Википедиа:Барои навкорон: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
хNo edit summary
No edit summary
Сатри 14: Сатри 14:


=== Қадами 4. Мақоларо созед. ===
=== Қадами 4. Мақоларо созед. ===
Агар то ҳол мақолаи шумо набошад, онро сохтан зарур аст. Барои ин дар майдончаи матнии дар тарафи чап ҷойгиршудаи «Ҷустуҷӯ» номи мақоларо нависед ва тугмачаи «Go»-ро пахш кунед. Матни зерин пайдо мешавад: Бо сарлавҳаи "номи мақола" мақола вуҷуд надорад. Шумо метавонед ин саҳифаро бинависед. Бо пахш кардани ҳаволаи ин саҳифаро бинависед саҳифаи наве кушода мешавад, ки дар болои он "Номи мақола" Вироиш навишта шудааст. Акнун шумо тайёред, ки мақолаи аввалини худро бинависед.
Агар то ҳол мақолаи шумо набошад, онро сохтан зарур аст. Барои ин дар майдончаи матнии дар тарафи чап ҷойгиршудаи «Ҷустуҷӯ» номи мақоларо нависед ва тугмачаи «Go»-ро пахш кунед. Матни зерин пайдо мешавад: Бо сарлавҳаи "номи мақола" мақола вуҷуд надорад. Шумо метавонед ин саҳифаро бинависед. Бо пахш кардани ҳаволаи ин саҳифаро бинависед саҳифаи наве кушода мешавад, ки дар болои он дар ҳоли вироиш "Номи мақола" навишта шудааст. Акнун шумо тайёред, ки мақолаи аввалини худро бинависед.


<br />''Барои тафсилот аз [[Википедиа:Чӣ тавр мақола бояд сохт|инҷо]]. дидан кунед''
<br />''Барои тафсилот аз [[Википедиа:Чӣ тавр мақола бояд сохт|инҷо]]. дидан кунед''


=== Қадами 5. Мақоларо дуруст сар кунед. ===
=== Қадами 5. Мақоларо дуруст сар кунед. ===
Статьи Википедии начинаются с повторения названия статьи и определения предмета статьи, например: «'''Диалекти́ческий материали́зм''' — философское учение, утверждающее…», «'''Хе́ллоуин''' — знаменитый фильм ужасов…». В скобках можно указать происхождение термина. В статьях о персонах после имени нужно указать даты рождения и смерти в скобках: «'''Луи́ Жан Люмье́р''' ({{lang-fr|Louis Jean Lumière}}; [[5 октября]] [[1864]], [[Безансон]] — [[6 июня]] [[1948]], [[Бандоль]]) — изобретатель [[кинематограф]]а, родоначальник французской…». Желательно также указывать оригинальное написание имён и места рождения и смерти, как в приведённом примере. Напоминаем, что в Википедии нельзя заменять букву «ё» на «е» и нельзя заменять тире «—» на дефис «-». Если вам понравится Википедия, потом вы сможете ознакомиться и с другими [[Википедия:Оформление статей|правилами типографики]].
Мақолаҳои Википедиа бо такрор кардани номи мақола ва соҳаи ба он дахлдор сар мешаванд, масалан: «'''Диалекти́ческий материали́зм''' — философское учение, утверждающее…», «'''Хе́ллоуин''' — знаменитый фильм ужасов…». Дар қавс метавон пайдоиши истилоҳро нишон дод. Дар мақолаҳо оиди одамон дар қавсҳо бояд санаи таваллуд ва вафоташонро нишон дод: «'''Луи́ Жан Люмье́р''' ({{lang-fr|Louis Jean Lumière}}; [[5 октября]] [[1864]], [[Безансон]] — [[6 июня]] [[1948]], [[Бандоль]]) — изобретатель [[кинематограф]]а, родоначальник французской…». Инчунин тарзи навишти аслӣ ва зодгоҳу шаҳри вафотро низ нишон додан хеле хуб аст.
<br />''Барои тафсилот аз [[Википедиа:Қоидаҳо ва нишондодҳо|инҷо]] дидан кунед.''
<br />''Подробнее о разметке и стиле см. [[Википедия:Правила и указания|здесь]], о типографике [[Википедия:Оформление статей|здесь]], о статьях о персонах [[Википедия:Проект:Персоналии|здесь]], о статьях про фильмы см. [[Википедия:Портал кино|здесь]].''


