Аккосии хабарӣ

Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Хабарнигорони варзиш дар <a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/" rel="mw:ExtLink" title="Автодром Индианаполис" class="mw-redirect cx-link" data-linkid="5">Indianapolis Motor Speedway</a>

Аккосии хабарӣ ё фотожурналистика — як шакли махсуси журналистикаест, ки аксро ҳамчун воситаи асосии баёни истифода мебарад. Фотожурналистика аз жанрҳои аксбардорӣ (ба монанди аксбардории ҳуҷҷатӣ, аксбардории кӯча ва аксбардории чеҳраҳо ) бо роҳҳои зерин фарқ мекунад:

  • Вақт — аксҳо бо тартиби замонии рӯйдодҳо маъно доранд.
  • Объективӣ — аксҳо бетарафона ва воқеӣ бошанд ва ҳодисаҳои сабтшударо дақиқ нишон диҳанд.
  • Ҳикояткунанда — аксҳо дар якҷоягӣ бо дигар унсурҳои хабарӣ ба хонанда ё бинанда дар бораи моҳияти рӯйдодҳо маълумот бидиҳад.

Фотожурналистон бояд дар ҳамон шароите, ки иштирокчиёни ҳодисаҳо (сӯхтор, ҷанг, ошӯбҳои хиёбонӣ) доранд, аксар вақт зери хатари якхела қарор доранд, амал кунанд, ва таҷҳизоти аксбардориро бо худ доштабошанд.

Пайдоиши истилоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]

Иистилоҳи фотожурналистикаро ба таври умум ба Клифф Эдом (1907–1991) дода мешавад, ки 29 сол дар мактаби журналистика дар Донишгоҳи Миссурӣ дарс додааст. Дар он ҷо Эдом аввалин гурухи фотожурналистонро дар соли 1946 ташкил кард. Баъзеҳо декани факултаи фотожурналистикаро Франк Л. Мотт мепиндоранд [1] .

Санади таърихӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Оғоз[вироиш | вироиши манбаъ]

Фотожурналист ва оператори кинохроника дар ҳоли кор. 1928

То соли 1880 таҷҳизоти чопӣ аксҳоро дуруст чоп карда наметавонистанд. Аксбардорон ба монанди Фрэнк Медоу Сатклифф бомуваффақият ба эссеҳои аксбардорӣ тақлид карданд, ҳар чанд ки аксҳои онҳо воқеан ба саҳна гузошта шуда буданд. Одатан, рассом аз сурате, ки аз он чоп карда мешуд, кандакорӣ мекард. Нахустин аксҳои репортажӣ аз саҳроҳои ҷанги Қрим ( 1853 - 1856 ), ки аз ҷониби хабарнигорони бритониёӣ ба мисли Вилям Симпсон [2] аз The Illustrated London News ё Роҷер Фентон [3] гирифта шудаанд, ба ҳамин тариқ нашр шуданд. Ба ҳамин монанд, аксҳои Мэттью Брэйди дар бораи ҷанги шаҳрвандии Амрико ба кандакорӣ барои нашр дар ҳафтаномаи Ҳарпер табдил дода шуданд. Тасвирҳои аслӣ одатан дар намоишгоҳҳо намоиш дода мешуданд ё бо теъдоди маҳдуд аксбардорӣ шудаанд.

Фотожурналистика ба маънои муосир аз такмили чоп ва аксбардорӣ дар байни солҳои 1880 ва 1897 ба вуҷуд омадааст. Нахустин нусхаи нимтобии акси ахбор 4 марти соли 1880 дар The Daily Graphic (Нью-Йорк) [4] нашр шуд. Машъали магний, ки соли 1887 ихтироъ шуда буд, ба суратгирони монанди Ҷейкоб Риис имкон дод, ки дар дохили бино ба осонӣ аксбардорӣ кунанд.

Фотожурналистикаи муосир бо ихтирои камераи хурд ва филми баландсуръат имконпазир гардид. Пайдоиши аксбардории формати хурд, ки соли 1925 аз ҷониби камераҳои олмонии Leica ҷорӣ карда шуд, ба ҳар як соҳаи аксбардорӣ тағйироти назаррас овард. Формати нав ба суратгирон имкон дод, ки объектҳои оддӣ ва шиносро дар дурнамои нав ва далертар бубинанд ва қобилияти онҳоро барои беҳтар дидан ва қадр кардани контурҳо ва шаклҳои онҳо дар фазо васеътар кард.

