Дидани манбаъи Навшаҳр (Туркия)

{{ВМ|{{PAGENAME}}|Шаҳр}}
'''Навшаҳр''' ({{Lang-tr|Nevşehir}}) — [[шаҳр]] ва ноҳияи [[Туркия|Туркия аст]], ки дар қисми марказии доманакӯҳҳои Анатолиё ҷойгир аст. Навшаҳр — маркази маъмурии [[вилояти Навшаҳр]] мебошад. Номи қаблӣ '''Мушкара ''' буд. Номи юнонӣ: Неаполь ({{Lang-el|Νεάπολη}}). Дар [[соли 2018]], тибқи барӯйхатгирии аҳолӣ, дар Навшаҳр 143,194 нафар сокинон зиндагӣ мекарданд.

== Таърих ==
Навшаҳр дар замонҳои қадим аз ҷониби Хетҳо бунёд шудааст. Он замон Мушкара (Мушкар), (Навшаҳр), як деҳаи хурде дар водии дарёи Галис (ҳозира [[Кизилирмак Ҳалис (дарё)|Кизилирмак]]) буд. Пас аз каме, Мушкара (Мушкар) аз ҷониби ошшуриён, фригиён ва соли [[Соли 546 п.м.|546 пеш аз милод]] аз ҷониби подшоҳи[[Ҳахоманишиён]] [[Куруши Кабир]] (Кири II) забт шуда буд. Соли [[Соли 333 п.м.|333 пеш аз милод]] шаҳрро лашкари [[Искандари Мақдунӣ]] забт кард. Пас аз марги [[Искандари Мақдунӣ]] Мушкара (Мушкар) ба [[давлати Селевкиён]] мутаалиқ буд, каме баъдтар он ба салтанати мустақили Каппадокия тобеъ гардид. Дар оғози давраи милодӣ, Мушкара (Мушкар) ба [[Руми Қадим|Рум]] ва [[Византия]], зиёда аз 1000 сол, тааллуқ дошт.

Соли 2015 дар зери теппаи Навшаҳр як шаҳри зеризаминӣ кашф карда шуд, ки дар он аз ҳамлаҳои салҷуқиён ва дигар қабилаҳои забткунандагон тақрибан 20 ҳазор нафар пинҳон шуда метавонистанд. Таҳқиқотҳо нишон доданд, ки онро сокинони Навшаҳр аз давраи аввали пайдоиши [[Византия]] то забти [[Имперотурии Усмонӣ]] фаъолона истифода мекарданд. Тибқи фарзияҳои дигар, он панҷ ҳазор сол пеш ба вуҷуд омадааст<ref>{{Cite web|url=http://www.newsru.co.il/mideast/30mar2015/arheo_a205.html|title=В Турции случайно обнаружен крупнейший подземный город, возникший 5000 лет назад|date=2015-03-30|publisher=NEWSru.co.il|accessdate=2018-01-17}}]</ref>. Ин бузургтарин шаҳри зеризаминӣ дар ҷаҳон аст ва дуввумин шаҳри зеризаминӣ — ''Деринкую'' — дар масофаи 29 км дуртар аз Навшаҳр ҷойгир шудааст<ref>{{Cite web|url=http://www.vesti.ru/doc.html?id=2467417|title=В Турции обнаружен гигантский подземный город|date=2015-03-31|publisher=[[Вести.ру]]|accessdate=2018-01-17}}</ref>.

Пас аз [[Соли 1071|1071,]] шаҳрро қабилаҳои [[салҷуқиён]] забт карданд. Султони Рум Қилич-Арслони II кишварро байни писаронаш тақсим кард. Мушкара (Мушкар) ба Месут супорида шуд, аммо бародари калонӣ Сулаймон Рукнаддин ӯро маҷбур кард, ки шаҳрро ба ӯ супорад. Қудрати [[Салҷуқиён]] беш аз 200 сол давом кард. Соли 1308 шаҳр ба тобеияти Илхонҳои Муғулистон гузашт. Баъдтар, султонҳои Қароманоғуллар ва Зулқодироғуллар дар ин ҷо ҳукмронӣ кардаанд. Дар аввали асри XVI, шаҳр аз ҷониби [[Имперотурии Усмонӣ|туркҳои усмонӣ]] забт гардидааст. Дар асри XVII шаҳр номашро аз Мушкари қадим ба Навшаҳр иваз кард.

Дар соли 1954, Навшаҳр, маркази як минтақаи мустақил — [[вилояти Навшаҳр]] гардид.

== Инчунин нигаред ==
* [[Феҳристи шаҳрҳои Туркия|Шаҳрҳои Туркия]]

== Пайвандҳо ==
* [http://www.nevsehir.gov.tr/ Сомонаи расмии ҳукумати Навшаҳр]{{ref-tr}} <span class="ref-info" style="cursor:help;" title="на турецком языке">)</span>
* [https://web.archive.org/web/20090305164051/http://www.nevsehirozelidare.gov.tr/harita/merkez.jpg Харитаи маъмурии Навшаҳр]
* [http://www.newsru.co.il/mideast/30mar2015/arheo_a205.html Бузургтарин шаҳри зеризаминӣ 5000 сол пеш дар Туркия тасодуфан кашф шудааст]
* [http://news.nationalgeographic.com/2015/03/150325-underground-city-cappadocia-turkey-archaeology/ Шаҳри азими зеризаминӣ дар минтақаи Каппадокияи Туркия ёфт шуд]

== Эзоҳ ==
{{эзоҳ}}
{{ПБ}}
{{Шаҳрҳои Туркия}}

[[Гурӯҳ:Шаҳрҳои Туркия]]
[[Гурӯҳ:Вилояти Навшаҳр]]