Абӯлаббос ибн Марвон ас-Сарахсӣ
Абӯлаббос ибн Марвон ас-Сарахсӣ | |
Таърихи таваллуд | 820 |
Зодгоҳ | ш. Марв |
Таърихи даргузашт | 899 Бухоро |
Пеша(ҳо) | олим ва оҳангсози тоҷик |
Абӯлаббос ибн Марвон ас-Сарахсӣ - олим, мусиқишиноси тоҷик-форс. Асосҳои илмҳои замонаашро дар зодгоҳаш аз падараш, ки дар улуми дақиқ, дунявӣ даст дошт, омӯхт. Aс-Сарахсӣ аз овони ҷавонӣ ба омӯхтани илмҳои риёзӣ, шеър ва мусиқӣ машғул шуда, заминаҳои амалӣ ва назарии муси-қиро аз донандагони мусиқӣ (Алии Бармакӣ, Муҳаммади Мадинӣ) фаро гирифтааст. Ӯ ба марказҳои фарҳангии хилофат Бағдод, Димишқ, Басра сафар намуда, муддати чанд дар фарҳангистони ҳунари Бағдод аз асосҳои назарии мусиқӣ дарс дода, Абӯлфараҷи Исфаҳонӣ («Китоб-ал-оғонӣ») ва дигарон аз ӯ мусиқӣ омӯхтаанд. Абӯлаббос ибн Марвон ас-Сарахсӣ охири умр ба Бухоро омада, муддате дар мадорис улуми дақиқ ва дунявиро тадрис намуд. Ӯ роҷеъ ба мусиқӣ рисолаҳои «Китоб-ал-мадхал-ал-илм-ал-мусиқӣ», «Китоб-ат-тараннум», «Китоб-ал-мусиқӣ вал шеър» нигошта, бинобар ба тавзеҳи Ибни Абӯусайбия («Уйюн-ал-анбаъ...») дар рушди мусиқии назарии Мовароуннаҳр, Хуросон, эҷоди асарҳои Форобӣ, Ибни Сино, Ибни Зайла ва дигарон таъсири боризе доштааст.[1]
Адабиёт[вироиш | вироиши манбаъ]
- Раҷабзода А. Мусиқӣ дар тамаддуни Сомониён. - Душанбе, 2000;
- Баркашлӣ М. Мусиқии Форобӣ. - Теҳрон, 1350:
- Баркашлӣ М. Андешаҳои илмии Форобӣ дар бораи мусиқӣ..., - Теҳрон, 1357.
Ҳамчунин нигаред[вироиш | вироиши манбаъ]
Сарчашма[вироиш | вироиши манбаъ]
- ↑ Донишномаи Шашмақом./Зери таҳрири Олимов К., Абдувалиев А., Азизӣ Ф., Раҷабов А., Ҳакимов Н. - Душанбе, 2009. - с. 17 ISBN 978-99947-49-13-3