Аристид Брианд ба як суратгир ишора мекунад, ки ҳатто метавонад ба вохӯрии пинҳонӣ ворид шавад. Париж. 1931

Наворҳои паси парда аз шахсиятҳои маъруфи сиёсии байналмилалӣ дар конфронсҳои Лигаи Миллатҳо дар охири солҳои 1920 аз ҷониби ҳуқуқшиноси дараҷаи олӣ ва донандаи чандин забон Эрих Саломон таҳия шудааст, ки яке аз аввалинҳоест, ки камераи хурдро барои мақсадҳои иттилоотӣ истифода кардааст. Инро дар назар доштанд, вақте ки онҳо гуфтанд, ки "барои баргузории конфронси Лигаи Миллатҳо се шарт лозим аст: якчанд вазирони корҳои хориҷӣ, миз ва Эрих Саломон ." Аксбардорони рӯзнома ва маҷаллаҳо аз он вақт инҷониб услуби ӯро пайравӣ карда, Аксбардорон бе ин ки мухотабашон огоҳ бошад дар ҳоли табии аксбардорӣ мекунанд.

Ҳарчанд аксбардорӣ аз соли 1897 дар рӯзномаву маҷаллаҳо як ҷузъи ахбор гардид, то соли 1927 бисёр хабарҳои ҳассос (дар матбуоти зард) бо кандакорӣ тасвир мешуданд. Аввалин телефото аз ҷониби Вестерн Юнион дар соли 1921 интиқол дода шуда буд. Дар соли 1935, агентии Ассошиэйтед Пресс ба интиқоли мунтазами аксҳо тавассути фототелеграф оғоз кард, ки самаранокии иттилооти аксиро ба таври назаррас афзоиш дод [5] .

Бо баровардани камераи 35 мм аз ҷониби Leica дар соли 1925 ва пайдоиши аввалин лампаҳои флешдор (чароғҳои ҷарақадор) дар байни солҳои 1927 ва 1930, "давраи тиллоӣ" -и фотожурналистика оғоз ёфт.

Давраи тиллоӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Дар «давраи тиллоии» фотожурналистика ( солҳои 1930 - 1950 ) бисёр маҷаллаҳо ( Picture Post (Лондон), Paris Match (Париж), Life (ИМА), Sports Illustrated (ИМА)) ва рӯзномаҳо ( The Daily Mirror (Лондон)), Рӯзномаи Daily Graphic (Ню Йорк) умдатан аз ҳисоби аксбардорӣ ва аксбардорон, аз қабили Роберт Капа, Алфред Эйзенштадт, Маргарет Бурк-Уайт, Вилям Юджин Смит ва рушди сусти рӯзноманигории хабарӣ ва гузоришдиҳии телевизионӣ обрӯ ва тамошобинони зиёд ба даст овард.

Ҷанги Дуюми Ҷаҳонӣ боиси талаботи зиёд ба фотожурналистикаи ҳирфаӣ гардид. Дар марҳилаҳои ниҳоии ҷанг камераҳои аз нигоҳи ҳаҷм ва сифати кор хубтар истеҳсол шуд, ки бештар аз Ҷопон, Аврупо ва Иёлоти Муттаҳида ба бозор ворид мешуд.

Модари муҳоҷир аксест, ки дар давраи депрессияи бузург аз ҷониби Доротеа Ланге гирифта шудааст.

Дар аввал номи суратгир дар зери аксҳои рӯзномаҳо нишон дода нашуда буд. Шояд ин зарур набуд, ё шояд худи суратгирон майли зикри номашонро надоштанд.

То солҳои 1980-ум аксари рӯзномаҳо бо истифода аз технологияи чопӣ мусаттаҳ, бо истифода аз рангҳои осон омехташавандаи равғанӣ, коғази зардранги пастсифат чоп мешуданд, ки аксҳо хира ва нохоно буданд.

Матн қобили хондан буд, аммо акс, ки аз нуқтаҳо иборат аст, нонамоён буданд, то ҳадде, ки, гоҳо барои муаян кардани акс, хондани сарлавҳа ва ё поённависи акс зарур мешуд.

Дар солҳои 1980-ум, аксари рӯзномаҳо ба чопи офсетӣ гузаштанд, ки ин имкон дод аксҳо ба сифати баландтар нисбати қабл чоп шаванд.


Эътироф дар олами санъат[вироиш | вироиши манбаъ]

Аз нимаи дуюми солҳои 1970-ум инҷониб фотожурналистика ва аксбардории ҳуҷҷатӣ дар паҳлӯ ба паҳлӯи аксбардории ҳунарӣ дар намоишгоҳҳои ҳунарӣ ҷой гирифтаанд.

Таърихи фотожурналистика дар Русия[вироиш | вироиши манбаъ]

Соли 1994 дар ин кишвар нахустин ҷашнвораи аксбардории ҳуҷҷатии Русия, кишварҳои соҳили Балтика ва кишварҳои ИДМ " ИнтерФото " - ҷашнвораи аксбардории касбии ҳуҷҷатӣ дар Русия, кишварҳои назди Балтика ва кишварҳои ИДМ баргузор гардид. Фестивалҳо то соли 2004 баргузор мешуданд.

