Масҷиди марказии Алмаато
| Таърихи таъсис | 1999 |
|---|---|
 | |
| Кишвар | |
| Воҳиди марзию маъмурӣ | Олмотӣ |
| Ғунҷоиш | 7 000 |
| Email address | info@meshit.kz |
| Вебгоҳи расмӣ | azan.kz |
 Парвандаҳо дар Викианбор | |
Масҷиди марказии шаҳри Алма-Ато ( қаз.: Алматы қаласының орталық мешіті) — бузургтарин масҷид дар Алмаато ва яке аз калонтарин масҷидҳои Қазоқистон.
Таърих
[вироиш | вироиши манбаъ]Алматы орталық мешіті (Масҷиди марказӣ) дар ҷои масҷиди қадимаи тоторҳо, ки аз соли 1890 фаъолият дошт, сохта шудааст. Таҳкурсии масҷид соли 1993 рехта шуд, аммо сохтмони он танҳо соли 1999 ба охир расид. Меъморони лоиҳа Баймагамбетов ва Шарапиев буданд.
Соли 2000 як гунбази калон бо иҷрои каллиграфии устодони турк бо оятҳои Қуръон оро дода шуда, таҷҳизоти баландсифати баландгӯяк харидорӣ карда шуд. Дар тамоми ошёнаи якум таъмири асосӣ гузаронида шуд, кондитсионери пуриқтидор насб карда шуд, утоқи кории имом -хатиб ва муҳосиб бо таҷҳизоти замонавӣ таъмин карда шуд, курсиҳои қироати Қуръон бо курсиҳои аз дарахтони қиматбаҳо сохташуда иваз карда шуданд, майдончаи (газони) масоҳати 1700 метри мураббаъ гузошта шуд. Он барои 7 ҳазор намозгузорон пешбинӣ шудааст.[1], Масҷид бо гунбази диаметраш 20 метр ва баландии 36 метр тоҷгузорӣ шудааст.
Бинои масҷид як ҳаҷми росткунҷаи гунбаздори дорои манора буда, дар меҳвари шарқу ғарб дароз шудааст. Иқтидори умумии (ҳамзамон) тақрибан 3000 нафар аст. Даромадгоҳи асосии бино дар шакли пештак тарҳрезӣ шудааст. Гумбаз дар барабани дуқабата - октаэдр бо сӯрохиҳои камоншакли тиреза ба силиндр табдил ёфта, бо плиткаҳои кабуд рӯбарӯ шудааст. Нақши гунбази асосӣ дар чор гулдасти кунҷӣ такрор мешавад. Деворҳо бо мармари сафед пӯшонида шудаанд. Барабани гумбази асосӣ бо мозаикаҳои ранга оро дода шудааст. Дар портал замимаҳо аз блокҳои мармарии кандакорӣ мавҷуданд. Пардаи дарҳои даромадгоҳи дуб бо кандакорӣ дар асоси нақшҳои миллӣ пӯшонида шудааст.[2] Дар кунҷи ҷанубу шарқӣ гузаргоҳи дуошёна ба манора вуҷуд дорад, ки баландии он 47 метр аст.[3]
Соли 2001 бинои Масҷиди марказии ҷумҳуриявӣ ба Рӯйхати давлатии ёдгориҳои таърихӣ ва фарҳангии дорои аҳамияти маҳаллӣ дар Алмаато шомил карда шуд.[4]
Дар ибтидо масҷид як гунбази кабуди оддӣ дошт. Дар соли 2006, гунбази асосӣ бо плиткаҳои сафолӣ бо тарҳҳои гулдор оро дода шуда буд. Дар солҳои 2010-2011 плиткаҳои сафолӣ бо плиткаҳои тилоӣ иваз карда шуданд.[3]
Дар соли 2013 дар назди масҷид курсҳои махсус барои ношунавоҳо кушода шуданд.[5]
-
Намуди аслии масҷиди гунбази кабуд
-
Барқарорсозии гунбази асосӣ дар тобистони соли 2009.
-
Гумболи сафолии Масҷиди марказии Алмаато, 2008-03
Меъморӣ
[вироиш | вироиши манбаъ]Масҷид дорои иқтидори то 3000 нафар аст. Қисми ҷанубу ғарбии иншоот ба сӯи Макка нигаронида шудааст. Дар қисмати ҷанубу ғарбӣ, шумо метавонед як михраби аълои пентахедралиро бинед, ки аз тамоми сохтор фарқ мекунад. Бурҷаҳои Gooddust дар кунҷҳои бино ҷойгир шудаанд, ки гунбазҳояш бо тилои воқеӣ пӯшонида шудаанд.
Баландии манора дар болои биноҳо 47 метр аст. Баландии гунбази асосӣ 36 метр аст.
Фазои ботинии гунбаз бо мозаикаҳои ранга оро ёфтааст, ки дар болои онҳо сураҳои хирадманд аз Қуръон навишта шудаанд.[6]
Эзоҳ
[вироиш | вироиши манбаъ]- ↑ Аппарат акима Медеуского района. Центральная мечеть(рус.)(пайванди дастнорас — таърих). 29 сентября 2008 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 19 марти 2012.
- ↑ Управление культуры г. Алматы. Центральная мечеть
- ↑ 3.0 3.1 Достопримечательности г. Алматы. Центральная мечеть. 5 сентябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 16 Декабри 2019.
- ↑ Решение Акима города Алматы от 16 января 2001 года № 32 «О здании Республиканской Центральной мечети»
- ↑ Центральная мечеть Алматы открывает курсы для глухонемых. 5 сентябри 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 5 сентябри 2021.
- ↑ Центральная мечеть в Алматы - адрес, телефон, время работы на сайте Visitalmaty.kz. visitalmaty.kz. 22 июли 2021 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 22 июли 2021.