Википедиа:Барои навкорон: Тафовут байни таҳрирҳо

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Content deleted Content added
хNo edit summary
No edit summary
Сатри 30: Сатри 30:


=== Қадами 7. Манбаъҳое,ки шумо аз он ҷо маълумот гирифтаед, нишон диҳед ===
=== Қадами 7. Манбаъҳое,ки шумо аз он ҷо маълумот гирифтаед, нишон диҳед ===
Баъд аз навишта шудани мақола дар охири он қисми «Адабиёт»-ро созед ва дар он рӯйхати китобҳои истифода бурдаатонро биёваред (ном, муаллифон, нашриёт, соли нашр, миқдори саҳифаҳо ва ғ.-ро нишон диҳед). Баъд қисми «Нигаред инчунин»-ро созед ва рӯйхати мақолаҳои Википедиаро, ки ба мақолаи шумо наздиканд, нависед. Дар охири мақола қисми «Ҳаволаҳо»-ро созед ва рӯйхати web-саҳифаҳову сайтҳои Интернетро биёред, ки чун манбаи маълумот ба шумо хизмат кардаанд. Дар қисми «Ҳаволаҳо» дигра сайтҳоро ки шумо аз он ҷо маълумот нагирифтаеду вале онҳо ба мақолаи шумо наздиканд, нишон додан мумкин аст. <br />
Баъд аз навишта шудани мақола дар охири он қисми «Адабиёт»-ро созед ва дар он рӯйхати китобҳои истифода бурдаатонро биёваред (ном, муаллифон, нашриёт, соли нашр, миқдори саҳифаҳо ва ғ.-ро нишон диҳед). Баъд қисми «Нигаред инчунин»-ро созед ва рӯйхати мақолаҳои Википедиаро, ки ба мақолаи шумо наздиканд, нависед. Дар охири мақола қисми «Ҳаволаҳо»-ро созед ва рӯйхати web-саҳифаҳову сайтҳои Интернетро биёред, ки чун манбаи маълумот ба шумо хизмат кардаанд. Дар қисми «Ҳаволаҳо» дигар сайтҳоро ки шумо аз он ҷо маълумот нагирифтаеду вале онҳо ба мақолаи шумо наздиканд, нишон додан мумкин аст. <br />
''Дар бораи манбаъҳои маълумоти озод [[Википедиа:Манбаъҳои маълумот|инҷоро]] бинед.''
''Дар бораи манбаъҳои маълумоти озод [[Википедиа:Манбаъҳои маълумот|инҷоро]] бинед.''


