Хати мехӣ
Хати мехӣ - аз тарзи навиштан дар тахтачаи гилин ном гирифтааст. Дар гили тар бо найи нӯгаш тез аломатҳо навишта мешуданд, бинобар ин онро «хати мехӣ» номидаанд. Дар Шумери қадим, давраи ҳукмрони подшоҳ Ашшурбонопали 2 (охирҳои ҳазорсолаи IV-ӯм ва ибтидои ҳазорсолаи III-ӯм пеш аз мелод), хати мехӣ эҷод шуд. Баъдтар ин хат дар давлатҳои шарқи ҳамсоя ба вуҷуд омад ва хатчаҳои вай меҳмонанданд. Дар Элам хати мехӣ (2500—331-ӯм пеш аз мелод) истифода бурда мешуд. Хати мехии форсии қадим яке аз ҷавонтарин хатҳои мехӣ мебошад. Дар асри XIX олими олмонӣ Г. Ф. Гротефенд ва сафири англис Г. К. Роулинсон хати мехии форси қадимро тарҷума намудаанд. Ҳамаи навишатаҷотҳо ба замони Ҳахоманишиён таалуқ дорад.
Дар катибаи Бесутун (Эрон) се шакли хати мехӣ ба забонҳои аккадӣ, эламӣ ва форсии қадим навишта шудааст.
Нигаред низ
[вироиш | вироиши манбаъ]Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Афсаҳов А. Қаҳҳоров Ҳ. Хат ва пайдоиши он. - Душанбе:Маориф, 1994.- С.32-34.
- Ахмедов Б. Юнусов А. Аз таърихи ихтирои хат. // Китобдор. 2006. №1.- С.17.
- Пиктография. // Энсиклопедияи советии тоҷик. Ҷ.5. - Душанбе,1984. - С.509.
- Хат // Энсиклопедияи советии тоҷик. Ҷ.7. - Душанбе,1987. - С. 613-619
- Коғаз //Энсиклопедияи советии тоҷик. Ҷ.З. – Душанбе,1981. - С. 498.
- Ахмедов Б. Китоб ва пайдоиши он. // Китобдор. 2007. №1.- С.34-35.
- Матншиносӣ // Энсиклопедияи советии тоҷик. Ҷ.4. - Душанбе,1983.- С.268.
- Манбаъшиносӣ // Энсиклопедияи советии тоҷик. Ҷ.4. - Душанбе, 1983.- С. 177-178.
Адабиёт
[вироиш | вироиши манбаъ]- Энциклопедияи Советии Тоҷик : [дар 8 ҷ.] / сармуҳаррир А. С. Сайфуллоев. — Д. : СИЭСТ, 1978—1988.