Арманиҳо дар Ӯзбекистон
Арманиҳо дар Ӯзбекистон (ӯзбекӣ. O'zbekistonlik armanlar) – яке аз ақаллиятҳои миллист, ки дар Ӯзбекистон зиндагӣ мекунанд.
Тибқи маълумоти соли 2009, шумораи умумии арманиҳо дар Ӯзбекистон тақрибан 70 ҳазор нафарро ташкил медиҳад (50 ҳазор нафари онҳо шаҳрвандони Ӯзбекистон мебошанд) [1]. Онҳо асосан дар Самарқанд, Тошканд, Бухоро ва дигар шаҳрҳои калони Ӯзбекистон зиндагӣ мекунанд.
Дар Ӯзбекистон як қатор иттиҳодияҳои ҷамъиятии диаспораи арманӣ фаъолият мекунанд. Фаъолияти ин ташкилотҳо асосан ба намудҳои гуногуни кумак ба намояндагони диаспораи арманӣ (аз ҷумла ҳуқуқӣ ва ахлоқӣ), ки ба омӯхтан ва паҳн кардани фарҳанг ва забони арманӣ нигаронида шудаанд, равона карда шудааст.
Соли 1989 дар Тошканд аввалин маркази фарҳангии арманҳо дар ҷумҳурӣ пайдо шуд. Баъдтар марказҳои арманӣ, аз ҷумла дар Самарқанд ва Андиҷон таъсис дода шуданд, дар соли 2001 бо ӯ муттаҳид шуда, Маркази Миллии Армании Ӯзбакистонро ташкил карданд. Аз соли 2006 инҷониб маҷаллаи арманиҳои Ӯзбекистон «Депи Апага» - «Ба сӯи оянда» нашр мешавад.[2]
Дар байни арманиҳои маъруфи Ӯзбекистон, Ҳунарманди мардумӣ Тамара Хонум (Петросян) (1906-1991), чеҳраи шинохтаи мусиқӣ Ашот Петросянс (1910-1978), Ҳунармандони халқии Ӯзбекистон Варшам Еремян (1897-1963), Оганес Татевосян (1889-1974), Николай Карахан (1900-1970), сарварони соҳаҳои калони саноат дар Ӯзбекистон, аз ҷумла Александр Мелкумовро ҷудо кардан мумкин аст [2]
Шумора[вироиш | вироиши манбаъ]
| Сол | Шумораи арманиҳо дар Узбакистон |
|---|---|
| 1926 | 14976 [3] |
| 1979 | 42374 |
| 1989 | 50537 |
| 2000 | 42359 |
Арманиҳои маъруфи Ӯзбекистон[вироиш | вироиши манбаъ]
- Габриэл Урекелянс – рӯзноманигор ва нависанда, ҳаммуаллифи гимни СССР
- Хачик Багдасаров – олими кристаллшинос, доктори илмҳои физика ва математика, профессор.
- Роксана Бабаян – овозхон ва ҳунарпеша аст.
- Алберт Хачатуров – коргардони кино
Варзишгарон[вироиш | вироиши манбаъ]
- Армен Багдасаров – собиқ дзюдочӣ, ҳоло мураббии дзюдо.
- Артур Григорян – боксчии собиқ, қаҳрамони ҷаҳон
- Сергей Григорянс - шатранҷбоз, гроссмейстер.
- Вадим Абрамов — футболбози собиқ, ҳоло мураббии футболи Тими миллии Ӯзбекистонро роҳбарӣ мекунад.
- Юрий Саркисян — футболбози собиқ, ҳоло мураббии футбол. Вай ба дастаи мунтахаби Ӯзбекистон сарварӣ мекард.
- Самвел Бабаян – собиқ футболбоз, ҳоло мураббии футбол ва функсионер мебошад. Вай ба дастаи мунтахаби Ӯзбекистон сарварӣ мекард.
- Степан Атоян – футболбози собиқ, ҳоло мураббии футбол аст. Собиқ бозигари тими миллии Ӯзбекистон мебошад.
- Андрей Акопянс – собиқ футболбоз, собиқ бозигари тими миллии Узбакистон, ҳоло мураббии футбол аст.
- Артём Филипосян – футболбоз, собиқ бозигари тими миллии Ӯзбекистон аст.
- Арсен Балаян – собиқ футболбоз, ҳоло мураббии футбол аст.
- Карлен Абрамов – собиқ футболбоз, собиқ бозигари тими ҷавонони Арманистон аст.
Эзоҳ[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ Гагик Арутюнян. Հայկական տեղեկատվական համայնքային ռեսուրսները հետխորհրդային երկրներում. — Нораванк. — 2009. — С. 148. — ISBN 978-9939-9000-7-0.
- ↑ 2.0 2.1 Армянский Национальный Культурный Центр Узбекистана — Kmods
- ↑ «Этнический атлас Узбекистана», Институт «Открытое Общество» — Фонд содействия — Узбекистан, 2002. 452 страницы с иллюстрациями. Совместное издание «ИООФС — Узбекистан» и ЛИА <Р. Элинина>, 2002.
Пайвандҳо[вироиш | вироиши манбаъ]
- Ուզբեկստան (Узбекистан)(арм.). Encyclopedia.am. 2 Январ 2016 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 4 марти 2016.