=== Қадами 6. Худи мақоларо нависед. ===
=== Қадами 6. Худи мақоларо нависед. ===
Ҳаҷми хурдтарини тавсияшудаи мақолаҳо — 500 ҳарф мебошад (вале агар мақолаи шумо хурдтар бошад ҳам мешавад. дар назар гиред, ки дар оянда мундариҷаи онро густурдан мумкин аст). Мақола ба забонии илмӣ - оммавии ба аксарият дастрас бояд навишта шавад. Ғайр аз ин дар Википедиа ду принсипи муҳимтарин ҳаст, ки онҳоро ҳангоми навиштани мақолаҳо ҳамеша риоя намудан лозим аст:
Рекомендуемый минимальный объём статьи — 500 символов, статья должна быть написана в научном, но доступном (т.&nbsp;н. научно-популярном) стиле. Кроме того, есть два наиважнейших принципа, которых нужно придерживаться при написании статей для Википедии:
# '''Нуқтаи назари бетараф'''. Маънои ин принсип он аст, ки мақола бояд бидуни ҷонибдорӣ аз касе ё чизе бетарафона ва пурра навишта шавад. Шумо ҳаққи баён намудани фикри шахсии худро дар мақола баён кардан надоред. Агар ба ягон мавзӯи баҳсталаб чандин ақидаҳо мавҷуд бошанд, ҳамаи онҳо бояд дар сатҳи баробар оварда шаванд.
# '''Нейтральная точка зрения (НТЗ)'''. Принцип НТЗ означает, что материал статьи должен излагаться абсолютно непредвзято и полно, вы не можете выразить в статье своё личное отношение к предмету статьи. Если на какой-то вопрос существует несколько точек зрения, то все они должны быть в равной степени отражены в статье.
# '''Риояи ҳуқуқи муаллиф'''. Мақсади вики-ҷомеа ин сохтани энсиклопедияи ройгон ва ба ҳамагон дастрас аст. Аз ин рӯ ба Википедиа нусхабардорӣ кардани матнҳо, расмҳо ва дигар манбаъҳои дорои ҳифзи ҳуқуқи муаллиф манъ аст. Худи Википедиа аз рӯи иҷозатномаи «[[GNU FDL]]» дастрас аст.
# '''Соблюдение авторских прав'''. Цель вики-сообщества — создание бесплатной и общедоступной энциклопедии. Поэтому в Википедию нельзя копировать тексты, изображения и другие ресурсы, защищённые авторским правом. Если правовой статус ресурса неизвестен, то его тоже нельзя копировать в Википедию. Сама Википедия доступна по лицензии «[[GNU FDL]]».
Дар [[:Категория:Википедиа:Мақолаҳои мунтахаб]] шумо мақолаҳо хуб иншошуда ва зебо раҳрезишударо дарёфт карда метавонед. Инҳо мақолаҳое мебошанд, ки бо тарзи овоздиҳӣ чун мақолаи беҳтарин интихоб шудаанд.
В [[:Категория:Википедия:Избранные статьи|категории избранных статей]] вы сможете найти отлично написанные и безупречно оформленные статьи из любых отраслей знаний. Это статьи, которые были голосованием избраны в качестве лучших — пользуйтесь ими как примерами.
<br />''Барои тафсилот дар бораи нуқтаи назари бетараф аз [[Википедиа:Нуқтаи назари бетараф|инҷо]] ва оиди ҳуқуқи муаллиф аз [[Википедиа:Риояи ҳуқуқи муаллиф|инҷо]] дидан кунед.''
<br />''Подробнее про НТЗ см. [[Википедия:Нейтральная точка зрения|здесь]], а об авторских правах [[Википедия:Проект:Персоналии|здесь]].''


