Густав Ҳенрих Видеман

Густав Ҳенрих Видеман
олмонӣ: Gustav Heinrich Wiedemann
Таърихи таваллуд	2 октябр 1826(1826-10-02)
Зодгоҳ	Берлин, Кунфедересиюни Олмон[d]
Таърихи даргузашт	23 март 1899(1899-03-23)[…] (72 сол)
Маҳалли даргузашт	Лейпзиг[d], Подшоҳии Саксония[d], Рейхи Олмон[d]
Кишвар	Подшоҳии Пруссия[d]
Фазои илмӣ	физик ва кимиё
Ҷойҳои кор	Донишгоҳи Лейпзиг[d] Karlsruhe Institute of Technology[d] HU Berlin[d] Донишгоҳи Базел
Алма-матер	HU Berlin[d]
Роҳбари илмӣ	Heinrich Gustav Magnus[d]
Ҷоизаҳо	Matteucci Medal[d] (1878) Foreign Member of the Royal Society[d] (31 январ 1884)
Парвандаҳо дар Викианбор

Густав Ҳенрих Видеман (олмонӣ: Gustav Heinrich Wiedemann; 2 октябр 1826, Берлин — 23 март 1899^[…], Лейпзиг^[d], Подшоҳии Саксония^[d]) — физикдони олмонӣ, узви вобастаи АИ Берлин (1879) ва Петербург (1883), асосгузори Ҷамъияти физикҳои Берлин.

Зиндагинома

Хатмкардаи Донишгоҳи Берлин (1847). Профессори Донишгоҳи Базел (аз 1854), политехникумҳои Брауншвейг (аз 1863) ва Карлсруэ (аз 1866), Донишгоҳи Лейпсиг (аз 1871). Корҳои илмии асосиаш ба омӯзиши соҳаҳои электрик, магнетизм, гармӣ, оптика бахшида шудаанд. Соли 1853 ҳамроҳи физикдони олмонӣ Р. Франс муқаррар кард, ки таносуби байни гармигузаронӣ ва ноқилияти электрикӣ дар ҳамаи намудҳои филиззот доимӣ аст (нигар Қонуни Видеман-Франс). Соли 1858 ҳодиса (эффект)-и тобхӯрии милаи ферромагнитиро, ки аз он ҷараёни электрикӣ мегузарад, кашф намуд. Густав Ҳенрих Видеман ҳодисаҳои флуорессенсия, фотопадида (фотоэффект), нурҳои катодиро низ таҳқиқ кардааст. Аз соли 1877 сармуҳаррири маҷ. «Таърихи физика ва кимиё» буд. Муаллифи маълумотномаи бунёдии нахустин доир ба ҳодисаҳои электрикист.

Адабиёт

• Видеман Густав Генрих // Боз — Вичкут. — Д. : СИЭМТ, 2014. — (Энсиклопедияи Миллии Тоҷик : [тахм. 25 ҷ.] / сармуҳаррир Н. Амиршоҳӣ ; 2011—2023, ҷ. 3). — ISBN 978-99947-33-46-0.