Дар доираи «ИнтерФото» озмун ва намоишгоҳҳои солонаи «<a href="https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%A4%D0%BE%D1%82%D0%BE%D0%A0%D0%BE%D1%81%D1%81%D0%B8%D0%B8" rel="mw:ExtLink" title="ПрессФотоРоссии" class="mw-redirect cx-link" data-linkid="144">ПрессФотоРоссии</a>» баргузор шуданд [6], [7] .

13 январи соли 2010 дар Рӯзи матбуоти Русия хабарнигорони аксбардори рус бори аввал дар Майдони Сурхи Маскав тазоҳуроти эътирозӣ баргузор карданд, ки аз соли 2008 бо фармони Хадамоти федеролии амнияти Русия бо истифода аз ҳама гуна таҷҳизоти аксбардории касбӣ, аз ҷумла бо линзаи дарозиаш аз 7 сантиметр манъ карда шудааст [8] . Гурӯҳи 20-нафарии хабарнигорони аксбардори рӯзномаҳо, маҷаллаҳо ва агентиҳои аксбардории ҷаҳонӣ флешмоб баргузор карданд, ки дар ҷараёни он бо истифода аз таҷҳизоти касбӣ аксбардорӣ карданд [9] .


Иттифоқҳои касаба[вироиш | вироиши манбаъ]

Иттифоқи суратгирони матбуоти Дания (Pressefotografforbundet) аввалин ташкилоти миллии аксбардорони хабар дар ҷаҳон буд. Он соли 1912 дар Дания аз ҷониби шаш хабарнигори аксбардор дар Копенгаген таъсис ёфтааст. Холо он кариб 800 нафар аъзо дорад.

Соли 1946 Ташкилоти Миллии Суратгирандагони матбуот (NPPA) дар Иёлоти Муттаҳида таъсис дода шуд ва тақрибан 10 ҳазор аъзо дорад. Дар Русия дар соли 2008 дар Маскав кӯшиши таъсиси аввалин иттифоқи хабарнигорони аксбардории ҳирфаи Pressunion сурат гирифт [10], аммо аз моҳи апрели соли 2009 ин масъала хомуш монд ва фаъолият накард.

Баъзе ташкилотҳои дигар:

Ташкилотҳои хабарӣ ва мактабҳои журналистика барои мухбирони суратгир мукофотҳои гуногун ташкил кардаанд. Аз соли 1968 Ҷоизаи Пулитсер дар бахшҳои зерини фотожурналистӣ дода мешавад: “Аксҳои бадеӣ”, “Аксҳои хабарӣ дар саҳна” ва “Лаҳзаро сабт кардан”. Ҷоизаҳои дигар: World Press Photo, Беҳтарин фотожурналистика ва Сурати сол .

Масъалаҳои ахлоқӣ ва ҳуқуқӣ[вироиш | вироиши манбаъ]

Фотожурналистҳо мисли дигар журналистон мавқеи бетарафона доранд. Чӣ гуна акс гирифтан, чиро акс гирифтан ва чӣ гуна интихоб ва нашри акс, саволҳоест, ки фотожурналист ҳамеша бо онҳо мубориза мебарад.


Хавфи аксбардории рақамӣ дар он аст, ки он роҳҳои нави коркард, дубора тавлид ва муоширати тасвирҳоро фароҳам меорад. Ин ногузир бисьёр масъалахои ахлокиро душвор мегардонад. Ба мақолаи "Ҳисобот бо тасвири фотошопшуда" нигаред.

Ассотсиатсияи миллии аксбардорони матбуоти ИМА ва дигар созмонҳо Кодекси ахлоқиро таъсис додаанд.

Бӯҳрон дар соҳа[вироиш | вироиши манбаъ]