=== Қадами 7. Манбаъҳое,ки шумо аз он ҷо маълумот гирифтаед, нишон диҳед ===
=== Қадами 7. Манбаъҳое,ки шумо аз он ҷо маълумот гирифтаед, нишон диҳед ===

Нусха 10:59, 24 Январ 2007

Ин дастури хеле мухтасар ба шумо имконият медиҳад, ки бо сарфи камтарини вақт мақолаи аввалини худро бинависед ва онро дуруст тарҳрезӣ кунед. Умедворем, ки шумо аз иштирок дар ин лоиҳа кайфияти зиёде мебаред.

Қадами 1. Мавзӯро барои мақолаатон интихоб кунед.

Мавзӯеро интихоб кунед, ки ба шумо маъқул аст. Мавзӯҳои доғи рӯз ва ё ба ҷомеа заруриро, агар ба шумо писанд набошанд, интихоб накунед. Дар ибтидо муҳим нест, ки шумо ин мавзӯро хуб донед, вале шумо бояд хоҳиши дарки амиқи онро дошта бошед. Хеле хуб аст агар дар оғоз шумо бидонед, ки маълумоти саҳеҳро аз куҷо дастрас кардан мумкин аст.
Дар бораи манбаъҳои маълумот инҷоро. нигаред

Қадами 2. Барои мақолаатон номи мувофиқро интихоб кунед.

Мақолаҳои Википедиа исмҳои шакли танҳо мебошанд, масалан: давлати Сомониён, забони англисӣ. Ба ҷои ҳарфҳои тоҷикии асл аз қабили ғ, ӣ, қ, ӯ, ҳ, ҷ ҳарфҳои г, и, к, у, х, ч нанависед. Агар номи мақола чанд калимаро ифода кунад, дар қафс шарҳи онро нависед, масалан: Конго (кишвар), Москва (дастаи футбол). Дар мақолаҳо дар бораи одамон ному насаби пурраашонро нависед, масалан: Карл Маркс. Як мақоларо барои ду шахс навиштан мумкин нест, ҳатто онҳо хешовандони наздик бошанд ҳам.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 3. Ҷустуҷӯ намоед, ки мақолаи шумо аллакай мавҷуд аст ё не.

Калимаҳои асосии мақолаатонро дар майдончаи матнии дар тарафи чап ҷойгиршудаи «Ҷустуҷӯ» нависед ва тугмачаи «Search»-ро пахш кунед. Натиҷаҳои ҷустуҷӯ ба намуди ҳаволаҳо мебароянд. Агар мақолаи шумо аллакай мавҷуд бошад, бо он гузаред ва лавҳаи «Вироиш»-ро (дар болои саҳифа) пахш намуда ба таҳрири мақола бипардозед.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 4. Мақоларо созед.

Агар то ҳол мақолаи шумо набошад, онро сохтан зарур аст. Барои ин дар майдончаи матнии дар тарафи чап ҷойгиршудаи «Ҷустуҷӯ» номи мақоларо нависед ва тугмачаи «Go»-ро пахш кунед. Матни зерин пайдо мешавад: Бо сарлавҳаи "номи мақола" мақола вуҷуд надорад. Шумо метавонед ин саҳифаро бинависед. Бо пахш кардани ҳаволаи ин саҳифаро бинависед саҳифаи наве кушода мешавад, ки дар болои он дар ҳоли вироиш "Номи мақола" навишта шудааст. Акнун шумо тайёред, ки мақолаи аввалини худро бинависед.


Барои тафсилот аз инҷо. дидан кунед

Қадами 5. Мақоларо дуруст сар кунед.