=== Қадами 8. Дуруст ва зебо мақоларо тарҳрезӣ кунед. ===
=== Қадами 8. Дуруст ва зебо мақоларо тарҳрезӣ кунед. ===
Саҳифаҳоро оро додан дар Википедаи осон аст:
Вики-разметка очень проста:
* Барои матнро бо '''ҳуруфоти ғафс''' гузоштан, пеш аз он ва баъд аз он се нохунаки яктоӣ гузоред: «<code><nowiki>'''матн бо ҳуруфоти ғафс'''</nowiki></code>». Бо ҳуруфоти ғафс фақат номи мақолаҳо ва (нигаред қадами 5) ва мафҳуму истилоҳоти асосӣ ишора карда мешаванд;
* Для выделения текста '''жирным шрифтом''', обрамите текст тремя одинарными кавычками, вот так: «<code><nowiki>'''жирный текст'''</nowiki></code>». Жирным шрифтом выделяется только название статьи (см. Шаг 5) и ключевые термины и понятия;
* Барои ''курсив (ҳуруфоти хобида)'' ду нохунаки яктоӣ кофист: «<code><nowiki>''Матн бо ҳуруфоти хобида''</nowiki></code>». Курсив барои маъноян ҷудо кардани матни муҳим истифода мешавад ва бисёр истифода кардани он хуб нест;
* Для ''курсива'' потребуются две одинарные кавычки: «<code><nowiki>''курсив''</nowiki></code>». Курсив используется для смыслового выделения важного текста, он читается несколько хуже и злоупотреблять им не стоит;
* Номи қисмҳои мақола дар сатри алоҳида навишта мешаванд ва ду (ё се барои зерқисмҳо) аломати баробарӣ доранд, масалан: «<code><nowiki>=== Қадами 8. Дуруст ва зебо мақоларо тарҳрезӣ кунед. ===</nowiki></code>».
* Названия разделов статьи ставятся на отдельной строке и обрамляются двумя (или тремя для подразделов) знаками равенства, например: «<code><nowiki>=== Шаг 8. Красиво и правильно оформите статью. ===</nowiki></code>».
* Сархатҳо (абзац) дар Википедиа бо сатри холӣ навишта мешаванд. Барои сархат гузоштан сатреро холӣ гузоред кофист.
* Абзацы в Википедии разделяются пустой строкой — просто оставьте пустую строку между абзацами.
* рӯйхатҳо чунин сохта мешаванд: дар ҳар як сатри алоҳида аломати «#» гузошта мешавад ва баъд номи узви рӯйхат меояд. Барои рӯйхатҳои берақам ба ҷои «#» аломати «*» истифода мешавад, масалан: «<code><nowiki>* Номгӯи 1;[сатри нав]* Номгӯи 2;[сатри нав]* Номгӯи 3.</nowiki></code>»
* Списки делаются так: на каждой отдельной строке ставится символ «#» и затем следует пункт списка. Для ненумерованных списков вместо «#» используется «*», например: «<code><nowiki>* Пункт 1;[новая строка]* Пункт 2;[новая строка]* Пункт 3.</nowiki></code>»
* [[Гипертекст|ҳаволаҳои дохилӣ]] (ҳаволаҳо (ссылки) ба дигар мақолаҳои Википедиа) ба намуди зерин навишта мешаванд «<nowiki>[[номи мақолаи ба он ҷо ҳаволашаванда|матне, ки ба шакли ҳавола бояд барояд]]</nowiki>». Агар номи мақола бо матне, ки ба шакли ҳавола бояд барояд як хела бошанд боз осонтар аст, масалан: <code><nowiki>Дар соли [[2006]] бисёр…</nowiki></code>. Мақолаи хуб бояд на камтар аз се ҳавола дар ҳар як сархаташ дошта бошад.
* [[Гипертекст|Внутренние ссылки]] (ссылки на другие статьи Википедии) обрамляются конструкцией вида «<nowiki>[[Название целевой статьи|видимый текст ссылки]]</nowiki>», например: <code><nowiki>[[Гипертекст|Внутренние ссылки]]</nowiki></code> (''см. начало пункта''). Если текст ссылки совпадает с названием целевой статьи, то можно проще, например: <code><nowiki>В [[XX век]]е многое изменилось…</nowiki></code>. Хорошая статья должна содержать не менее 3 ссылок в каждом абзаце.
* [http://www.wikimedia.org Внешние ссылки] (ссылки на другие сайты Интернета) оформляются таким образом: <code><nowiki>[http://URL-адрес Видимый текст ссылки]</nowiki></code>. Например: <code><nowiki>[http://gramota.ru/ Портал «Грамота.ру»]</nowiki></code>. Но учтите, что в Википедии нельзя давать ссылки на платные ресурсы, и вообще реклама в Википедии строго запрещена.
* [http://www.wikimedia.org Ҳаволаҳои беруна] (ҳаволаҳо ба дигар сайтҳои Интернет) чунин навишта мешаванд: <code><nowiki>[http://URL-адрес матни ҳавола]</nowiki></code>. Масалан: <code><nowiki>[http://dushanbe.tj/ Сайти расмии шаҳри Душанбе]</nowiki></code>. Вале ба назар гиред, ки дар Википедиа ба сайҳои пулакӣ ҳавола кардан ва умуман реклама кардан мумкин нест.


Бори дигар имлои мақоларо аз назар гузаронед. Ва албатта, фаромӯш накунед, ки дар зери мақолаҳои Википедиа '''имзо ё номи худро гузоштан''' мумкин нест.
Заключительным важным штрихом при оформлении текста статьи является проверка орфографии. Вы можете воспользоваться в справочных целях упомянутым порталом [http://gramota.ru/ «Грамота.ру»] или другими сайтами и инструментами. И, конечно, не забудьте, что под статьями Википедии '''нельзя подписываться'''.
<br />''Барои тафсилот аз [[Википедиа:Чӣ тавр мақолаҳоро бояд навишт|инҷо]] дидан кунед.''
<br />''Подробнее о вики-разметке см. [[Википедия:Как править статьи|здесь]], о стиле см. [[Википедия:Правила и указания|здесь]], о специальных символах [[Википедия:Специальные символы|здесь]], а потренироваться можно [[Википедия:Песочница|здесь]].''


