Дидани манбаъи Константин Кауфман

{{Ходими ҳарбӣ}}

'''Константин Петрович фон Кауфман''' ({{ВД-Дебоча}}) — пешвои ҳарбии Русия, муҳандис-генерал (1874), генерал-адютант (1864), ки ҳукумати мустамликадории Русияро дар минтақаҳои [[Осиёи Миёна]] роҳбарӣ мекард. Дар солҳои 1865—1867 генерал-губернатори қаламрави Шимолу Ғарб. (он ҷо алифбои лотинии Литваро мамнӯъ эълон кард). Аз соли 1867 — Генерал-губернатори [[Генерал-губернатории Туркистон|Туркистон]], фармондеҳи округи ҳарбии Туркистон. Дар давоми ин солҳо, [[империяи Русия]]<nowiki/>ро аз ҳисоби заминҳои Хонии Қӯқанд васеъ кард ва бар [[Хонии Хева|Хонии Хива]] ва [[Аморати Бухоро|Бухоро Аморати]] ҳукуматдории [[империяи Русия]]ро насб кард.

== Зиндагинома ==
Константин Петрович Кауфман намояндаи қавми русии австриягии Кауфман, писари генерал Петр Федорович Кауфман аст. Бародари хурдӣ Петр Федорович Кауфман — Михаил Кауфман генерали нерӯҳои муҳандисӣ буд.

Коллеҷи муҳандисиро хатм кардааст. Аз соли 1844 ӯ дар [[Қафқоз]] хидмат кардааст. Дар ҷанги Қрим, фармондеҳии баталони Қафқоз, ва дар ҳамлаи қалъаи Карс иштирок карда, бо супориши генерал Муравёв бо Комиссари инглис Вилямс созишнома дар бораи супоридани ин қалъа ба имзо расонидааст.

Соли 1861 ӯ директори Канселярияи вазорати ҷанг таъйин карда шуд. Дар ин ҷо Кауфман кори зиёдеро ба уҳда гирифт, зеро дар он вақт масъалаи ҷорӣ кардани сохтори ноҳиявии низомӣ дар Империяи Русия таҳия шуда буд; ҳамзамон вай дар кумитаҳои мухталиф оид ба тағйири кулли созмони низомӣ, ки он замон баргузор шуда буд, ширкат кардааст.

Дар соли 1865 Кауфман генерал-губернатори қаламрави Шимолу ғарб ва фармондеҳи округи ҳарбии Вилна таъйин карда шуд, ки дар он ҷо пас аз саркӯбии шӯриши миллӣ- озодихоҳӣ соли 1863, алифбои лотиниро дар доираи сиёсати давлатии русикунонии минтақа манъ кард.

Дар моҳи июли соли 1867 ӯ фармондеҳи округи ҳарбии Туркистон таъйин шуд. Барои амалҳои худ ӯ бо ордени дараҷаи 2 -и Сент-Георгро сарфароз гардидааст ва дар соли 1874 ба рутбаи низомии муҳандис-генерал сарфароз гардидааст. Ӯ узви фахрии Донишгоҳи Маскав (1870)<ref>[http://letopis.msu.ru/peoples/1701 Летопись Московского университета]</ref> ва Академияи илмҳои Санкт-Петербург (1873) интихоб шудааст.

Дар соли 1875, Русия Хонии Қӯқандро забт кард, ки онҷо [[Вилояти Фарғона (Империяи Русия)|минтақаи Фарғона]] ташкил карда шуд.

Дар давраи Генерал-губернатори [[Генерал-губернатории Туркистон|Туркистон]] будани Кауфман дар [[Тошканд]], ӯ Думаи шаҳрро таъсис дод<ref>Ташкентская городская дума была к началу века прошлого (XX) века единственная на всю империю городская дума, которая была сформировалась и действовала на основании либерального «городового положения» 1870, в то время как другие местные органы самоуправления опирались на «городовое положение» 1890.</ref> ва Китобхонаи ҷамъиятиро ташкил кард (ҳоло Китобхонаи миллии Ӯзбекистон ба номи Алишер Навоӣ)<ref>[http://mytashkent.uz/2007/06/10/tashkent-skver/ Михаил Книжник. «Ташкент. Сквер».]</ref>.

