Дидани манбаъи Як камар, як роҳ

[[Акс:One-belt-one-road.svg|мини| Ташаббуси як камарбанд ва роҳ. Чин бо сурх. Аъзои Бонки осиёии сармоягузории инфрасохторӣ дар ранги норанҷӣ. ]]
'''Камар ва роҳ''' - қаблан ҳамчун '''Як камар ва як роҳ''' маъруф буд ( {{Lang-zh|一带一路}} ), як стратегияи ҷаҳонии рушди инфрасохтор аст. Ҳукумати Чин дар соли 2013 барои сармоягузорӣ дар ҳудуди 150 кишвар ва созмонҳои байналмилалӣ қабул кардааст.   Он як бахши марказии сиёсати хориҷии раҳбари Чин [[Сӣ Ҷинпинг|Си Ҷинпин]] маҳсуб мешавад .  Камар ва роҳ як ҷузъи марказии "Дипломатияи асосии кишвар" Си Ҷинпинро ташкил медиҳад ( {{Lang-zh|大国外交}} ) стратегияест, ки аз Чин даъват мекунад, ки мувофиқи қудрат ва мақоми афзояндаи худ нақши бештари роҳбариро дар умури ҷаҳонӣ бар дӯш гирад. <ref>{{Cite journal|author=Smith|first=Stephen|title=China's "Major Country Diplomacy"|url=https://academic.oup.com/fpa/article-abstract/17/2/orab002/6139347?redirectedFrom=fulltext|journal=Foreign Policy Analysis|date=16 February 2021|volume=17|issue=2|pages=orab002|doi=10.1093/fpa/orab002|accessdate=21 September 2021}}</ref> То моҳи августи соли 2022, 149 кишвар ҳамчун имзои Камар ва роҳ номбар шудаанд. <ref>{{Cite web|url=https://greenfdc.org/countries-of-the-belt-and-road-initiative-bri/|title="Countries of the Belt and Road Initiative"|author=Nedopil, Christoph|date=2022|publisher=Green Finance & Development Center, FISF Fudan University, Shanghai|accessdate=26 April 2019}}</ref>

Си Ҷинпин дар ибтидо дар ҷараёни сафари расмӣ ба [[Қазоқистон]] моҳи сентябри соли 2013 ин стратегияро ҳамчун "Камарбанди иқтисодии Роҳи Абрешим" эълон кард. <ref>{{Cite news|title=President Xi proposes Silk Road economic belt|url=https://www.chinadaily.com.cn/china/2013xivisitcenterasia/2013-09/07/content_16951811.htm|work=China Daily|location=Astana|date=7 September 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200309024641/https://www.chinadaily.com.cn/china/2013xivisitcenterasia/2013-09/07/content_16951811.htm|archivedate=9 March 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/topics_665678/xjpfwzysiesgjtfhshzzfh_665686/t1076334.shtml|title=President Xi Jinping Delivers Important Speech and Proposes to Build a Silk Road Economic Belt with Central Asian Countries|website=Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China|date=7 September 2013|archiveurl=https://web.archive.org/web/20201017031834/https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/topics_665678/xjpfwzysiesgjtfhshzzfh_665686/t1076334.shtml|archivedate=17 October 2020}}</ref>  "Камар" кӯтоҳ барои " '''Камарбанди иқтисодии [[Шоҳроҳи Абрешим|Роҳи Абрешим]]''' " аст, ки ба хатсайрҳои пешниҳодшудаи рӯизаминӣ барои ҳамлу нақли автомобилӣ ва роҳи оҳан тавассути Осиёи Марказӣ, ки ба баҳр баромад надоранд, дар хатсайрҳои машҳури тиҷоратии таърихии минтақаҳои ғарбӣ ; дар ҳоле ки "роҳ" барои " Роҳи абрешими баҳрии асри 21 " кӯтоҳ аст, ки ба масирҳои баҳрии Ҳинду Уқёнуси Ором тавассути Осиёи Ҷанубу Шарқӣ ба Осиёи Ҷанубӣ, Ховари Миёна ва Африқо ишора мекунад. [10] Намунаҳои сармоягузориҳои инфрасохтори Ташаббуси як камарбанд ва роҳ бандарҳо, биноҳои осмонбӯс, роҳи оҳан, роҳҳо, пулҳо, фурудгоҳҳо, сарбандҳо, истгоҳҳои барқии ангиштсанг ва нақбҳои роҳи оҳанро дар бар мегиранд.

== Ҳадафҳо ==

=== Замина ===
Ташаббус аз ҷониби Котиби генералии Ҳизби коммунисти Чин (ҲКТ) ва раҳбари олии Чин [[Сӣ Ҷинпинг|Си Ҷинпин]] дар моҳҳои сентябр ва октябри соли 2013 дар ҷараёни сафарҳо ба [[Қазоқистон]] ва [[Индонезия]] ифтитоҳ шуда буд  ва баъдан аз ҷониби сарвазири Чин Ли Кесян ҳангоми сафарҳои давлатӣ ба Осиё ва Аврупо. Ин ташаббус аз ҷониби расонаҳои давлатии Чин инъикоси пуршиддат дода шуд ва то соли 2016 аксар вақт дар ''рӯзномаи People's Daily'' чоп мешуд.  