Аз солҳои 90-ум телевизион, ки ба шарофати таблиғ буҷаи беҳамтои бузургтар дошт, босуръат рушд карда, муаррифии ахборро тағйир дод - ба ҷои диктор дар студия аз коғаз хондан, пахши мустақим аз ҷои ҳодиса ба кор даромад. Ширкатҳои телевизионӣ гузоришҳои гаронбаҳои баландсифатро сарфи назар намекарданд. Дар натиҷа, тиражи нашрияҳои чопӣ ва маҷаллаҳои ранга, ки аз ҷиҳати самаранокӣ бо телевизион рақобат карда наметавонанд, коҳиш ёфт. Бӯҳрони иқтисодӣ бештари оҷонсиҳои аксбардории ҷаҳонро фаро гирифтааст. Ба дунболи ин қисман аз даст додани ҳуқуқи муаллиф ва коҳиши мизони аксбардорон сурат гирифт. Се агентии асосии хабарии ҷаҳон, ки қаблан асосан ба иттилооти матнӣ тамаркуз мекарданд - Ассошиэйтед Пресс, Агентии Франс Пресс ва Ройтерс - аксбардорони сатҳи баландро бо маоши муқарраршуда киро карданд ва ба ин васила сифати маҳсулоти аксбардории хабарии худро, ки рӯзномаҳо ва маҷаллаҳо оғоз карданд, ба таври назаррас баланд бардоштанд. бо майли том бо нархи арзон харидани обунаи солона. Дар натиҷа, аксари муассисаҳои хурду миёна ва ҳатто бузург, ки имкони пешниҳоди чунин шароити демпингро надоштанд, аз бозор берун шуданд.



Дар моҳи сентябри соли 2009 роҳбарияти агентии итолиёвии Grazia Neri нақшаи бастани корхонаро эълон кард. Коҳиши даромад дар соли 2008 беш аз 40 фоизро ташкил дод ва дар давоми сол шумораи кормандон ду маротиба коҳиш ёфт [11] .

Танҳо оҷонсиҳое, ки аз ҳисоби андозсупорандагон аз ҷониби давлат субсидия мешаванд, масалан Франс Пресс ё РИА Новости, дар ҳоли ҳозир боқӣ мемонанд.

Директори иҷроияи Getty Images Ҷонатан Клейн дар шарҳи муфлисшавии бисёр агентиҳои аксбардорӣ дар моҳи августи соли 2009 гуфт [12] :

« Фотожурналистика означает, что фотографы могут рассказать о событии сами, с помощью фотографий. И всегда были места, где они могли опубликовать свои репортажи. Но в сегодняшнем мире медиа многие (если не большинство) из этих мест попросту исчезли »


Баъзе журналистони машҳур[вироиш | вироиши манбаъ]

инчунин нигаред[вироиш | вироиши манбаъ]

  • Суратҳои Magnum
  • Журналистика
  • Осткреуз
  • Репортаж
  • Фотополигон
  • Палатаи матбуот

Қайдҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

  1. ↑ Шумкова Елизавета Отражение социальных проблем в современной фотожурналистике (русский) // отсутствует : курсовая работа. — 2021. — 30 июнь. — С. 6.
  2. ↑ William Simpson (1823—1899) — «Prince of Pictorial Correspondents»(пайванди дастнорас — таърих). 1 сентябри 2006 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 8 марти 2010.
  3. ↑ Roger Fenton Crimean War Photographs(пайванди дастнорас — таърих). 1 сентябри 2006 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 2 сентябри 2006.
  4. ↑ https://web.archive.org/web/20031001011404/http://collections.ic.gc.ca/heirloom_series/volume4/14-15.htm
  5. ↑ Jarle Aasland. Nikon QV-1000C: The history of Nikon's first electronic camera(англ.). History(пайванди дастнорас — таърих). NikonWeb (February 1987). 4 феврали 2014 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 феврали 2020.
  6. ↑ Открытое письмо директора Интерфото(пайванди дастнорас — таърих). 23 Январ 2009 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 29 октябри 2010.
  7. ↑ Russian Photojournalism Today by Lucian Perkins — The Digital Journalist(пайванди дастнорас — таърих). 23 Январ 2009 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 17 май 2008.
  8. ↑ Приказ Федеральной службы охраны Российской Федерации от 21 января 2008 г. N 14 г. Москва О внесении изменений в Правила посещения Московского Кремля, утверждённые приказом ФС …(пайванди дастнорас — таърих). 14 Январ 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 1 ноябри 2009.
  9. ↑ Грани. Ру // Политика / Россия / Акции протеста / Профессиональные фотографы провели флэшмоб на Красной площади(пайванди дастнорас — таърих). 14 Январ 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 Январ 2010.
  10. ↑ Они заставили себя уважать :: Частный Корреспондент(пайванди дастнорас — таърих). 13 марти 2009 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 марти 2009.
  11. ↑ Italian Photo Agency Grazia Neri Plans to Shut Down(пайванди дастнорас — таърих). 19 сентябри 2009 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 24 сентябри 2009.
  12. ↑ The Search Engine that Does at InfoWeb.net(пайванди дастнорас)
  13. ↑ PhotoIsland :: История фотографии :: Александр Земляниченко(пайванди дастнорас — таърих).

Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]

Баргирифта аз "https://tg.wikipedia.org/w/index.php?title=Аккосии_хабарӣ&oldid=1388491"