=== Қадами 9. Мақоларо ба категорияҳо дохил кунед. ===
=== Қадами 9. Мақоларо ба категорияҳо дохил кунед. ===

Нусха 11:39, 24 Январ 2007

Ин дастури хеле мухтасар ба шумо имконият медиҳад, ки бо сарфи камтарини вақт мақолаи аввалини худро бинависед ва онро дуруст тарҳрезӣ кунед. Умедворем, ки шумо аз иштирок дар ин лоиҳа кайфияти зиёде мебаред.

Қадами 1. Мавзӯро барои мақолаатон интихоб кунед.

Мавзӯеро интихоб кунед, ки ба шумо маъқул аст. Мавзӯҳои доғи рӯз ва ё ба ҷомеа заруриро, агар ба шумо писанд набошанд, интихоб накунед. Дар ибтидо муҳим нест, ки шумо ин мавзӯро хуб донед, вале шумо бояд хоҳиши дарки амиқи онро дошта бошед. Хеле хуб аст агар дар оғоз шумо бидонед, ки маълумоти саҳеҳро аз куҷо дастрас кардан мумкин аст.
Дар бораи манбаъҳои маълумот инҷоро. нигаред

Қадами 2. Барои мақолаатон номи мувофиқро интихоб кунед.

Мақолаҳои Википедиа исмҳои шакли танҳо мебошанд, масалан: давлати Сомониён, забони англисӣ. Ба ҷои ҳарфҳои тоҷикии асл аз қабили ғ, ӣ, қ, ӯ, ҳ, ҷ ҳарфҳои г, и, к, у, х, ч нанависед. Агар номи мақола чанд калимаро ифода кунад, дар қафс шарҳи онро нависед, масалан: Конго (кишвар), Москва (дастаи футбол). Дар мақолаҳо дар бораи одамон ному насаби пурраашонро нависед, масалан: Карл Маркс. Як мақоларо барои ду шахс навиштан мумкин нест, ҳатто онҳо хешовандони наздик бошанд ҳам.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 3. Ҷустуҷӯ намоед, ки мақолаи шумо аллакай мавҷуд аст ё не.

Калимаҳои асосии мақолаатонро дар майдончаи матнии дар тарафи чап ҷойгиршудаи «Ҷустуҷӯ» нависед ва тугмачаи «Search»-ро пахш кунед. Натиҷаҳои ҷустуҷӯ ба намуди ҳаволаҳо мебароянд. Агар мақолаи шумо аллакай мавҷуд бошад, бо он гузаред ва лавҳаи «Вироиш»-ро (дар болои саҳифа) пахш намуда ба таҳрири мақола бипардозед.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 4. Мақоларо созед.

Агар то ҳол мақолаи шумо набошад, онро сохтан зарур аст. Барои ин дар майдончаи матнии дар тарафи чап ҷойгиршудаи «Ҷустуҷӯ» номи мақоларо нависед ва тугмачаи «Go»-ро пахш кунед. Матни зерин пайдо мешавад: Бо сарлавҳаи "номи мақола" мақола вуҷуд надорад. Шумо метавонед ин саҳифаро бинависед. Бо пахш кардани ҳаволаи ин саҳифаро бинависед саҳифаи наве кушода мешавад, ки дар болои он дар ҳоли вироиш "Номи мақола" навишта шудааст. Акнун шумо тайёред, ки мақолаи аввалини худро бинависед.


Барои тафсилот аз инҷо. дидан кунед

Қадами 5. Мақоларо дуруст сар кунед.

Мақолаҳои Википедиа бо такрор кардани номи мақола ва соҳаи ба он дахлдор сар мешаванд, масалан: «Диалекти́ческий материали́зм — философское учение, утверждающее…», «Хе́ллоуин — знаменитый фильм ужасов…». Дар қавс метавон пайдоиши истилоҳро нишон дод. Дар мақолаҳо оиди одамон дар қавсҳо бояд санаи таваллуд ва вафоташонро нишон дод: «Луи́ Жан Люмье́р (фр. Louis Jean Lumière; 5 октября 1864, Безансон6 июня 1948, Бандоль) — изобретатель кинематографа, родоначальник французской…». Инчунин тарзи навишти аслӣ ва зодгоҳу шаҳри вафотро низ нишон додан хеле хуб аст.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 6. Худи мақоларо нависед.

