Канберра

Вироиши пайвандҳо
Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Канберра
англ. Canberra
Парчам Нишон
Парчам Нишон
Кишвар  [[|]]
Таърих ва ҷуғрофиё
Таърихи таъсис 12 март 1913
Масоҳат
  • 471,78 км²
Баландӣ
 578 м
Вақти минтақавӣ UTC+10:00[d]
Аҳолӣ
Аҳолӣ
Шиносаҳои ададӣ
Рамзи ISO 3166-2 PK-IS
Коди телефон 0251[2][3], 0252[2][3], 0261[2][3] ва 0262[2][3]
Нишонаи почта 2600–2617
Вебгоҳи расмӣ
Канберра дар харита
 Парвандаҳо дар Викианбор
Бинои парлумони Канберра

Канберра [4] ( англ. Canberra Канберра, талаффуз мешавад [ˈkænbᵊrə] ё [ˈkænbɛrə] [5] ) — пойтахти Иттиҳоди Австралия аст. Канберра бузургтарин шаҳри Австралия буда, дар назди соҳил нест ва дар дохили қитъа ҷойгир аст. Аҳолии шаҳри Канберра бо шаҳри моҳвораии Куинбиан ҳамчун шаҳраки назди Канберра - Куинбиан 391,645 нафар аст (2011). [6] . Шаҳр маркази маъмурии қаламрави пойтахти Австралия мебошад, ки инчунин минтақаи хурди кишоварзӣ ва боғи миллии Намаҷиро дар бар мегирад. Сидней 250 км дар шимолу шарқи Канберра ҷойгир аст ва Мелбурн 450 км дар ҷанубу ғарб ҷойгир аст.

Дар соли 1908 қаламрави муосири Канберра ҳамчун пойтахти ояндаи Иттиҳоди Австралия интихоб карда шуд, ки дар байни ду шаҳри калонтарини кишвар, ки ба ин мақом, Сидней ва Мелбурн рақобат мекарданд, ба созиш овард. Пас аз як озмуни байналмилалӣ барои тарҳи беҳтарин, таҳкурсии сохтмони оянда, ки соли 1913 оғоз ёфт, нақшаи меъморони Чикаго Уолтер Берли Гриффин ва Мэрион Маҳони Гриффин гирифта шуд. Тарҳи Канберра ба консепсияи шаҳр-боғ асос ёфтааст, ки минтақаҳои васеи растаниҳои табииро ифода мекунад ва аз ин рӯ австралиягиҳо пойтахтро «пойтахти бутта» (аз забони англисӣ ҳамчун «пойтахти ҷангал») меномиданд. Бо вуҷуди он ки Ҷанги Якуми Ҷаҳонӣ ва Депрессияи Бузург ба пешрафт ва рушди шаҳр монеъ шуданд, пас аз Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ Канберра ба як шаҳри шукуфон табдил ёфт.

Ҳамчун ҷойгоҳи ҳукумати Австралия, Канберра ҷои Парлумони Австралия, Суди Олӣ ва вазорату идораҳои сершумор аст. Ин шаҳр инчунин дорои муассисаҳои ҷамъиятӣ ва фарҳангии дорои аҳамияти миллӣ, ба мисли Галереяи миллии Австралия ва Осорхонаи миллии Австралия мебошад. Ҳукумати федералӣ ба маҳсулоти умумии дохилии шаҳр саҳми бузургтарин мегузорад ва бузургтарин корфармои Канберра мебошад.

Этимология[вироиш | вироиши манбаъ]

Калимаи "Канберра" аз номи лаҳҷаи Бумиёни Австралия қабилаи маҳаллии Нгабрӣ, ки ба гурӯҳи оилаи Нгуннавал тааллуқ дорад, аз калимаи «Kanbarra» омадааст, ки онро аз забони қадимии Нгуннавал ҳамчун "ҷои мулоқот" тарҷума кардан мумкин аст. [7]. Ин ном, бешубҳа, барои ишора ба " Корробори" ё ҷамъомади тантанавӣ дар байни аборигенҳои австралиягӣ, ки ҳангоми муҳоҷирати мавсимии қабилаи Нгуннавал сурат гирифтааст ва дар он ҷо шапалакҳои навъҳои лотинӣ: Agrotis infusa, ки роҳи муҳоҷираташ ҳар баҳор аз ин минтақа мегузарад, вобаста аст.

Ҷуғрофия[вироиш | вироиши манбаъ]

Ҷойгиршавии Канберра дар қаламрави пойтахти Австралия. Ҳафт ноҳияи шаҳр бо зард ранг карда шудаанд: Канберраи Шимолӣ, Канберраи Ҷанубӣ, Водии Воден, Белконнен, Вестон Крик, Таггеранонг ва Гангалин.

