Абдурраззоқ Гурна

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Абдурраззоқ Гурна
англ. Abdulrazak Gurnah
савоҳилӣ Abdulrazak Gurnah
ар. عبد الرزاق سالم قرنح[1]
Ном ба ҳангоми таваллуд: Abdulrazak Gurnah
Таърихи таваллуд: 20 декабр 1948(1948-12-20)[2][3][4] (75 сол)
Зодгоҳ:
Шаҳрвандӣ (табаият):
Навъи фаъолият: румоннавис, устоди донишгоҳ, насрнавис, муҳаррир, нависанда
Солҳои эҷод: 1987 — то ҳол
Жанр: наср
Забони осор: инглисӣ[6][7][2] ва Забони своҳилӣ
Ҷоизаҳо:
 Парвандаҳо дар Викианбор

Абдурраззоқ Гурна (англ. Abdulrazak Gurnah; зод. 20 декабр 1948[2][3][4], Занзибар Ситӣ[d], Занзибар[d], Танзания[5]) — нависандаи тонзониёӣ, барандаи ҷоизаи Нобел дар бахши адабиёт (2021).

Яке аз романҳои ӯ Биҳишт (1994), мебошад, ки сазовори ҷоизаи баргузидатарин осори мухтасари Букер ва ҷоизаи Whitbread гардида аст;Ҳамчунин Биёбон (2005); ва Дар соҳили баҳр (2001), ки дар рӯйхати баргузидаҳои Букер қарор гирифтаанд барои муаллиф ҷоизаи китоби Лос Анҷелес Таймс ро ба армуғон оварданд. Ӯ 7 октябри соли 2021 « барои таҳқиқи оштинопазир ва дилсузонаи таъсири мустамликадорӣ ва сарнавишти паноҳандагон дар тақсимоти фарҳангҳо ва қитъаҳо» сазовори Ҷоизаи Нобел дар бахши адабиёт шуд.[8][9][10]

Зиндагӣ ва пеша[вироиш | вироиши манбаъ]

Абдурраззоқ Гурна 20 декабри соли 1948[11] дар Султонии Занзибар (ҳоло бахше аз Танзанияи имрӯза) таваллуд шудааст.[12] Вай ҳамчун донишҷӯ дар соли 1968 ба Бритониё сафар карда аст,[13] Ҳангоми 18-солагияш аз таъқиби шаҳрвандони араб аз Занзибар дар замони Инқилоби Занзибар фирор кардааст.[14] Вай дар ибтидо дар Коллеҷи Кристи Черч, Кентербери таҳсил кардааст, ки унвони илимияшро он замон аз ҷониби Донишгоҳи Лондон ба даст овардааст .[15]

Сипас,ба Донишгоҳи Кент рафт ва дар он ҷо соли 1982 рисолаи докторияшро ҳимоя кард.[12] Аз соли 1980 то 1983, Гурна дар Донишгоҳи Байеро Кано дар Нигерия ба тадрис машғул будааст. Ӯ то замони бознишастагӣ профессори кафедраи забони англисии Донишгоҳи Кент буд.[14]

Гурна ду ҷилди « Очеркҳо мактуба дар бораи Африқо» -ро таҳрир карда, дар бораи як қатор нависандагони муосири постколониалӣ мақолаҳо чоп кардааст, ки машҳуртарини онҳо В.С Найпал VS Naipaul, Салмон Рушдӣ ва Зое Викомб мебошанд.Ӯ муҳаррири A Companion to Salman Rushdie аст, ки соли 2007 аз Донишгоҳи Кембриҷ мунташир шудааст. Вай аз соли 1987 муҳаррир ва саҳмгузори Васафирӣ буд[16] Гурна довар оид ба мукофотҳо буд, аз ҷумла Ҷоизаи Кейн барои Навиштаҳои Африқо[17] ва Ҷоизаи Букер низ маҳсуб мешавад.[18]