Дар робита ба лоиҳаи Роҳи Абрешим, Чин инчунин кӯшиш мекунад, ки фаъолиятҳои тадқиқотии умумиҷаҳонӣ дошта бошад. 

=== Номи лоиҳа ===
Номи расмии ин ташаббус камарбанди ''иқтисодии Роҳи абрешим ва Стратегияи рушди роҳи абрешими баҳрии асри 21 мебошад'' (丝绸之路经济带和21世纪海上丝绸之路发展战略 ). Вақте ки ҳукумати Чин таваҷҷӯҳ ба калимаҳои "як" ва "стратегия" ба тафсири нодуруст майл дорад, бинобар ин онҳо истилоҳи фарогиртари "ташаббус" -ро интихоб карданд. дар тарҷумаи он.   Бо вуҷуди ин, "Як камар ва як роҳ" то ҳол истилоҳи истинод дар расонаҳои чинӣ аст. 

== Маблағгузорӣ ==

=== Бонки осиёии сармоягузории инфрасохторӣ ===
 
Бонки осиёии сармоягузории инфрасохторӣ, ки бори аввал моҳи октябри соли 2013 пешниҳод шуда буд, як бонки рушд аст, ки ба қарздиҳӣ барои лоиҳаҳои зерсохторӣ бахшида шудааст. То соли 2015, Чин эълом дошт, ки беш аз як триллион юан (160 миллиард доллари ИМА) лоиҳаҳои марбут ба инфрасохтор дар банақшагирӣ ё сохтмон буданд. 

== Шабакаҳои инфрасохторӣ ==
[[Акс:Belt_and_Road_Initiative_participant_map.svg|мини|300x300пкс| Кишварҳое, ки санадҳои ҳамкорӣ дар бораи Ташаббуси як камарбанд ва роҳро имзо кардаанд]]
 
Ташаббуси як камарбанд ва роҳ дар бораи беҳбуди инфрасохтори физикӣ тавассути долонҳои заминӣ мебошад, ки тақрибан ба Роҳи абрешими кӯҳна баробаранд.

* Пули нави заминии Авруосиё, ки аз Чини Ғарбӣ ба Русияи Ғарбӣ тавассути Қазоқистон мегузарад ва роҳи оҳани Роҳи Абрешимро тавассути Вилояти Мухтори [[Синзян-Уйғур|Шинҷони Чин]], Қазоқистон, Русия, [[Беларус]], Полша ва Олмон дар бар мегирад.
* Як долони дигар аз шимоли Чин тавассути Муғулистон ба Шарқи Дури Русия мегузарад. Хазинаи сармоягузории мустақими Русия, ки аз ҷониби ҳукумати Русия таъсис ёфтааст ва Корпоратсияи сармоягузории Чин, як агентии давлатии сармоягузории Чин, дар соли 2012 барои таъсиси Хазинаи сармоягузории Русия ва Чин, ки ба имконоти ҳамгироии дуҷониба тамаркуз мекунад, ҳамкорӣ карданд.  
* Коридори Чин – Осиёи Марказӣ – Осиёи Ғарбӣ, ки аз Чини Ғарбӣ то Туркия мегузарад.
* Коридори иқтисодии нимҷазираи Чин ва Ҳиндустон, ки аз ҷануби Чин то Сингапур мегузарад.
* Шабакаи пайвасти бисёрченакаи Транс-Ҳимолой, ки Непалро аз як кишвари баромад ба баҳр ба як кишвари вобаста ба замин табдил медиҳад.
* Коридори иқтисодии Чин-Покистон (CPEC) <small>(чинӣ:中国-巴基斯坦经济走廊; {{Lang-ur|{{nq|پاكستان-چین اقتصادی راہداری}}}}</small>   <small>)</small>, ки инчунин ҳамчун "бо Ташаббуси як камарбанд ва роҳ алоқамандии зич" тасниф шудааст  $62 ИМА&nbsp;миллиард маҷмӯи лоиҳаҳои инфрасохторӣ дар саросари Покистон , ки ҳадафи он ба модернизатсияи босуръати шабакаҳои нақлиётӣ, инфрасохтори энергетикӣ ва иқтисоди Покистон мебошад.     13 ноябри соли 2016, CPEC қисман ба кор даромад, вақте бори чинӣ аз рӯи замин ба бандари Гвадар барои интиқоли минбаъдаи баҳрӣ ба Африқо ва Осиёи Ғарбӣ интиқол дода шуд. 




== Эзоҳ ==
 

== Пайвандҳои беруна ==

* [http://english.gov.cn/beltAndRoad/ Вебсайти расмии Шӯрои Давлатӣ]
* [https://eng.yidaiyilu.gov.cn/ Вебсайти расмии Дафтари Гурӯҳи пешбари ташаббуси як камарбанд ва роҳ]   {{Бойгонишуда|url=https://web.archive.org/web/20171016123001/https://eng.yidaiyilu.gov.cn/|date=16 October 2017}}
{{One Belt, One Road}}
[[Гурӯҳ:Хитой]]
[[Гурӯҳ:Роҳи абрешим]]