Константин Петрович Кауфман [[4 май]]и (16) соли [[1882]] вафот кардааст. Ӯро дар майдони Тошканд дафн карданд, ки баъдтар ҳамчун боғи майдони Кауфман ном гирифта мешуд<ref>В книге И. Добросмыслова «Ташкент в прошлом и настоящем» (Ташкент, 1912 год), с.192, написано следующее: «Первая могила К. П. фон — Кауфмана была между четырёх крестообразно расположенных карагачей (вязов) и кустов роз и жасмина. В 1889 по окончании постройки военного собора, 4 мая останки Константина Петровича были торжественно перенесены в собор, а на месте временной могилы предложено было поставить ему памятник в виде его бюста, но это предложение не приведено в исполнение. Место бывшей могилы украшено и приведено в полный порядок, для чего по подписке собрано 5300 руб. из которых 312 руб. в 1893 передано городскому самоуправлению. Место это обнесено железной решеткой на высоком цоколе с тройными фонарями по углам. В середине загородки имеется четырёхугольное возвышение из орудийных снарядов, на котором поставлены дулами вниз три перекрещивающихся вверху орудия, на котором лежит крупный орудийный снаряд увенчанный крестом, а в промежутках между орудиями водружены два георгиевских знамени и прикреплены щиты с подобающими надписями.»</ref>. Баъдтар, пас аз бунёди Ибодатгоҳҳои ҳарбӣ дар Тошканд дар соли 1889, дар солгарди ҳафтуми марг, боқимондаҳои Кауфман дар девори тарафи рости девори ҷанубии Ибодатгоҳ дубора дафн карда шудааст.

== Оила ==
[[Акс:Ташкент_памятник_Кауфману.jpg|thumb|273x273px| Ёдгории К. П. Кауфман дар Тошканд (1913)]]
Вай бо духтари адмирал М. [[Берч, Мориц Б.|Берх,]] Юлия Морицовна издивоҷ кард.

Тибқи анъанаҳои оилавӣ, нависанда [[Иванов, Всеволод Вячеславович|Всеволод Иванов]] аз писари ғайриқонунии генерал Кауфман ба дунё омадааст<ref>[http://newtimes.ru/articles/detail/51731/ Журнал «Новое время» № 16 (244) от 14 мая 2012 года//Евгения Альбац «Если они испугаются, то начнут делать необратимые вещи» (интервью с Вячеславом Ивáновым)]</ref>.

== Ҷоизаҳо ==
* Ордени Сент-Анн дараҷаи 3-юм. бо камон (1845);
* Ордени Сент-Ҷорҷ дараҷаи 4 (1848);
* Ордени Сент-Анн II. (1849);
* Собири тилоӣ «Барои далерӣ» (1853);
* Нишони сарисинагии «Барои хидматҳои беандоза дар тӯли XV» (1856);
* Ордени Сент-Владимир дараҷаи III. бо шамшерҳо (1856);
* Нишони «Барои хидмати беинсофии ХХ» (1860);
* Ордени дараҷаи 1-уми Станислав (1860);
* Ордени Сент. бо шамшерҳо бар фармоиш (1861);
* Ордени Сент Владимир II бо шамшерҳо аз фармоиш (1866);
* Ордени Сент Ҷорҷ 3-юм. (1868);
* Ордени Уқёнуси сафед бо шамшерҳо (1868);
* Ордени Санкт Невский (1870);
* Аломатҳои алмос ба фармони Александр Невский (1872);
* Фармони Сент Ҷорҷ, дар. 2-юм (1873);
* Шамшери тилоӣ «Барои далерӣ» бо алмос ва навиштаҷот «Барои мағлуб кардани Қӯқанд 22 августи 1875» (1875);
* Ордени Санкт Владимир, дараҷаи 1 (1878);
* Фармоиши ҳаввориёни муқаддас Андриёс Аввалин даъватшуда.

Хориҷӣ:

* Ордени Пруссии Сурхи Иҷлосияи 1-ум бо шамшерҳо (1874)<ref>[[Список генералам по старшинству]] на 1 марта 1882, СПб 1882.</ref>.

