100 шахсиятҳои барҷастаи тоҷик

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод

Зери унвони Сад фарди маъруф - дар саҳифаҳои - Рӯзномаи «Миллат» дар соли 2014 — "100 шахсиятҳои барҷастаи тоҷик" номбар гардидаанд.


Арбобони давлатию сиёсӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

1. Зардушти Испитамон (630-553 то милод), асосгузори дини қадими мардуми эронинажод, нахустшоири халқҳои эрониасл.

2. Куруши Кабир (даргузашт соли 530 то милод), поягузори давлати императории тоҷикон.

3. Исмоили Сомонӣ (848-907), асосгузори давлати миллии тоҷикон.

4. Низомулмулк (1017-1092), вазири султонҳои Салҷуқиён.

5. Абулфазли Балъамӣ (даргузашт соли 940), сиёсатмадори асри X.

6. Нусратулло Махсум (1881-1938), сиёсатмадор.

7. Шириншо Шотемур (1899-1938), сиёсатмадор.

8. Бобоҷон Ғафуров (1908-1977), сиёсатмадор ва донишманд.

9. Эмомалӣ Раҳмон (1952), сиёсатмадор.

Намояндагони адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

21. Зебуниссо (1639-1702), шоира.

22. Аҳмади Дониш (1826-1897), нависанда ва мутафаккир.

23. Садриддин Айнӣ (1978-1954), асосгузори адабиёти муосири тоҷик.

24. Абулқосим Лоҳутӣ (1887-1957), асосгузори назми муосири тоҷик.

25. Мирзо Турсунзода (1911-1977), шоир, арбоби ҷамъиятӣ.

26. Мирсаид Миршакар (1912-1993), шоир.

27. Ҷалол Икромӣ (1908-1996), нависанда.

28. Сотим Улуғзода (1911-1996), нависанда.

29. Муъмин Қаноат (1932), шоир.

30. Бозор Собир (1938), шоир.

31. Лоиқ Шералӣ (1941-2000), шоир.

32. Гулрухсор Сафиева (1947), шоира.

Намояндагони илм[вироиш | вироиши манбаъ]

33. Ибни Хайёни Тусӣ (721-815), химикдон (номи лотиниаш Гебер).

34. Закариёи Розӣ (865-925), асосгузори химияи илмӣ.

35. Абунасри Форобӣ (873-950), файласуф.

36. Абурайҳони Берунӣ (973-1048), файласуф, риёзидон, нуҷумшинос.

37. Абӯалӣ Сино (980-1037), табиб, файласуф, физикдон.

38. Умари Хайём (1048-1131), файласуф, нуҷумшинос, риёзидон, физикдон.

39. Фахриддини Розӣ (1149-1209), риёзидон, муаррих, табиб.

40. Носириддини Тӯсӣ (1201-1272), риёзидон, нуҷумшинос.

41. Тошмуҳаммад Қорӣ Ниёзии Хуҷандӣ (1897-1971), математик, астрофизик, аввалин Президенти АИ Узбекистон (1943-1948).

42. Султон Умаров (1908-1964), физикдон.

43. Абдулғанӣ Мирзоев (1908-1974), адабиётшинос.

44. Саъдиниссо Ҳакимова (1924), олимаи соҳаи тиб.

45.Ҳамид Мансуров (1925-2013), олими соҳаи тиб (гастроэнтеролог).

46. Рауф Баротов (1921-2013), геолог.

47. Муҳаммадҷон Шакурӣ (1926-2012), адабиётшинос.

48.Минҳоҷ Ғуломов (1929-1996), олими соҳаи тибби (равонпизишкӣ).

49. Пӯлод Бобоҷонов (1930), ситорашинос.

50. Абдулҳамид Ҷӯраев (1932-2010), биолог.

51. Абдулҳамид Ҷӯраев (1932-2009), математик.

52. Собит Неъматуллоев (1937), олими соҳаи зилзиласанҷӣ.

53. Адҳам Бобозода (1935-2008), физикдон.

54. Раҳим Масов (1939), муаррих.

55. Темур Собиров (1940-1977), математик.

56. Акбар Турсунов (1939), файласуф.

Намояндагони фарҳанг[вироиш | вироиши манбаъ]

57. Борбад (585-630), асосгузори мусиқии тоҷик.

58. Камолиддин Беҳзод (1455-1535), рассом ва наққош.

59. Ҳоҷиабдулазиз (Абдурасулов) (1852-1936), мақомхон, оҳангсоз, мутриб.

