Саёҳат
Саёҳат, Сафар, Мусофират ё Сайр — ҳаракат дар ҳама гуна қаламрав ё минтақаи обӣ бо мақсади омӯзиши онҳо, инчунин бо мақсадҳои таълимию маърифатӣ, варзишӣ ва ғайра мебошад.
То асри XIX саёҳат яке аз сарчашмаҳои асосии иттилоот дар бораи баъзе кишварҳо (табиат, аҳолӣ, таърих, иқтисодиёти онҳо), табиати умумӣ ва шакли сатҳи замин буд.
Аз замонҳои қадим тавсифи сафарҳои Ҳеродот, олимоне, ки Искандари Мақдуниро дар маъракаҳои ӯ ҳамроҳӣ мекарданд, нигоҳ дошта мешуд. Намунаи классикии сафари асримиёнагӣ — сайругашти Марко Поло ва Афанасий Никитин мебошад. Сафар кардан бо мақсадҳои динӣ (барои ибодат ба зиёратгоҳҳо, зиёрати ҷойҳои муқаддас) дар асрҳои миёна "зиёрат" номида мешуд; Зиёраткунандагони рус, аз ҷумла, Даниел Зиёраткунанда, дар бораи сафарҳои худ ёддоштҳои сафар боқӣ гузоштанд, ки онро сайр меноманд. Давраи Кашфиётҳои бузурги ҷуғрофӣ бо бисёр саёҳатҳо тавсиф мешавад, ки ғояи сайёраро ба куллӣ тағйир доданд.
Баъдтар, сафарҳои Д.Ливингстон ва Г.Стенли, Н.М.Пржевальский ва дигарон барои тавсеаи дониш дар бораи Замин аҳамияти калон доштанд; аммо, аллакай Пржевалский саёҳатҳои худро иктишофи илмӣ номид, зеро онҳо танҳо талаботи шиносоии ибтидоӣ ва умумиро бо хусусиятҳои қаламрави муайян қонеъ карда метавонистанд. Аз ин рӯ, аллакай дар асрҳои XVIII-XIX бо амиқтар шудани таҳқиқот, муайянсозӣ ва махсусгардонии ҳадафҳо ва вазифаҳои илмӣ сайёҳӣ хусусияти экспедитсияҳои илмиро касб карда истодааст.
Аз миёнаҳои асри ХХ, ба шарофати рушди босуръати туризм, мафҳуми «саёҳат» маънои ҳар як сафарро дорад, ки новобаста аз ширкати сайёҳӣ то андозае мустақилона анҷом дода мешавад. Ҳоло сайёҳонро одамоне меноманд, ки дар сафарҳои мустақилона, аксар вақт моҷароҷӯёна иштирок мекунанд (масалан, Т. Ҳейердал, Ю. А. Сенкевич, И. Ганзелка, М. Зикмунд, Ф. Ф. Конюхов). Сафар бо радди принсипӣ аз хидматҳои як ширкати сайёҳӣ "бэкпэкинг" (аз англ. backpacking) номида мешавад.
Намоишҳои сершумори телевизионӣ ("Клуби сайёҳон"), филмҳои мустанад ва силсилафилмҳо ("Амрикои якошиёна") ба сайёҳии муосир бахшида шудаанд.
Мусофир онест, ки сайр мекунад ё сафар кардааст.