Дидани манбаъи Кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо

'''Кишварҳои аъзои Иттиҳоди Аврупо''' — [[давлат]]ҳое мебошанд, ки узви [[Иттиҳоди Аврупо]] ҳастанд, ва ҳадафи иттиҳод ҳамгироии кишварҳои Аврупо,  дар танзими бозори ягонаи иқтисодӣ, набудани  назорати шиносномаҳо ва раводидҳо дар гузаргоҳҳои марзӣ ва истифодаи пули умумӣ мебошад.

Давлате, ки ба меъёрҳои Копенгаген ҷавобгӯ аст, метавонад узви '''Иттиҳоди Аврупо''' гардад. Пас аз [[31 январ]]и [[соли 2020]], [[Бритониё]] аз иттиҳод хориҷ шуд.

'''Иттиҳоди Аврупо''' 27 кишвари узв дорад.

[[Акс:Further_European_Union_Enlargement.svg|мини|250x250пкс| {{Legend|#3F48CC|Страны-члены}} {{Legend|#00BFFF|Официальные кандидаты: [[Республика Македония|Македония]], [[Албания]], [[Сербия]], [[Турция]] и [[Черногория]]}} {{Legend|#86FDF1|Потенциальные кандидаты, подавшие заявку на вступление: [[Босния и Герцеговина]]}} {{Legend|#FFF200|Потенциальные кандидаты, не подавшие заявку на вступление: [[Республика Косово|Косово]]}} {{Legend|#FF8C00|Отменили заявку: [[Исландия]], [[Норвегия]], [[Швейцария]]}} {{Legend|#48CC3F|Страны, подписавшие Соглашение об ассоциации с ЕС: [[Грузия]], [[Молдавия]], [[Украина]]}} {{Legend|#FF1493|Страны-бывшие члены ЕС: [[Великобритания]]}} ]]

== Феҳристи кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо ==
 
{| class="wikitable sortable mw-collapsible"
!Парчам
!Кишвар
!Номи пурра
!Пойтахт
! Санаи воридшавӣ
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Austria.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Австрия]]
| style="text-align: center;" | [[Ҷумҳурии Утриш]]
|[[Вена]]
|1 январи соли 1995
|-
|-
|- bgcolor="#CCEFFF"
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Belgium.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Белгия]]
| style="text-align: center;" |[[Подшоҳии Белгия]]
|[[Брюссел]]
|25 марти соли 1957
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Bulgaria.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Булғористон]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Булғористон]]
|[[София]]
|1 январи соли 2007
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Hungary.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Маҷористон]]
| style="text-align: center;" |[[Маҷористон]]
|[[Будапешт]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Greece.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Юнон]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Юнон]]
|[[Афина (пойтахт)|Афина]]
|1 январи соли 1981
|-
|-
|- bgcolor="#CCEFFF"
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Germany.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Олмон]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Федеролии Олмон]]
|[[Берлин]]
|25 марти соли 1957
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Denmark.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Дания]] 
| style="text-align: center;" |[[Подшоҳии Дания]]
|[[Копенҳаген]]
|1 январи соли 1973
|-
|-
|- bgcolor="#CCEFFF"
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Italy.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Итолиё]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Итолиё]]
|[[Рум]]
|25 марти соли 1957
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Ireland.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Ирландия|Ирландия]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Ирландия]]
|[[Дублин]]
|1 январи соли 1973
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Spain.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Испониё]]
| style="text-align: center;" |[[Подшоҳии Испониё]]
|[[Мадрид]]
|1 январи соли 1986
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Cyprus.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Кипр]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Кипр]]
|[[Никосия]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
|- bgcolor="#CCEFFF"
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Luxembourg.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Люксембург]]
| style="text-align: center;" |[[Ҳерсогигарии бузурги Люксембург]]
|[[Люксембург (шаҳр)|Люксембург]]
|25 марти соли 1957
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Latvia.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Латвия]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Латвия]]
|[[Рига]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Lithuania.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Литва]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Литва]]
|[[Вилнюс]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Malta.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Малта]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Малта]]
|[[Валлетта]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
|- bgcolor="#CCEFFF"
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_the_Netherlands.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Ҳоланд|Нидерландия]]
| style="text-align: center;" |[[Подшоҳии Нидерланд]] 
|[[Амстердам]]
|25 марти соли 1957
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Portugal.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Португалия]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Португалия]]
|[[Лиссабон]]
|1 январи соли 1986
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Poland.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Лаҳистон]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Лаҳистон]]
|[[Варшава]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Romania.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Руминия]]
| style="text-align: center;" |[[Руминия]]
|[[Бухарест]]
|1 январи соли 2007
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Slovenia.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Словения]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Словения]]
|[[Любляна]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Slovakia.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Словакия]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Словакия]]
|[[Братислава]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
|- bgcolor="#CCEFFF"
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Фаронса]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Фаронса]]
|[[Порис]]
|25 марти соли 1957
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Finland.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Финланд]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Финланд]]
|[[Ҳелсинкӣ]]
|1 январи соли 1995
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Croatia.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Хорватия]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Хорватия]]
|[[Загреб]]
|1 июли соли 2013
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_the_Czech_Republic.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Чехия]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Чехия]]
|[[Прага]]
|1 майи соли 2004
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Sweden.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Суэд|Швеция]]
| style="text-align: center;" |[[Подшоҳии Суэд]]
|[[Стокҳолм]]
|1 январи соли 1995
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Estonia.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" |[[Эстония]]
| style="text-align: center;" |[[Ҷумҳурии Эстония]]
|[[Таллин]]
|1 майи соли 2004
|-
| colspan="5" |
<references group="~" responsive="1"></references>
|}