Канберра — масоҳаташ 814.2 км² [8] ва дар наздикии Кӯҳҳои Бриндабелла ( англ. Brindabella Ranges Рангҳои Бриндабелла ), тақрибан 150 км дар соҳили шарқии Австралия ҷойгир шудааст. Шаҳр дар домани теппа дар баландии аз 550 то 700 м ҷойгир аст. Баландтарин нуқта кӯҳи Мажура ( англ. Mount Majura Кӯҳи Маҷура, 888 м) [9] [10] . Дар байни дигар кӯҳҳои баландкӯҳ, кӯҳҳои Тейлор ( англ. Mt Taylor Mt Taylor ), Ainsley ( англ. Mt Ainslie Mt Ainslie ), Магга-Магга ( англ. Mt Mugga Mugga Mt Mugga Mugga ) ва Mountain Mountain ( англ. Black Mountain Кӯҳи Сиёҳ ) низ ҳастанд. Канберра бо ҷангалҳо иҳота шудааст, ки омехтаи саваннаҳои эвкалиптӣ, марғзорҳо, минтақаҳои ҷангал, ботлоқҳо ва ҷангалҳои эвкалипти хушк мебошанд.

Таърих[вироиш | вироиши манбаъ]

Иқтисодёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Демография[вироиш | вироиши манбаъ]

Маърифат[вироиш | вироиши манбаъ]

Фарҳанг[вироиш | вироиши манбаъ]

Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Lake Burley Griffin, Canberra: Policy Plan. — Canberra: National Capital Development Commission, 1988. — ISBN 0-642-13957-1.
  • The Penguin Australia Road Atlas. — Ringwood, Victoria: Penguin Books Australia, 2000. — ISBN 0-670-88980-6.
  • UBD Canberra. — North Ryde, New South Wales: Universal Publishers, 2007. — ISBN 0-7319-1882-7.
  • Alan Fitzgerald. Canberra in Two Centuries: A Pictorial History. — Torrens, Australian Capital Territory: Clareville Press, 1987. — ISBN 0-909278-02-4.
  • Jim Gibbney. Canberra 1913–1953. — Canberra: Australian Government Publishing Service, 1988. — ISBN 0-644-08060-4.
  • Lyall Gillespie. Canberra 1820–1913. — Canberra: Australian Government Publishing Service, 1991. — ISBN 0-644-08060-4.
  • Greg Growden. Jack Fingleton: The Man Who Stood Up To Bradman. — Crows Nest, New South Wales: Allen & Unwin, 2008. — ISBN 978-1-74175-548-0.
  • Eric Sparke. Canberra 1954–1980. — Canberra: Australian Government Publishing Service, 1988. — ISBN 0-644-08060-4.
  • Justine Vaisutis. Australia. — Footscray, Victoria: Lonely Planet, 2009. — ISBN 1-74179-160-X.
  • Lionel Wigmore. Canberra: History of Australia's National Capital. — Canberra: Dalton Publishing Company, 1971. — ISBN 0-909906-06-8.
  • Dudley Williams. The Biology of Temporary Waters. — Oxford: Oxford University Press, 2006. — ISBN 0-19-852811-6.

Пайванд[вироиш | вироиши манбаъ]

Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 https://www.abs.gov.au/census/find-census-data/quickstats/2021/UCL802001
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Telecommunications Numbering Plan 2015
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Telstra J // Charging Zones (ингл.) — 2018. — 274 p.
  4. ↑ БЭС, статья «Канберра». М.: «Большая Российская энциклопедия»
  5. ↑ Macquarie ABC Dictionary. — The Macquarie Library, 2003. — С. 144. — ISBN 1-876429-37-2.
  6. ↑ Australian Bureau of Statistics. 9 ноябри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 сентябри 2015.
  7. ↑ Place Names. 1932–1982: National Library of Australia (13 май 1964). 22 феврали 2011 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 марти 2011.
  8. ↑ Planning Data Statistics. ACT Planning & Land Authority (21 июли 2009). 13 май 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 августи 2008.
  9. ↑ Lady luck or lucky lady?. The Queanbeyan Age (19 июли 2002). Баргирифта аз сарчашмаи аввал 3 марти 2012.
  10. ↑ Canberra Nature Park: Mt Majura Nature Reserve. ACT Government Territory and Municipal Services (2004). 13 май 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 26 марти 2012.


Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Канберра&oldid=1350439"