== Хотира ==
[[Акс:Ташкент_могила_Фон_Кауфмана.jpg|thumb|300x300px| Аввалин дафни ''Константин Петрович фон Кауфман''|link=Special:FilePath/Ташкент_могила_Фон_Кауфмана.jpg]]

* Соли 1878 Думаи шаҳр ба Кауфман унвони «шаҳрванди аввалини шаҳри Тошканд»-ро дод.
* Дар соли 1868 аз тарафи мусофирони Русия Ифтитоҳи Алексей Федченко дар [[Помир]] баландии қуллаи кӯҳ аз 7134 метр аз он ки дар соли 1871 ба муносибати ''қуллаи'' Константин фон Kауфман номгузорӣ шуд. Соли 1928 он ''[[Қуллаи Ибни Сино|Қуллаи Ленин]]'' номгузорӣ шуд ва дар моҳи июли соли 2006 он дар Тоҷикистон номи нав — қуллаи ба номи [[Ибни Сино|Абӯ Алӣ ибни Сино]] ба худ гирифт.
* Як қатор намудҳои рустанӣ ба номи Константин Петрович Кауфман дода шудаанд<ref>[http://ipni.org/ipni/advPlantNameSearch.do;jsessionid=C1ACCC29EE6C6DC77F90E10B1516CB21?find_family=&find_genus=&find_species=kaufmanniana&find_infrafamily=&find_infragenus=&find_infraspecies=&find_authorAbbrev=&find_includePublicationAuthors=on&find_includePublicationAuthors=off&find_includeBasionymAuthors=on&find_includeBasionymAuthors=off&find_publicationTitle=&find_isAPNIRecord=on&find_isAPNIRecord=false&find_isGCIRecord=on&find_isGCIRecord=false&find_isIKRecord=on&find_isIKRecord=false&find_rankToReturn=all&output_format=normal&find_sortByFamily=on&find_sortByFamily=off&query_type=by_query&back_page=plantsearch Список растений на сайте IPNI]</ref> :
** {{Bt-lattg|Gentiana kaufmanniana|Горечавка Кауфмана|aut=[[Regel]]&[[Schmalh.]]}} <span>-</span> [[Горечавка Кауфмана|Gentian Kaufman]]
** {{Bt-lattg|Eremostachys kaufmanniana|Пустынноколосник Кауфмана|aut=[[Regel]]}}
** {{Bt-lattg|Tulipa kaufmanniana|Тюльпан Кауфмана|aut=[[Regel]]}}
** {{Bt-lattg|Statice kaufmanniana|Статице Кауфмана|aut=[[Regel]]}}
** {{Bt-lattg|Primula kaufmanniana|Первоцвет Кауфмана|aut=[[Regel]]}}
* Дар соли 1910, маҷмӯаи асарҳои журналистӣ ва таърихӣ, Маҷмӯаи Кауфман ба хотираи 25 сол аз рӯзи даргузашти Кауфман ба табъ расид.

== Эзоҳ ==
{{эзоҳ}}

== Адабиёт ==
* Константин Петрович фон Кауфман // Солномаи савдо ва саноат дар Сибир 1913. Нашри D. R. Юнг. Типография «Асри мо.» Санкт-Петербург. Соли 1912
* {{Книга|автор=|часть=Фон-Кауфман 1. Константин Петрович|ссылка часть=https://vivaldi.nlr.ru/bx000010345/view#page=122|заглавие=[[Список генералам по старшинству]]. Исправлен по 1-е ноября 1881 года|оригинал=|ссылка=|викитека=|ответственный=|издание=|место=СПб.|издательство=Военная типография|год=1881|том=|страницы=90—91|столбцы=|страниц=|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}
* Маккензи Д. Кауфман аз Туркистон: Арзёбии маъмурияти он // Шарҳи славянӣ. 1967. № 26.

== Пайвандҳо ==
* Шошана Келлер ''[https://books.google.com/books?id=STFm2HI6Lp0C&printsec=frontcover&dq=isbn:0275972380&ei=zl0iTq_jKNzNUKDluJQB&cd=1#v=onepage&q&f=false ба Маскав, на Макка: Маъракаи Шӯравӣ бар зидди Ислом дар Осиёи Марказӣ, 1917—1941]'' Гурӯҳи Нашри Гринвуд, 2001 <nowiki>ISBN 0-27-597238-0</nowiki>{{ref-en}} <span class="ref-info" title="на английском языке">)</span>

{{ПБ}}

[[Гурӯҳ:Шахсиятҳо:Самарқанд]]
[[Гурӯҳ:Губернаторони генералии Туркистон]]