Робиаи Балхӣ: Тафовут байни таҳрирҳо

Робиаи Балхӣ
Робиаи Балхӣ
	форсӣ: رابعه بلخى‎
Номи пурра	رابعه بنت کعب قزداری
Таърихи таваллуд:	асри X
Зодгоҳ:	Балх, вилояти Балх, Афғонистон;
Маҳалли даргузашт:	Балх, вилояти Балх, Афғонистон;
Шаҳрвандӣ (табаият):	Давлати Сомониён;
Навъи фаъолият:	шоир, нависанда
Жанр:	рубоӣ
Забони осор:	форсӣ

Browse history interactively

← Фарқияти аввалина Фарқияти баъдина →

Content deleted Content added

ВизуалӣВики-матн

Inline

Нусха 14:23, 23 Январ 2017

Робиаи Балхӣ Қаздарӣ бини Каъб (форсӣ: رابعه بنت کعب قزداری‎)- нахустин шоираи форсу тоҷик Робиа духтари Каъб дар асри Х зиндагӣ ва эҷод кардааст.

Зиндагинома

У дар Балхи бостони ба дунё омада, бо Рудаки хамаср буд ва бо номаҳо додугирифт мекард. Робиа дар ҳусну ҷамол, фазлу камол, зехни тез ва қудрати шоирӣ ба форсӣ, дарию арабӣ машҳур буд. Уро дар чавонӣ бо гуноҳи ишқ бародараш дар ҳамом буғ карда мекушад.

Робиа ба Бектош, ки гуломи бародараш буд, дил баст. Саргузашти шурангези Робиаи Балхӣ бисёр адибонро ба илхом овардааст. Шоири бузург Аттор (асри ХIII), Ризокулхони Хидоят (асри ХIХ) ва чанд нависандаи Тоҷикистону Афғонистони замони мо дар бораи у асарҳои бадеӣ навиштаанд.

У дар Балхи бостони ба дунё омада, бо Рудаки хамаср буд ва бо номаҳо додугирифт мекард. Робиа дар ҳусну ҷамол, фазлу камол, зехни тез ва қудрати шоирӣ ба форсӣ, дарию арабӣ машҳур буд. Уро дар чавонӣ бо гуноҳи ишқ бародараш дар ҳамом буғ карда мекушад. Робиа ба Бектош, ки гуломи бародараш буд, дил баст. Саргузашти шурангези Робиаи Балхӣ бисёр адибонро ба илхом овардааст. Шоири бузург Аттор (асри ХIII), Ризокулхони Хидоят (асри ХIХ) ва чанд нависандаи Тоҷикистону Афғонистони замони мо дар бораи у асарҳои бадеӣ навиштаанд.

Эҷодиёт

Робиа асосан дар сурудани ашъори ошиқона устод буда, шеърҳои ишқии Рудакиро сармашқи худ қарор медодаст. Мегуянд, ки Робиа дар ҳамом вақти мурдан сари ангушташро хуншор намуда, ба девори ҳамом шеърхо навишт, ки хама ошиқона ва пур аз сузу гудоз ва дарду ҳасрат буданд:

Ёддошт

Нахустин маҳфили фарҳангие роҷеъ ба ҳаёту осори Робиаи Балхӣ дар Тоҷикистон, шоирону нависандагон ва олимону коршиносон ва алоқамандони ӯро аз Афғонистону Эрон ва Тоҷикистон гирди ҳам овард. Ҳамоиши байналмилалии бузургдошти Робиаи Балхӣ, нахустин бонуи порсигӯй, бо ин суханони пурҷаззоби Гулрухсор Сафиева, шоираи маъруфи тоҷик оғоз гардид:

«Чанд шеъре, ки аз Робиаи Балхӣ мондааст, дар пояи баландтарини шеъри форсӣ эҷод шудааст. Ҳатто рубоие, ки Робиа навиштааст, ба сатҳи рубоии Рӯдакӣ баробар аст. Ман фикр мекунам, ҳамоиши Душанбе ба ифтихору муносибати чанд Робиа, Робиаи мазлум, Робиаи бегуноҳ кушташуда, Робиаи шаҳид, Робиае, ки суханашро ба мо гуфтааст, аммо то ҳол барнагардондаем ва Робиае, ки бояд кашф карда шавад, сурат мегирад»

Муҳаммадбоқири Иштиҳодӣ, намояндаи сафорати Эрон, бар ин назар аст, ки бо вуҷуди он, ки аз Робиаи Балхӣ мероси хеле каме боқӣ мондааст, аммо ҳамнавоӣ бо Абуабдуллои Рӯдакӣ, падари шеъри порсӣ, ба ашъори ӯ ширинӣ ва шур офаридааст ва дар боби эҷодиёти Робиаи Балхӣ чунин гуфт:

«Робиаи Балхӣ дар замони Рӯдакӣ зиста ва ҳамнаво бо ӯ шеър сурудааст ва бо ишқу зебогии худ ширинӣ ва шӯр офаридааст. Ҳамон ки шайх Аттор дар бораи шеъраш мегӯяд:
«Чунон дар шеър гуфтан хушзабон буд,

Ки гӯи аз лабаш тамъе (шаҳде) дар он буд»

Ёдгориҳо

Филми «Робиаи Балхӣ» — бо студиаи «Назирфилм» ва муассисаи давлатии филмсозии «Афғонфилм» дар соли 1973 милодӣ тавлид шуда буд
Нимпайкари Робиаи Балхӣ дар назди даромадгоҳи Китобхонаи миллии Тоҷикистон қарор дорад.

Адабиёт

E.G. Browne: Literary History of Persia. (Four volumes, 2,256 pages, and twenty-five years in the writing). 1998. ISBN 0-7007-0406-X(англ.)
Jan Rypka: History of Iranian Literature. Reidel Publishing Company. 1968 OCLC 460598. ISBN 90-277-0143-1(англ.)

Пайвандҳо

Ин мақолаи хурд дар бораи одам аст. Бо густариши он ба Википедия кӯмак кунед.
Дар сурати имкон ин ёддошт бояд дақиқтар ҷойгузин шавад.

↑ (unspecified title) — С. 60.
↑ https://www.loc.gov/exhibits/thousand-years-of-the-persian-book/women-writers.html

[_8670b30a6b103eb0-1] (unspecified title) — С. 60.

[_4ac6ebd300c91edd-2] ttps://www.loc.gov/exhibits/thousand-years-of-the-persian-book/women-writers.html

[1]

[2]

@@ Сатри 1: / Сатри 1: @@
+{{Адиб
-{{Зиндагинома
-|Номи тоҷикӣ=Робиаи Балхӣ
+|Ном                  = Робиаи Балхӣ
-|Номи аслӣ=رابعه بنت کعب قزداری
+|Номи аслӣ            = رابعه بنت کعب قزداری
+|Акс                  =
-[[File:Робиаи Балхи.jpg|250px]]
+|Тавсифи акс          =
-|Акс=
+|Ном ҳангоми таваллуд =
-|Зодрӯз=асри Х
+|Номи пурра           = رابعه بنت کعب قزداری
-|Зодгоҳ=
+|Тахаллусҳо           =
-|Даргузашт=
+|Зодрӯз               = асри Х
-|Вазифа=[[шоир]]а
+|Зодгоҳ               = {{Зодгоҳ|Балх}}
+|Санаи марг           =
+|Маҳалли вафот        =
+|Табаият              =
+|Намуди фаъолият      = [[шоир]]а
+|Солҳои фаъолият      =
+|Самт                 =
+|Жанр                 =
+|Забони осор          =
+|Оғоз                 =
+|Мукофотҳо            =
+|Ҷоизаҳо              =
+|Lib                  =
+|Сайт                 =
+|Викииқтибос          =
+|Соядаст              =
 }}
 '''Робиаи Балхӣ Қаздарӣ бини Каъб''' ({{lang-fa|رابعه بنت کعب قزداری}})- нахустин [[шоир]]аи форсу тоҷик Робиа духтари Каъб дар асри Х зиндагӣ ва эҷод кардааст.
 == Зиндагинома ==
 У дар [[Балх]]и бостони ба дунё омада, бо [[Рудаки]] хамаср буд ва бо номаҳо додугирифт мекард. Робиа дар ҳусну ҷамол, фазлу камол, зехни тез ва қудрати шоирӣ ба форсӣ, дарию арабӣ машҳур буд. Уро дар чавонӣ бо гуноҳи ишқ бародараш дар ҳамом буғ карда мекушад.
@@ Сатри 44: / Сатри 60: @@
 * [http://www.zendagi.com/new_page_210.htm رابعه بلخي یا حمامهء در حمام خون ذؤیان خرد{{ref-fa}}]
 {{Шоирони порсигӯй}}
 [[Гурӯҳ:Адибон аз рӯи алифбо]]
 [[Гурӯҳ:Шахсиятҳо аз рӯи алифбо]]
 [[Гурӯҳ:Шоирони форсу тоҷик]]
 [[Гурӯҳ:Шоирон аз рӯи алифбо]]