Маскав: Тафовут байни таҳрирҳо
No edit summary |
No edit summary |
||
Сатри 1: | Сатри 1: | ||
{{МА |
|||
{{Ноҳияҳои Русия |
|||
|унвон = Пойтахти [[Русия]] |
|||
| |
|номи тоҷикӣ = Маскав |
||
|Номи аслӣ={{lang-ru|Москва}} |
|||
|номи аслӣ = Москва |
|||
|Харита=Msk blank.svg |
|||
|акс = MSK Collage 2015.png |
|||
|Акс=Moscow collage new (2012) lite.jpg |
|||
|итоат = |
|||
⚫ | |||
|давлат = Русия |
|||
|Парчам=Flag of Moscow.svg |
|||
⚫ | |||
|Кишвар= |
|||
|парчам = Flag of Moscow.svg |
|||
|Вилоят= |
|||
|тавсифи нишон = |
|||
|Ноҳия= |
|||
|тавсифи парчам = |
|||
|Замони таъсис= |
|||
|бари нишон = |
|||
|Марказ= |
|||
|бари парчам = |
|||
|Координатаҳо= |
|||
|lat_dir = |lat_deg =55 |lat_min =45 |lat_sec =06 |
|||
|Иқлим=Нарми қитъагӣ |
|||
|lon_dir = |lon_deg =37 |lon_min =37 |lon_sec =04 |
|||
|Масоҳат=2511 км² |
|||
|CoordAddon = |
|||
|Паҳноӣ= |
|||
|CoordScale = |
|||
|Дарозӣ= |
|||
|минтақа дар ҷадвал = Маскав |
|||
⚫ | | |
||
|шакли минтақа = |
|||
|Коди телефонӣ=+7 495, 496, 498, 499 |
|||
|минтақа = Маскав |
|||
⚫ | |||
|ноҳия дар ҷадвал = |
|||
|Вақт=[[UTC]] +3 |
|||
|шакли ноҳия = |
|||
|ноҳия = |
|||
|ноҳия дар ҷадвал = |
|||
|шакли ҳавзаи ҷомеа = |
|||
|ҳавзаи ҷомеа = |
|||
|ҳавзаи ҷомеа дар ҷадвал = |
|||
|шакли ҷомеа = |
|||
|ҷомеа = |
|||
|ҷомеа дар ҷадвал = |
|||
|тақсимоти дохилӣ = |
|||
|шакли роҳбарӣ = |
|||
|роҳбарӣ = |
|||
|замони таъсис = номаълум |
|||
|ёдоварии аввал = 1147 |
|||
|номҳои пешина = |
|||
|унвон аз = 1918 |
|||
|масоҳат = |
|||
|шакли баландӣ = |
|||
|баландии марказ МА = 118—255 |
|||
|иқлим = нарми қитъагӣ |
|||
|забони расмӣ = русӣ |
|||
|аҳолӣ = 2511<ref name="СобОтчёт">[http://s.mos.ru/common/upload/Book_11.pdf С.Собянин, выступление в Московской городской Думе «Отчёт о результатах деятельности Правительства Москвы за 2011—2012 годы»] C. 4-5, «Большая Москва»</ref> |
|||
|соли ҳисоб = 2012 |
|||
|зичӣ = 4823 |
|||
⚫ | |агломератсия = 15 512 000 <ref name="World Gazetteer: Russia">{{cite web|url=http://www.demographia.com/db-worldua.pdf Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012|title=Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012|publisher=Demographia.com|accessdate=2012-07-02|lang=en}}</ref> |
||
|гурӯҳҳои миллӣ = [[русҳо]] (91,65 %), [[украин]]ҳо (1,42 %), [[тотор]]ҳо (1,38 %), [[арман]]ҳо (0,98 %), [[озарбойҷон]]ҳо (0,53 %), [[яҳудиён]] (0,49 %)<ref name="demoscope.ru">{{cite web|url=http://demoscope.ru/weekly/2007/0271/tema01.php|title=Перепись 2002 года показала изменение национального состава населения Москвы|publisher=«Демоскоп» — Электронная версия бюллетеня «Население и общество». Институт демографии Государственного университета — Высшей школы экономики|accessdate=2009-01-13|archiveurl=http://www.webcitation.org/616HKj4d3|archivedate=2011-08-21}}</ref> |
|||
|гурӯҳҳои динӣ = [[насронӣ|насрониён]], [[мусулмон]]он, |
|||
|этнохороним = |
|||
|вақти минтақавӣ = |
|||
|DST = |
|||
|коди телефон = 495, 496, 498, 499 |
|||
⚫ | |||
|нишонаҳои почта = |
|||
|коди автомобилӣ = |
|||
|шакли шинохтан = |
|||
|шакли шинохтани ададӣ = 45 |
|||
|гурӯҳ дар Commons = Moscov |
|||
|сайт = |
|||
|забони сайт = |
|||
}} |
}} |
||