Гурна дар Британияи Кабир зиндагӣ мекунад[19]

Ҷоизаҳо ва мукофотҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Гурна соли 2006 узви Ҷамъияти Подшоҳии Адабиёт интихоб шуд[20] Рӯзи 7 Октябри 2021, ӯ «барои таҳқиқи оштинопазир ва дилсузонаи таъсири мустамликадорӣ ва сарнавишти паноҳандагон дар тақсимоти фарҳангҳо ва қитъаҳо» сазовори ҷоизаи Нобел дар соҳаи адабиёт гардид.[8][9][10]

Мавзӯъҳои эҷодиёт[вироиш | вироиши манбаъ]

Бисёре аз корҳои Гурна дар мавриди соҳили Африқои Шарқӣ мебошад . [21] Мунаққиди адабиёт Брюс Кинг чунин мепиндорад, ки романҳои Гурна қаҳрамонони Африқои Шарқиро дар заминаи васеи байналмилалии онҳо ҷойгир карда, чунин ба назар мерасад, ки дар афсонаи Гурна «африкоиҳо ҳамеша як қисми ҷаҳони бузургтар ва тағйирёбанда буданд». [22] Ба гуфтаи Кинг, қаҳрамонҳои Гурна аксаран барои решакан кардани, одоти номатлуби бегонагон талош мекнанд ва дар ин роҳ қурбон мешаванд". [22]

Навиштаҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Романҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Хотироти рафтан (1987)[23]
  • Роҳи Ҳоҷиён (1988)[24]
  • Дотти (1990)[25]
  • <i id="mwgw">Биҳишт</i> (1994)[26] (дар рӯйхати мухтасар барои Ҷоизаи Букер[27] ва Ҷоизаи Уитбенд[27])
  • Таҳсини сукут (1996)[28]
  • Дар соҳили баҳр (2001)[26] (воридшуда дар рӯйхати тӯлонитарини Ҷоизаи Букер;[29] рӯйхати кӯтоҳтарин асарҳои барои ҷоизаи китоби <i id="mwmg">Лос Анҷелес Таймс</i>[29])
  • Биёбон (2005)[30]
  • Охирин ҳадя(2011)[31]
  • Шикасти дил (2017)[32]
  • Зиндагии пас аз марг (2020)[33]

Ҳикояҳои кӯтоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  • «Қафасҳо» (1984), дар ҳикояҳои кӯтоҳи африқоӣ . Эд. аз ҷониби Чинуа Ачебе ва Кэтрин Линетт Иннес. Таълими Ҳейнеман.ISBN 9780435902704
  • «Босси» (1994), дар рапсодияи африқоӣ: Ҳикояҳои кӯтоҳ аз таҷрибаи муосири Африка . Эд. аз ҷониби Надежда Обрадович Китобҳои Анкор.ISBN 9780385468169ISBN 9780385468169
  • «Эскорт» (1996), дар Васафири, ҷ. 11, не. 23, 44-48. doi:10.1080/02690059608589487
  • «Акси шоҳзода» (2012), дар ҳикояҳои роҳ : навиштаҳои нав, ки аз Выставка Роҳ илҳом гирифта шудаанд . Эд. аз ҷониби Мэри Моррис Шоҳии Боро Кенсингтон ва Челси, Лондон.ISBN 9780954984847ISBN 9780954984847
  • «Модари ман дар як ферма дар Африқо зиндагӣ мекард» (2006)[34]
  • «Афсонаи Аррайвер», Афсонаҳои гурезаҳо (2016)[35]
  • «Афсонаи шахси бешаҳрванд», Афсонаҳои гурезаҳо III (2019)[36]

Очеркҳо, нақдҳо ва асарҳои ғайрибадеӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