=== Собиқ аъзоёни Иттиҳоди Аврупо ===
{| class="wikitable sortable mw-collapsible"
! Парчам 
! [[Кишвар]] 
! Номи пурра 
! Сармоягузорӣ 
! Санаи воридшавӣ 
! рӯзи эълони баромадан
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_the_United_Kingdom.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Бритониё|Инглистон]] 
| style="text-align: center;" | [[Подшоҳии Муттаҳида]] 
| [[Лондон]] 
| [[1 январ]]и соли [[1973]] 
| [[31 январ]]и соли [[2020]] 
|}

=== Қаламравҳои махсуси кишваҳои узви ИА ===
[[Акс:Map-Europe-Outermost-regions.PNG|мини|500x500пкс| '''Ҳудуди Итиҳоди Аврупо дар харитаи ҷаҳон''' {{Legend|#000a9f|Европейский союз}} {{Legend|#000eff|Отдалённые регионы — принадлежат членам ЕС и входят в него как их части}} {{Legend|#078002|Неевропейские государства и территории — принадлежат членам ЕС, но не входят в него}}]]
Минтақаҳои махсусе ки берун аз Аврупо ҷойгиранд, инчунин ба [[Иттиҳоди Аврупо]] дохил карда шудаанд: 
{| class="wikitable"
! Парчам 
! Кишвар 
! Парчам 
! Минтақаи махсус 
! Санаи воридшавӣ 
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Фаронса]] 
| scope="row" valign="top" |
| style="text-align: center;" | Реюнон 
| style="text-align: center;" | [[25 март]]и соли [[1957]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Фаронса 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Saint-Martin_(local).svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Мартин 
| style="text-align: center;" | [[1 декабр]]и соли [[2009]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Фаронса 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Martinique.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Мартиника 
| style="text-align: center;" | [[25 март]]и соли [[1957]]
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Фаронса 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Mayotte_(local).svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Майотта 
| style="text-align: center;" | [[1 январ]]и соли [[2014]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Фаронса 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Guadeloupe_(local)_variant.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Гваделупа 
| style="text-align: center;" | [[25 март]]и соли [[1957]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_France.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Фаронса 
| scope="row" valign="top" |
| style="text-align: center;" | Гвиана 
| style="text-align: center;" | [[25 март]]и соли [[1957]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Spain.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Испания 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_Ceuta.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Cеута 
| style="text-align: center;" |[[1 январ]]и соли [[1986]]  
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Spain.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Испания]]
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_the_Canary_Islands.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Ҷазираҳои Канарӣ 
| style="text-align: center;" | [[1 январ]]и соли [[1986]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Spain.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Испания 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Melilla.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Мела 
| style="text-align: center;" | [[1 январ]]и соли [[1986]]  
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Portugal.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Португалия 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Madeira.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Мадейра 
| style="text-align: center;" | [[1 январ]]и соли [[1986]] 
|-
|-
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_Portugal.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | Португалия 
| scope="row" valign="top" |[[акс:Flag_of_the_Azores.svg|45x45пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Ҷазираҳои Азор|Азор]] 
| style="text-align: center;" | [[1 январ]]и соли [[1986]] 
|-
|}