'''Москва́''' ({{audio|ru-Moskva.ogg|произношение}}) — [[пойтахт]] [[Русия|Федератсияи Русия]], шаҳри федералӣ, [[маркази маъмурӣ]] маркази ҳавзаи федералӣ ва маркази [[вилояти Маскав]]<ref>{{cite web|url=http://www.mosclassific.ru/mClass/okato_viewd.php?id=93338|title=Общероссийский классификатор объектов административно-территориального деления. Московская область|publisher=mosclassific.ru|accessdate=2010-11-20|archiveurl=http://www.webcitation.org/659RvJoeK|archivedate=2012-02-02}}{{недоступная ссылка|url=http://www.mosclassific.ru/mClass/okato_viewd.php?id=93338}}</ref>, ки дар итоати ин вилоят, дохил намешавад. Бузургтарин аз ҷиҳати шумораи аҳолӣ, шаҳри [[Русия]] ва субъектҳои ӯ. Яке аз даҳ шаҳри сераҳолитарини ҷаҳон ба шумор меравад<ref>[cite web|url=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan|title=Крупнейшие города мира по населению|date=2010|publisher=world-gazetteer.com|accessdate=2011-09-12|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/659RyCRM5|archivedate=2012-02-02]</ref>. |
'''Москва́''' ({{audio|ru-Moskva.ogg|произношение}}) — [[пойтахт]] [[Русия|Федератсияи Русия]], шаҳри федералӣ, [[маркази маъмурӣ]] маркази ҳавзаи федералӣ ва маркази [[вилояти Маскав]]<ref>{{cite web|url=http://www.mosclassific.ru/mClass/okato_viewd.php?id=93338|title=Общероссийский классификатор объектов административно-территориального деления. Московская область|publisher=mosclassific.ru|accessdate=2010-11-20|archiveurl=http://www.webcitation.org/659RvJoeK|archivedate=2012-02-02}}{{недоступная ссылка|url=http://www.mosclassific.ru/mClass/okato_viewd.php?id=93338}}</ref>, ки дар итоати ин вилоят, дохил намешавад. Бузургтарин аз ҷиҳати шумораи аҳолӣ, шаҳри [[Русия]] ва субъектҳои ӯ. Яке аз даҳ шаҳри сераҳолитарини ҷаҳон ба шумор меравад<ref>[cite web|url=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan|title=Крупнейшие города мира по населению|date=2010|publisher=world-gazetteer.com|accessdate=2011-09-12|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/659RyCRM5|archivedate=2012-02-02]</ref>. |
||
Нусха 17:43, 29 июни 2015
Маҳалли аҳолинишин | |||||
Москва | |||||
|
|||||
55°45′06″ с. ш. 37°37′04″ в. д.HGЯO | |||||
Кишвар | [[|]] | ||||
минтақа | Маскав | ||||
Роҳбар | Сергей Собянин | ||||
Таърих ва ҷуғрофиё | |||||
Таъсис | номаълум | ||||
Аввалин номбарӣ | 4 апрел 1147[3][4] | ||||
Масоҳат |
|
||||
Баландии марказ | 156 м | ||||
Навъи иқлим | нарми қитъагӣ | ||||
Минтақаи замонӣ | MSD[d], UTC+03:00 ва Europe/Moscow[d][5] | ||||
Аҳолӣ | |||||
Аҳолӣ | 2511[1] тан | ||||
Зичӣ | 4823 тан/км² | ||||
Агломератсия | 15 512 000 [2] | ||||
Забони расмӣ | русӣ | ||||
Шиносаҳои ададӣ | |||||
Пешшумораи телефон | 495, 496, 498, 499 | ||||
Нишонаи почта | 101001–135999 | ||||
Коди мошин | 77, 97, 99, 177, 197, 199, 777 ва 799 | ||||
mos.ru(рус.)(англ.) | |||||
|
|||||
Парвандаҳо дар Викианбор |
Москва́ (произношение ) — пойтахт Федератсияи Русия, шаҳри федералӣ, маркази маъмурӣ маркази ҳавзаи федералӣ ва маркази вилояти Маскав[6], ки дар итоати ин вилоят, дохил намешавад. Бузургтарин аз ҷиҳати шумораи аҳолӣ, шаҳри Русия ва субъектҳои ӯ. Яке аз даҳ шаҳри сераҳолитарини ҷаҳон ба шумор меравад[7].
Пойтахти таърихии мулки Ҳокимони бузурги Маскав, подшоҳии Рус, Русияи шоҳаншоҳӣ (дар солҳои 1728—1730), Русияи Шуравӣ ва СССР. Шаҳри Қаҳрамоншаҳр. Дар Маскав узвҳои давлатии Русия (ба ғайр аз Суди Конститутсионӣ), сафоратхонаҳои давлатҳои хориҷӣ қарор доранд.