  • «Матигари: Рисолаи муқовимат.» Дар: Таҳқиқот дар адабиёти Африқо, ҷ. 22, не. 4, Донишгоҳи Индиана Пресс, 1991, саҳ.169-72. JSTOR 3820366 .
  • «Тасаввур кардани нависандаи пас аз колония.» Ҳангоми хондани адабиёти 'нав' дар давраи постколониалӣ . Эд. аз ҷониби Сушейла Наста DS Brewer, Кембриҷ 2000.ISBN 9780859916011ISBN 9780859916011 .
  • «Дарахти моҳ». Дар: гузариш, не. 88, Донишгоҳи Индиана Пресс, Маркази Хатчинс оид ба Тадқиқоти Африқо ва Африқои Амрико дар Донишгоҳи Ҳарвард, 2001, саҳ. 88-113. JSTOR 3137495 .
  • «Мавзӯъҳо ва сохторҳо дар кӯдакони нисфи шаб». Дар: Роҳбари Кембриҷ ба Салман Рушдӣ . Эд. аз ҷониби Абдулразак Гурна Донишгоҳи матбуот, Кембриҷ 2007.ISBN 9780521609951ISBN 9780521609951 .
  • «Нимаи субҳидам». Дар: Васафирӣ, ҷ. 26, no.2, саҳ 25-29. doi:10.1080/02690055.2011.557532 .
  • «Хонданро омӯзед.» Дар: Матбуот .но. 46, 2015, саҳ.23-32,268.


Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. https://www.alarabiya.net/culture-and-art/2021/10/08/-عبدالرزاق-قرنه-ما-قصة-صاحب-نوبل-الجديد-وعلاقة-الأدب-بالجينات؟
  2. 2.0 2.1 2.2 CONOR.Sl
  3. 3.0 3.1 MAK (лаҳ.)
  4. 4.0 4.1 Trove — 2009.
  5. 5.0 5.1 https://www.youm7.com/story/2021/10/7/فوز-التنزانى-عبد-الرزاق-جرنة-بجائزة-نوبل-فى-الأدب-لعام/5487602
  6. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
  7. Чешская национальная авторитетная база данных
  8. 8.0 8.1 The Nobel Prize in Literature 2021. NobelPrize.org (7 October 2021). 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 октябри 2021. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content
  9. 9.0 9.1 Flood. Abdulrazak Gurnah wins the 2021 Nobel prize in literature, The Guardian (7 October 2021). Бойгонӣ шудааст 7 октябри 2021  сол. Проверено 7 октябри 2021. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name ":2" defined multiple times with different content
  10. 10.0 10.1 Nobel Literature Prize 2021: Abdulrazak Gurnah named winner, BBC News (7 October 2021). Бойгонӣ шудааст 7 октябри 2021  сол. Проверено 7 октябри 2021. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name ":3" defined multiple times with different content
  11. Loimeier, Manfred (2016-08-30). "Gurnah, Abdulrazak". In Ruckaberle, Axel. Metzler Lexikon Weltliteratur: Band 2: G–M (in немисӣ). Springer. pp. 82–83. ISBN 978-3-476-00129-0. Archived from the original on 7 October 2021. Retrieved 7 October 2021. 
  12. 12.0 12.1 King, Bruce (2004). Bate, Jonathan; Burrow, Colin, eds. The Oxford English Literary History 13. Oxford: Oxford University Press. p. 336. ISBN 978-0-19-957538-1. OCLC 49564874.  Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name "king2004" defined multiple times with different content
  13. Prono. Abdulrazak Gurnah - Literature. British Council (2005). 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 3 августи 2019.
  14. 14.0 14.1 Flood. Abdulrazak Gurnah wins the 2021 Nobel prize in literature(англ.), The Guardian (7 October 2021). Бойгонӣ шудааст 7 октябри 2021  сол. Проверено 7 октябри 2021. Хатои ёдкард: Invalid <ref> tag; name "flood2021" defined multiple times with different content
  15. Hand, Felicity. "Abdulrazak Gurnah (1948–)". The Literary Encyclopedia (PDF). Archived from the original (PDF) on 19 June 2018. Retrieved 2021-10-07. 
  16. Abdulrazak Gurnah (en-GB). Wasafiri. 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 3 августи 2019.
  17. Kenyan wins African writing prize. BBC News (16 July 2002).
  18. Abdulrazak Gurnah on being appointed as Man Booker Prize judge. University of Kent (26 October 2016). 7 октябри 2021 санҷида шуд.
  19. Marshall. Abdulrazak Gurnah Is Awarded the Nobel Prize in Literature (en-US), The New York Times (7 октябри 2021). Бойгонӣ шудааст 7 октябри 2021  сол. Проверено 7 октябри 2021.
  20. Abdulrazak Gurnah (en-GB). Royal Society of Literature. 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 октябри 2020.
  21. Lavery, 2013, p. 118.
  22. 22.0 22.1 King, 2006, p. 86.
  23. Hand (2015-03-15). «Searching for New Scripts: Gender Roles in Memory of Departure» (en). Critique: Studies in Contemporary Fiction 56 (2): 223–240. doi:10.1080/00111619.2014.884991. ISSN 0011-1619. Санҷида шуд 7 October 2021.
  24. Mirmotahari (May 2013). «From Black Britain to Black Internationalism in Abdulrazak Gurnah's Pilgrims Way» (en). English Studies in Africa 56 (1): 17–27. doi:10.1080/00138398.2013.780679. ISSN 0013-8398. Санҷида шуд 7 October 2021.
  25. Lewis (May 2013). «Postmodern Materialism in Abdulrazak Gurnah's Dottie : Intertextuality as Ideological Critique of Englishness» (en). English Studies in Africa 56 (1): 39–50. doi:10.1080/00138398.2013.780680. ISSN 0013-8398.
  26. 26.0 26.1 Kohler (2017-05-04). «'The spice of life': trade, storytelling and movement in Paradise and By the Sea by Abdulrazak Gurnah» (en). Social Dynamics 43 (2): 274–285. doi:10.1080/02533952.2017.1364471. ISSN 0253-3952.
  27. 27.0 27.1 Nobel Prize in Literature 2021: Abdulrazak Gurnah honoured(англ.), The Irish Times (7 October 2021). Бойгонӣ шудааст 7 октябри 2021  сол. Проверено 7 октябри 2021.
  28. Olaussen (May 2013). «The Submerged History of the Indian Ocean in Admiring Silence» (en). English Studies in Africa 56 (1): 65–77. doi:10.1080/00138398.2013.780682. ISSN 0013-8398.
  29. 29.0 29.1 Abdulrazak Gurnah(англ.). Booker Prize. 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 октябри 2021.
  30. Mars-Jones. It was all going so well(англ.). The Observer (15 May 2005). 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 26 Январ 2021.
  31. Kaigai (May 2013). «At the Margins: Silences in Abdulrazak Gurnah's Admiring Silence and The Last Gift» (en). English Studies in Africa 56 (1): 128–140. doi:10.1080/00138398.2013.780688. ISSN 0013-8398.
  32. Bosman (2021-07-03). «'A Fiction to Mock the Cuckold': Reinvigorating the Cliché Figure of the Cuckold in Abdulrazak Gurnah's By the Sea (2001) and Gravel Heart (2017)» (en). Eastern African Literary and Cultural Studies 7 (3): 176–188. doi:10.1080/23277408.2020.1849907. ISSN 2327-7408.
  33. Mengiste. Afterlives by Abdulrazak Gurnah review – living through colonialism(англ.). The Guardian (30 September 2020). 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 14 сентябри 2021.
  34. Biobibliographical notes(англ.). Nobel Prize. 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 7 октябри 2021.
  35. Refugee Tales - Comma Press. commapress.co.uk. 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 28 май 2021.
  36. Refugee Tales: Volume III - Comma Press. commapress.co.uk. 7 октябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 10 май 2021.