Ҳаҷми хурдтарини тавсияшудаи мақолаҳо — 500 ҳарф мебошад (вале агар мақолаи шумо хурдтар бошад ҳам мешавад. дар назар гиред, ки дар оянда мундариҷаи онро густурдан мумкин аст). Мақола ба забонии илмӣ - оммавии ба аксарият дастрас бояд навишта шавад. Ғайр аз ин дар Википедиа ду принсипи муҳимтарин ҳаст, ки онҳоро ҳангоми навиштани мақолаҳо ҳамеша риоя намудан лозим аст:

  1. Нуқтаи назари бетараф. Маънои ин принсип он аст, ки мақола бояд бидуни ҷонибдорӣ аз касе ё чизе бетарафона ва пурра навишта шавад. Шумо ҳаққи баён намудани фикри шахсии худро дар мақола баён кардан надоред. Агар ба ягон мавзӯи баҳсталаб чандин ақидаҳо мавҷуд бошанд, ҳамаи онҳо бояд дар сатҳи баробар оварда шаванд.
  2. Риояи ҳуқуқи муаллиф. Мақсади вики-ҷомеа ин сохтани энсиклопедияи ройгон ва ба ҳамагон дастрас аст. Аз ин рӯ ба Википедиа нусхабардорӣ кардани матнҳо, расмҳо ва дигар манбаъҳои дорои ҳифзи ҳуқуқи муаллиф манъ аст. Худи Википедиа аз рӯи иҷозатномаи «GNU FDL» дастрас аст.

Дар Категория:Википедиа:Мақолаҳои мунтахаб шумо мақолаҳои хуб иншошуда ва зебо тарҳрезишударо дарёфт карда метавонед. Инҳо мақолаҳое мебошанд, ки бо тарзи овоздиҳӣ чун мақолаи беҳтарин интихоб шудаанд ва шумо аз онҳо чун намуна истифода бурда метавонед.
Барои тафсилот дар бораи нуқтаи назари бетараф аз инҷо ва оиди ҳуқуқи муаллиф аз инҷо дидан кунед.

Қадами 7. Манбаъҳое,ки шумо аз он ҷо маълумот гирифтаед, нишон диҳед

Баъд аз навишта шудани мақола дар охири он қисми «Адабиёт»-ро созед ва дар он рӯйхати китобҳои истифода бурдаатонро биёваред (ном, муаллифон, нашриёт, соли нашр, миқдори саҳифаҳо ва ғ.-ро нишон диҳед). Баъд қисми «Нигаред инчунин»-ро созед ва рӯйхати мақолаҳои Википедиаро, ки ба мақолаи шумо наздиканд, нависед. Дар охири мақола қисми «Ҳаволаҳо»-ро созед ва рӯйхати web-саҳифаҳову сайтҳои Интернетро биёред, ки чун манбаи маълумот ба шумо хизмат кардаанд. Дар қисми «Ҳаволаҳо» дигар сайтҳоро ки шумо аз он ҷо маълумот нагирифтаеду вале онҳо ба мақолаи шумо наздиканд, нишон додан мумкин аст.
Дар бораи манбаъҳои маълумоти озод инҷоро бинед.

Қадами 8. Дуруст ва зебо мақоларо тарҳрезӣ кунед.

Саҳифаҳоро оро додан дар Википедаи осон аст:

  • Барои матнро бо ҳуруфоти ғафс гузоштан, пеш аз он ва баъд аз он се нохунаки яктоӣ гузоред: «'''матн бо ҳуруфоти ғафс'''». Бо ҳуруфоти ғафс фақат номи мақолаҳо ва (нигаред қадами 5) ва мафҳуму истилоҳоти асосӣ ишора карда мешаванд;
  • Барои курсив (ҳуруфоти хобида) ду нохунаки яктоӣ кофист: «''Матн бо ҳуруфоти хобида''». Курсив барои маъноян ҷудо кардани матни муҳим истифода мешавад ва бисёр истифода кардани он хуб нест;
  • Номи қисмҳои мақола дар сатри алоҳида навишта мешаванд ва ду (ё се барои зерқисмҳо) аломати баробарӣ доранд, масалан: «=== Қадами 8. Дуруст ва зебо мақоларо тарҳрезӣ кунед. ===».
  • Сархатҳо (абзац) дар Википедиа бо сатри холӣ навишта мешаванд. Барои сархат гузоштан сатреро холӣ гузоред кофист.
  • рӯйхатҳо чунин сохта мешаванд: дар ҳар як сатри алоҳида аломати «#» гузошта мешавад ва баъд номи узви рӯйхат меояд. Барои рӯйхатҳои берақам ба ҷои «#» аломати «*» истифода мешавад, масалан: «* Номгӯи 1;[сатри нав]* Номгӯи 2;[сатри нав]* Номгӯи 3.»
  • ҳаволаҳои дохилӣ (ҳаволаҳо (ссылки) ба дигар мақолаҳои Википедиа) ба намуди зерин навишта мешаванд «[[номи мақолаи ба он ҷо ҳаволашаванда|матне, ки ба шакли ҳавола бояд барояд]]». Агар номи мақола бо матне, ки ба шакли ҳавола бояд барояд як хела бошанд боз осонтар аст, масалан: Дар соли [[2006]] бисёр…. Мақолаи хуб бояд на камтар аз се ҳавола дар ҳар як сархаташ дошта бошад.
  • Ҳаволаҳои беруна (ҳаволаҳо ба дигар сайтҳои Интернет) чунин навишта мешаванд: [http://URL-адрес матни ҳавола]. Масалан: [http://dushanbe.tj/ Сайти расмии шаҳри Душанбе]. Вале ба назар гиред, ки дар Википедиа ба сайҳои пулакӣ ҳавола кардан ва умуман реклама кардан мумкин нест.

Бори дигар имлои мақоларо аз назар гузаронед. Ва албатта, фаромӯш накунед, ки дар зери мақолаҳои Википедиа имзо ё номи худро гузоштан мумкин нест.
Барои тафсилот аз инҷо дидан кунед.

Қадами 9. Мақоларо ба категорияҳо дохил кунед.

Для облегчения поиска каждая статья Википедии относится к одной или нескольким категориям. Для отнесения статьи к категории нужно в конце (после «Ссылок») оставить пустую строку и затем на каждой новой строке указывать категории в двойных квадратных скобках после слова «Категория:». Например, [[Категория:Квантовая Физика]] или [[Категория:История России]]. Статьи о персоналиях обязательно относятся к категории «Персоналии по алфавиту» ([[Категория:Персоналии по алфавиту]]), а также к категориям по рождению и смерти (например, [[Категория:Родившиеся 2 июля]] или [[Категория:Умершие в 1890]]) и категориям по профессии и стране (например, [[Категория:Философы Великобритании]]. Фильмы, компьютерные игры и романы категоризуются по годам выхода и жанрам (например, [[Категория:Романы 1910]], [[Категория:Фильмы 1977]] или [[Категория:Фильмы ужасов]]).
Подробнее см. здесь.

Қадами 10. Ҳаволаҳоро (ссылки, links) ба дигар википедиаҳо гузоред.

Википедия — международная энциклопедия, имеющая разделы на десятках языков мира. Но между статьями на разных языках нужно установить связи (интервики-ссылки). Для этого переведите название вашей статьи на английский или немецкий язык (можно воспользоваться бесплатными онлайн-словарями). В конце статьи, после категорий, оставьте пустую строку, а затем на новой строке напишите конструкцию вида [[код языка:перевод названия статьи]], где код языка это en для английского или de для немецкого. Для статьи «Квантовая механика» получится, например: [[en:Quantum mechanics]] или [[de:Quantenmechanik]]. В завершении нажмите внизу кнопку «Записать страницу». Теперь Ваша первая статья записана в Википедию.
Подробнее см. здесь.

Охирсухан

Как уже говорилось, в категории избранных статей Википедии вы можете найти статьи, которые были голосованием избраны в качестве лучших и на неделю помещены на заглавную страницу. Лишь тот, кто сумел написать статью, затем ставшую избранной, может считать себя состоявшимся википедистом. Попробуйте написать статью такого качества и затем выдвигайте её в избранную.
Мы уверены, у Вас всё получится!