== Созишномаҳои ИА бо кишварҳои сеюм ==
[[Акс:Further_European_Union_Enlargement.svg|алт=|мини|400x400пкс| Созишномаҳои Иттиҳоди Аврупо бо кишварҳои сеюм, аз ҷумла созишномаҳои ассотсиатсия]]
Кишварҳое, ки [[Иттиҳоди Аврупо]] бо онҳо шартномаҳои ассотсиатсияро имзо кардаанд (қайд карда шуд: '''сиёҳи ғафс''' — номзадҳои расмӣ барои узвият, '''''курсивии ғафс''''' — номзадҳои эҳтимолӣ барои барномаи ҷории густариш): 
{| class="standard sortable"
! Флаг 
! Кишвар 
! Номи пурра 
! Сармоягузорӣ 
! Соли имзо <br /> созишнома <br /> дар бораи ассотсиатсия 
|-
|[[акс:Flag_of_Albania.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''[[Албания]]''' 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Албания 
| [[Тирана]] 
| style="text-align: center;" |  2009 
|-
|[[акс:Flag_of_Algeria.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Алҷазоир]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Халқии Демократии Алҷазоир 
| [[Алҷазоир]] 
| style="text-align: center;" | 2005 
|-
|[[акс:Flag_of_Bosnia_and_Herzegovina.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''''[[Босния ва Ҳерсеговина]]''''' 
| style="text-align: center;" | Босния ва Ҳерсеговина 
| [[Сараево]] 
| style="text-align: center;" | 2008 
|-
|[[акс:Flag_of_Georgia.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Гурҷистон]] 
| style="text-align: center;" | Гурҷистон 
| [[Тифлис]] 
| style="text-align: center;" | 2014 
|-
|[[акс:Flag_of_Egypt.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Миср]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Арабии Миср 
| [[Қоҳира]] 
| style="text-align: center;" | 2004 
|-
|[[акс:Flag_of_Israel.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Исроил]] 
| style="text-align: center;" | Исроил 
| [[Уршалим]] 
| style="text-align: center;" | 2000  
|-
|[[акс:Flag_of_Jordan.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Урдун|Ӯрдун]] 
| style="text-align: center;" | Подшоҳии Ҳошимии Урдун 
| [[Аммон|Амман]] 
| style="text-align: center;" | 2002 
|-
|[[акс:Flag_of_Canada.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Канада]] 
| style="text-align: center;" | Канада 
| [[Оттава]] 
| style="text-align: center;" | 2013 
|-
|[[акс:Flag_of_Kosovo.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''''Косово''''' 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Косово 
| Приштина 
| style="text-align: center;" | 2015 
|-
|[[акс:Flag_of_Lebanon.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Лубнон]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Лубнон 
| [[Байрут]] 
| style="text-align: center;" | 2006 
|-
|[[акс:Flag_of_Morocco.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Марокаш]] 
| style="text-align: center;" | Шоҳигарии Марокаш 
| [[Рабат|Работ]] 
| style="text-align: center;" | 2000  
|-
|[[акс:Flag_of_Moldova.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Молдова]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Молдова 
| [[Кишинёв|Кишинев]] 
| style="text-align: center;" | 2014 
|-
|[[акс:Flag_of_Mexico.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Мексика]] 
| style="text-align: center;" | Иёлоти Муттаҳидаи Мексика 
| [[Мехико]] 
| style="text-align: center;" | 2000  
|-
|[[акс:Flag_of_Macedonia.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''[[Мақдунияи Шимолӣ]]''' 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Мақдунияи Шимолӣ 
| [[Скопе|Скопле]] 
| style="text-align: center;" | 2001 
|-
|[[акс:Flag_of_Serbia.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''[[Сербия]]''' 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Сербия 
| [[Белград]] 
| style="text-align: center;" | 2011  
|-
|[[акс:Flag_of_Tunisia.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Тунис]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Тунис 
| [[Тунис (шаҳр)|Тунис]] 
| style="text-align: center;" | 1998 
|-
|[[акс:Flag_of_Turkey.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''[[Туркия]]''' 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Туркия 
| [[Анқара|Анкара]] 
| style="text-align: center;" | 1963 
|-
|[[акс:Flag_of_Ukraine.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Укроин]] 
| style="text-align: center;" | Укроин 
| [[Киев]] 
| style="text-align: center;" | 2014 
|-
|[[акс:Flag_of_Montenegro.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | '''[[Черногория]]''' 
| style="text-align: center;" | [[Черногория|Монтенегро]] 
| [[Подгоритса]] 
| style="text-align: center;" | 2010 
|-
|[[акс:Flag_of_Chile.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Чили]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Чили 
| [[Сантяго]] 
| style="text-align: center;" |  2003 
|-
|[[акс:Flag_of_South_Africa.svg|35x35пкс]]
| style="text-align: center;" | [[Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ|Африқои ҷанубӣ]] 
| style="text-align: center;" | Ҷумҳурии Африқои Ҷанубӣ 
| Претория,  шаҳри Кейп Блумфонтейн 
| style="text-align: center;" | 2000  
|-
|}

== Нигаред ==
* Феҳристи давлатҳои аъзои Иттиҳоди Аврупо  
* [[Аҳолии Иттиҳоди Аврупо|Феҳристи кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо аз рӯи аҳолӣ]] 
* Васеъгардонии ИА 
* Инкишофи минбаъдаи Иттиҳоди Аврупо

== Эзоҳ ==
{{эзоҳ}}
{{ПБ}}
{{Кишварҳои Иттиҳоди Аврупо}}
{{Аврупо}}

[[Гурӯҳ:Давлатҳо аз рӯи алифбо]]
[[Гурӯҳ:Давлатҳои Аврупо]]
[[Гурӯҳ:Феҳристи кишварҳо]]
[[Гурӯҳ:Кишварҳои узви Иттиҳоди Аврупо]]