Мақолаҳои Википедиа бо такрор кардани номи мақола ва соҳаи ба он дахлдор сар мешаванд, масалан: «Диалекти́ческий материали́зм — философское учение, утверждающее…», «Хе́ллоуин — знаменитый фильм ужасов…». Дар қавс метавон пайдоиши истилоҳро нишон дод. Дар мақолаҳо оиди одамон дар қавсҳо бояд санаи таваллуд ва вафоташонро нишон дод: «Луи́ Жан Люмье́р (фр. Louis Jean Lumière; 5 октября 1864, Безансон6 июня 1948, Бандоль) — изобретатель кинематографа, родоначальник французской…». Инчунин тарзи навишти аслӣ ва зодгоҳу шаҳри вафотро низ нишон додан хеле хуб аст.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 6. Худи мақоларо нависед.

Ҳаҷми хурдтарини тавсияшудаи мақолаҳо — 500 ҳарф мебошад (вале агар мақолаи шумо хурдтар бошад ҳам мешавад. дар назар гиред, ки дар оянда мундариҷаи онро густурдан мумкин аст). Мақола ба забонии илмӣ - оммавии ба аксарият дастрас бояд навишта шавад. Ғайр аз ин дар Википедиа ду принсипи муҳимтарин ҳаст, ки онҳоро ҳангоми навиштани мақолаҳо ҳамеша риоя намудан лозим аст:

  1. Нуқтаи назари бетараф. Маънои ин принсип он аст, ки мақола бояд бидуни ҷонибдорӣ аз касе ё чизе бетарафона ва пурра навишта шавад. Шумо ҳаққи баён намудани фикри шахсии худро дар мақола баён кардан надоред. Агар ба ягон мавзӯи баҳсталаб чандин ақидаҳо мавҷуд бошанд, ҳамаи онҳо бояд дар сатҳи баробар оварда шаванд.
  2. Риояи ҳуқуқи муаллиф. Мақсади вики-ҷомеа ин сохтани энсиклопедияи ройгон ва ба ҳамагон дастрас аст. Аз ин рӯ ба Википедиа нусхабардорӣ кардани матнҳо, расмҳо ва дигар манбаъҳои дорои ҳифзи ҳуқуқи муаллиф манъ аст. Худи Википедиа аз рӯи иҷозатномаи «GNU FDL» дастрас аст.

Дар Категория:Википедиа:Мақолаҳои мунтахаб шумо мақолаҳо хуб иншошуда ва зебо раҳрезишударо дарёфт карда метавонед. Инҳо мақолаҳое мебошанд, ки бо тарзи овоздиҳӣ чун мақолаи беҳтарин интихоб шудаанд.
Барои тафсилот дар бораи нуқтаи назари бетараф аз инҷо ва оиди ҳуқуқи муаллиф аз инҷо дидан кунед.

Қадами 7. Манбаъҳое,ки шумо аз он ҷо маълумот гирифтаед, нишон диҳед

После окончания статьи создайте в конце раздел «Литература» и укажите там в виде списка те печатные источники, которыми вы пользовались (укажите названия, авторов, издательства, годы издания, количества страниц, желательно также номера ISBN). Затем создайте раздел «См. также», и укажите там в виде списка ссылок близкие по теме статьи Википедии. В самом конце статьи создайте раздел «Ссылки» и перечислите там страницы Интернета, откуда вы брали информацию. В «Ссылках» указываются и другие интересные сайты по теме статьи, хотя вы могли и не брать там информацию.
Об открытых источниках информации см. здесь, об открытых источниках изображений см. здесь.

Қадами 8. Дуруст ва зебо мақоларо тарҳрезӣ кунед.