60. Содирхон (Бобошарифов) (1847-1931), мақомхон, оҳангсоз, мутриб.

61. Мирзораҳмат Олимов (1891-1971), рассом ва наққош.

62. Комил Ёрматов (1903-1978), кинорежиссёр, Артисти Халқии СССР.

63. Муҳаммадҷон Қосимов (1907-1971), актёри театру кино, Артисти Халқии СССР.

64. Мухтор Ашрафӣ (1912-1979), дирижёр, оҳангсоз, Артисти Халқии СССР.

65. Ғуломҳайдар Ғуломалиев (1904-1961), оҳангсоз, устоди рақс, Артисти Халқии СССР.

66. Аслӣ Бурҳонов (1915-1996), актёри театру кино, Артисти Халқии СССР.

67. Ғаффор Валаматзода (1916-1994), устоди рақс, Артисти Халқии СССР.

68. Тӯҳфа Фозилова (1917-1985), актрисаи театру кино, Артисткаи Халқии СССР.

69. Лутфӣ Зоҳидова (1925-1996), актрисаи балет, Артисткаи Халқии СССР.

70. Ҳанифа Мавлонова (1924-2011), сарояндаи опера, Артисткаи Халқии СССР.

71. Аҳмад Бобоқулов (1931-1990), сарояндаи опера, Артисти Халқии СССР.

72. Лутфӣ Кабирова (1932), сарояндаи опера, Артистка Халқии СССР.

73. Ҳошим Гадо (1937), актёри театру кино, Артисти Халқии СССР.

74. Ҷӯрабек Муродов (1942), сароянда, Артисти Халқии СССР.

75. Малика Собирова (1942-1982), актрисаи балет, Артисткаи Халқии СССР.

76. Зебо Аминзода (1948), устоди рақс, Артисткаи Халқии СССР.

77. Акашариф Ҷӯраев (1892-1966), сароянда.

78. Зиёдулло Шаҳидӣ (1914-1985), оҳангсоз.

79. Гурминҷ Завқибеков (1929-2003), актёри театру кино.

80. Ҳабибулло Абдураззоқов (1937), актёри театру кино.

81. Одина Ҳошим (1937-1993), сароянда.

82. Маҳмудҷон Воҳидов (1939-1977), актёри театру кино, ровӣ.

83. Ато Муҳаммадҷонов (1940-2008), актёри театру кино.

84. Зафар Нозим (1940-2011), сароянда.

85. Фаррух Рузиматов (1963), артисти балет.

86. Бахтиёр Худойназаров (1965), кинорежиссёр.

Лашкаркашон, қаҳрамонони халқ[вироиш | вироиши манбаъ]

87. Спитамен (Спитаман) (даргузашт соли 328 то милод), муборизи зидди истилогарони юнонию мақдунӣ.

88. Абумуслими Хуросонӣ (асри VIII), муборизи зидди истилогарони араб.

89. Муқаннаъ (даргузашт соли 783), пешвои шӯриш муқобили истилогарони араб.

90. Темурмалик (асри XIII), муборизи зидди истилогарони муғул.

91. Восеъ (даргузашт соли 1888), роҳбари шӯриши кӯҳистониҳо зидди амирони манғит.

Намояндагони варзиш[вироиш | вироиши манбаъ]

92. Азалшо Олимов (1930-1999), аввалин чемпиони СССР оид ба самбо.

93. Иброҳим Ҳасанов (1937-2009), ёздаҳ карат чемпиони СССР оид ба қаиқронӣ.

94. Саидмуъмин Раҳимов (1946-2009), чемпиони ҷаҳон оид ба самбо.

95. Зебуниссо Рустамова (1955), чемпионкаи мутлақи ҷаҳон оид ба камонварӣ.

96. Раҳимқул Малахбеков (1974), дорандаи медалҳои нуқра ва биринҷии олимпӣ, ду карат чемпиони дунё ва ду карат чемпиони Европа оид ба бокс.

97. Фаррух Амонатов (1975), шоҳмотбоз, аввалин гроссмейстри байналмилалӣ аз байни тоҷикон.

98. Далер Сайфиддинов (1982), чор карат чемпиони ҷаҳон оид ба таэкван-до.

99. Расул Боқиев (1982), дорандаи медали биринҷии олимпӣ, чемпиони ҷаҳон оид ба самбо

100. Мавзуна Чориева (1992), дорандаи медали биринҷии олимпӣ оид ба бокс.

Боз нигаред[вироиш | вироиши манбаъ]

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]