Мавқеъи ҷуғрофӣ
Маскав дар маркази қисми Аврупои Русия, байни дарёҳои Ока ва Волга, дар васли баландии Смоленску-Маскав (дар ғарб), ва дашти Москворетску-Ока (дар шарқ) ва пастхамии Мещёрск (дар ҷанубу-шарқ) қарор дорад. Замини шаҳр баъди дигаркунии сарҳади шаҳр, ки соли 2012 шуда гузашт, ба марраи 2511 км² расид[8]. Сеяки шаҳр, ки 870 км²-ро ташкил мекунад, дар ҳалқаи роҳи автомобилгарди дохилӣ мавқеъ гирифтааст. Боқимонда 1641 км² — паси ин роҳ ҷой дорад.
Баландии миёна 156 метр аз сатҳи баҳр мавқеъ гирифтааст. Аз ҳама баландтарин нуқта дар баландии Теплостанск, ки 255 метрро аз сатҳи баҳр ба ҳисоб меравад[9], аз ҳама нуқтаи паст дар наздикии пули Бесединск, ки дарёи Маскав берун аз шаҳр мешавад, баландии ин нуқта 114,2 метр аз сатҳи баҳр ташкил мекунад[10]. Дарозии Маскав аз шимол ба ҷануб дар ҳудуди роҳи автомобилгарди дохилӣ — 38 км, берун аз ин ҳудуд — 51,7 км, аз ғарб ба шарқ — 39,7 км.
Иқлим
Иқлими Маскав | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Нишондод | Янв. | Фев. | Март | Апр. | Май | Июн | Июл | Авг. | Сен. | Окт. | Нояб. | Дек. | Сол |
Максимуми мутлақ, °C | 8,6 | 8,3 | 19,7 | 28,9 | 33,2 | 34,7 | 38,2 | 37,3 | 32,3 | 24,0 | 16,2 | 9,6 | 38,2 |
Максимуми миёна, °C | −4 | −3,7 | 2,6 | 11,3 | 18,6 | 22,0 | 24,3 | 21,9 | 15,7 | 8,7 | 0,9 | −3 | 9,6 |
Ҳарорати миёна, °C | −6,5 | −6,7 | −1 | 6,7 | 13,2 | 17,0 | 19,2 | 17,0 | 11,3 | 5,6 | −1,2 | −5,2 | 5,8 |
Минимуми миёна, °C | −9,1 | −9,8 | −4,4 | 2,2 | 7,7 | 12,1 | 14,4 | 12,5 | 7,4 | 2,7 | −3,3 | −7,6 | 2,1 |
Минимуми мутлақ, °C | −42,2 | −38,2 | −32,4 | −21 | −7,5 | −2,3 | 1,3 | −1,2 | −8,5 | −20,3 | −32,8 | −38,8 | −42,2 |
Андозаи бориш, мм | 52 | 41 | 35 | 37 | 49 | 80 | 85 | 82 | 68 | 71 | 55 | 52 | 707 |
Сарчашма: Боду ҳаво ва иқлим |
Таърих
Мукофотҳо
Эзоҳ
- ↑ С.Собянин, выступление в Московской городской Думе «Отчёт о результатах деятельности Правительства Москвы за 2011—2012 годы» C. 4-5, «Большая Москва»
- ↑ Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012 Demographia. World Urban Areas & Population Projections. 8th Annual Edition April 2012(англ.). Demographia.com. 2 июли 2012 санҷида шуд.
- ↑ Ипатьевская летопись — 1500.
- ↑ http://dlib.rsl.ru/viewer/01003543120#?page=23
- ↑ https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
- ↑ Общероссийский классификатор объектов административно-территориального деления. Московская область. mosclassific.ru. 20 ноябри 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 феврали 2012.(пайванди дастнорас — таърих)
- ↑ [cite web|url=http://world-gazetteer.com/wg.php?x=&men=gcis&lng=en&des=wg&srt=npan&col=abcdefghinoq&msz=1500&pt=c&va=&srt=pnan%7Ctitle=Крупнейшие города мира по населению|date=2010|publisher=world-gazetteer.com|accessdate=2011-09-12|lang=en|archiveurl=http://www.webcitation.org/659RyCRM5%7Carchivedate=2012-02-02]
- ↑ Карта расширения границ Москвы — сайт Правительства Москвы
- ↑ природы «Высшая точка Москвы — 255 м над уровнем моря (Тёплый Стан)»|publisher=Государственный Дарвиновский музей
- ↑ Самая высокая и самая низкая точки Москвы. «Прогулки по Москве» (8 июни 2011). 30 апрели 2012 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 май 2012.
Адабиёт
- Москва. Энциклопедия / Гл. ред. А. Л. Нарочницкий. — М.: Советская Энциклопедия, 1980
- Владимир Гиляровский. Москва и москвичи (на Wikisource)
- Колодный Л. Е. Москва у нас одна. — М.: Политиздат, 1991.
Сарчашма
- Сайт правительства Москвы
- Moscow.ru (рус.) (англ.) (исп.) (олмонӣ) (фр.)
- Московский туристический портал (официальный) (рус.) (англ.) (олмонӣ)
- Окликни улицы Москвы… на Грамота.ру
- Фотографии старой Москвы с привязкой к карте
- Москва — фотографии разных лет
- Путеводители и справочники 19-20 века по городу Москва в библиотеке Царское Село