҳои табий - олами наботот, олами ҳайвонот, дарёю кулҳо дар ҳолати табий ҳифз карда мешаванд.
'''Мамнӯъгоҳи табиӣ''' (заповедник) гуфта маконеро меноманд, ки дар он ҳамаи омилҳои табий - олами наботот, олами ҳайвонот, дарёю кулҳо дар ҳолати табий ҳифз карда мешаванд.


Шарти асосии ташкили [[мамнӯъгоҳ]] ҳифз, нигаҳдорӣ ва баркарор кардани экосистемаҳои табий мебошад. Дар мамнуъгоххо тамоми кисмҳои замин дар шакли аслиаш нигох дошта мешаванд. Дар мамнӯъгоҳҳо шикор, чаронидани чорво, буридани дарахтон, чамъоварии рустанихо, истеҳсол ва коркарди сарватҳои табий, гаштугузори одамхо ба чуз гузаронидани корҳои илмию тадкикотй манъ аст.
Шарти асосии ташкили [[мамнӯъгоҳ]] ҳифз, нигаҳдорӣ ва баркарор кардани экосистемаҳои табий мебошад. Дар мамнуъгоҳхо тамоми кисмҳои замин дар шакли аслиаш нигоҳ дошта мешаванд. Дар мамнӯъгоҳҳо шикор, чаронидани чорво, буридани дарахтон, чамъоварии рустанихо, истеҳсол ва коркарди сарватҳои табий, гаштугузори одамхо ба чуз гузаронидани корҳои илмию тадкикотӣ манъ аст.
Мамнӯъгоҳҳо дар байни чорабиниҳои умумии ҳифзи табиат ҷои муҳимро ишгол мекунанд. Мавзеъҳое (калонҳачм ва хурд), ки дар ихтиёри мамнӯъгоҳҳо ҳастанд, пурра ва доимй аз ихтиёри хоҷагихо баромада, бо сарватхояшон ба тобеияти онҳо гузаронда мешаванд. Мамнӯъгоҳ ин лабораторияи илмии табиӣ мебошад.
Мамнӯъгоҳҳо дар байни чорабиниҳои умумии ҳифзи табиат ҷои муҳимро ишгол мекунанд. Мавзеъҳое (калонҳачм ва хурд), ки дар ихтиёри мамнӯъгоҳҳо ҳастанд, пурра ва доимй аз ихтиёри хоҷагихо баромада, бо сарватхояшон ба тобеияти онҳо гузаронда мешаванд. Мамнӯъгоҳ ин лабораторияи илмии табиӣ мебошад.
Ҳамаи мавзеъҳои ҳифзкунанда ва ҳифзшаванда - шакли ҳифзи табиии давлатй мебошад. Ҳамчунин бояд донист, ки мамнуъгох мавзеъро дар бар мегирад, ки мувофики қонун, урфу одат ё таомул хифз карда мешавад.
Ҳамаи мавзеъҳои ҳифзкунанда ва ҳифзшаванда - шакли ҳифзи табиии давлатӣ мебошад. Ҳамчунин бояд донист, ки мамнуъгоҳ мавзеъро дар бар мегирад, ки мувофики қонун, урфу одат ё таомул хифз карда мешавад.
Мамнӯъгоҳҳо, вобаста ба вазифаашон, чанд намуд доранд:
Мамнӯъгоҳҳо, вобаста ба вазифаашон, чанд намуд доранд:
мамнӯъгоҳҳои биосферавй, давлатӣ, байналмилалӣ, сарҳадӣ, пурра, таҷрибавӣ, таърихӣ, хотиравӣ ва экологӣ.
мамнӯъгоҳҳои биосферавй, давлатӣ, байналмилалӣ, сарҳадӣ, пурра, таҷрибавӣ, таърихӣ, хотиравӣ ва экологӣ.

Нусха 10:27, 5 май 2021

Мамнӯъгоҳи табиӣ (заповедник) гуфта маконеро меноманд, ки дар он ҳамаи омилҳои табий - олами наботот, олами ҳайвонот, дарёю кулҳо дар ҳолати табий ҳифз карда мешаванд.

Шарти асосии ташкили мамнӯъгоҳ ҳифз, нигаҳдорӣ ва баркарор кардани экосистемаҳои табий мебошад. Дар мамнуъгоҳхо тамоми кисмҳои замин дар шакли аслиаш нигоҳ дошта мешаванд. Дар мамнӯъгоҳҳо шикор, чаронидани чорво, буридани дарахтон, чамъоварии рустанихо, истеҳсол ва коркарди сарватҳои табий, гаштугузори одамхо ба чуз гузаронидани корҳои илмию тадкикотӣ манъ аст. Мамнӯъгоҳҳо дар байни чорабиниҳои умумии ҳифзи табиат ҷои муҳимро ишгол мекунанд. Мавзеъҳое (калонҳачм ва хурд), ки дар ихтиёри мамнӯъгоҳҳо ҳастанд, пурра ва доимй аз ихтиёри хоҷагихо баромада, бо сарватхояшон ба тобеияти онҳо гузаронда мешаванд. Мамнӯъгоҳ ин лабораторияи илмии табиӣ мебошад. Ҳамаи мавзеъҳои ҳифзкунанда ва ҳифзшаванда - шакли ҳифзи табиии давлатӣ мебошад. Ҳамчунин бояд донист, ки мамнуъгоҳ мавзеъро дар бар мегирад, ки мувофики қонун, урфу одат ё таомул хифз карда мешавад. Мамнӯъгоҳҳо, вобаста ба вазифаашон, чанд намуд доранд: мамнӯъгоҳҳои биосферавй, давлатӣ, байналмилалӣ, сарҳадӣ, пурра, таҷрибавӣ, таърихӣ, хотиравӣ ва экологӣ.

Шумораи умумии мамнӯъгоҳҳо дар сайёра дар айни замон ба 2850 (танҳо дар ИМА зиёда аз 1615) адад расидааст. Дар собиқ Иттиҳоди Шуравй, ки масоҳаташ 1/6 қисми хушкии сайёраро ташкил медод, зиёда аз 140 мамнӯъгоҳ фаъолият дошт ва масоҳати умумиашон ба 10990130 га мерасид. Ҳоло дар Россия 56, Узбекистан 11, Қазоқистон 6, Туркманистон 6, Қирғизистон 6 ва Тоҷикистон 4 мамнӯъгоҳ вуҷуд доранд.[1]

Эзоҳ

  1. М. Дарвозиев, И. Сафаров. Экология. Китоби дарсӣ. -Душанбе: "Ирфон", 2015, - с. 132-133