Вики-разметка очень проста:

  • Для выделения текста жирным шрифтом, обрамите текст тремя одинарными кавычками, вот так: «'''жирный текст'''». Жирным шрифтом выделяется только название статьи (см. Шаг 5) и ключевые термины и понятия;
  • Для курсива потребуются две одинарные кавычки: «''курсив''». Курсив используется для смыслового выделения важного текста, он читается несколько хуже и злоупотреблять им не стоит;
  • Названия разделов статьи ставятся на отдельной строке и обрамляются двумя (или тремя для подразделов) знаками равенства, например: «=== Шаг 8. Красиво и правильно оформите статью. ===».
  • Абзацы в Википедии разделяются пустой строкой — просто оставьте пустую строку между абзацами.
  • Списки делаются так: на каждой отдельной строке ставится символ «#» и затем следует пункт списка. Для ненумерованных списков вместо «#» используется «*», например: «* Пункт 1;[новая строка]* Пункт 2;[новая строка]* Пункт 3.»
  • Внутренние ссылки (ссылки на другие статьи Википедии) обрамляются конструкцией вида «[[Название целевой статьи|видимый текст ссылки]]», например: [[Гипертекст|Внутренние ссылки]] (см. начало пункта). Если текст ссылки совпадает с названием целевой статьи, то можно проще, например: В [[XX век]]е многое изменилось…. Хорошая статья должна содержать не менее 3 ссылок в каждом абзаце.
  • Внешние ссылки (ссылки на другие сайты Интернета) оформляются таким образом: [http://URL-адрес Видимый текст ссылки]. Например: [http://gramota.ru/ Портал «Грамота.ру»]. Но учтите, что в Википедии нельзя давать ссылки на платные ресурсы, и вообще реклама в Википедии строго запрещена.

Заключительным важным штрихом при оформлении текста статьи является проверка орфографии. Вы можете воспользоваться в справочных целях упомянутым порталом «Грамота.ру» или другими сайтами и инструментами. И, конечно, не забудьте, что под статьями Википедии нельзя подписываться.
Подробнее о вики-разметке см. здесь, о стиле см. здесь, о специальных символах здесь, а потренироваться можно здесь.

Қадами 9. Мақоларо ба категорияҳо дохил кунед.

Для облегчения поиска каждая статья Википедии относится к одной или нескольким категориям. Для отнесения статьи к категории нужно в конце (после «Ссылок») оставить пустую строку и затем на каждой новой строке указывать категории в двойных квадратных скобках после слова «Категория:». Например, [[Категория:Квантовая Физика]] или [[Категория:История России]]. Статьи о персоналиях обязательно относятся к категории «Персоналии по алфавиту» ([[Категория:Персоналии по алфавиту]]), а также к категориям по рождению и смерти (например, [[Категория:Родившиеся 2 июля]] или [[Категория:Умершие в 1890]]) и категориям по профессии и стране (например, [[Категория:Философы Великобритании]]. Фильмы, компьютерные игры и романы категоризуются по годам выхода и жанрам (например, [[Категория:Романы 1910]], [[Категория:Фильмы 1977]] или [[Категория:Фильмы ужасов]]).
Подробнее см. здесь.

Қадами 10. Ҳаволаҳоро (ссылки, links) ба дигар википедиаҳо гузоред.

Википедия — международная энциклопедия, имеющая разделы на десятках языков мира. Но между статьями на разных языках нужно установить связи (интервики-ссылки). Для этого переведите название вашей статьи на английский или немецкий язык (можно воспользоваться бесплатными онлайн-словарями). В конце статьи, после категорий, оставьте пустую строку, а затем на новой строке напишите конструкцию вида [[код языка:перевод названия статьи]], где код языка это en для английского или de для немецкого. Для статьи «Квантовая механика» получится, например: [[en:Quantum mechanics]] или [[de:Quantenmechanik]]. В завершении нажмите внизу кнопку «Записать страницу». Теперь Ваша первая статья записана в Википедию.
Подробнее см. здесь.

Охирсухан

Как уже говорилось, в категории избранных статей Википедии вы можете найти статьи, которые были голосованием избраны в качестве лучших и на неделю помещены на заглавную страницу. Лишь тот, кто сумел написать статью, затем ставшую избранной, может считать себя состоявшимся википедистом. Попробуйте написать статью такого качества и затем выдвигайте её в избранную.
Мы уверены, у Вас всё получится!